Κωσταριδάκη Καλλιόπη

Ενότητα 5η

ΕΝΟΤΗΤΑ 5Η: ΣΥΖΗΤΩΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ

Μικρές αγγελίες από τον ελληνικό κινηματογράφο

Πώς γράφουμε αγγελίες

 🙂 Φροντίζουμε το κείμενό μας να είναι μικρό και να περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες!

 🙂 Χρησιμοποιούμε ελλειπτικές προτάσεις.

 🙂 Το κείμενό μας μπορεί να περιέχει αριθμητικά, συντομογραφίες και αρκτικόλεξα.

 😳 Οπωσδήποτε θα πρέπει να βάλουμε και κάποιο τρόπο επικοινωνίας των ενδιαφερόμενων μαζί μας (διεύθυνση ή τηλέφωνο ή e-mail)

Πατήστε στην παρακάτω εικόνα για να γνωρίσετε από την ελληνική βάση δεδομένων asas.gr ελληνικά και ξένα, ακρωνύμια, συντομογραφίες, αρκτικόλεξα και σύμβολα, όλων των επιστημονικών κλάδων και επαγγελμάτων.

Τα Παραθετικά ή οι βαθμοί των επιθέτων

Οι βαθμοί του επιθέτου είναι τρεις:

Ο θετικός,  ο συγκριτικός και ο υπερθετικός.

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός λέγονται αλλιώς παραθετικά.

• Ελλειπτικά Παραθετικά

   Μερικά επίθετα είναι ελλειπτικά , δηλαδή δεν έχουν θετικό ή δεν έχουν ακόμα έναν από τους δύο άλλους βαθμούς.

Π.χ.

Συγκριτικός                        Υπερθετικός

  ανώτερος                            ανώτατος                

κατώτερος                           κατώτατος

Όσες μετοχές (-μενος) σχηματίζουν παραθετικά τα σχηματίζουν περιφραστικά .

Π.χ. θυμωμένος, πιο θυμωμένος, πολύ θυμωμένος.

• Καθόλου παραθετικά

Μερικά επίθετα δε σχηματίζουν καθόλου παραθετικά. Τέτοια επίθετα είναι:

– Αυτά που δηλώνουν ύλη. Π.χ. μαρμάρινος, χρυσός κ.λ.π.

– Αυτά που σημαίνουν καταγωγή ή συγγένεια. Π.χ. ελληνικός, προγονικός κ.λ.π..

– Αυτά που σημαίνουν χρόνο ή τόπο . Π.χ. σημερινός, χθεσινός,νησιώτικος ουράνιος κ.λπ.

– Αυτά που σημαίνουν κατάσταση που δεν αλλάζει . Πχ. μισός, αθάνατος, πολύτεκνος, τετράγωνο  κ.λ.π.

Ανώμαλα Παραθετικά

Μερικά επίθετα σχηματίζουν παραθετικά με δικό τους ξεχωριστό τρόπο. Αυτά λέγονται  Ανώμαλα.

Οι βαθμοί – τα παραθετικά των επιρρημάτων

Τα παραθετικά των επιρρημάτων:

Θυμόμαστε ότι τα παραθετικά των επιρρημάτων δεν κλίνονται. Πολλά επιρρήματα παράγονται από επίθετα:

α) Τα επίθετα –ος δίνουν επιρρήματα σε –α. Π.χ. Από το επίθετο «σοφός» προκύπτει το επίρρημα «σοφά». Σπανιότερα συναντάμε αρχαιοπρεπή επιρρήματα σε –ως (π.χ. τα επιρρήματα «καλά» αλλά και «καλώς» από το επίθετο «καλός»)

β) Τα επίθετα σε –υς σχηματίζουν τα επιρρήματά τους σε –ια. Π.χ. το επίθετο «βαθύς» σχηματίζει το επίρρημα «βαθιά». Σπανιότερα σχηματίζεται επίρρημα σε – τέως π.χ. από το επίθετο «ταχύς» προκύπτει το επίρρημα «ταχέως»

γ) Τα επίθετα σε –ης σχηματίζουν επιρρήματα σε –ως. Π.χ. σαφής        σαφώς.

