Για τον όρο “μετανάστες”

Μπέρλτοτ Μπρεχτ : Γερμανός ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης.

Μπρεχτ

Λίγα λόγια για τη ζωή του

   Γεννήθηκε το 1898 στο Άουγκσμπουργκ της Βαυαρίας και πέθανε το 1956 στο Ανατολικό Βερολίνο. Η μητέρα του ήταν Προτεστάντισσα και ο πατέρας του Καθολικός διευθυντής εταιρείας χάρτου. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου (1917 – 1921), επιστρατεύεται ως νοσοκόμος και υπηρετεί στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αρχίζει να γράφει ποιήματα και θεατρικά. Η πρώτη συλλογή ποιημάτων του ήταν το “Εγκόλπιο ευσέβειας” (Hauspostille).Δούλεψε με το συνθέτη Χανς Έισλερ , γνώρισε και τη Χέλενε Βάιγγελ, τη δεύτερη γυναίκα του, που τον συνόδεψε αργότερα στην εξορία μέχρι το τέλος της ζωής του.

– Το 1922 παντρεύτηκε την τραγουδίστρια της όπερας Μαριάν Ζόφ. Η κόρη τους Ανν Χιόμπ γεννήθηκε ένα χρόνο μετά.

-Το 1923 προσλήφθηκε βοηθός σκηνοθέτη στο Γερμανικό Θέατρο του Βερολίνου υπό τη διεύθυνση του Μαξ Ράινχαρτ. Άρχισε να φοιτά στη Μαρξιστική Εργατική Σχολή και μελέτησε διαλεκτικό υλισμό.

-Το 1930 παντρεύτηκε την Χέλενε Βάιγγελ που στη συνέχεια απέκτησαν, αρχικά, έναν γιο και, κατόπιν, μια κόρη.

Η προσαρμογή της Όπερας των ζητιάνων του Τζον Γκέι με το όνομα Η Όπερα της Πεντάρας (Die Dreigroschenoper, 1928) σε στίχους του Μπέρτολτ Μπρεχτ και μουσική Κουρτ Βάιλ προκάλεσε αίσθηση στο Βερολίνο και ο αντίκτυπος του επηρέασε την παγκόσμια σκηνή Μιούζικαλ. Στην όπερα αυτή, ο Μπρεχτ στηλίτευε την καθώς πρέπει βερολινέζικη αστική τάξη που κατηγορούσε το προλεταριάτο για έλλειψη ηθικής.

– Το 1933, με την άνοδο του ναζισμού στη Γερμανία, ο Μπρεχτ αυτοεξορίστηκε μέχρι το έτος 1948. Έζησε πρώτα στη Δανία και τη Φινλανδία και μετά στις ΗΠΑ καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Στη Μόσχα εξέδωσε σε συνεργασία με άλλους Γερμανούς συγγραφείς το περιοδικό «Η Λέξη» (Das Wort). Στην Αμερική, όπου έζησε το κύριο μέρος της ζωής του, δέχθηκε έντονες διώξεις από το Μακαρθικό καθεστώς.

– Μετά το τέλος του πολέμου εγκαταστάθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας και μαζί με τη Χέλενε Βάιγκελ (Ηelene Weigel) ίδρυσαν (1949) το Μπερλίνερ Ανσάμπλ (Berliner Ensemble). Το 1950 εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Τεχνών. Τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο της ΛΓΔ το 1951 και με το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη το 1954.

Τα έργα του

Διαπνέονται από πνεύμα καταδίκης του πολέμου και του μιλιταρισμού (= επεκτατικής – πολεμικής πολιτικής), ενώ στη συνέχεια παρατηρείται μια αποφασιστική στροφή στη σκέψη και τη ζωή του, που εμπνέεται από τη μαρξιστική φιλοσοφία. Σημαντική ώθηση στη σχέση του με την εργατική τάξη και το κίνημά της έδωσε η μαζική εξαθλίωση που προκάλεσε η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929 και η νέα ορμητική ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στη Γερμανία.

– Ο Μπρεχτ άρχισε την καριέρα του ως δραματουργός με μια σειρά πειραματισμούς, επηρεασμένος από τις εξπρεσιονιστικές τεχνικές, όπως στο έργο του “Βάαλ” (Baal, 1918). Με το αντιπολεμικό έργο του “Ταμπούρλα μες τη Νύχτα” (1922) κερδίζει το Βραβείο Κλάιστ (Kleist Prize). Ήταν θαυμαστής του Φρανκ Βέντεκιντ (Frank Wedekind, 1864 – 1918) κι επηρεάστηκε σημαντικά από το κινεζικό και το ρωσικό θέατρο. Το “διδακτικό” και “ανθρωπιστικό” θέατρο που για χρόνια υπηρέτησε ο Μπρεχτ απηχεί τη μαρξιστική ιδεολογία του. Ήταν τότε που έγραψε και το λιμπρέτο της όπερας (με μουσική του Κουρτ Βάιλ) ” Η ‘Ανοδος και η Πτώση της πόλης Μαχάγκονυ” (1930).

– Ανάμεσα στα έτη 1937 και 1945, ο Μπρεχτ έγραψε τα σπουδαιότερα έργα του: “Η Ζωή του Γαλιλαίου” (1937-39), “Μάνα Κουράγιο και τα Παιδιά της” (1936-39), “Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν” (1935-41), “Ο Κύριος Πούντιλα και ο Υπηρέτης του Μάττι” (1940), “Η ‘Ανοδος του Αρτούρου Ούι” (1941), “Τα Οράματα της Σιμόνης Μασάρ” (1940-43), “Ο Σβέικ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο” (1942-43) και “Ο Καυκασιανός Κύκλος με την Κιμωλία” (1943-45). Το 1944 γράφει το έργο “Η ιδιωτική ζωή της κυρίαρχης φυλής”, μια άτεγκτη κριτική της ζωής στη Γερμανία υπό το καθεστώς του Εθνικοσοσιαλισμού.

– Η παγκοσμιότητα του έργου του αναγνωρίστηκε ευρέως μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Τα έργα του κλείνουν μέσα τους μια διάρκεια, καθώς αναδεικνύουν την ανθρώπινη υπόσταση. Έτσι, όχι μόνο δεν καταλύθηκαν από το χρόνο, αλλά τώρα προβάλλονται και τιμώνται περισσότερο παρά ποτέ.

