Ενότητα 4η

ΕΝΟΤΗΤΑ 4Η : ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΣΤΟΝ ΧΡΟΝΟ…..

Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο για να δείτε “Μια μέρα στο σχολείο στην αρχαία Ελλάδα”παιδεία

Επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο για να δείτε “Μια μέρα στο σχολείο στην αρχαία Ελλάδα”

Μεταβατικά αμετάβατα ρήματα

Μεταβατικά αμετάβατα

Το άμεσο και έμμεσο αντικείμενο

Άμεσο και έμμεσο αντικείμενο

Μετατροπή Ενεργητικής Σύνταξης σε Παθητική 

ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ/ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ

Παθητική σύνταξη έχουμε όταν διατυπώνουμε ένα νόημα με ρήμα παθητικής φωνής.

Με την Ενεργητική Σύνταξη προβάλλεται ο ρόλος του υποκειμένου , του δράστη μιας ενέργειας, ενώ στην παθητική σύνταξη προβάλλεται η ίδια η ενέργεια, η δράση.

ΟΤΑΝ ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΜΟΝΟΠΤΩΤΟ

π.χ. Ενεργητική Σύνταξη:

Ο άνθρωπος

καταστρέφει

το περιβάλλον

   υποκ.

   εν. ρήμα

   αντικ.

Παθητική Σύνταξη

Το περιβάλλον

καταστρέφεται

από τον άνθρωπο

   υποκ.

   παθητ. ρήμα

   ποιητικό αίτιο.

ΟΤΑΝ ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΔΙΠΤΩΤΟ

π.χ. Ενεργητική Σύνταξη:

Ο Γιώργος

 έδωσε

 χρήματα

  της Μαρίας.

   υποκ.

   εν. ρήμα

   άμεσο αντικ.

έμμεσο αντικ.

Παθητική Σύνταξη

Χρήματα

δόθηκαν

της Μαρίας ή στη Μαρία

από το Γιώργο.

   υποκ.

παθητ. ρήμα

   .αντικείμενο

ποιητικό αίτιο

Το ποιητικό αίτιο συναντάται στην παθητική σύνταξη και είναι το προθετικό σύνολο που φανερώνει το πρόσωπο , το ζώο ή το πράγμα από το οποίο παθαίνει κάτι το υποκείμενο.

Το ποιητικό αίτιο εκφέρεται ως εξής:

α. από + αιτιατική

π.χ. Κατηγορήθηκε από τους συναδέλφους του.

β. σε + αιτιατική (με τα ρηματικά επίθετα σε –τος)

π.χ. Είναι αγαπητός σε όλους.

γ. με + αιτιατική

π.χ. Η ιστορία του τόπου του είναι μια ιστορία γραμμένη με αίμα.

δ. Ενωμένο ως α΄ συνθετικό με μετοχές παθητικού παρακειμένου.

π.χ. Ήταν ηλιοκαμμένος (= καμμένος από τον ήλιο)

Μονόπτωτα – Δίπτωτα Ρήματα

  • Μονόπτωτα :λέγονται τα ρήματα που παίρνουν για συμπλήρωμα της έννοιάς τους  ένα ή πολλά αντικείμενα της ίδιας ποιότητας (να είναι δηλαδή και τα δύο πρόσωπα ή και τα δύο πράγματα ) και να βρίσκονται στην ίδια πτώση.

  • Δίπτωτα: λέγονται τα ρήματα που παίρνουν για συμπλήρωμα της έννοιάς τους δύο ή και περισσότερα αντικείμενα σε δύο πτώσεις, ή στην ίδια πτώση αρκεί το ένα να δηλώνει πρόσωπο και το άλλο πράγμα.

Επίσης μπορεί να έχουμε δύο αντικείμενα σε πτώση γενική και δύο σε πτώση αιτιατική. Το ρήμα εξακολουθεί να είναι δίπτωτο και όχι τετράπτωτο! π.χ. Έδωσα της Ελένης (ή στην Ελένη) και της Γιωργίας (ή στη Γιωργία) το τετράδιο και τις ξυλομπογιές μου.

