Αρχεία 'ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ' Κατηγορία

Μάι 06 2010

Άρθρα του/της ΑΡΓΥΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ

Και όμως υπάρχει «αρσενικός εγκέφαλος»

Κάτω από: ΒΙΒΛΙΑ,ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

brizendine-thumb-medium.jpg

Με το νέο της βιβλίο η αμερικανίδα ψυχίατρος Λούαν Μπριζεντάιν, η οποία είχε γίνει διάσημη διεθνώς με το μπεστ-σέλερ βιβλίο της «Ο θηλυκός εγκέφαλος», καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι άνδρες έχουν διαφορετική εγκεφαλική «καλωδίωση» από τις γυναίκες, γι’ αυτό σκέφτονται και νιώθουν διαφορετικά από αυτές.

Η συγγραφέας του βιβλίου Στο προηγούμενο βιβλίο της η Μπριζεντάιν υποστήριζε ότι οι γυναίκες έχουν διαφορετικά νευρωνικά κυκλώματα από τους άνδρες, τα οποία οδηγούν αναγκαστικά σε διαφορετικές συμπεριφορές. Τώρα “ξαναχτυπά” με το νέο βιβλίο της “Ο αρσενικός εγκέφαλος”, όπου ξαναπιάνει το ζήτημα από την άλλη όψη του νομίσματος, για να καταλήξει τελικά στο ίδιο συμπέρασμα.

Ήδη από το πρώτο της βιβλίο, που μεταφράστηκε και στην Ελλάδα το 2008 από τις εκδόσεις Λιβάνη ως “Το θηλυκό μυαλό: Όλα όσα πρέπει να ξέρει μια γυναίκα για…”, η Μπριζεντάιν είχε υποστηρίξει ότι υπάρχουν γενετικές και δομικές διαφορές στους εγκεφάλους των δύο φύλων.

Μεταξύ άλλων, ανέφερε -λανθασμένα- ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούν 20.000 λέξεις τη μέρα κατά μέσο όρο στην ομιλία τους έναντι μόλις των 7.000 των ανδρών, ότι οι άνδρες έχουν πιο επιφανειακά συναισθήματα σε σχέση με τις γυναίκες και ότι οι γυναίκες όταν γίνονται μαμάδες, συντονίζονται σε τέτοια εγκεφαλική “συχνότητα”, που στην κυριολεξία δεν έχουν μυαλό για τίποτε άλλο από αυτά που συμβαίνουν γύρω τους, εκτός από το παιδί τους και μόνο (κάτι που δεν άρεσε καθόλου στις φεμινίστριες…).

Στο νέο βιβλίο της η Μπριζεντάιν συμπεραίνει ότι, μετά από μακρά εξελικτική πορεία, ο ανδρικός εγκέφαλος, “βουτηγμένος” (ή, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά με ορολογία μαγειρικής, “μαριναρισμένος”) μέσα στην τεστοστερόνη, ήδη από την όγδοη εβδομάδα της σύλληψής του παιδιού μέσα στην μήτρα, αποκτά ορισμένες εγγενείς ιδιότητες, που καθίστανται κατά κάποιο τρόπο αναπόφευκτες να εκδηλωθούν αργότερα: να λέει συστηματικά ψέματα (ιδίως στις γυναίκες για να κρύβει τις… ζαβολιές του), να παίρνει υπερβολικά ρίσκα (συχνά για να εντυπωσιάσει τις γυναίκες), να καταπιέζει σε μόνιμη βάση τα συναισθήματά του (για να μην φανεί… γυναίκα) κ.α.

Αν η τεστοστερόνη ήταν μπίρα, σύμφωνα με την αμερικανίδα ψυχίατρο, ένα εννιάχρονο αγόρι θα ήταν σαν να έπινε μισό λίτρο κάθε μέρα και μέχρι τα 15 του θα είχε φτάσει να πίνει το ισοδύναμο ενός γαλονιού (περίπου 4,5 λίτρα) καθημερινά.