– Μετά την επιστροφή του στη Γερμανία το 1949, ο Μπρεχτ αφιερώνεται στην ποίηση και τη σκηνοθεσία των έργων του. Έγραψε εκατοντάδες ποιήματα που αντανακλούν τη σταδιακή μεταστροφή του προς τη μαρξιστική-λενινιστική φιλοσοφία. Τα πιο γνωστά από αυτά είναι: Άκουσα πως τίποτα δε θέλετε να μάθετεΕγκώμιο στη μάθησηΓερμανικό εγχειρίδιο πολέμουΑυτό θέλω να τους πωΝα καταπολεμάτε το πρωτόγονοΠοτέ δε σε είχα αγαπήσει τόσο πολύΑπώλεια ενός πολύτιμου ανθρώπουΕγκώμιο στον ΚομμουνισμόΕγκώμιο στη Διαλεκτική.

ΠΗΓΗ: https://el.wikipedia.org

Ο ΧΙΤΛΕΡ ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ 

Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 το κλίμα στη Γερμανία ήταν ζοφερό. Η παγκόσμια οικονομική ύφεση είχε χτυπήσει ιδιαίτερα σκληρά τη χώρα και εκατομμύρια άτομα ήταν άνεργα. Έχοντας ακόμα πρόσφατη στη συνείδησή τους την ατιμωτική ήττα της Γερμανίας δεκαπέντε χρόνια νωρίτερα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Γερμανοί δεν είχαν πλέον εμπιστοσύνη στην αδύναμη κυβέρνησή τους, που ήταν γνωστή ως η Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Οι συνθήκες αυτές ευνόησαν την άνοδο ενός νέου ηγέτη, του Αδόλφου Χίτλερ, και του κόμματός του, του Εθνοσοσιαλιστικού Κόμματος των Γερμανών Εργατών, εν συντομία του ναζιστικού κόμματος.

Ο Χίτλερ ήταν ένας δεινός και χαρισματικός ρήτορας, που προσέλκυε μεγάλο τμήμα της γερμανικής κοινωνίας το οποίο επιθυμούσε διακαώς μια αλλαγή. Υποσχέθηκε στους απογοητευμένους μια καλύτερη ζωή και μια νέα, ένδοξη Γερμανία. Οι Ναζί απευθύνθηκαν ιδίως στους ανέργους, τους νέους και τα μέλη των κατώτερων και μεσαίων τάξεων (ιδιοκτήτες μικρών καταστημάτων, υπάλληλοι, τεχνίτες και αγρότες).

Η άνοδος του κόμματος μέχρι την κατάκτηση της εξουσίας ήταν ταχύτατη. Πριν ενσκήψει η οικονομική ύφεση, οι Ναζί ήταν ουσιαστικά άγνωστοι. Στις εκλογές του 1924 εξασφάλισαν μόλις το 3% των ψήφων για το Ράιχσταγκ (το γερμανικό κοινοβούλιο). Στις εκλογές του 1932 οι Ναζί κέρδισαν των 33% των ψήφων, περισσότερες από κάθε άλλο κόμμα. Τον Ιανουάριο του 1933 ο Χίτλερ διορίστηκε καγκελάριος, επικεφαλής δηλαδή της γερμανικής κυβέρνησης, και πολλοί Γερμανοί πίστεψαν ότι είχαν βρει ένα σωτήρα για το έθνος τους.

Βασικές ημερομηνίες

28 ΙΟΥΝΙΟΥ 1919
Η ΣΥΝΘΗΚΗ ΤΩΝ ΒΕΡΣΑΛΛΙΩΝ ΕΠΙΣΦΡΑΓΙΖΕΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ Α’ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Στη Συνθήκη των Βερσαλλιών, που ακολούθησε την ήττα της Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι νικητές (οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία και άλλα κράτη) επέβαλαν αυστηρούς όρους στη Γερμανία. Υπό την απειλή εισβολής, η Γερμανία αναγκάστηκε να υπογράψει τη συνθήκη. Μεταξύ άλλων, η συνθήκη προέβλεπε ότι η Γερμανία θα αναλάμβανε την ευθύνη για τον πόλεμο και συμφωνούσε να καταβάλλει υπέρογκα ποσά (γνωστά ως πολεμικές αποζημιώσεις), να περιορίσει το στρατό της στους 100.000 στρατιώτες και να παραχωρήσει εκτάσεις στους γείτονές της. Οι όροι της συνθήκης προκάλεσαν γενικευμένη πολιτική δυσαρέσκεια στη Γερμανία. Ο Αδόλφος Χίτλερ κέρδισε υποστηρικτές υποσχόμενος ότι θα τους ανατρέψει.

24 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1929
ΚΡΑΧ ΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ

Η απότομη πτώση στην αξία των μετοχών που σχετίζεται με το κραχ στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, προκάλεσε ένα κύμα πτωχεύσεων των επιχειρήσεων. Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει μεγάλη ανεργία. Η «Μεγάλη Ύφεση», όπως αποκαλείται, πυροδοτεί μια παγκόσμια οικονομική κρίση. Στη Γερμανία οι άνεργοι τον Ιούνιο του 1932 είχαν φτάσει τα έξι εκατομμύρια. Οι οικονομικές δυσκολίες συνέβαλαν στην απότομη αύξηση των υποστηρικτών του ναζιστικού κόμματος. Ως αποτέλεσμα, το ναζιστικό κόμμα εξασφάλισε τις ψήφους του 40% σχεδόν του εκλογικού σώματος στις εκλογές για το Reichstag (το γερμανικό κοινοβούλιο) τον Ιούλιο του 1932. Εκείνη τη στιγμή το ναζιστικό κόμμα έγινε το μεγαλύτερο κόμμα στο γερμανικό κοινοβούλιο.