Εξωτερικό και Εσωτερικό Αντικείμενο

Εξωτερικό αντικείμενο : Το αντικείμενο σε πτώση αιτιατική. πχ. : Ο Γιώργος φίλησε την Ελένη.

Εσωτερικό ή Σύστοιχο αντικείμενο: Είναι το αντικείμενο που :

α) Έχει την ίδια ρίζα με το ρήμα (ζω-ζωή, παίζω-παιχνίδι, γράφω-γράμμα) π.χ. Παίζουμε ένα παιχνίδι

β) Έχει συγγενική σημασία με το ρήμα (κοιμήθηκε-ύπνο).π.χ. Κοιμήθηκε τον ύπνο του δικαίου

γ) Πολλές φορές δίπλα σ’ ένα αντικείμενο υπάρχει ένας επιθετικός προσδιορισμός που προσδιορίζει το αντικείμενο. Αρκετά συχνά παραμένει το επίθετο και χάνεται το ουσιαστικό με αποτέλεσμα ο επιθετικός προσδιορισμός να χαρακτηρίζεται σύστοιχο αντικείμενο . π.χ. «Χόρεψε τσάμικο»  αντί για «Χόρεψε τσάμικο χορό

Άμεσο και Έμμεσο Αντικείμενο

Όταν έχουμε Δίπτωτο ρήμα απαραίτητο είναι να χαρακτηρίζουμε τα αντικείμενά του ως άμεσα ή έμμεσα! Έτσι πρέπει να γνωρίζουμε ότι:

 Στα δίπτωτα ρήματα τα αντικείμενα θα μπαίνουν στις εξής πτώσεις:

α) γενική (έμμεσο) – αιτιατική (άμεσο)

Αυτό που βρίσκεται σε γενική είναι έμμεσο και μπορεί να αντικατασταθεί από εμπρόθετο κι αυτό που βρίσκεται σε αιτιατική είναι άμεσο.π.χ. Έδωσα του Γιώργου (ή στο Γιώργοτο βιβλίο .

β) Γενική (έμμεσο) – πρόταση (άμεσο)

Όταν έχουμε ένα αντικείμενο σε πτώση γενική και το δεύτερο αντικείμενο σε πρόταση, τότε η γενική θα είναι το έμμεσο αντικείμενο και η πρόταση το άμεσο.

π.χ. ) Ο Γιώργος μου ζήτησε να πάμε στο γήπεδο

           γ) αιτιατική (προσώπου) – αιτιατική (πράγματος).

  • Άμεσο είναι εκείνο που φανερώνει πρόσωπο π.χ. Ο φιλόλογος θα μας(άμεσο)διδάξει το αντικείμενο (έμμεσο)

 Προσοχή όμως

  • Αν το ένα από τα δύο αντικείμενα μπορεί να αντικατασταθεί από εμπρόθετο αυτό θα είναι το έμμεσο (και ας φανερώνει πρόσωπο) και το άλλο το άμεσο! π.χ.

  • Η καθηγήτρια διδάσκει τους μαθητές (= έμμεσο γιατί μπορεί να γίνει και «στους μαθητές») χορό (= άμεσο γιατί δεν μπορεί να γίνει «στο χορό»).

Συγκεντρωτικός πίνακας δίπτωτων ρημάτων

Άμεσο

Έμμεσο

πρόταση

γενική

αιτιατική

γενική

αιτιατική προσώπου

αιτιατική πράγματος

αιτιατική προσώπου/πράγματος

αιτιατική προσώπου/πράγματος που μπορεί να αντικατασταθεί από  εμπρόθετο (στον, στη , στο κ.λ.π.)

