Ραψωδία ζ΄

  • Ραψωδία ζ ΄   

 Οδυσσέας – Ναυσικά – νησί των Φαιάκων

Οδυσσέας και Ναυσικά 

Η θέση της γυναίκας στην ομηρική εποχή 

Ο γάμος στην αρχαία Ελλάδα

To λάδι στην αρχαιότητα  

Αλείπτες αλείφουν με λάδι τους αθλητές

τίτλο 4

Ανάλυση 

Ενότητες

– 139-169: Ο Οδυσσέας ξυπνά σε άγνωστο τόπο.

– 170-183: Η αντίδραση της Ναυσικάς και των υπηρετριών της μπροστά στον ξένο

– 184-224: Η ικεσία του Οδυσσέα

– 228-259: Η Ναυσικά βοηθά τον Οδυσσέα

Δομή Λόγου Οδυσσέα

185: Προσφώνηση

186-206: Κολακευτικά λόγια προς τη Ναυσικά και την οικογένειά της.

207-210: Αναδρομή στις περιπέτειες του παρελθόντος

211-214: Αναφορά στο ναυάγιο

215-220: Διατύπωση αιτήματος

221-227: Ευχές

 Θεϊκές επεμβάσεις 

Όπως και σε προηγούμενη ενότητα έτσι και τώρα οι επεμβάσεις των θεών είναι φανερές. Η Αθηνά και πάλι παίζει σημαντικό ρόλο στο απόσπασμα, αφού αυτή σχεδίασε τη συνάντηση Οδυσσέα-Ναυσικάς “ξαστοχίζοντας ” τη μπαλιά της υπηρέτριας.  Επιπλέον δίνει θάρρος στη Ναυσικά να αντιμετωπίσει τον ξένο άνδρα που εμφανίζεται μπροστά της.

Πολιτιστικά στοιχεία

α. Η Ικεσία 
Σημαντικός θεσμός στην αρχαία Ελλάδα με δικό του ιδιαίτερο τυπικό τέλεσης . Ο ικέτης συνήθως  γονατίζει μπροστά στον ικετευόμενο , αγκαλιάζει με το ένα του χέρι τα γόνατά του, ενώ με το άλλο άγγιζε το πιγούνι ή το γένι του. Σε διαφορετική περίπτωση μπορούσε να σταθεί από μακριά διατυπώνοντας το αίτημά του ή , σε περίπτωση ασύλου, προσέφευγε στο βωμό του σπιτιού ή σε κάποιο ιερό. Ο ικετευόμενος όφειλε να σεβαστεί τον ικέτη και να πραγματοποιήσει την επιθυμία του διαφορετικά διέπραττε ύβρη και τιμωρούνταν από το Δία.
β. Η Φιλοξενία
Την συναντήσαμε και σε προηγούμενη ενότητα, στην επίσκεψη της Αθηνάς – Μέντη στο παλάτι του Οδυσσέα. Σε αυτή την ενότητα η Ναυσικά  καλωσορίζει τον Οδυσσέα  και υπόσχεται να του δώσει ό,τι χρειαστεί. Οι υπηρέτριες του προσφέρουν γεύμα και λουτρό.

Αφηγηματικές τεχνικές : Αφήγηση ,  Μονόλογος Οδυσσέα, Περιγραφή Ναυσικάς και Οδυσσέα,  Διάλογος (Ναυσικάς και Οδυσσέα), Ευθύς Λόγος Ναυσικάς προς τις υπηρέτριες

Προοικονομίες :  142-144: Συνάντηση Ναυσικάς και Οδυσσέα και σωτηρίας του από τους Φαίακες/  213: Οι δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει ο Οδυσσέας στην πατρίδα του.

Ομηρικές Παρομοιώσεις 
– 163-169 
Αναφορικό μέρος : Και κίνησε …………………… φυλαγμένη
Δεικτικό μέρος : παρόμοιος …………… ανάγκη
Κοινός όρος : Άγρια όψη και προκαλούν τρόμο.

–  198-206
Αναφορικό μέρος : Ω ναι, κάποτε …………… ωραίος βλαστός
Δεικτικό μέρος : Έτσι κι εσένα ………………… ακουμπήσω.
Κοινός όρος :  ομορφιά .

Τυπικά επίθετα – εκφράσεις 
Τα μάτια λάμποντας, η θεά Αθηνά / ο θείος Οδυσσέας / Αλίμονό μου… τα θεία/ κόρες καλλιπλόκαμες / 
στους θεούς που κατέχουν τον πλατύ ουρανό / μεγάλου Δία / μπλάβο πέλαγος /Τότε κι η Ναυσικά … του ανταποκρίθηκε / ο ολύμπιος Δίας 

Ηθογράφηση 
– Ναυσικά : Δυναμική και ώριμη για την ηλικία της νέα . Αντιμετωπίζει με θάρρος , ευγένεια και σεβασμό το νέο άνδρα που εμφανίζεται μπροστά της εφαρμόζοντας το τυπικό της φιλοξενίας προσέχοντας ωστόσο και να μην εκτεθεί η ίδια όντας ανύπαντρη. Ευγενή και τρυφερή ωστόσο αρχοντική και με πλήρη έλεγχο της κατάστασης.
– Οδυσσέας : Αρχικά τρομοκρατημένος για τα κακά που του επιφυλάσσει ακόμη η μοίρα του. Σύντομα ανακτά το θάρρος του και γεμάτος αυτοπεποίθηση αποφασίζει να γίνει και πάλι κυρίαρχος της μοίρας του. Μιλά θαρρετά αλλά και σεβάσμια στην Ναυσικά πείθοντάς την να τον βοηθήσει.