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός των επιρρημάτων μπορεί να σχηματιστεί όπως και στα επίθετα μονολεκτικά και περιφραστικά.

Η σημασιολογική διαφορά στα επιρρήματα σε –α και σε –ως

– Στο επίρρημα απλά και απλώς

• Μίλησε απλά (= με απλό τρόπο)

• Απλώς (= μόνο ) τον χαιρέτησε.

– Στο επίρρημα ευχάριστα και ευχαρίστως

• Ο χρόνος περνάει ευχάριστα (=με ευχάριστο τρόπο)

• Ευχαρίστως (=χωρίς πρόβλημα) να έρθει

– Στο επίρρημα τέλεια και τελείως

• Τα πάει τέλεια (=πολύ καλά) με τους φίλους του

• Ήταν τελείως (=εντελώς) ασυνεπής στα ραντεβού του.

Προσοχή στα επίθετα ακριβής και ακριβός

Το επίθετο «ακριβής» σχηματίζει επίρρημα «ακριβώς» ενώ το επίθετο «ακριβός» σχηματίζει επίρρημα «ακριβά».  π.χ «Ήρθε ακριβώς στην ώρα του» ΑΛΛΑ «Αγόρασε αυτό το ρούχο ακριβά.»

 Ανώμαλα Παραθετικά Επιρρημάτων

Μερικά επιρρήματα σχηματίζουν παραθετικά με δικό τους ξεχωριστό τρόπο. Αυτά λέγονται ανώμαλα παραθετικά . Ορισμένα από αυτά είναι τα ακόλουθα:

Κανόνες ορθογραφίας

1. Οι καταλήξεις των παραθετικών –ότερος, -ότατος και στα τρία γένη καθώς και τα επιρρήματα σε –ότερα, – ότατα γράφονται με όμικρον.

π.χ. πλούσιος – πλουσιότερος- πλουσιότατος

        πλούσια – πλουσιότερα – πλουσιότατα

2. Τα παραθετικά που προέρχονται από τα τοπικά επιρρήματα «άνω» και «κάτω» γράφονται με ωμέγα.

π.χ. άνω – ανώτερος- ανώτατος

        άνω – ανώτερα – ανώτατα.

3. Οι καταλήξεις των παραθετικών –ύτερος , -ύτατος και στα τρία γένη καθώς και τα επιρρήματα σε –ύτερα, -ύτατα γράφονται με ύψιλον . Το «νωρίς» γίνεται «νωρίτερα», διατηρεί το γιώτα.

π.χ. βαθύς – βαθύτερος- βαθύτατος

       βαθιά – βαθύτερα – βαθύτατα

Η σύγκριση

      Σύγκριση ονομάζουμε την ενέργεια που κάνουμε προκειμένου να διαπιστώσουμε αν ένα πρόσωπο ή πράγμα έχει μια ιδιότητα ή ποιότητα σε βαθμό μεγαλύτερο ή μικρότερο από κάποιον άλλο. Η σύγκριση αυτή επιτυγχάνεται με επίθετα ή επιρρήματα συγκριτικού βαθμού.

   Στη σύγκριση συναντάμε δύο συγκρινόμενους όρους . Εκείνον απ’ τον οποίο ξεκινάμε τη σύγκριση , τον οποίο και ονομάζουμε πρώτο όρο σύγκρισης , και εκείνον με τον οποίο γίνεται η σύγκριση , τον δεύτερο όρο σύγκρισης.

Πώς εκφέρονται οι όροι σύγκρισης

Α΄όρος σύγκρισης : Είναι ουσιαστικό , επίθετο ή αντωνυμία και βρίσκεται σε πτώση ονομαστική ή αιτιατική

Β΄ όρος σύγκρισης  : Είναι ό,τι και ο α΄ όρος σύγκρισης.