6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1932
ΟΙ ΝΑΖΙ ΧΑΝΟΥΝ ΨΗΦΟΦΟΡΟΥΣ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Στις εκλογές για το Reichstag (το γερμανικό κοινοβούλιο) του Νοεμβρίου του 1932, οι Ναζί έχασαν σχεδόν δύο εκατομμύρια ψήφους σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές του Ιουλίου. Εξασφάλισαν μόλις των 33% των ψήφων. Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι Ναζί δεν θα εξασφαλίσουν την πλειοψηφία στις δημοκρατικές εκλογές και ο Αδόλφος Χίτλερ συμφωνεί στο σχηματισμό συνασπισμού με τους συντηρητικούς. Μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις, στις 30 Ιανουαρίου 1933 ο πρόεδρος της Γερμανίας, Πολ φον Χίντεμπουργκ, διόρισε τον Χίτλερ καγκελάριο της Γερμανίας σε μια κυβέρνηση στην οποία φαινομενικά κυριαρχούσαν οι συντηρητικοί.

ΠΗΓΗ: https://encyclopedia.ushmm.org/content/el/article/hitler-comes-to-power

ΟΙ ΕΒΡΑΙΟΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΠΟΛΕΜΙΚΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 

Σύμφωνα με την απογραφή του Ιουνίου του 1933, ο πληθυσμός των Εβραίων της Γερμανίας ήταν περίπου 500.000. Οι Εβραίοι αντιπροσώπευαν κάτι λιγότερο από το 1% του συνολικού πληθυσμού της Γερμανίας (περί τα 67 εκατομμύρια). Εν αντιθέσει με τις κανονικές μεθόδους απογραφής, τα ναζιστικά ρατσιστικά κριτήρια που κωδικοποιήθηκαν στους Νόμους της Νυρεμβέργης του 1935 και σε κατοπινές διατάξεις, όριζαν ως Εβραίο κάποιο άτομο σύμφωνα με την θρησκεία που ασκείτο από τους παππούδες του ατόμου. Κατά συνέπεια, οι Ναζί θεώρησαν Εβραίους χιλιάδες άτομα που είχαν ασπαστεί άλλες θρησκείες εγκαταλείποντας τον ιουδαϊσμό, ακόμη και ρωμαιοκαθολικούς ιερείς και μοναχές, και προτεστάντες ιερείς που είχαν Εβραίους παππούδες και γιαγιάδες.

Το 80% των Εβραίων της Γερμανίας (περίπου 400.000 άτομα) διέθεταν γερμανική υπηκοότητα. Οι υπόλοιποι ήταν κυρίως Εβραίοι με πολωνική υπηκοότητα, πολλοί από τους οποίους είχαν γεννηθεί στη Γερμανία και ήταν μόνιμοι κάτοικοι της χώρας.

Συνολικά, περί το 70% των Εβραίων της Γερμανίας ζούσαν σε αστικές περιοχές. Πενήντα τοις εκατό όλων των Εβραίων κατοικούσαν στις 10 μεγαλύτερες γερμανικές πόλεις, μεταξύ των οποίων το Βερολίνο (περίπου 160.000), η Φρανκφούρτη (περίπου 26.000), το Μπρεσλάου (περίπου 20.000), το Αμβούργο (περίπου 17.000), η Κολωνία (περίπου 15.000), το Ανόβερο (περίπου 13.000) και η Λειψία (περίπου 12.000).

Βασικές ημερομηνίες

1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1933
ΠΑΝΕΘΝΙΚΟ ΜΠΟΪΚΟΤΑΖ ΤΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΟΥ ΑΝΗΚΟΥΝ ΣΕ ΕΒΡΑΙΟΥΣ

Στις 10:00 π.μ., μέλη των Ταγμάτων Εφόδου (SA) και των SS (της επίλεκτης φρουράς του ναζιστικού κράτους) παρατάσσονται μπροστά σε επιχειρήσεις που ανήκουν σε Εβραίους και ενημερώνουν το κοινό ότι οι ιδιοκτήτες των συγκεκριμένων καταστημάτων είναι Εβραίοι. Σε αρκετές περιπτώσεις γράφουν τη λέξη «Jude», που στη Γερμανική σημαίνει «Εβραίος», στις βιτρίνες των καταστημάτων, μαζί με το Άστρο του Δαυίδ σε κίτρινο και μαύρο χρώμα πάνω στις πόρτες. Αντιεβραϊκά σύμβολα συνοδεύουν αυτά τα συνθήματα. Σε ορισμένες πόλεις τα Τάγματα Εφόδου παρελαύνουν στους δρόμους τραγουδώντας αντιεβραϊκά συνθήματα και τραγούδια του κόμματος. Σε άλλες πόλεις, το μποϊκοτάζ συνοδεύεται από πράξεις βίας. Στο Κίελο δολοφονείται ένας Εβραίος δικηγόρος. Το μποϊκοτάζ λήγει τα μεσάνυχτα. Μποϊκοτάζ που διοργανώνονται σε τοπικό επίπεδο συνεχίζονται για το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του 1930.

15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 1935
ΘΕΣΠΙΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΝΥΡΕΜΒΕΡΓΗΣ

Στο πλαίσιο της ετήσιας κομματικής συγκέντρωσής τους, οι Ναζί ανακοινώνουν νέους νόμους με τους οποίους οι Εβραίοι καθίστανται πολίτες δεύτερης κατηγορίας και ανακαλούνται τα περισσότερα πολιτικά δικαιώματά τους. Επιπλέον, στους Εβραίους δεν επιτρέπεται να παντρεύονται ή να συνάπτουν ερωτικές σχέσεις με άτομα «γερμανικής ή συναφούς καταγωγής». Αυτό γίνεται γνωστό ως «φυλετικό όνειδος» και αποτελεί πλέον ποινικό αδίκημα. Οι Νόμοι της Νυρεμβέργης όριζαν ως «Εβραίο» ένα άτομο του οποίου τρεις ή τέσσερις παππούδες και γιαγιάδες ήταν Εβραίοι ή συμμετέχει ενεργά στα μυστήρια της εβραϊκής θρησκείας. Κατά συνέπεια, οι Ναζί θεώρησαν Εβραίους χιλιάδες άτομα που είχαν ασπαστεί άλλες θρησκείες εγκαταλείποντας τον ιουδαϊσμό, ακόμη και ρωμαιοκαθολικούς ιερείς, μοναχές και προτεστάντες ιερείς που είχαν Εβραίους παππούδες και γιαγιάδες.

