Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΠΑΜΠΙΝΙΩΤΗ*Επειδή η διδασκαλία της γλώσσας δεν είναι διδασκαλία ενός μαθήματος όπως τα άλλα, αλλά διαχέεται και διαποτίζει όλα τα άλλα αντικείμενα μάθησης λόγω της άμεσης σχέσης της με τη σκέψη του ανθρώπου, χρειάζεται μια ριζική αναθεώρηση του τρόπου διδασκαλίας της γλώσσας και στις δύο βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Και οι δύο άξονες που συνιστούν τη γλώσσα, το λεξιλόγιο από τη μια μεριά (έννοιες-σημασίες-λέξεις) και η οργάνωση τού λεξιλογίου σε νοήματα με γραμματικές και συντακτικές δομές χρειάζεται να διδαχθούν από μια νέα σκοπιά, την επικοινωνιακή. Αντί του γραμματικοσυντακτικού φορμαλισμού που κατακλύζει τη διδασκαλία και καταπνίγει την ουσία της γλώσσας, χρειάζεται με ουσιαστικό και ελκυστικό τρόπο να διδαχθούν οι δυνατότητες έκφρασης που παρέχει κάθε γλώσσα και εν προκειμένω η ελληνική, ένα τεράστιο φάσμα επιλογών που διαμορφώνουν το ύφος του καθενός μας και που μπορούν να εξηγηθούν και να συνειδητοποιηθούν από μια σωστή επικοινωνιακή διδασκαλία της γλώσσας. Αντί να μιλάμε συνεχώς για επιθετικούς προσδιορισμούς και κατηγορούμενα ή ανώμαλα ρήματα και υποτακτικές και για όλες αυτές τις απωθητικές «ταμπέλες» που δεν λένε τίποτε στους μαθητές, μπορούμε να τους αποκαλύψουμε τον κόσμο της γλώσσας που χρησιμοποιεί τους γραμματικοσυντακτικούς αρμούς για να συνθέσει νοήματα από τις μεμονωμένες λέξεις.Αυτός ο σύνθετος διανοητικός μηχανισμός που συνιστά το πνεύμα του ανθρώπου και που έχει ως κύριο τρόπο έκφρασης τη γλώσσα πρέπει να καταδειχθεί στους μαθητές με απλό και κατανοητό τρόπο από κατάλληλα καταρτισμένους δασκάλους. Και αυτό -η απαιτούμενη κατάρτιση των δασκάλων- είναι κύριο ζητούμενο, αυτό που λείπει από τα πανεπιστήμιά μας στο βαθμό που θα έπρεπε. Θεωρώ απαραίτητη τη φοίτηση των μελλοντικών δασκάλων σε ειδικό τμήμα επιμόρφωσης ετήσιας διάρκειας με αυστηρές καταληκτήριες εξετάσεις προτού φτάσουν στην τάξη οι άνθρωποι που θα διδάξουν τα παιδιά μας. Οχι μόνο για το θέμα της γλώσσας αλλά γενικότερα για τα αντικείμενα και τον τρόπο διδασκαλίας των μαθημάτων και στις δύο βαθμίδες της εκπαίδευσης χρειάζεται να ληφθούν τολμηρές αποφάσεις κατόπιν συζητήσεως και με στελέχη της μαχόμενης εκπαίδευσης που ξέρουν τα θέματα από μέσα.Πώς θα κάνουμε τα παιδιά να αγαπήσουν το σχολείο, πώς θα τα μάθουμε να δουλεύουν σε βιβλιοθήκη και ν? αξιοποιούν τη σύγχρονη τεχνολογία για την αναζήτηση ουσιωδών πληροφοριών, πώς θα αυτενεργούν και πώς θα σκέπτονται δημιουργικά, αυτά είναι κύρια θέματα που πρέπει επιτέλους να απασχολήσουν έμπρακτα τον σχεδιασμό της ελληνικής σχολικής εκπαίδευσης.* Καθηγητής Γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Από: ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΝΙΑΤΑ στο 14 Ιανουαρίου, 2009 στις 1:50 μμ
Εκτός από τις επισημάνσεις για τον τρόπο διδασκαλίας της γλώσσας σημειώνω επιπλέον δύο θετικά σημεία από το άρθρο του κ. Μπαμπινιώτη: Το πρώτο ότι για οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης πρέπει να ληφθεί υπόψη και η γνώμη των μαχόμενων εκπαιδευτικών, οι οποίοι μέχρι σήμερα καλούνται μόνο να εφαρμόσουν ότι η πολιτική και ακαδημαϊκή ηγεσία ερήμην τους αποφασίζει. Τοδεύτερο ότι επιτέλους έχει γίνει αντιληπτό ότι τα παιδαγωγικά τμήματα και οι λεγόμενες καθηγητικές σχολές δεν ετοιμάζουν εκπαιδευτικούς κατάλληλα εκπαιδευμένους για το έργο που καλούνται να επιτελέσουν. Για τα παιδαγωγικά τμήματα θεωρώ ότι είναι κρίμα σε αυτή τη συγκυρία που το φοιτητικό δυναμικό είναι από τα πιο αξιόλογα, να μην αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όσον αφορά τις καθηγητικές σχολές αποτελεί νομίζω παγκόσμια πρωτοτυπία οι απόφοιτοι να διδάσκονται τα ίδια ή σχεδόν τα ίδια πράγματα είτε προορίζονται για αστροφυσικοί είτε για μετεωρολόγοι είτε για ψυχολόγοι είτε για εκπαιδευτικοί.
Από: ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΝΙΑΤΑ στο 14 Ιανουαρίου, 2009 στις 1:50 μμ
Εκτός από τις επισημάνσεις για τον τρόπο διδασκαλίας της γλώσσας σημειώνω επιπλέον δύο θετικά σημεία από το άρθρο του κ. Μπαμπινιώτη: Το πρώτο ότι για οποιαδήποτε προσπάθεια μεταρρύθμισης πρέπει να ληφθεί υπόψη και η γνώμη των μαχόμενων εκπαιδευτικών, οι οποίοι μέχρι σήμερα καλούνται μόνο να εφαρμόσουν ότι η πολιτική και ακαδημαϊκή ηγεσία ερήμην τους αποφασίζει. Τοδεύτερο ότι επιτέλους έχει γίνει αντιληπτό ότι τα παιδαγωγικά τμήματα και οι λεγόμενες καθηγητικές σχολές δεν ετοιμάζουν εκπαιδευτικούς κατάλληλα εκπαιδευμένους για το έργο που καλούνται να επιτελέσουν. Για τα παιδαγωγικά τμήματα θεωρώ ότι είναι κρίμα σε αυτή τη συγκυρία που το φοιτητικό δυναμικό είναι από τα πιο αξιόλογα, να μην αξιοποιηθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όσον αφορά τις καθηγητικές σχολές αποτελεί νομίζω παγκόσμια πρωτοτυπία οι απόφοιτοι να διδάσκονται τα ίδια ή σχεδόν τα ίδια πράγματα είτε προορίζονται για αστροφυσικοί είτε για μετεωρολόγοι είτε για ψυχολόγοι είτε για εκπαιδευτικοί.