-Αν είναι ουσιαστικό ή άλλη λέξη σε θέση ουσιαστικού εκφέρεται με την πρόθεση από + αιτιατική

                 Α΄όρος                                                         Β΄ όρος

       π.χ. Ο Γιώργος είναι καλύτερος μαθητής από τον Κώστα

-Σπανιότερα συναντάμε τον β΄όρο σύγκρισης να εκφέρεται με την πρόθεση παρά + όμοια πτώση με τον α΄ όρο σύγκρισης

                                                       Α΄όρος  /      Β΄όρος

        π.χ. Καλύτερα να είμαι  έξυπνος   παρά χαζός.

-Με τα συγκριτικά επίθετα μεγαλύτερος , μικρότερος , ανώτερος , κατώτερος , καλύτερος ο β΄ όρος όταν είναι προσωπική αντωνυμία εγκλιτικού τύπου εκφέρεται με απλή γενική, που ονομάζεται γενική συγκριτική.

                    Α΄ όρος                                       Γενική Συγκριτική

        π.χ. Ο Κώστας είναι πολύ καλύτερός μου

-Όταν ο β΄ όρος σύγκρισης δεν είναι όνομα ουσιαστικό αλλά άλλη λέξη ή φράση εκφέρεται με την πρόθεση παρά + όμοια με τον πρώτο όρο σύγκρισης .

                                                 Α΄ όρος                Β΄ όρος

         π.χ. Καλύτερα γέρος και σοφός     παρά πλούσιος και ανόητος.

– Συνήθως όταν συγκρίνονται επιρρήματα έχουμε την πρόθεση από.

                 Α΄ όρος                                Β΄όρος

         π.χ. Χτες ένιωθα καλύτερα από σήμερα.

Λογική αλληλουχία νοημάτων κειμένου

Επιτυγχάνεται με : 

• Τη σαφή διάκριση των τμημάτων του : πρόλογος, κύριο θέμα, επίλογος.

• Τη σωστή διάταξη των ιδεών: χρονολογική: σε αφηγηματικά κείμενα, τοπική: σε περιγραφικά κείμενα, λογική: σε αποδεικτικά κείμενα

 Συνοχή κειμένου 

Επιτυγχάνεται με τη χρήση:

• Επανάληψη σημαντικών λέξεων ή εννοιών

•  Συγγενείς νοηματικά όροι (χρήση συνωνύμων)

• Αντωνυμίες

• Ερωτήσεις

• Διαρθρωτικών  λέξεων ή φράσεων

Διαρθρωτικές λέξεις – φράσεις 

Περιγραφή

      Περιγραφή είναι η προσπάθεια να αναπαραστήσουμε  χώρο-τοπίο, πρόσωπο, αντικείμενο, φαινόμενο κ.λπ. Συνδέεται κυρίως με το χώρο και διακρίνεται σε αντικειμενική και υποκειμενική. 

Αντικειμενική :  έχουμε όταν δεν διατυπώνονται προσωπικές απόψεις και συναισθήματα. Σκοπός είναι η πιστή απόδοση του περιγραφόμενου τοπίου-πράγματος-προσώπου- γεγονότος. Τις συναντάμε σε κείμενα  πληροφοριακού ή επιστημονικού χαρακτήρα (λήμματα εγκυκλοπαιδειών, τεχνικά εγχειρίδια, δελτία καιρού, ρεπορτάζ, κ.λπ. / πειραμάτων, περιγραφή φαινομένων κ.λπ.)  . Χρησιμοποιούν κυρίως το τρίτο  πρόσωπο.

Υποκειμενική : έχουμε όταν εκφράζονται και προσωπικές σκέψεις ή συναισθήματα . Σκοπός να προκαλέσουν αισθητική συγκίνηση. Χρησιμοποιούν κυρίως το πρώτο  πρόσωπο και συναντώνται σε λογοτεχνικά κείμενα ή κείμενα που προσπαθούν να πείσουν για την αξία του αντικειμένου που περιγράφεται (π.χ. διαφημίσεις προϊόντων).

      Οργάνωση  περιγραφής 

Περιγραφή αντικειμένου , τοπίου.