9 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1938
«KRISTALLNACHT»: ΕΝΑ ΠΑΝΕΘΝΙΚΟ ΠΟΓΚΡΟΜ

Αντιδρώντας στη δολοφονίας του Γερμανού διπλωμάτη Ernst vom Rath από ένα νεαρό Εβραίο στο Παρίσι, ο Γερμανός Υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς εκφωνεί έναν πύρινο λόγο ενώπιον των πιστών μελών του ναζιστικού κόμματος στο Μόναχο. Αυτά τα κομματικά μέλη συγκεντρώνονται για να τιμήσουν την επέτειο του Beer Hall Putsch (μιας αποτυχημένης προσπάθειας του Αδόλφου Χίτλερ να καταλάβει την εξουσία το 1923). Η ομιλία αποτελεί έναυσμα για μια οργανωμένη επίθεση σε σπίτια, επιχειρήσεις και τόπους λατρείας των Εβραίων από μέλη των Ταγμάτων Εφόδου, των SS και άλλων οργανώσεων του ναζιστικού κόμματος όπως η Χιτλερική Νεολαία. Μολονότι οι αξιωματούχοι των Ναζί αργότερα θα παρουσιάσουν το πογκρόμ ως αυθόρμητη εκδήλωση δημόσιας αγανάκτησης, η συμμετοχή των πολιτών στο πογκρόμ είναι περιορισμένη. Η βία εναντίον το Εβραίων διήρκεσε μέχρι το πρωί της 10ης Νοεμβρίου και έμεινε γνωστή ως «Kristallnacht»: δηλαδή, «η Νύχτα των Κρυστάλλων». Τουλάχιστον 91 Εβραίοι σκοτώθηκαν και πάνω από 30.000 συνελήφθησαν και κλείστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μετά το πογκρόμ επιταχύνθηκε η διαδικασία της «αριοποίησης», της μεταβίβασης επιχειρήσεων που ανήκαν σε Εβραίους σε «Άριους».

ΠΗΓΗ : https://encyclopedia.ushmm.org/content/el/article/jews-in-prewar-germany?parent=el%2F11106

Η ΝΑΖΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ 

Αφού έδωσαν τέλος στη δημοκρατία και μετέτρεψαν τη Γερμανία σε μονοκομματική δικτατορία, οι Ναζί ενορχήστρωσαν μια πελώρια εκστρατεία προπαγάνδας για να εξασφαλίσουν την αφοσίωση και τη συνεργασία του γερμανικού λαού. Το Υπουργείο Προπαγάνδας των Ναζί, υπό τη διεύθυνση του Δρ. Γιόζεφ Γκέμπελς, ασκούσε έλεγχο πάνω σε κάθε μέσο μαζικής επικοινωνίας στη Γερμανία: εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία, δημόσιες συγκεντρώσεις και συναθροίσεις, τέχνες, μουσική, κινηματογράφος και ραδιόφωνο. Οι απόψεις που θα μπορούσαν με οποιονδήποτε τρόπο να απειλήσουν τις ναζιστικές πεποιθήσεις ή το καθεστώς υπόκειντο σε λογοκρισία ή εξαλείφονταν απ’ όλα τα μέσα.

Την άνοιξη του 1933, ναζιστικές φοιτητικές οργανώσεις με τη βοήθεια καθηγητών και βιβλιοθηκάριων συνέταξαν μεγάλες λίστες με βιβλία που, κατά την άποψή τους, δεν θα έπρεπε να διαβάζονται από Γερμανούς. Κατόπιν, το βράδυ της 10 Μαΐου 1933, οι Ναζί έκαναν επιδρομή στις βιβλιοθήκες και τα βιβλιοπωλεία απ’ άκρη σ’ άκρη της Γερμανίας. Κρατώντας πυρσούς πραγματοποίησαν βραδινές πορείες και τραγουδώντας ύμνους πέταξαν βιβλία σε μεγάλες πυρές. Τη νύχτα εκείνη κάηκαν περισσότερα από 25.000 βιβλία. Ορισμένα ήταν έργα Εβραίων συγγραφέων, όπως του Άλμπερτ Αϊνστάιν και του Σίγκμουντ Φρόιντ. Τα περισσότερα βιβλία ήταν γραμμένα από μη-Εβραίους συγγραφείς, μεταξύ των οποίοι ορισμένοι διάσημοι Αμερικανοί όπως ο Τζακ Λόντον, ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ και ο Σίνκλερ Λιούις, οι ιδέες των οποίων απέκλιναν από αυτές των Ναζί και ως εκ τούτου δεν έπρεπε να διαβάζονται τα έργα τους.

Οι λογοκριτές των Ναζί έκαψαν επίσης τα βιβλία της Έλεν Κέλερ, η οποία είχε καταφέρει να γίνει καταξιωμένη συγγραφέας παρά το γεγονός ότι ήταν κωφή και τυφλή. Όταν την πληροφόρησαν για το κάψιμο των βιβλίων απάντησε ως εξής: «Η τυραννία δεν μπορεί να νικήσει τη δύναμη των ιδεών». Εκατοντάδες χιλιάδες άτομα στις Ηνωμένες Πολιτείες διαμαρτυρήθηκαν κατά του καψίματος των βιβλίων, πράξη που αποτελούσε ξεκάθαρη παραβίαση της ελευθερίας του λόγου. Συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν στη Νέα Υόρκη, τη Φιλαδέλφεια, το Σικάγο και το Σεντ Λιούις.

Τα σχολεία διαδραμάτισαν επίσης σημαντικό ρόλο στην εξάπλωση των ναζιστικών ιδεών. Ενώ οι λογοκριτές κατάργησαν μερικά βιβλία από τα σχολεία, συντάχθηκαν νέα εγχειρίδια για τη διδασκαλία της τυφλής πειθαρχίας στο κόμμα, της αγάπης για τον Χίτλερ και του αντισημιτισμού. Μετά το σχολείο, σε συναντήσεις της Χιτλερικής Νεολαίας και του Συνδέσμου Γερμανίδων Κορασίδων τα παιδιά διδάσκονταν αφοσίωση στο ναζιστικό κόμμα. Εντός και εκτός σχολείου, η νεολαία συμμετείχε σε εκδηλώσεις με αφορμή π.χ. τα γενέθλια του Αδόλφου Χίτλερ ή την επέτειο της ανόδου του στην εξουσία.

