Ταξινόμηση των μουσικών οργάνων

Η ταξινόμηση των μουσικών οργάνων έχει μια ιστορία περίπου 2500 ετών και περνάει πολλές ανακατατάξεις μέχρι να καθιερωθεί τον 20ο αιώνα.

Λίγα λόγια για την ιστορία της ταξινόμησης των μουσικών οργάνων

Ένα αρχαίο σύστημα ινδικής καταγωγής, που χρονολογείται από τον 4ο ή τον 3ο αιώνα π.Χ., στη Natya Shastra, μια θεωρητική πραγματεία για τη μουσική και τη δραματουργία, από τον Bharata Muni, χωρίζει τα όργανα σε τέσσερις κύριες ομάδες ταξινόμησης:
— όργανα όπου ο ήχος παράγεται από δονούμενες χορδές (tata vadya, “τεντωμένα όργανα”)
— όργανα όπου ο ήχος παράγεται από δονούμενες στήλες αέρα (susira vadya, “κοίλα όργανα”)
— όργανα κρουστών από ξύλο ή μέταλλο (Ghana vadya, “στερεά όργανα”)
— και κρουστά με δέρμα ή τύμπανα (avanaddha vadya, “σκεπασμένα όργανα”).

 

Ο Victor-Charles Mahillon υιοθέτησε αργότερα ένα σύστημα παρόμοιο με αυτό. Ήταν επιμελητής της συλλογής μουσικών οργάνων του Ωδείου στις Βρυξέλλες και για τον κατάλογο της συλλογής του 1888 διαιρέθηκαν τα όργανα σε τέσσερις ομάδες:
— έγχορδα,
— πνευστά,
— τύμπανα και άλλα κρουστά.

 

Αυτό το σχέδιο υιοθετήθηκε αργότερα από τους Erich von Hornbostel και Curt Sachs που δημοσίευσαν ένα εκτεταμένο νέο σχέδιο ταξινόμησης στο Zeitschrift für Ethnologie το 1914. Το σχέδιό τους χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα και είναι πιο γνωστό ως το σύστημα Hornbostel – Sachs (ή το σύστημα Sachs – Hornbostel).

 

Το αρχικό σύστημα Sachs – Hornbostel ταξινόμησε τα όργανα σε τέσσερις κύριες ομάδες:
— ιδιόφωνα, όπως το ξυλόφωνο, τα οποία παράγουν ήχο με δόνηση,
— μεμβρανόφωνα, όπως τύμπανα ή kazoo, που παράγουν ήχο από δονούμενη μεμβράνη,
— χορδόφωνα, όπως το πιάνο ή το τσέλο, που παράγουν ήχο από δονούμενες χορδές,
— αερόφωνα, όπως το εκκλησιαστικό όργανο ή το όμποε, τα οποία παράγουν ήχο με δόνηση στηλών αέρα.
— Αργότερα, ο Sachs πρόσθεσε μια πέμπτη κατηγορία, τα ηλεκτρόφωνα, όπως τα theremins, τα οποία παράγουν ήχο με ηλεκτρονικά μέσα. Σύγχρονα συνθεσάιζερ και ηλεκτρονικά όργανα εμπίπτουν σε αυτήν την κατηγορία. Σε κάθε κατηγορία υπάρχουν πολλές υποομάδες.

 

Το σύστημα έχει επικριθεί και αναθεωρηθεί με την πάροδο των ετών, αλλά εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως από εθνομουσικολόγους και οργανολόγους. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα αυτής της κριτικής είναι ότι πρέπει να δοθεί προσοχή με τα ηλεκτρόφωνα, καθώς ορισμένα ηλεκτρονικά όργανα όπως η ηλεκτρική κιθάρα (χορδόφωνο) και μερικά ηλεκτρικά πλήκτρα (μερικές φορές ιδιόφωνα ή χορδόφωνα) μπορούν να παράγουν μουσική χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα ή τη χρήση ενός ενισχυτή.

 

Στην ταξινόμηση των μουσικών οργάνων Hornbostel-Sachs, τα lamellophones θεωρούνται νυκτά ιδιόφωνα, μια κατηγορία που περιλαμβάνει διάφορες μορφές jaw harp και το ευρωπαϊκό mechanical music box, καθώς και την τεράστια ποικιλία αφρικανικών και αφρο-λάτιν thumb pianos όπως το mbira και marimbula.

