Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΡΩΣΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ
Οι Ρως θεωρούνται Σκανδιναβοί Βίκινγκς ή Βάραγγοι, όπως είναι γνωστοί στα Ελληνικά, και κατάγονται από τα ανατολικά παράλια της Σουηδίας, και συγκεκριμένα από μία περιοχή που ονομάζεται Ρόσλαγκεν (Roslagen). Η σημασία της λέξης Ros, των κατοίκων δηλαδή της περιοχής Ρόσλαγκεν, σημαίνει «πολεμιστές που κωπηλατούν».
Η εξάπλωση των Βίκινγκς
Κατά τον 9ο αιώνα οι Βίκινγκς ή Νορμανδοί, από την λέξη Normannen, δηλαδή οι άνδρες του Βορρά, άρχισαν τις επιδρομές στα απέναντι παράλια της σκανδιναβικής χερσονήσου: από τις ακτές της Νορβηγίας και της Δανίας προς το νησί της Αγγλίας στα δυτικά, και από τις ακτές της Σουηδίας και της Δανίας προς τα παράλια της Βαλτικής θάλασσας στα ανατολικά. Ο σκοπός ήταν αρχικά η λεηλασία.
Αργότερα οι Βίκινγκς (Νορμανδοί ή Βάραγγοι) άρχισαν να δημιουργούν εμπορικούς σταθμούς στα παράλια της Βαλτικής για τα πλοία τους με σκοπό τις εμπορικές συναλλαγές με τους σλαβικούς πληθυσμούς που κατοικούσαν στην ενδοχώρα της Ανατολικής Ευρώπης. Παράλληλα χρησιμοποίησαν τα μεγάλα ποτάμια της περιοχής για να εισχωρήσουν στην ενδοχώρα. Ο σκοπός πλέον ήταν η μόνιμη εγκατάστασή τους και η κυριαρχία πάνω στα σλαβικά φύλλα.
Τα μεγάλα ποτάμια της Ανατολικής Ευρώπης, όπως ο Βιστούλα, ο Βόλγας, ο Δνείπερος, ο Δνείστερος, ο Ντον ήταν οι υδάτινοι δρόμοι μέσα από τους οποίους οι Βίκινγκς μπόρεσαν να εισχωρήσουν στην ανατολική Ευρώπη και να υποτάξουν πολλά σλαβικά φύλλα. Έτσι ιδρύουν το 752 το σημερινό Staraya Ladoga (Aldeigjuborg στα αρχαία Norsk), στις όχθες του Βολκόφ ποταμού, το οποίο ο Ρούρικ, ο ιδρυτής του ρωσικού κράτους, έκανε πρωτεύουσά του το 862, έτος έναρξης της ιστορίας της Ρωσίας.
Αργότερα ο Ρούρικ μετέφερε την πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους των Ρως στο σημερινό Novgorod.
Μέσα σε λίγα χρόνια οι Ρως θα επεκταθούν νοτιότερα, θα καταλάβουν το Κίεβο, σημαντικό εμπορικό σταθμό προς την Κωνσταντινούπολη και θα ιδρύσουν το κράτος των Ρως του Κιέβου. Μέσω του Δνείπερου ποταμού έχουν πρόσβαση στον Εύξεινο Πόντο. Έτσι αναπτύσσονται ακόμη περισσότερο οι εμπορικές σχέσεις μεταξύ Ρως και Βυζαντίου.
Ήδη από τον 8ο αιώνα υπήρχαν εμπορικές σχέσεις μεταξύ των Ρως και του Βυζαντίου μέσω των ποταμών Δνείπερου και Ντον καθώς και με τους λαούς της Κασπίας θάλασσας και την Περσία και το Χαλιφάτο, μέσω του Βόλγα ποταμού.
Οι Ρως κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα μεγάλο κράτος υποτάσσοντας τους Σλάβους της Ανατολικής Ευρώπης παρέχοντας την κρατική οργάνωση που δεν είχαν οι Σλάβοι, ενώ οι τελευταίοι αποτέλεσαν την λαϊκή βάση του νέου κράτους.
Το 911 υπογράφηκε μία εμπορική συμφωνία μεταξύ των Ρως και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η οποία επιτρέπει στους Ρως να εμπορεύονται στην Κωνσταντινούπολη.
Οι Ρως ένιωσαν αρκετά δυνατοί και εκστράτευσαν δύο φορές εναντίον της Κωνσταντινούπολης (860 και 941) αλλά απέτυχαν. Έτσι υπογράφηκε το 944
- συνθήκη ειρήνης, με την οποία οι Ρως δεν θα επιτίθεντο ξανά εναντίον του Βυζαντίου και
- νέα εμπορική συμφωνία, πιο συμφέρουσα για το Βυζάντιο.
Οι μακροχρόνιες εμπορικές σχέσεις μεταξύ των Ρως και της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ήταν παράλληλα και σχέσεις ανταλλαγής ιδεών και πολιτισμού και σιγά-σιγά προετοίμασαν τον δρόμο για τον εκχριστιανισμό των Ρως.
Αυτό συνέβη κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Βασιλείου Β΄: όταν ο αυτοκράτορας ήρθε αντιμέτωπος με τις εξεγέρσεις των μεγάλων γαιοκτημόνων της Μικράς Ασίας ζήτησε την βοήθεια του Ρώσου ηγεμόνα Βλαδίμηρου υποσχόμενος το χέρι της αδερφής του Άννας.
Ο Βλαδίμηρος έστειλε ένα εκστρατευτικό σώμα Βαράγγων στον Βασίλειο, με το οποίο ο αυτοκράτορας μπόρεσε να καταστείλει τις εξεγέρσεις. Αυτοί οι στρατιώτες θα αποτελούσαν στο εξής την προσωπική φρουρά του αυτοκράτορα: την Βαράγγεια Φρουρά.
Ο αυτοκράτορας όμως ξέχασε την υπόσχεσή του για τον γάμο της αδερφής του και ο Βλαδίμηρος κατέλαβε την Χερσώνα στην χερσόνησο της Κριμαίας, την αρχαία Ταυρίδα, στον Εύξεινο Πόντο.
Τότε ο Βασίλειος συμφώνησε στο γάμο με μία προϋπόθεση: ο Βλαδίμηρος και οι Ρως έπρεπε να ασπαστούν τον χριστιανισμό.
Ο γάμος μεταξύ του Βλαδίμηρου και της Άννας έγινε στην Χερσώνα μετά την βάπτιση του ηγεμόνα Βλαδίμηρου. Χριστιανοί ορθόδοξοι βαπτίστηκαν το 988 οι Ρως στα νερά του Δνείπερου ποταμού.
Με τον εκχριστιανισμό των Ρως πέρασε στην επιρροή του Βυζαντίου μία τεράστια περιοχή
- πολιτιστικά,
- θρησκευτικά,
- πολιτικά και
- επηρεάστηκαν στην νοοτροπία τους οι Ρως
- εντάθηκαν οι εμπορικές σχέσεις
- αυξήθηκαν οι Ρως μισθοφόροι στον βυζαντινό στρατό
(Σημείωση: η παρουσίαση του θέματος σε Power Point με περισσότερο φωτογραφικό υλικό και χάρτες μπορεί να αναζητηθεί εδώ και εδώ)