Βασικές ημερομηνίες

5 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1930
Ο ΙΩΣΗΦ ΓΚΕΜΠΕΛΣ ΔΙΑΚΟΠΤΕΙ ΤΗΝ ΠΡΕΜΙΕΡΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

Στο Βερολίνο ο Γιόζεφ Γκέμπελς, ένας από τους κορυφαίους βουλευτές του Χίτλερ και μέλη των Ταγμάτων Εφόδου (SA) διακόπτουν την πρεμιέρα της κινηματογραφικής ταινίας «Ουδέν νεώτερον από το Ανατολική Μέτωπο», που βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Έριχ Μαρία Ρεμάρκ. Ναζί διαδηλωτές ρίχνουν καπνογόνα και σκόνη φτερνίσματος για να διακόψουν την προβολή. Ξυλοκοπούνται όσοι από το κοινό διαμαρτύρονται για τη διακοπή. Το μυθιστόρημα ποτέ δεν άρεσε στους Ναζί, οι οποίοι θεωρούσαν ότι οι περιγραφές του για την σκληρότητα και τον παραλογισμό του πολέμου, ήταν «αντιγερμανικές». Εντέλει, η ταινία απαγορεύτηκε. Ο Ρεμάρκ μετανάστευσε στην Ελβετία το 1931, ενώ μετά την άνοδό τους στην εξουσία οι Ναζί του στέρησαν τη γερμανική υπηκοότητα το 1938.

13 ΜΑΡΤΙΟΥ 1933
Ο ΙΩΣΗΦ ΓΚΕΜΠΕΛΣ ΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΙ ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑΣ ΤΟΥ ΡΑΙΧ

Ο Γιόζεφ Γκέμπελς, ένας από τους πλέον έμπιστους συνεργάτες του Χίτλερ, διορίζεται επικεφαλής του Υπουργείου Λαϊκής Διαφώτισης και Προπαγάνδας του Ράιχ. Αυτή η οργάνωση ήλεγχε ό,τι γραφόταν, τις εκπομπές όλων των μέσων (εφημερίδες, ραδιοφωνικά προγράμματα και κινηματογραφικές ταινίες) καθώς και τη δημόσια ψυχαγωγία και τα πολιτιστικά προγράμματα (θέατρο, τέχνες και μουσική). Ο Γκέμπελς εμφύσησε ναζιστικές ιδέες και ρατσισμό στα μέσα.

10 ΜΑΙΟΥ 1933
Ο ΙΩΣΗΦ ΓΚΕΜΠΕΛΣ ΕΚΦΩΝΕΙ ΛΟΓΟ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΚΑΨΙΜΑΤΟΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ

Σαράντα χιλιάδες άτομα συγκεντρώθηκαν για να ακούσουν την ομιλία του Γερμανού υπουργού προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς στην Πλατεία Όπερας του Βερολίνου. Ο Γκέμπελς καταδίκασε τα έργα που είχαν γραφτεί από Εβραίους, φιλελευθέρους, αριστεριστές, ειρηνιστές, αλλοδαπούς και άλλους ως «αντιγερμανικά». Ναζιστές φοιτητές ξεκίνησαν να καίνε βιβλία. Οι βιβλιοθήκες όλης της Γερμανίας εκκαθαρίστηκαν από τα «λογοκριμένα» βιβλία. Ο Γκέμπελς διακήρυξε την «κάθαρση του γερμανικού πνεύματος».

ΠΗΓΗ : https://encyclopedia.ushmm.org/content/el/article/nazi-propaganda-and-censorship?series=157

ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

Παρά το μεγάλο κίνδυνο να συλληφθούν από την αστυνομία που διέθετε πλήθος πληροφοριοδοτών, μεμονωμένα άτομα αλλά και ομάδες προσπάθησαν να αντισταθούν στο ναζισμό ακόμη και στη Γερμανία. Σοσιαλιστές, κομμουνιστές, συνδικαλιστές και άλλοι έγραφαν, τύπωναν και διένεμαν αντιναζιστικά κείμενα στα κρυφά. Πολλοί από αυτούς τους επαναστάτες συνελήφθησαν και φυλακίστηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Υπήρχαν πολλές συνομωσίες για τη δολοφονία του Χίτλερ κατά τη διάρκεια του πολέμου. Μετά την κρίσιμη νίκη των Σοβιετικών στο Στάλινγκραντ στις αρχές του 1943, όταν πλέον διαφαινόταν ότι η πλάστιγγα έγερνε εις βάρος του γερμανικού στρατού, μια ομάδα αξιωματικών του στρατού μελέτησε και σχεδίασε μια απόπειρα δολοφονίας του Χίτλερ, η οποία και πραγματοποιήθηκε το 1944. Ο Χίτλερ γλίτωσε από την έκρηξη με ελαφριά τραύματα. Οι τέσσερις ηγέτες της συνομωσίας εκτελέστηκαν αμέσως. Αργότερα άλλα 200 άτομα καταδικάστηκαν για τη συμμετοχή τους στη συνομωσία και εκτελέστηκαν.

Από τους Γερμανούς που ήταν αντίθετοι με τη δικτατορία του Χίτλερ, ελάχιστες ομάδες διαμαρτυρήθηκαν ανοιχτά για τη ναζιστική γενοκτονία των Εβραίων. Το κίνημα του «Λευκού Ρόδου» ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1942 από τον Hans Scholl, έναν 24χρονο φοιτητή ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, την 22χρονη αδελφή του Sophie και τον 24χρονο Christoph Probst. Μολονότι η ακριβής προέλευση του τίτλου «Λευκό Ρόδο» είναι άγνωστη, είναι προφανές ότι συμβολίζει την αγνότητα και την αθωότητα μπροστά στο κακό. Ο Hans, η Sophie και ο Christoph ήταν εξοργισμένοι που οι μορφωμένοι Γερμανοί συναινούσαν στις ναζιστικές πολιτικές. Μοίραζαν αντιναζιστικά φυλλάδια και έγραφαν συνθήματα όπως «Ελευθερία!» και «Κάτω ο Χίτλερ!» στους τοίχους του πανεπιστημίου. Το Φεβρουάριου του 1943 ο Hans και η Sophie Scholl πιάστηκαν να μοιράζουν φυλλάδια και συνελήφθησαν. Τους εκτέλεσαν μαζί με το φίλο τους Christoph τέσσερις ημέρες αργότερα. Οι τελευταίες λέξεις του Hans ήταν «Ζήτω η ελευθερία!».

