Η σημερινή μέρα, 8 Μαΐου, έχει καθιερωθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και την Παγκόσμια Οργάνωση Θαλασσαιμίας ως Παγκόσμια Ημέρα Θαλασσαιμίας (Μεσογειακής Αναιμίας). Στόχος της είναι να ενθαρρύνει τους επιστήμονες να προσπαθήσουν για την καλύτερη αντιμετώπιση της ασθένειας, και να ευαισθητοποιήσει τους υπόλοιπους ανθρώπους σχετικά με τα προβλήματα των θαλασσαιμικών.

Τι ακριβώς είναι η αναιμία;

Το αίμα μας αποτελείται από πλάσμα, αιμοπετάλια, ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια. Στα ερυθρά αιμοσφαίρια βρίσκεται η αιμοσφαιρίνη, μια ουσία που δεσμεύει και μεταφέρει το οξυγόνο στους ιστούς με τη βοήθεια του σιδήρου που περιέχει. Η σύνθεση της αιμοσφαιρίνης εξαρτάται από τα γονίδια του οργανισμού μας. Στην περίπτωση που κάποια γονίδια είναι παθολογικά, η δομή της αιμοσφαιρίνης δεν είναι σωστή, με αποτέλεσμα τα ερυθρά αιμοσφαίρια να καταστρέφονται εύκολα. Έτσι, η παροχή οξυγόνου προς τους ιστούς δεν είναι η προβλεπόμενη και αυτή η κατάσταση αναφέρεται ως αναιμία. Η μεσογειακή αναιμία ή η νόσος του Cooley (ΜΑ) είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από βαριά αναιμία. Πρόκειται για μια κληρονομική γενετική νόσο, δηλαδή μια ασθένεια που μεταδίδεται από τους γονείς στα παιδιά μέσω των γονιδίων. Δεν είναι μεταδοτική και δεν μπορεί να περάσει από το ένα άτομο στο άλλο με οποιασδήποτε μορφής επαφή, μέσω μετάγγισης αίματος, μέσω της τροφής ή μέσω του αέρα.

Ο πάσχων από θαλασσαιμία (μεσογειακή αναιμία) χρειάζεται τακτικές μεταγγίσεις αίματος (κάθε 20 μέρες περίπου) για να διατηρήσει σε φυσιολογικά επίπεδα την αιμοσφαιρίνη του οργανισμού του και να μην υποστεί ερυθροποίηση, που είναι βλαπτική για τον οργανισμό του. Όμως, η αγωγή αυτή προκαλεί υπερφόρτωση σιδήρου, ή αιμοσιδήρωση, που μπορεί να αποδειχθεί θανατηφόρα, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα. Χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση περίσσειας σιδήρου στους ιστούς και μπορεί να οδηγήσει σε βλάβες στο ήπαρ, την καρδιά και στους ενδοκρινείς αδένες. Ο οργανισμός δεν διαθέτει έναν εγγενή μηχανισμό απομάκρυνσης της περίσσειας σιδήρου. Οι ασθενείς με αιμοσιδήρωση χρειάζονται θεραπεία για την απομάκρυνση του σιδήρου με χηλικούς παράγοντες.

Στην Ελλάδα, 3.000 άνθρωποι με θαλασσαιμία χρειάζονται τακτικά αίμα. Οι ανάγκες είναι μεγάλες και μπορεί να ξεπερνούν τις 30 μονάδες αίματος ανά άτομο το χρόνο. Ακόμη ένας λόγος για να αυξηθεί η εθελοντική αιμοδοσία στη χώρα μας.