Τα αποτελέσματα μιας μελέτης που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δείχνουν ότι το 84% των προγραμμάτων λογισμικού που ελέγχθηκαν επιτρέπουν στους γονείς να αποκλείουν την πρόσβαση σε ορισμένες ιστοσελίδες, είναι όμως λιγότερο αποτελεσματικά στο φιλτράρισμα του αποκαλούμενου περιεχομένου web 2.0, όπως π.χ. ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης ή ιστολόγια. Επιπλέον, λίγα μόνο προϊόντα στην αγορά είναι σε θέση να φιλτράρουν το περιεχόμενο ιστοσελίδων στις οποίες η πρόσβαση γίνεται από κινητά τηλέφωνα ή από κονσόλες παιχνιδιών, σε μια εποχή που – στην Ευρώπη – ένα παιδί στα τέσσερα χρησιμοποιεί αυτόν τον τρόπο για σύνδεση με το Διαδίκτυο. Παράλληλα, σε μια έρευνα με τίτλο EUKidsOnline – επίσης χρηματοδοτούμενη από το πρόγραμμα της ΕΕ για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου – διαπιστώθηκε επίσης ότι μόλις το ένα τέταρτο των γονέων στην ΕΕ χρησιμοποιούν λογισμικό γονικού ελέγχου για να παρακολουθούν, να ελέγχουν ή να φιλτράρουν τη διαδικτυακή δραστηριότητα των παιδιών τους. Η δημοσίευση αυτών των ερευνών συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση όσον αφορά τη σημασία της προστασίας των παιδιών από ορισμένα διαδικτυακά περιεχόμενα, παρέχοντας παράλληλα στους γονείς αντικειμενική εικόνα σχετικά με το αποτελεσματικότερο λογισμικό γονικού ελέγχου. Στο πλαίσιο του ψηφιακού θεματολογίου για την Ευρώπη, η Επιτροπή έχει δεσμευτεί να βοηθήσει τους γονείς και τα παιδιά τους ώστε να κινούνται με ασφάλεια στο Διαδίκτυο (βλ. σχετικό αρχείο).
Στη μελέτη «EUKidsOnline» που δημοσιεύτηκε πρόσφατα (βλ. πρότερες ανακοινώσεις), αναλύονται 26 εργαλεία γονικού ελέγχου για προσωπικούς υπολογιστές, 3 για κονσόλες παιχνιδιών και 2 για κινητά τηλέφωνα. Στη μελέτη διαπιστώνεται ότι το υπάρχον λογισμικό είναι κατάλληλο για φιλτράρισμα διαδικτυακού περιεχομένου για ενήλικες, αλλά ότι παραμένει πιθανότητα τουλάχιστον 20% να μπορέσουν να περάσουν μέσα από τα φίλτρα τους ιστοσελίδες ακατάλληλες για παιδιά και ιδίως εκείνες που ενθαρρύνουν τους νέους να βλάψουν τον εαυτό τους (δικτυακοί τόποι που προωθούν την ανορεξία, την αυτοκτονία ή τον αυτοακρωτηριασμό). Ταυτόχρονα, μπλοκάρονται άλλοι ιστότοποι που περιλαμβάνουν περιεχόμενο ειδικά προορισμένο για παιδιά. Λίγα μόνο εργαλεία έχουν τη δυνατότητα να φιλτράρουν περιεχόμενο web 2.0 (όπως οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης, τα φόρουμ και τα ιστολόγια), να μπλοκάρουν τα άμεσα μηνύματα ή πρωτόκολλα διαδικτυακής συζήτησης ή να φιλτράρουν καταλόγους επαφών.
Όσον αφορά τους γονικούς ελέγχους για έξυπνα τηλέφωνα και κονσόλες παιχνιδιών, δεν είναι όλα τα προϊόντα στην αγορά σε θέση να φιλτράρουν το περιεχόμενο ιστοσελίδων, μολονότι το 31% των παιδιών στην Ευρώπη έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μέσω του κινητού τηλεφώνου τους, ενώ το 26% μέσω κονσόλας παιχνιδιών.
Η πλέον διαδεδομένη γλώσσα των εργαλείων γονικού ελέγχου είναι η αγγλική, ενώ είναι περιορισμένη η επιλογή εργαλείων σε άλλες γλώσσες.
Μόλις το ένα τέταρτο των γονέων κάνουν χρήση των εργαλείων γονικού ελέγχου
Σύμφωνα με τη μελέτη EUKidsOnline που επίσης δημοσιεύεται σήμερα, περίπου το ένα τέταρτο των γονέων μπλοκάρουν ή φιλτράρουν ιστοσελίδες (28%) ή/και ελέγχουν τους ιστότοπους που επισκέπτονται τα παιδιά (24%). Παρατηρείται, ωστόσο, σημαντική διαφορά μεταξύ των κρατών μελών, από 54% στο Ηνωμένο Βασίλειο έως 9% στη Ρουμανία.
