ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΟΡΗΣΟΥ
9 Δεκ 2012

Λορέντζος Μαβίλης, “Λήθη” Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ΄ Γυμνασίου σελ.69

Συντάκτης: Αρετή Κάρκου | Κάτω από: Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Γ' Γυμνασίου

Λορέντζος Μαβίλης, “Λήθη”

Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας

Γ΄Γυμνασίου σελ.69

 

Μερικές πληροφορίες για τον Λορέντζο Μαβίλη Wikipedia.org

 

ΜΑΒΙΛΗΣ, ΛΗΘΗ from Μαρία Φωτιάδου

Βίντεο από το αρχείο της ΕΡΤ για τη ζωή του ποιητή: http://archive.ert.gr/8425/

Έρευνα στο Διαδίκτυο από τον Ιορδάνη Τρεμόπουλο του Γ2

Το ηλεκτρονικό βιβλίο

Τραγούδι βασισμένο στη Λήθη του Μαβίλη:
Της Άρνης το νερό

Μουσική Στίχοι Ερμηνεία: Σταύρος Σιόλας

Της Άρνης το νερό Της Άρνης το νερό
Της αρνησιάς Της αρνησιάς τη βρύση

Της Άρνης το νερό το ήπιες και…το ήπιες και μ’ αρνήθης

Αχ, αγάπη μου, στα χείλη στάξε να το πιω
της Άρνης το πικρό νερό,
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ
και πάλι εσένα άμα σε δω
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ
και πάλι εσένα θ’ αγαπώ

Της λήθης το στενό το πέρασες… το πέρασες κι εχάθης

Αχ, αγάπη μου, στα χείλη στάξε να το πιω
της Άρνης το πικρό νερό,
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ
και πάλι εσένα άμα σε δω
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ
και πάλι εσένα θ’ αγαπώ

στα χείλη στάξε να το πιω
της Άρνης το πικρό νερό,
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ
και πάλι εσένα άμα σε δω
κι αν σε ξεχάσω, αν σ’ αρνηθώ

και πάλι εσένα θ’ αγαπώ…
1ο βραβείο στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης 2006. Τραγούδι σε Παραδοσιακό ρυθμό.

Σημείωση:  Άρνη είναι μια πηγή στην Άνδρο αν και στη αρχ. Ελλ. Μυθολ. Άρνη ήταν η πηγή που βρισκόταν στον κάτω κόσμο στη Λήθη από όπου έπιναν οι νεκροί για να ξεχάσουν τι άφηναν στον πάνω κόσμο

Η ανάλυση του ποιήματος…

  1. Σχολιασμός των πρώτων λέξεων του ποιήματος

Η αρχή του ποιήματος αιφνιδιάζει τον αναγνώστη, γιατί οι έννοιες καλότυχοι και νεκροίείναι αντιφατικές και η μια αποκλείει την άλλη, αφού ο θάνατος αποτελεί για τον άνθρωπο το πιο μεγάλο κακό και δεν είναι δυνατό με τη λογική να τον θεωρήσουμε μορφή καλής τύχης. Ωστόσο, ο ποιητής δικαιολογεί τη σύζευξη των δύο αντιφατικών εννοιών (οξύμωρο σχήμα) αμέσως παρακάτω με μια αναφορική-αιτιολογική πρόταση: που λησμονάνε την πίκρια της ζωής.  Θεωρείται λοιπόν «καλή τύχη» ο θάνατος και μακαρίζονται οι νεκροί, επειδή δε βασανίζονται φέρνοντας στο νου τους τις πίκρες, τα βάσανα, τους πόνους που είχαν δοκιμάσει στον επάνω κόσμο.Μάλιστα, κάθε μέρα, το σούρουπο, ανανεώνουν αυτή τη δυνατότητα της λήθης πίνοντας το νερό της λησμονιάς.
 
  1. Προτροπή για θρήνο προς τους ζωντανούς
Στο στ. 13 ο ποιητής μας προτρέπει να θρηνούμε για τους ζωντανούς και αυτό το αιτιολογεί στον επόμενο στίχο: οι ζωντανοί είναι αξιολύπητοι επειδή υποφέρουν πάντα από την ανάμνηση του πόνου που συνοδεύει τη ζωή και δεν μπορούν να τον διώξουν από τη σκέψη τους. Η πίκρια και οι πόνοι της ζωής, που ξεχνούν οι νεκροί και που δεν μπορούν να ξεχάσσουν οι ζωντανοί, είναι όσα δυσάρεστα μπορεί να συμβούν σε κάποιον στη διάρκεια της ζωής του και όσα βάσανα μπορούν να τον βρουν, όπως ο θάνατος αγαπημένων προσώπων, οι επώδυνες αρρώστιες, η κακή συμπεριφορά των άλλων, η αδικία, η εκμετάλλευση, η φτώχεια.
 