Βασικές ημερομηνίες

22 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1942
ΕΚΤΕΛΕΙΤΑΙ ΣΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ Ο ΚΑΤΑΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ «ΚΟΚΚΙΝΗΣ ΟΡΧΗΣΤΡΑΣ»

Εκτελείται στο Βερολίνο ο Arvid Harnack για προδοσία. Ο Harnack ήταν ηγετική μορφή ενός μεγάλου σοβιετικού δικτύου κατασκόπων που η Gestapo (η κρατική μυστική αστυνομία) είχε ονομάσει «Κόκκινη Ορχήστρα». Η «Κόκκινη Ορχήστρα» ανέπτυξε δράση στο Βέλγιο, την Ολλανδία, τη Γαλλία και στο εσωτερικό της ναζιστικής Γερμανίας. Ο Harnack, μια ηγετική μορφή της ομάδας που δρούσε στο εσωτερικό της Γερμανίας, συμμετείχε στις αποφάσεις για τον προγραμματισμό των οικονομικών της Γερμανίας. Επεδίωξε να δώσει τέλος στη δικτατορία του Αδόλφου Χίτλερ βοηθώντας τη Σοβιετική Ένωση να νικήσει τη Γερμανία. Ήδη από το 1936, ο Harnack άρχισε να παρέχει απόρρητες πληροφορίες στη Σοβιετική Ένωση για την παραγωγή όπλων στη Γερμανία. Στη διάρκεια του πολέμου, ο Harnack κατασκόπευε για λογαριασμό της Σοβιετικής Ένωσης αλλά εμπλεκόταν και σε επιχειρήσεις δολιοφθοράς και άλλες αντιστασιακές ενέργειες κατά του Χίτλερ. Το 1942, η Γκεστάπο άρχισε να παρακολουθεί τον Harnack. Στη συνέχεια συνελήφθη, βασανίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο. Τον στραγγάλισαν και τον κρέμασαν από ένα τσιγκέλι. Οι περισσότεροι από τους εναπομείναντες ηγέτες του δικτύου κατασκόπων συνελήφθησαν και δολοφονήθηκαν με απάνθρωπο τρόπο.

22 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 1943
ΕΚΤΕΛΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΜΟΝΑΧΟ Ο HANS ΚΑΙ Η SOPHIE SCHOLL

Εκτελέστηκαν στο Μόναχο ο Hans και η Sophie Scholl (αδέλφια). Οι δύο τους είχαν ιδρύσει την αντιστασιακή οργάνωση «Λευκό Ρόδο» το 1942. Ήταν και οι δύο φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Έγραφαν και μοίραζαν φυλλάδια κατά του Τρίτου Ράιχ. Το τελευταίο φυλλάδιο του Λευκού Ρόδου, αντίτυπα του οποίου τα αδέλφια πέταξαν στην αίθουσα υποδοχής του Πανεπιστημίου του Μονάχου στις 18 Φεβρουαρίου 1943, προκάλεσε μεγάλο σάλο. Το φυλλάδιο δήλωνε ότι «Ήρθε η ημέρα της κρίσης, της κρίσης της γερμανικής νεολαίας με την απεχθέστερη τυραννία που γνώρισε ποτέ ο λαός μας». Ο θυρωρός του κτιρίου τους κατήγγειλε στην Γκεστάπο (την κρατική μυστική αστυνομία), η οποία και τους συνέλαβε, μαζί με άλλα τέσσερα άτομα. Δικάστηκαν ενώπιον του Λαϊκού Δικαστηρίου. Η Sophie και ο Hans καταδικάστηκαν για προδοσία και αποκεφαλίστηκαν.

20 ΙΟΥΛΙΟΥ 1944
ΕΚΡΗΓΝΥΤΑΙ ΒΟΜΒΑ ΣΤΟ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ

Οι επανωτές ήττες στα πεδία των μαχών μετά τη νίκη των Σοβιετικών στο Στάλινγκραντ το 1943 προκαλούν ολοένα και μεγαλύτερη δυσαρέσκεια στο γερμανικό στρατό κατά του Αδόλφου Χίτλερ. Μια μικρή ομάδα υψηλόβαθμων αξιωματικών του στρατού σχεδιάζει πραξικόπημα κατά του Χίτλερ. Ο συνταγματάρχης Κλάους φον Στάουφενμπεργκ, ένας υπασπιστής του γενικού επιτελείου των γερμανικών ένοπλων δυνάμεων, τοποθέτησε ένα χαρτοφύλακα που περιείχε βόμβα δίπλα στον Χίτλερ στο αρχηγείο του στο Rastenburg της ανατολικής Γερμανίας. Η βόμβα εκρήγνυται κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης για τη στρατιωτική κατάσταση στο ανατολικό μέτωπο καταστρέφοντας το κτίριο. Ο Στάουφενμπεργκ, που είχε επικαλεστεί μια δικαιολογία για να φύγει αφού είχε τοποθετήσει τη βόμβα, είδε την έκρηξη και επέστρεψε στο Βερολίνο για να ανακοινώσει το θάνατο του Χίτλερ. Όμως το βαρύ τραπέζι συσκέψεων που χρησιμοποιούταν για τις στρατιωτικές ενημερώσεις προστάτευσε τον Χίτλερ από την έκρηξη. Επέζησε με ελαφρά εγκαύματα, τραυματισμένα τύμπανα στα αυτιά και μερική παράλυση στο δεξί του χέρι. Ο Στάουφενμπεργκ συνελήφθη και εκτελέστηκε. Οι υπόλοιποι συμμετέχοντες στη συνομωσία συνελήφθησαν, βασανίστηκαν, δικάστηκαν για προδοσία και μετά εκτελέστηκαν με απάνθρωπο τρόπο. Τους στραγγάλισαν και τους κρέμασαν από τσιγκέλια.