Εκτός από τη χρήση του γονικού ελέγχου, το 70% των γονέων που ρωτήθηκαν δήλωσαν ότι ρωτούν τα παιδιά για τη δραστηριότητά τους στο Διαδίκτυο. Το 58% των γονέων υποστηρίζουν ότι μένουν δίπλα τα παιδιά τους όταν αυτά χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο. Πάνω από τους μισούς γονείς έχουν επίσης προχωρήσει σε θετικές ενέργειες, όπως να υποδείξουν τρόπους συμπεριφοράς σε άλλους με τους οποίους βρίσκονται σε απευθείας σύνδεση (56%) και να αναφερθούν σε πράγματα που μπορεί να ενοχλήσουν τα παιδιά (52%).
Στο πλαίσιο του προγράμματος της ΕΕ για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, η Επιτροπή θα συνεχίσει να χρηματοδοτεί την εξέταση λογισμικού γονικού ελέγχου κάθε 6 μήνες, έως το τέλος του 2012 και θα παρακολουθεί την πρόοδο. Στη διεύθυνση www.yprt.eu/sip διατίθεται βάση δεδομένων, όπου οι γονείς μπορούν να αναζητήσουν το πλέον κατάλληλο εργαλείο γονικού ελέγχου για τις ανάγκες τους.
Η Επιτροπή υποστηρίζει επίσης την ενδυνάμωση των παιδιών και των γονέων τους μέσω της χρηματοδότησης των κέντρων για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, τα οποία θα διοργανώσουν την ημέρα ασφαλέστερης χρήσης του Διαδικτύου την Τρίτη, 8 Φεβρουαρίου 2011. Θα περιλαμβάνονται εκδηλώσεις τοπικής και εθνικής εμβέλειας σε ολόκληρη την Ευρώπη και παγκοσμίως. Οι εκδηλώσεις θα απευθύνονται στα παιδιά, αλλά και στους γονείς και τους εκπαιδευτικούς που θέλουν να μάθουν πώς μπορούν να συμβάλουν ώστε τα παιδιά να έχουν ασφαλή διαδικτυακή σύνδεση.
Ιστορικό
Το έργο «Συγκριτική αξιολόγηση των εργαλείων γονικού ελέγχου για τη διαδικτυακή προστασία των παιδιών» χρηματοδοτείται από το 2006 από το πρόγραμμα της ΕΕ για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου.
Τα εργαλεία που περιλαμβάνονται σε αυτό το έργο αναλύθηκαν με ρυθμίσεις για δύο ηλικιακές ομάδες: αφενός 10 ετών και νεότεροι και, αφετέρου, 11 και άνω ετών στην αγγλική, γαλλική, γερμανική, ιταλική, πολωνική και ισπανική γλώσσα, μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου 2010. Τα εργαλεία ελέγχθηκαν σύμφωνα με 4 κριτήρια:
Λειτουργικότητα: είναι το εργαλείο συμβατό με τα λειτουργικά συστήματα (π.χ. Windows, Linux, Mac OS); Μπορεί να φιλτράρει περιεχόμενο ιστοσελίδων σύμφωνα με λέξεις-κλειδιά, θέματα, διευθύνσεις URL; Μπορεί να εμποδίσει ή να ελέγξει την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, τα μηνύματα, τη διαδικτυακή συζήτηση, εργαλεία άμεσων μηνυμάτων;
Ασφάλεια: μπορεί το εργαλείο να απενεργοποιηθεί εύκολα ή να παρακαμφθεί από τεχνολογικά ειδήμονες νέους;
Αποτελεσματικότητα: μπορεί το εργαλείο να μπλοκάρει πλήρως ιστότοπους με περιεχόμενο ακατάλληλο για παιδιά ή συνεχίζει να παραμένει δυνατή η πρόσβαση στους εν λόγω ιστότοπους; Μήπως μπλοκάρει ταυτόχρονα και καλό περιεχόμενο για παιδιά; Είναι διαθέσιμο σε γλώσσες που κατέχουν οι χρήστες; Μπορεί να φιλτράρει σωστά τα ιστολόγια, τα φόρουμ και τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης;
Χρηστικότητα: Μπορούν τόσο αρχάριοι όσο και προχωρημένοι χρήστες να εγκαταστήσουν το εργαλείο στον υπολογιστή τους; Είναι πολύπλοκη η διαδικασία εγκατάστασης; Είναι εύκολο για το γονέα και το παιδί να αντιληφθούν ότι κάποιος ιστότοπος έχει μπλοκαριστεί;
Η έρευνα EUKidsOnline διεξήχθη σε 25 χώρες με συμμετοχή περισσότερων από 25.000 παιδιών και εκάστοτε ενός από τους γονείς τους, μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου 2010. Η έρευνα αποτελεί μέρος του έργου EUKidsOnline ΙΙ, που χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα της ΕΕ για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, ενώ συντονίζεται από το London School of Economics & Political Science. Τα αρχικά πορίσματα δημοσιεύτηκαν τον Οκτώβριο του 2010 (βλ. πρότερη ανακοίνωση).
Περισσότερες πληροφορίες:
Η πλήρης έκθεση του προγράμματος για ασφαλέστερη χρήση του Διαδικτύου, με τίτλο «Συγκριτική αξιολόγηση των εργαλείων γονικού ελέγχου για τη διαδικτυακή προστασία των παιδιών» είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση.
Η πλήρης έκθεση EUKidsOnline είναι διαθέσιμη στη διεύθυνση www.eukidsonline.net
