7η Ενότητα
ΞΕΝΟΦΩΝΤΑΣ
Ο Ξενοφών (μεταξύ 431 και 428 π.Χ.) ήταν Αθηναίος ιστορικός συγγραφέας και σωκρατικός φιλόσοφος. Γιος του Γρύλλου από τον αρχαίο δήμο της Ερχίας (σήμερα τα Σπάτα), κονωνικά ανήκε στην τάξη των ιππέων και πολιτικά έδρασε ως ολιγαρχικός και φιλολάκων. Μετά το 410 π.Χ. γνωρίστηκε με τον Σωκράτη και μπήκε στον κύκλο των μαθητών του.[1.Το 401 π.Χ στην Περσία αποφασίζει να λάβει μέρος με ελληνικό εκστρατευτικό σώμα στην εκστρατεία του Κύρου του Νεότερου κατά του αδελφού του Αρταξέρξη του Β”. Στα Κούναξα οι Έλληνες (=Μύριοι) νίκησαν τους αντιπάλους τους Πέρσες ,αλλά ο Κύρος σκοτώθηκε και οι Μύριοι (10.000) επέστρεψαν πίσω . Ο Ξενοφώντας εκλέγεται ένας από τους πέντε στρατηγούς και ύστερα από αρκετές ταλαιπωρίες οι Μύριοι κατορθώνουν να φτάσουν στην ελληνική Τραπεζούντα και ύστερα στο Βυζάντιο. Στον Εύξεινο Πόντο αναφώνησαν το ιστορικό <<Θάλαττα, θάλαττα >>. Όλα αυτά εξιστόρησε o Ξενοφών στο έργο του << Κύρου Ανάβασις>>. Κατόπιν ο Ξενοφών εντάσσεται στις σπαρτιατικές δυνάμεις και κάτω από την αρχηγία του βασιλιά Αγησιλάου θα πάρει μέρος στις επιχειρήσεις εναντίον των Περσών και στη συνέχεια το 394 π.Χ στη μάχη της Κορώνειας εναντίον των Αθηναίων. Γι” αυτό και εξορίζεται από την Αθήνα αλλά ανταμείβεται από τη Σπάρτη και ως το 371 ζει στο Σκιλλούντα , στην Ηλεία στο αγρόκτημα που του παραχώρησαν .Εδώ ασχολείται με τη γεωργία ,το κυνήγι και τη συγγραφή των συγγραμμάτων του.Το 371, μετά την ήττα της Σπάρτης στα Λεύκτρα από τους Θηβαίους, θα καταφύγει στην Κόρινθο. Εδώ θα ζήσει πιθανώς ως το θάνατό του αν και στο μεταξύ οι Αθηναίοι ανακάλεσαν το ψήφισμα για την εξορία του.Το 362 , ο γιος του Γρύλλος σκοτώνεται πολεμώντας μαζί με τους Αθηναίους στη μάχη της Μαντινείας.Το 356 πιθανώς πεθαίνει και ο ίδιος ο Ξενοφών.
ΠΗΓΕΣ: http://users.sch.gr/pikoulas/viografiko.htm, https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9E%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%86%CF%8E%CE%BD
ΑΓΗΣΙΛΑΟΣ
Ήταν φημισμένος στρατηγός της Σπάρτης και βασιλιάς της (π.444 – 360 πΧ), 19ος από το γένος των Ευρυποντιδών, γιος του Αρχιδάμου Β’ και της δεύτερης συζύγου του Ευπόλειας.
Το 396 π.X. εκστράτευσε εναντίον των Περσών με σκοπό να απελευθερώσει τις πόλεις της Μικράς Ασίας. Η πρώτη πόλη που κατέλαβε ήταν η Έφεσος, η οποία πέρασε υπό την κηδεμονία του. Ο σατράπης της Καρίας Τισσαφέρνης του ζήτησε να εγκαταλείψει την Ασία, αλλά ο Αγησίλαος Β’ βάδισε προς την Φρυγία, ξεγελώντας τον. Εκεί σατράπης ήταν ο Φαρνάβαζος. Ο Αγησίλαος Β’ έφθασε στο Δασκύλιο, όπου όμως αναχαιτίσθηκε από το περσικό ιππικό και επέστρεψε στην Έφεσο. Λίγο αργότερα ξεγέλασε πάλι τον Τισαφέρνη και έφτασε μέχρι τον Πακτωλό ποταμό, όπου νίκησε σε μάχη τους Πέρσες. Ο νέος σατράπης της Καρίας Τιθραύστης έπεισε τον Αγησίλαο Β’ να εγκαταλείψει την Καρία, πληρώνοντάς τον με τριάντα τάλαντα. Το 394 π.Χ. ενώ ετοιμαζόταν για την εκστρατεία στα βάθη της Ασίας και είχε κατασκευάσει στόλο με επικεφαλής τον Πείσανδρο, του έστειλαν μήνυμα να επιστρέψει πίσω γιατί η Σπάρτη βρισκόταν σε κίνδυνο.