– Εντάσσουμε το αντικείμενο στην κατηγορία που ανήκει (π.χ. ένας πίνακας  εντάσσεται στην κατηγορία «έργο τέχνης» ).

– Η περιγραφή μας εξαρτάται επίσης από τις λεπτομέρειες που θέλουμε να παρουσιάσουμε αλλά και το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε. Η  πορεία της περιγραφής μπορεί να ακολουθήσει διάφορες πορείες όπως : 

• Από έξω προς τα μέσα: Παραθέτουμε δηλαδή τα εξωτερικά του χαρακτηριστικά (σχήμα, διαστάσεις κ.λπ.),  αυτά που βλέπουμε σε πρώτο πλάνο και μετά αυτά που βλέπουμε σε δεύτερο ή τρίτο πλάνο, στο φόντο κ.λπ..

• Από το γενικό προς το ειδικό.Από τα γενικά δηλαδή χαρακτηριστικά του αντικειμένου προχωρούμε σταδιακά και περιγράφουμε τα ειδικά ή και το αντίστροφο.

• Από πάνω προς τα κάτω ή το αντίστροφο.

• Από αριστερά προς τα δεξιά ή το αντίστροφο κ.λπ.

Περιγραφή κατάστασης

• Από τα πιο σημαντικά (πρωτεύοντα) προς τα λιγότερο σημαντικά (δευτερεύοντα) ή το αντίστροφο.

• Από τα απλά στα σύνθετα ή το αντίστροφο.

Είναι σημαντικό κάθε φορά να αναφέρουμε :  τι απεικονίζει,  τι συμβολίζει (αν συμβολίζει κάτι )  χρώματά , σκέψεις και συναισθήματα (στην υποκειμενική περιγραφή).

Γλώσσα  περιγραφής

 – Σαφήνεια και ακρίβεια των λέξεων .

– Κυριαρχία του ενεστώτα και του παρατατικού (εξακολουθητικοί χρόνοι) και χρήση ρημάτων που δηλώνουν κατάσταση (βλέπουμε, παρατηρούμε, εντοπίζουμε, διακρίνουμε, απεικονίζεται, αναπαρίσταται, φαίνεται, διαφαίνεται, διακρίνεται, αποτυπώνεται, ενυπάρχει κ.λπ.).

– Χρήση επιθέτων. Στην αντικειμενική περιγραφή τα επίθετα αποδίδουν σταθερές ιδιότητες του αντικειμένου (π.χ. «βοτσαλωτές» παραλίες) , τοποθετούν το αντικείμενο στο χώρο. Στην υποκειμενική περιγραφή εκφράζουν συναισθήματα – σκέψεις , προσωπικά σχόλια κ.λ.π.

– Χρήση επιρρημάτων για προσωρινές ιδιότητες .

– Κυριολεκτική χρήση της γλώσσας για αντικειμενική περιγραφή και μεταφορική για υποκειμενική περιγραφή.

– Ειδικό λεξιλόγιο – ορολογία (ανάλογα με το αντικείμενο της περιγραφής και το κοινό στο οποίο απευθυνόμαστε)

– Παθητική σύνταξη.

Αφήγηση

.      Πρόκειται για  παρουσίαση γεγονότος ή γεγονότων πραγματικών είτε φανταστικών. Οργανώνεται με άξονα το χρόνο και οι καταστάσεις συνδέονται αιτιολογικά μεταξύ τους.

      Δομή αφηγηματικού κειμένου

α. Πρόλογος : Γενικές πληροφορίες για το γεγονός , το σκοπό της αφήγησης (γιατί θέλουμε να το αφηγηθούμε), πρόσωπα που συμμετέχουν, χώρο όπου εκτυλίσσονται τα γεγονότα,·χρόνο .

β. Κύριο μέρος ( η δράση) :  Ξεκινάμε από το γεγονός ή την κατάσταση απ΄την οποία ξεκίνησε η ιστορία που θα αφηγηθούμε,·μετά αναφέρουμε πώς εξελίχθηκαν τα γεγονότα, με ποια σειρά και με ποια σχέση μεταξύ τους και τέλος την κατάληξη της ιστορίας ,τι έγινε στο τέλος.

