Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Έρως – Ήρως
Οι ήρωες του διηγήματος
Οι βασικοί χαρακτήρες της ιστορίας είναι ο Γιωργής και η Αρχοντώ. Ο Γιωργής είναι ένας δεκαοχτάχρονος νέος, ο οποίος εργάζεται πολύ σκληρά με τη βάρκα του και έχει όνειρα για τη ζωή του και το μέλλον του. Τα όνειρα αυτά είναι άμεσα συνδεμένα με την Αρχοντώ. Την αγαπά πραγματικά, αλλά τίποτε απ’ όσα σκέφεται δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί. Η Αρχοντώ δεν έχει καθόλου δράση, δεν της το επιτρέπουν άλλωστε τα ήθη της εποχής. Η μορφή της κυριαρχεί στο διήγημα, αλλά και στη σκέψη του Γιωργή. Δε βρίσκουμε όμως πουθενά τις δικές της σκέψεις, τα όνειρα και τις επιθυμίες. Παρουσιάζεται από τον συγγραφέα να δέχεται τις καταστάσεις όπως έρχονται και να είναι υποταγμένη στη βούληση της μητέρας της.
Εκτός από αυτούς τους δυο , υπάρχουν και άλλοι δευτερεύοντες ρόλοι που όμως η δράση τους είναι σημαντική για την εξέλιξη του διηγήματος.. Ένας από αυτούς είναι ο καπετάν Κωνσταντής ο Σιγουράντζας. Είναι ηλικιωμένος και βοηθά το Γιωργή στη βάρκα. Αποφεύγει να αποκαλύψει στον Γιωργή την αλήθεια σχετικά με τον γάμο της Αρχοντώς, για να μην τον πληγώσει.
Ένα άλλο δευτερεύοντα ρόλο στο διήγημα κατέχει η μητέρα της Αρχοντώς, η γραία Μαρουδίτσα, η οποία εκφράζει τη νοοτροπία της εποχής της σχετικά με τη θέση της γυναίκας στην οικογένεια και στην κοινωνία. Παντρεύει την κόρη της με τον πλούσιο Πηλειορίτη γαμπρό,επειδή επιδιώκει την οικονομική της εξασφάλιση, και αποφεύγει τον κίνδυνο να χρειαστεί να στηρίξει οικονομικά το νέο ζευγάρι, είτε δίνοντας προίκα, είτε σε ενδεχόμενες δυσκολίες στην πορεία της ζωής. Δεν τη νοιάζει καθόλου η ευτυχία της κόρης της. Άλλωστε η ευτυχία θεωρείται μια περιττή πολυτέλεια σε μια κοινωνία που μαστίζεται από τη φτώχεια.
Τέλος, σημαντικό πρόσωπο για τη δράση είναι και ο Πηλειορίτης γαμπρός. Στο διήγημα αναφέρεται μόνο η ύπαρξή του, είναι μαι οπτασία χωρίς πρόσωπο. Πουθενά δεν αναφέρεται το όνομά του, πουθενά δε φαίνεται η περιγραφή του ή τη σκέψη του. Παρόλα αυτά δε χάνει την αξία του, γιατί χωρίς αυτόν δεν θα είχε αυτή την εξέλιξη η πλοκή της ιστορίας.
`
Οι ήρωες του διηγήματος αυτού είναι σε γενικές γραμμές αρκετά συμπαθείς. Για μένα δυο απ΄πο αυτούς ξεχωρίζουν, η Αρχόντω κι ο Γιωργής. Οι κοινωνικές αντιλήψεις της εποχής που θέλουν τη γυναίκα ένα άβουλο ον, υποταγμένο στη θέληση των γονιών, έχουν μετατρέψει την Αρχοντώ σε θύμα. Δεν μπορεί να χαρεί τα νιάτα της, να αποφασίσει για τη ζωή της.Δεν της επιτρέπεται να ονειρευτεί, να αναζητήσει την ευτυχία. Αυτά είναι που κάνουν την ηρωίδα τόσο συμπαθητική στον αναγνώστη. Κι ο Γιωργής όμως κερδίζει τη συμπάθεια του αναγνώστη. Μέσα του γίνεται μια τιτάνια πάλη, ένα συνεχές πέρασμα από τη συνειδητότητα στη ύπνωση, από την επιθυμητή δράση στα δεσμά της απραξίας, ένα μεγάλο εσωτερικό βάσανο, μια αξημέρωτη νύχτα που η αυτγή γτης θα φέρει το τέλος του ονείρου του.
Το πρόσωπο που δε συμπαθώ καθόλου είναι η γραία Μαρουδίτσα. Προσπαθώντας να εξασφαλίσει ένα σίγουρο μέλλον για την κόρη της και να γλιτώσει η ίδια από το άγχος της προίκας, δε νοιάζεται καθόλου για την ευτυχία του παιδιού της και δεν της αφήνει καμιά απολύτως επιλογή .
Αλίκη Τζαβαλιά, Β΄ Γυμνασίου