3.  Οι ενότητες του ποιήματος
 
      πρώτη ενότητα (στροφή 1): Οι καλότυχοι νεκροί
      δεύτερη ενότητα (στροφή 2,3): Η ανάμνηση των πόνων της ζωής αποτέλεσμα του θρήνου των ζωντανών.
      τρίτη ενότητα ( στροφή 4): Η δυστυχία των ζωντανών
 
4.  Η συλλογιστική πορεία του ποιητή
 
Α. Πρώτη θέση του ποιητή: Οι νεκροί είναι καλότυχοι
Α1.Αιτιολόγηση θέσης: Ξεχνάνε τα βάσανα που είχαν στην επίγεια ζωή πίνοντας στον Κάτω Κόσμο το νερό της Λησμονιάς.
Α2. Συμπέρασμα: Δεν πρέπει να κλαίμε τους νεκρούς, όση θλίψη και να μας προξενεί ο θάνατός τους.
Α2α. Αιτιολόγηση:
      Αν κλάψουμε, ενδέχεται κάποιο δάκρυ να πέσει στο νερό της Λησμονιάς.
      Αν πέσει δάκρυ στο νερό της Λησμονιάς, αυτό θα θολώσει και θα χάσει την ιδιότητα της μετάδοσης της λήθης.
      Αν πιουν οι νεκροί από το θολωμένο νερό,  θα ξαναθυμηθούν τα βάσανα της επίγειας ζωής και θα δυστυχήσουν.
      Επομένως, κάνουμε κακό στους νεκρούς με το κλάμα μας γι’ αυτούς.
Β. Δεύτερη θέση του ποιητή: Αυτοί για τους οποίους πρέπει να θρηνούμε είναι οι ζωντανοί.
Β1. Αιτιολόγηση θέσης: Οι ζωντανοί είναι δυστυχισμένοι, επειδή ζουν μέσα στα βάσανα της ζωής, που δεν μπορούν να τα βγάλουν από το νου τους, κι ας το θέλουν πολύ.
 
5.  Η γλώσσα του ποιήματος
 
Η γλώσσα του ποιήματος είναι πλούσια, ωστόσο χωρίς μεγαλόστομες και ηχηρές λέξεις. Δεν έχει τίποτα ιδιαίτερο εκτός από την παρουσία μερικών ιδιωματικών στοιχείων: πίκρια, όντας, ακλουθήσει, α, όθε, βολεί. Το ύφος είναι λιτό και υποβλητικό, με λυρισμό στα σημεία στα οποία δίνονται οι εικόνες.
 
[λυρισμός: σύνολο γνωρισμάτων που συναντάμε στη λογοτεχνία (ποιητικό και πεζό λόγο) τα οποία έχουν να κάνουν με την έκφραση των συναισθημάτων του λογοτέχνη]
 
6.  Σχήματα λόγου του ποιήματος
 
Οξύμωρο:  καλότυχοι νεκροί
Συνεκδοχή: την πίκρια ( αντί: τις πίκριες),
                  λιβάδι’  απ’ ασφεδίλι (αντί: από ασφοδίλια)
Μεταφορά: κρουσταλλένια βρύση
Υπερβατό:  ξαναθυμούνται
                 διαβαίνοντας λιβάδι’ απ’ ασφοδίλι
                 πόνους παλιούς
Μετωνυμία:τα μάτια σου ας θρηνήσουν
                 (= εσύ ας θρηνήσεις με δάκρυα από τα μάτια σου)
                 κρουσταλλένια βρύση (= βρύση με το κρουσταλλένια νερό)
Αντίθεση: κρουσταλλένια βρύση – βούρκος το νεράκι θα μαυρίσει
Κύκλος: με το ρήμα λησμονώ αρχίζει και κλείνει το ποίημα    σχηματίζοντας κυκλική σύνθεση ( αναφέρεται αρχικά στους νεκρούς και στο τέλος στους ζωντανούς)
Αποτροπή: Μην τους κλαις.
Προτροπή: Να κλαις.

Τα σχόλια είναι κλειστά.