 ΠΗΓΗ: http://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/Theoria%20Nea/antikeimeno-NE.htm

Παραγωγή Γραπτού λόγου

Σχολείο
Προσφορά:
• Καλλιεργεί πνευματικά το παιδί.
• Βοηθά στην κοινωνικοποίηση του παιδιού.
• Διδάσκει ηθικές αρχές και αξίες.
• Βοηθά στην ομαδικότητα, συνεργασία και αλληλεγγύη.
• Καταργεί τις διαφορές μεταξύ των ατόμων.
• Καλλιεργεί την περιέργεια και την αναζήτηση.
• Βοηθά το παιδί να κατανοήσει τον κόσμο γύρω του.
• Ολοκληρώνει την προσωπικότητα.
Τα προσόντα του εκπαιδευτικού:
• Αγάπη για τους μαθητές και το έργο του.
• Ηθικός, τίμιος, έντιμος, δίκαιος.
• Καθοδηγεί τους μαθητές.
• Διατηρεί το ενδιαφέρον των παιδιών για τη γνώση.
• Δεν κάνει διακρίσεις.
• Σέβεται τα παιδιά και τις δυνατότητές τους.
• Ενημερώνεται διαρκώς.
• Ανανεώνει τη διδασκαλία του.
• Συνδυάζει τη θεωρία με την πράξη.
• Αποτελεί σωστό πρότυπο για τα παιδιά.
Σήμερα:
Αρνητικά:
• Πολλά μαθήματα > κούραση μαθητών.
• Έλλειψη σχολικών κτιρίων
• Έλλειψη έμπειρων εκπαιδευτικών.
• Απουσία οργάνωσης μαθημάτων.
• Καλλιεργεί το «κυνήγι του βαθμού» (βαθμοθηρία).
• Ξεπερασμένες μέθοδοι διδασκαλίας.
• Παρέχει μόνο γενικές γνώσεις.
• Ο μαθητής δε μαθαίνει να καλλιεργεί την κριτική του σκέψη και να προβληματίζεται.
• Ανεπαρκή υλικοτεχνική υποδομή (εργαστήρια, βιβλιοθήκες, χώροι άθλησης).
Προτάσεις:
Πολιτεία:
• Ίδρυση σχολείων σε απομακρυσμένες περιοχές.
• Σύγχρονος εξοπλισμός σχολικών κτιρίων (βιβλιοθήκες, εργαστήρια, ηλεκτρονικοί υπολογιστές).
• Μετάδοση ηθικών αξιών και αρχών.
• Ανάπτυξη της προσωπικότητας των παιδιών.
• Έμφαση στον επαγγελματικό προσανατολισμό των παιδιών.
• Ευκαιρίες εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά.
Εκπαιδευτικοί:
• Προσιτοί και συνεργάσιμοι.
• Να μετεκπαιδεύονται.
• Να μην έχουν ξεπερασμένες παιδαγωγικές αντιλήψεις.

 ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ
Εθελοντής: ο πολίτης εκείνος που προσφέρει ανιδιοτελώς τον ελεύθερο χρόνο του ή τη γνώση του για χρήσιμες δράσεις προς όφελος άλλων, χωρίς να περιμένει αντάλλαγμα.
Ο εθελοντής:
• βλέπει τα άτομα ισότιμα.
• δε θεωρεί ότι ο ίδιος είναι ανώτερος, ότι ξέρει περισσότερα, ότι είναι “καλύτερος”.
Τα προσόντα του εθελοντή
• Να είναι οργανωμένος και εκπαιδευμένος.
• Να έχει εξειδικευτεί στον τομέα του για να μπορεί να προσφέρει τα μέγιστα τη στιγμή που θα του ζητηθεί.
• Να μπορεί ύστερα από την κατάλληλη εκπαίδευση να αναλάβει πρωτοβουλίες όπου και όταν χρειαστεί.
• Να είναι πρόθυμος να οργανωθεί και να συντονιστεί με τις υπόλοιπες ομάδες εθελοντών ή με άλλες κρατικές υπηρεσίες ή οργανωμένες ομάδες που έχουν αναπτύξει ένα εσωτερικό δεσμό και μπορούν να λειτουργούν πιο εύκολα μεταξύ τους.
Θετικές συνέπειες του εθελοντισμού:
• Δυναμώνουν οι κοινωνικοί δεσμοί μεταξύ των πολιτών.
• Δημιουργείται ισχυρή συνείδηση με στόχο τον άνθρωπο και τα προβλήματά του.
• αυξάνεται η ευαισθησία για την αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων,
• αποκτώνται νέα ενδιαφέροντα κι εμπειρίες ζωής
• σε κοινό επίπεδο δημιουργούνται οι προϋποθέσεις στόχων κι ευνοείται η εθνική ενότητα
• βελτιώνεται ο διεθνής ρόλος κι η γενικότερη φυσιογνωμία ενός λαού.