Μάχη της Κορώνειας
Ο Αγησίλαος Β’, επιστρέφοντας από τη Μικρά Ασία, έφτασε με το στρατό του στην πεδιάδα της Κορώνειας στη Βοιωτία, όπου τον Αύγουστο του 394 π.Χ. αντιμετώπισε σε μάχη το στρατό Θηβαίων και Αθηναίων. Οι Αθηναίοι με τους Θηβαίους συνεργάσθηκαν με τους Πέρσες μετά από πληρωμή, των δεύτερων, για να επιτεθούν στη Σπάρτη και να αναγκάσουν τον Αγησίλαο Β’ να επιστρέψει. Η μάχη ήταν σκληρή και, παρόλο που μπορεί να θεωρηθεί νίκη των Σπαρτιατών, ήταν οριακή. Στη συνέχεια, ο Αγησίλαος Β’ έφυγε σε εκστρατεία, επικεφαλής μισθοφορικού στρατού, στην Αίγυπτο. Πέθανε σε ηλικία 84 ετών στην Κυρήνη, κατά την επιστροφή του στη Σπάρτη.Ανταλκίδειος ειρήνηΟ Αγησίλαος Β’ το 387 π.Χ. σύναψε ταπεινωτική συνθήκη με τους Πέρσες, ζητώντας τους και οικονομική βοήθεια και επιτρέποντάς τους να αναμειχθούν στις ελληνικές υποθέσεις. Ο Αγησίλαος Β’ έστειλε στα Σούσα τον Ανταλκίδα και ο Αρταξέρξης δέχτηκε να βοηθήσει οικονομικά την Σπάρτη, με αντάλλαγμα την αναγνώριση της περσικής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία και Κύπρο.Στην παρατήρηση κάποιου, ο οποίος είπε ότι «οι Σπαρτιάτες μήδισαν», ο Αγησίλαος απήντησε : «πες καλύτερα ότι οι Μήδες Λακωνίζουν».ΑρετέςΟ Ξενοφών, ο οποίος πολέμησε υπό τις διαταγές του Σπαρτιάτη βασιλιά στην μάχη της Κορώνειας, επαινεί τις αρετές του Αγησιλάου στο έργο «Αγησίλαος». Στην αρχή, ο Ξενοφών δηλώνει ότι είναι δύσκολο να γράψει κανείς αντάξιο έπαινο για τον Αγησίλαο, παρ’ όλα αυτά επιχείρησε να το κάνει.[1]
Ανταλκίδειος ειρήνη
Ο Αγησίλαος Β’ το 387 π.Χ. σύναψε ταπεινωτική συνθήκη με τους Πέρσες, ζητώντας τους και οικονομική βοήθεια και επιτρέποντάς τους να αναμειχθούν στις ελληνικές υποθέσεις. Ο Αγησίλαος Β’ έστειλε στα Σούσα τον Ανταλκίδα και ο Αρταξέρξης δέχτηκε να βοηθήσει οικονομικά την Σπάρτη, με αντάλλαγμα την αναγνώριση της περσικής κυριαρχίας στη Μικρά Ασία και Κύπρο.
Στην παρατήρηση κάποιου, ο οποίος είπε ότι «οι Σπαρτιάτες μήδισαν», ο Αγησίλαος απήντησε : «πες καλύτερα ότι οι Μήδες Λακωνίζουν».
Αρετές
Ο Ξενοφών, ο οποίος πολέμησε υπό τις διαταγές του Σπαρτιάτη βασιλιά στην μάχη της Κορώνειας, επαινεί τις αρετές του Αγησιλάου στο έργο «Αγησίλαος». Στην αρχή, ο Ξενοφών δηλώνει ότι είναι δύσκολο να γράψει κανείς αντάξιο έπαινο για τον Αγησίλαο, παρ’ όλα αυτά επιχείρησε να το κάνει.
Δείτε το στο slideshare.net
Πατήστε εδώ για τη μετάφραση του κειμένου
Πατήστε εδώ για το διαδραστικό σχολικό βιβλίο
Απαντήσεις στις ερωτήσεις του σχολικού βιβλίου
-
Ο Αγησίλαος θεωρούσε ότι όφειλε να κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε για την πατρίδα του. Δεν έπρεπε να υπολογίζει ούτε τον κίνδυνο , ούτε τα χρήματα αλλά ούτε να χρησιμοποιεί ως πρόφαση την ηλικία του ή τα σωματικά του προβλήματα προκειμένου να μην κάνει το χρέος του. Να μην χρησιμοποιεί δηλαδή προφάσεις για να μην υπηρετήσει σωστά την πατρίδα του (προφάσεις που ακόμη και σήμερα χρησιμοποιούν πολλοί ηγέτες για να αποφύγουν τις υποχρεώσεις τους.)
-
Ο Αγησίλαος φρόντιζε να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για τους συμπολίτες του. Γι’ αυτό το λόγο φρόντιζε να είναι πάντα συνεπής στις υποχρεώσεις του και κυρίως ήταν ο πρώτος που υπάκουε στους νόμους . Μ’ αυτό τον τρόπο κανείς πολίτης δεν διανοούνταν να παραβιάσει κάποιο νόμο! Ακόμη και απέναντι στους πολιτικούς του αντιπάλους η σχέση του αποδιδόταν παρόμοια με τη σχέση πατέρα – παιδιού. Αγαπούσε λοιπόν το λαό του και δεν τον αντιμετώπιζε ως εξουσιαστής του.
-
Ο Αγησίλαος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και παιδαγωγός αφού σκοπός του ήταν να δημιουργήσει χρηστούς και ενάρετους πολίτες. Αυτό το πετύχαινε γινόμενος ο ίδιος πρότυπο για αυτούς. Υπάκουε τους νόμους για να τους δείξει ότι και αυτοί πρέπει να κάνουν το ίδιο, τους επαινούσε όταν έκαναν κάτι καλό και δεν δίσταζε να τους επιπλήττει όταν έκαναν κάτι λάθος. Την ίδια στάση κρατούσε απέναντι σε όλους, και σε εκείνους που ήταν με το μέρος τους και στους πολιτικούς τους αντιπάλους. Έκανε λοιπόν ό,τι και ένας σωστός παιδαγωγός.