γ. Επίλογος : η κρίση του αφηγητή για το γεγονός.

        Τα ρήματα στην αφήγηση. Το αφηγηματικό κείμενο, επειδή αποτελεί εξιστόρηση της δράσης κάποιων προσώπων-ηρώων, εμπεριέχει δράση και εξέλιξη και γι’ αυτό αξιοποιεί πολύ το ρήμα.   Χρησιμοποιεί, έτσι, κυρίως ρήματα δράσης (τρέχω, πέφτω, συναντώ, χτυπώ, αγωνίζομαι κ.λπ.) και ρήματα έκφρασης σκέψεων και συναισθημάτων (σκέφτομαι, νομίζω, αναρωτιέμαι, αισθάνομαι, νιώθω, χαίρομαι, λυπάμαι, φοβάμαι κ.λπ.).

Γλώσσα αφήγησης 

–         Τα ρήματα  βρίσκονται συνήθως σε παρελθοντικούς χρόνους (παρατατικό και αόριστο). Βασικός χρόνος της αφήγησης είναι ο αόριστος. Συχνά χρησιμοποιείται και ο παρατατικός κυρίως όταν θέλουμε να δώσουμε μεγαλύτερη διάρκεια στα γεγονότα . Είναι πιθανό σε κάποια κείμενα να συναντήσουμε (ή να χρησιμοποιήσουμε)  Ενεστώτα όταν ο αφηγητής θέλει να κάνει πιο “ζωντανή” την αφήγησή του ή Μέλλοντα για να παρουσιάσει γεγονότα που έγιναν μετά από κάποια άλλα που έχει ήδη παρουσιάσει. 

Τεχνικές αφήγησης

– Διάλογος , εσωτερικός μονόλογος , σχόλιο του αφηγητή αλλά και περιγραφή  προκειμένου να παρουσιαστεί ο «χώρος» της αφήγησης ή οι συμμετέχοντες και η προσωπικότητά τους. 

Παραγωγή Γραπτού Λόγου 

ΕΡΓΑΣΙΑ – ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ
Μορφές:
• Χειρωνακτική.
• Πνευματική.
• Μεικτή.
Προσφορά:
• Παρέχει υλικά αγαθά για την επιβίωσή μας.
• Βοηθά στη συνεργασία και την αλληλοβοήθεια.
• Το άτομο αναγνωρίζει την προσφορά των άλλων.
• Αίσθημα ανεξαρτησίας.
• Καλύτερες διαπροσωπικές σχέσεις.
• Ομαλή ένταξη του ατόμου στην κοινωνία.
• Ενισχύει την αυτοπεποίθηση του ατόμου.
• Το άτομο αισθάνεται ότι προσφέρει και είναι ικανό.
• Ολοκληρώνεται η προσωπικότητα του ατόμου.
Νέοι και επάγγελμα
Ποιοι τους επηρεάζουν;
• Οικογένεια.
• Φίλοι – παρέες.
• Κοινωνικό περιβάλλον.
• Internet (διαδίκτυο).
• Μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Σήμερα:
• Γίνεται διάκριση των επαγγελμάτων.
• Ανεργία> σταδιακά «χάνονται» παραδοσιακά επαγγέλματα.
• Η μηχανή αντικατέστησε τον άνθρωπο.
• Εξειδίκευση
• Πλήξη, ανία, κούραση, το άτομο δεν αισθάνεται ότι δημιουργεί.
• Πολύωρη εργασία.
• Χαμηλοί μισθοί.
• Άγχος για εύρεση δεύτερης και τρίτης δουλειάς.
• Ακατάλληλοι και επικίνδυνοι χώροι εργασίας.
Νέοι
• Αποπροσανατολίζονται από τους στόχους τους.
• Πιέζονται από την οικογένεια τους > ακολουθούν επάγγελμα που δεν τους ταιριάζει.
• Άγχος για την επαγγελματική τους αποκατάσταση.
• Δεν επιλέγουν επάγγελμα με βάση τις ικανότητες και τις κλίσεις τους.
• Απογοητεύονται.
• Αντιμετωπίζουν την ανεργία > ψυχολογικά προβλήματα.
Προτάσεις
Νέοι
• Παιδεία
• Ολόπλευρη μόρφωση.
• Να γνωρίσουν τι θέλουν.
• Να κατανοήσουν τις κλίσεις τους και τα ενδιαφέροντά τους.
Οικογένεια – σχολείο
• Σωστή παιδεία
• Ηθικές αρχές
• Να βοηθήσουν το παιδί να γνωρίσει τον εαυτό του.
• Έλλειψη πίεσης
• Όχι στείρες γνώσεις και αποπροσανατολισμός (σχολείο).
Πολιτεία
• Έμφαση στην εκπαίδευση.
• Σωστός επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων.
• Μείωση ανεργίας με τη λήψη κατάλληλων μέτρων.
———————————————————————————————————————————————-