ΠΗΓΗ: https://encyclopedia.ushmm.org/content/el/article/resistance-inside-germany

Δείτε το στο slideshare.net

Οπτικοποίηση του Ποιήματος

Screenshot 2017-02-12 21.59.32

Δείτε το στο slideshare.net

Ας τον γνωρίσουμε λίγο καλύτερα!

 

Απόσπασμα από το μονόπρακτο «Εβραία» του Μπέρτολτ Μπρεχτ, που περιλαμβάνεται στο έργο «Τρόμος και αθλιότητα στο Γ’ Ράιχ», το οποίο ο συγγραφέας έγραψε κατά τη διάρκεια της εξορίας του μεταξύ 1935-1936.

Η Ιουδήθ Κέιτ είναι μια αστή εβραϊκής καταγωγής, η οποία αναγκάζεται να εγκαταλείψει τον γιατρό σύζυγό της πριν η καταγωγή της αποβεί «μοιραία» για την επαγγελματική του σταδιοδρομία αλλά και για τη ζωή του ολόκληρη. Στο κείμενο αποτυπώνεται η εσωτερική ένταση του ατόμου που παίρνει μια απόφαση ενώ βρίσκεται στο χείλος της απελπισίας. Μέσα από την ανάγνωση του έργου στρέφουμε την προσοχή στα εκατοντάδες πρόσωπα της καθημερινότητας, τα οποία, δίνοντας έναν οριακό αγώνα επιβίωσης, αναδύονται ως σύγχρονοι/ες ήρωες και ηρωίδες του Μπρεχτ.
«(Κλείνει το τηλέφωνό της και δεν παίρνει άλλον αριθμό. Έχει καπνίσει ένα τσιγάρο. Τώρα καίει το σημειωματάριο με τα τηλέφωνα. Πηγαινοέρχεται μερικές φορές. Ύστερα αρχίζει να μιλάει. Κάνει πρόβα στο λογύδριο που θα βγάλει στον άντρα της. Απευθύνεται σε μια ορισμένη καρέκλα)

Ναι, φεύγω, Φριτς, τώρα. Ίσως έμεινα πιο πολύ απ’ όσο έπρεπε…
συγχώρεσέ με, αλλά…
(Σταματάει, σκέφτεται και ξαναρχίζει)
Φριτς, μην προσπαθήσεις να με κρατήσεις άλλο, δεν μπορείς πια…
Έναι ολοφάνερο πως, αν μείνω, θα σε καταστρέψω…
ξέρω πως δεν είσαι δειλός, δε φοβάσαι την Αστυνομία,
όμως υπάρχουν και χειρότερα.
Δεν θα σε πάνε βέβαια σε στρατόπεδο συγκεντρώσεως,
αλλά αύριο – μεθαύριο δε θα σ’ αφήσουν να μπεις στην κλινική σου…
εσύ δε θα πεις τίποτα, μα θ’ αρρωστήσεις.
Δεν θέλω να σε βλέπω καθισμένον όλη μέρα εδώ μέσα,
να ξεφυλλίζεις περιοδικά…
Φεύγω από καθαρό εγωισμό και τίποτ’  άλλο. Μην πεις τίποτα…
(Σταματάει πάλι. Ξαναρχίζει )
Μην πεις πως δεν έχεις αλλάξει. Έχεις!… Την περασμένη βδομάδα
ανακάλυψες, “κρίνοντας εντελώς αντικειμενικά”, ότι το ποσοστό
των Εβραίων ανάμεσα στους επιστήμονες “δεν είναι και τόσο μεγάλο”.
Όλα αρχίζουν με κάτι τέτοιες “αντικειμενικές διαπιστώσεις”…
Και γιατί μου λες ολοένα ότι ποτέ δέν ήμουνα τόσο φανατική Εβραία όπως τώρα;
Και βέβαια είμαι! Ο φανατισμός, βλέπεις, είναι κολλητικός!…
Ω, Φριτς, τι κακό μάς βρήκε!
(Σταματάει πάλι. Ξαναρχίζει)
Δεν σ’ το είπα πως θέλω να φύγω, πως ήθελα να φύγω από καιρό,
γιατί δεν μπορώ να μιλήσω όταν σε κοιτάω, Φριτς.
Τότε, τα λόγια μού φαίνονται τόσο άχρηστα και μάταια…
“Αυτοί” έχουν αποφασίσει για όλα και για όλους, το ξέρεις.
Όμως, τι τους έχει πιάσει; Τι θέλουν πραγματικά;
Τι τους έκανα εγώ; Ποτέ μου δεν ανακατεύτηκα στην πολιτική.
Ψήφισα εγώ τον Τέλμαν και τους άλλους κομμουνιστές;
Είμαι μια αστή νοικοκυρά, με υπηρεσία και λοιπά… και ξαφνικά,
σου λένε πως μονάχα οι ξανθές γυναίκες έχουν το δικαίωμα
να είναι νοικοκυρές και αστές!…
Τον τελευταίο καιρό, σκέφτηκα πολλές φορές κάτι που μου είχες
πει πριν αρκετά χρόνια: πως υπάρχουν άνθρωποι “χρήσιμοι”
και άλλοι “λιγότερο χρήσιμοι”,
και πως οι πρώτοι έχουν δικαίωμα να παίρνουν ινσουλίνη
όταν είναι άρρωστοι, ενώ οι δεύτεροι δεν έχουν.
Κι εγώ, η ανόητη, συμφωνούσα μαζί σου!…
Τώρα φτιάξανε κι άλλες κατηγορίες τέτοιου είδους,
κι εγώ ανήκω στην κατηγορία των αχρήστων. Καλά να πάθω!
(Σταματάει πάλι. Ξαναρχίζει)
Ναι, φτιάχνω τις βαλίτσες μου. Μην κάνεις πως δεν κατάλαβες
τίποτα, όλες αυτές τις μέρες…
Φριτς, μπορώ να υπομείνω τα πάντα, εκτός από ένα:
να μην κοιταγόμαστε στα μάτια, τις τελευταίες ώρες που μας μένουν.
Αυτό δεν πρέπει να το καταφέρουν οι ψεύτες που αναγκάζουν όλο
τον κόσμο να λέει ψέματα…
Πριν δέκα χρόνια, άμα έλεγε κανένας ότι δεν φαίνομαι πως είμαι Εβραία,
εσύ απαντούσες αμέσως: “Πώς, φαίνεται!” Και χαιρόμουνα γι’ αυτό.
Ήταν τίμιο και ξεκάθαρο…
Γιατί, λοιπόν, τώρα να κρυβόμαστε πίσω απ’ το δάχτυλό μας;
Φεύγω, επειδή, αν μείνω, θα σε πάψουν από Αρχίατρο.
Κι επειδή σού έχουν κιόλας κόψει την καλημέρα στην Κλινική,
κι επειδή δεν κλείνεις μάτι, τις νύχτες…
Μη μου πεις να μείνω.
Φεύγω βιαστικά επειδή δε θέλω να μου πεις εσύ, μια μέρα, να φύγω.
Γιατί αυτό θα γίνει, αργά ή γρήγορα. Είναι ζήτημα χρόνου.
Ο χαρακτήρας είναι ζήτημα χρόνου.
Αντέχει περισότερο ή λιγότερο, όπως και τα γάντια.
Τα καλά κρατάνε πολύ, αλλά όχι για πάντα…
Μη νομίζεις πως είμαι θυμωμένη. Όχι, είμαι!
Γιατί πρέπει εγώ να δείχνω πάντα “κατανόηση”;
Τι κακό υπάρχει στο σχήμα της μύτης μου ή στο χρώμα τών μαλλιών μου;
Πρέπει να παρατήσω την πόλη όπου γεννήθηκα, για να μην είναι
“αυτοί” υποχρεωμένοι να μου δίνουν κι εμένα βούτυρο!…
Τι είδους άνθρωποι είσαστε; ναι, και συ!
Βρήκατε τη θεωρία των κβάντα, κι όμως κάθεστε και σας διατάζουν
αυτοί οι καννίβαλοι… σας τάζουν πως θα κατακτήσετε τον κόσμο,
αλλά δεν σας επιτρέπουν να κρατήσετε τη γυναίκα που θέλετε.
Απ’ τη μιά, τεχνητή αναπνοή -κι απ’ την άλλη, θηλιά στο λαιμό!…
Είσαστε τέρατα ή ποδογλείφτες τεράτων!…
Ναι, είμαι παράλογη, αλλά τι χρησιμεύει η λογική σ’ έναν τέτοιο κόσμο;».