 

— Από τη Wikipedia: Musical instrument classification

Κατηγορίες μουσικών οργάνων
[Με βάση το σύστημα των Sachs – Hornbostel (1914)]

Τα μουσικά όργανα χωρίζονται σε πέντε μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με το πως παράγεται ο ήχος τους (τι πάλλεται).
παρατίθενται τα περισσότερα από τα πιο γνωστά όργανα

1. Ιδιόφωνα (Idiophones) Κρουστά (percussions)

   (πάλλεται το ίδιο το σώμα του οργάνου)

   • ξυλόφωνο
   • μεταλλόφωνο (glockenspiel)
   • βιμπράφωνο
   • μαρίμπα
   • τσελέστα
   • καμπάνες (tubular bells)
   • κουρτίνα (chimes)
   • κύμβαλα (cymbals/piatti)
   • ντέφι
   • γκονγκ, ταμ-ταμ
   • καστανιέτες
   • μαράκες
   • τρίγωνο
   • κουδουνάκια
   • ξύστρα (guiro)
   • ξυλάκια (claves)
   • ροκάνα
   • ζήλια
   • καχόν (cajon)
   • κουτάλια
   • γούντμπλοκ
   • boomwhackers (ηχητικοί σωλήνες)
   • καμπάσα (cabasa)
   • * Η drums είναι σύνολο κρουστών (μεμβρανόφωνα & ιδιόφωνα)

2. Μεμβρανόφωνα (Membranophones) Κρουστά (percussions)

   (πάλλεται η μεμβράνη)

   • τιμπάνια ορχήστρας
   • μεγάλο ταμπούρο (bass drum / gran cassa)
   • μεσαίο ταμπούρο (tenor drum)
   • μικρό ταμπούρο (snare drum)
   • μπόνγκος
   • κόνγκας
   • τουμπελέκι
   • νταούλι
   • μπεντίρ
   • καζού (kazoo)

3. Χορδόφωνα (Chordophones) Έγχορδα (strings)

   (πάλλεται η χορδή)

   • βιολί
   • βιόλα
   • βιολοντσέλο
   • κοντραμπάσο
   • άρπα
   • πιάνο
   • τσέμπαλο
   • κλασική κιθάρα
   • ακουστική κιθάρα
   • γιουκαλίλι
   • μπάντζο
   • μαντολίνο
   • μπουζούκι
   • τζουράς
   • μπαγλαμάς
   • ταμπουράς
   • σάζι
   • λαούτο
   • λάφτα (Πολίτικο λαούτο)
   • ούτι
   • λύρα (ποντιακή-κρητική)
   • σαντούρι
   • κανονάκι
   • σιτάρ
   • μπαλαλάικα

4. Αερόφωνα (Aerophones) Πνευστά (winds)

   (πάλλεται ο αέρας μέσα στο σωλήνα του οργάνου)

   • πίκολο φλάουτο
   • φλάουτο
   • όμποε
   • αγγλικό κόρνο
   • κλαρινέτο
   • φαγκότο
   • σαξόφωνο (σοπράνο, άλτο, τενόρο, βαρύτονο, μπάσο)
   • κόρνο
   • τρομπέτα
   • τρομπόνι
   • τούμπα
   • κορνέτα
   • φλικόρνο
   • αλτικόρνο
   • βαρύτονο, ευφώνιο
   • σουζάφωνο
   • φλογέρα (φλάουτο με ράμφος)
   • σουραύλι
   • νέι
   • αυλός του Πάνα
   • ζουρνάς
   • γκάιντα (τσαμπούνα-ασκομαντούρα)
   • φυσαρμόνικα
   • ακορντεόν
   • μελόντικα
   • οκαρίνα
   • εκκλησιαστικό όργανο

5. Ηλεκτρόφωνα (Electrophones)

   (ηλεκτρομηχανικές γεννήτριες, ταλαντωτές, φωτοηλεκτρικά κύτταρα)

   • αρμόνια
   • synthesizers
   • midi keyboards
   • ηλεκτρικό πιάνο
   • θέρεμιν (theremin), μέλοτρον (mellotron)
   • hammond organ (ηλεκτρικό δίσκαλο αρμόνιο με ποδόπληκτρα)
   • ηλεκτρική κιθάρα, ηλεκτρικό μπάσο (χορδόφωνα με ηλεκτρική ενίσχυση)

Μπορείτε να κατεβάσετε την εικόνα σε μεγάλο μέγεθος 8333px x 5769px The chart of musical instruments