———————————————————————————————————————————ΘΕΜΑ : «Ένας φίλος σας που μένει μακριά σας γράφει ότι πρόκειται να εγκαταλείψει το σχολείο. Γράψτε του μια απάντηση τονίζοντας τους λόγους για τους οποίους πρέπει να το συνεχίσει».

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ

Πρόλογος – Χαρά που έλαβα το γράμμα του. Έκπληξη και στεναχώρια για την απόφασή του.

Κύριο μέρος

1η παράγραφος – Τι μας προσφέρει το σχολείο

  • Στο σχολείο αποκτάμε εφόδια και βάσεις για το μέλλον. Μας εξασφαλίζει επαγγελματικά. Αν το εγκαταλείψει, θα είναι άνεργος ή θα υποαπασχολείται σε όλη του τη ζωή, αφού το απολυτήριο Γυμνασίου θεωρείται πλέον απαραίτητο προσόν.

  • Το σχολείο αποτελεί ένα σταθερό και υγιές περιβάλλον. Βρισκόμαστε μαζί με συνομηλίκους μας και με καθηγητές, που νοιάζονται για μας. Έξω υπάρχουν πολλοί κίνδυνοι.

  • Είναι ο μικρόκοσμος της κοινωνίας. Εδώ μαθαίνουμε τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις μας, να συμπεριφερόμαστε με βάση κανόνες και να πειθαρχούμε. Έτσι, ωριμάζουμε.

2η παράγραφος – Τι μας προσφέρει το σχολείο (συνέχεια)

  • Στο σχολείο κοινωνικοποιούμαστε. Αποκτάμε καινούριους φίλους και μαθαίνουμε να συνυπάρχουμε με άλλα άτομα, να συνεργαζόμαστε και να μοιραζόμαστε μαζί τους πράγματα κι εμπειρίες.

  • Διευρύνει τους πνευματικούς μας ορίζοντες. Σκεφτόμαστε, εκφραζόμαστε κι αποκτάμε γνώσεις πάνω σε διάφορα αντικείμενα.

  • Μας βοηθά να ανακαλύψουμε τις κλίσεις, τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά μας και να γίνουμε ολοκληρωμένες προσωπικότητες.

Επίλογος – Προτροπή να ξανασκεφτεί την απόφασή του και να μην εγκαταλείψει το σχολείο.

  • Στην επιστολή γράφουμε πάνω δεξιά τον τόπο και την ημερομηνία

ενώ κάτω αριστερά την προσφώνηση, δηλαδή :

        Λαμία, 14 Ιανουαρίου 2013

Αγαπημένε μου φίλε / Δημήτρη,

Στο τέλος γράφουμε την αποφώνηση : Με αγάπη,

Μάνος

ΠΗΓΗ: https://e-didaskalia.blogspot.gr/2013/06/blog-post_9291.html

Ασκήσεις

1. Να βρεθούν τα άμεσα και έμμεσα αντικείμενα

2.  Άσκηση στα μονόπτωτα και στα δίπτωτα ρήματα