ΘΕΜΑ : «Γράψτε ένα μικρό κείμενο – απάντηση σε έρευνα επαγγελματικού προσανατολισμού που γίνεται στο σχολείο σας, για το επάγγελμα που αυτή τη στιγμή σας ενδιαφέρει. Στο κείμενο να απαντήσετε και στις εξής ερωτήσεις.

α. Το επιλέξατε με κριτήριο το κύρος του, τα οικονομικές προοπτικές ή την κλίση σας ;

β. Επηρεαστήκατε από τους γονείς σας, το κοινωνικό περιβάλλον ή το σχολείο ;

γ. Είναι επάγγελμα που έχει σχέση με το φύλο σας ;»

ΣΧΕΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΘΕΣΗΣ

Πρόλογος – Με ποιο επάγγελμα θα ήθελα ν’ασχοληθώ, όταν μεγαλώσω;

Κύριο μέρος

1^η παράγραφος – Λόγοι

• Είναι ένα επάγγελμα που έχει προοπτικές; Θα βρω εύκολα δουλειά στο δημόσιο ή στον ιδιωτικό τομέα; Μπορώ να δουλέψω στο εξωτερικό;

• Ο μισθός είναι ικανοποιητικός; Θα βγάζω πολλά χρήματα;

• Απαιτεί σπουδές σε κάποια σχολή (ΙΕΚ, ΤΕΙ, ΑΕΙ) ;

• Χρειάζονται ιδιαίτερα σωματικά προσόντα (στρατιωτικές σχολές, γυμναστική ακαδημία);

• Μου προσφέρει κύρος και κοινωνική καταξίωση;

• Έχει σχέση με το φύλο μου;

2^η παράγραφος – Λόγοι (συνέχεια)

• Γιατί μου αρέσει αυτό το επάγγελμα; Τι μου προσφέρει (ηρεμία, έντονα συναισθήματα, προσφορά στο συνάνθρωπο) ;

• Ασχολούμαι στον ελεύθερό μου χρόνο με κάτι αντίστοιχο;

• Επηρεάστηκα από τους γονείς μου; Ασχολείται κάποιος με αυτό; Συμφωνούν με την απόφασή μου;

• Επηρεάστηκα από τον κοινωνικό περίγυρο ή από το σχολείο (φιλόλογος-πρότυπο, ξάδερφος μηχανικός) ;

• Υπήρξε κάποιο καθοριστικό περιστατικό, που επηρέασε την απόφασή μου (επιθυμία να γίνω κτηνίατρος ύστερα από τη σωτηρία ενός ζώου) ;

Επίλογος – Προσπάθεια να πραγματοποιήσω τ” όνειρό μου!

ΠΗΓΗ: https://e-didaskalia.blogspot.gr/2013/06/blog-post_9291.html

Ασκήσεις

1. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τα παραθετικά τω επιθέτων κατά το παράδειγμα

2. Να συμπληρώσετε τον πίνακα με τα παραθετικά των επιρρημάτων κατά το παράδειγμα:

ΠΗΓΗ : http://diavatagirgenis.blogspot.gr/2013/02/blog-post_19.html