ΑΝΑΛΥΣΗ

Ιστορικό πλαίσιο: Στη Γερμανία, στις 10 Μαΐου 1933, οργανώθηκε κάψιμο «επικίνδυνων» βιβλίων από καθηγητές πανεπιστημίων, φοιτητές και άλλα  μέλη , όλα βέβαια οπαδοί της χιτλερικής πολιτικής .  Τότε “ζωντάνεψαν” περισσότερο από ποτέ τα λόγια του ποιητή Χάινριχ Χάινε (1797-1856) που έναν αιώνα πριν είχε πει : «Όπου καίνε βιβλία, σύντομα θα κάψουν και ανθρώπους!»          

Σχολιασμός τίτλου

    «Μετανάστες»:  Έτσι χαρακτήριζε το ναζιστικό καθεστώς όσους αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τη χώρα τους, την Γερμανία. Ο Μπρεχτ δεν δέχεται αυτόν τον χαρακτηρισμό, γι’  αυτό και τον κλείνει σε εισαγωγικά.

Ενότητες – Σχολιασμός

        1η ενότητα: «Λαθεμένο … εξορία» Τίτλος : Ο λανθασμένος ορισμός “μετανάστες”
Εδώ υπάρχει ένας παραγωγικός συλλογισμός (από το γενικό στο συγκεκριμένο):

            Μετανάστες είναι όσοι εγκαταλείπουν με τη θέλησή τους την πατρίδα τους.

Όμως εμείς

         Δεν φύγαμε με τη θέλησή μας

         Δεν διαλέξαμε τον τόπο που πήγαμε

         Η χώρα που ζούμε δεν είναι μια νέα πατρίδα, αλλά εξορία

Αντιθέσεις

– Εκείνοι – Εμείς , ωστόσο…   >   Δεν είναι μετανάστες αλλά πολιτικοί πρόσφυγες, αυτοεξόριστοι*

Το θέλαμε, λεύτερα να διαλέξουμε… >   Ελεύθερη βούληση και επιλογή, χωρίς πίεση.

 Δε φύγαμε γιατί το θέλαμε …Ούτε μπήκαμε… ⇒ εξόριστοι πολιτικοί .

–  Εμείς – αυτοί (προδότες , καταπατητές ελευθερίας λαών) που μας κυνήγησαν, μας προγράψανε. (προγραφή: η δίωξη ή η καταδίκη και εξόντωση πολιτικών αντιπάλων)

– Κι η χώρα που μας δέχτηκε, σπίτι δεν θα ‘ναι, μα εξορία.  Το σπίτι συμβολίζει την αγάπη , τη ζεστασιά ενώ η εξορία την ταλαιπωρία και το θάνατο.

2η ενότητα: «Έτσι … δε συχωράμε» Τίτλος: Η ζωή των πολιτικών εξόριστων (και όχι μεταναστών!)

– Κοντά στα σύνορα

– Ασύχαστοι

– Δεν ξεχνούν τίποτα.

-Δεν απαρνιούνται τίποτα.

-Δεν συγχωρούν .

3η ενότητα: «Α, δε μας ξεγελάει …ακόμα» Τίτλος:  Δεν υπάρχει συγχώρεση
 Αντίθεση: σιωπή –  ουρλιαχτά

Η σιωπή επιβάλλεται από το φόβο. Τα ουρλιαχτά ακούγονται απ’ τα στρατόπεδα. Όμως

τίποτα δε συχωράμε

        Η τελευταία λέξη δεν ειπώθηκε ακόμη

         Ο Μπρεχτ προειδοποιεί.

Είδος αφηγητή

Δραματοποιημένος αφηγητής, αυτοβιογραφικό ποίημα γραμμένο σε α΄πληθυντικό για να εκφράσει το σύνολο των “μεταναστών”

Γλώσσα-ύφος: Γλώσσα απλή , κατανοητή με στοιχεία προφορικότητας, ύφος δυναμικό, ρεαλιστικό.