Όλη αυτή η ορμονική πλημμυρίδα υποτίθεται ότι “πνίγει” την ικανότητα του εφήβου να “διαβάζει” τις εκφράσεις του προσώπου των γύρω του και να τους συναισθάνεται, ενώ παράλληλα αυξάνει υπερβολικά την υπερευαισθησία του απέναντι στην κριτική των άλλων, ενώ τον κάνει να βαριέται υπερβολικά, αν δεν κάνει κάτι που να περιέχει πολλή δράση (και, όχι σπάνια, βία).

Το βουτηγμένο στην τεστοστερόνη αρσενικό κέντρο ανταμοιβής του εγκεφάλου απαιτεί συνεχώς την ενεργοποίηση έντονων αισθήσεων και εμπειριών δράσης και μια κλασική διέξοδος είναι όλα αυτά τα (αποβλακωτικά και δυνητικά επικίνδυνα) βιντεοπαιγνίδια, στα οποία ο νέος “τη βρίσκει” να σκοτώνει όποιον περνάει από μπροστά του.

Αν πάλι ο νέος κοιμηθεί αμέσως μετά το σεξ, αφήνοντας στα κρύα του λουτρού την συναισθηματική σύντροφό του, σύμφωνα με την Μπριζεντάιν, φταίει απλώς ένα είδος ναρκοληψίας που προκαλείται μόνο στους άνδρες, εξαιτίας της ξαφνικής “έκρηξης” της ορμόνης της απόλαυσης ωκυτοκίνης, η οποία απελευθερώνεται στον υποθάλαμο του εγκεφάλου μετά τον οργασμό.

Στις μεν γυναίκες, η ωκυτοκίνη προκαλεί την ανάγκη για κουβεντούλα και χάδια, όμως στους άνδρες (“για λόγους που δεν γνωρίζουμε ακόμα”, κατά την Μπριζεντάιν) επιδρά στο κέντρο ύπνου του εγκεφάλου και δρα σαν υπνωτικό χαπάκι.

Η Μπριζεντάιν, σύμφωνα με τους “Τάιμς του Λονδίνου”, είναι τακτική επισκέπτρια στα “τοκ-σόου” της αμερικανικής τηλεόρασης (και όχι μόνο), ασκώντας επιρροή στη διαμόρφωση της αμερικανικής κοινής γνώμης.

Όπως αναφέρει, βασίζει τα συμπεράσματά της για τις διαφορές στον εγκέφαλο των δύο φύλων, τόσο σε μια μεγάλη γκάμα επιστημονικών δεδομένων (σ.σ. καθώς και αναπόδεικτων θεωριών), όσο και στη δική της 25ετή κλινική εμπειρία.

Η αμερικανίδα ψυχίατρος, που δηλώνει φεμινίστρια, αλλά βρίσκεται σε κόντρα με πολλές φεμινίστριες, αναγκάστηκε σε επόμενη έκδοση του βιβλίου της “Θηλυκός εγκέφαλος” να απαλείψει τον αρχικό ισχυρισμό της ότι οι γυναίκες χρησιμοποιούν πολύ περισσότερες λέξεις από τους άνδρες, όταν το έγκυρο περιοδικό “Nature” (που είχε δημοσιεύσει σχετική έρευνα) την κατηγόρησε ότι είχε παρανοήσει και παραποιήσει τα πορίσματα της δημοσιευμένης έρευνας.

Η Μπριζεντάιν (που η ίδια έχει έναν 20χρονο γιό) επιμένει πάντως ότι το νέο βιβλίο της θα βοηθήσει τις γυναίκες να δουν τον κόσμο μέσα από τα ανδρικά μάτια, ώστε να καταλάβουν καλύτερα τους συζύγους, τους εραστές και τα αγόρια τους.

“Όντας φεμινίστρια στη δεκαετία του ’90, θεωρούσα πράγματι τους άνδρες εχθρό. Εμείς οι γυναίκες βάλαμε ένα φίμωτρο εδώ και 30 χρόνια στους άνδρες και τους εμποδίσαμε να μιλάνε για την πραγματικότητά τους. Όμως το εκκρεμές πήγε πολύ μακριά και τώρα επανέρχεται… Αν ξεκινήσουμε με μια βαθύτερη κατανόηση του αρσενικού εγκεφάλου, μπορούμε να δημιουργήσουμε πιο ρεαλιστικές προσδοκίες για τα αγόρια και τους άνδρες”, όπως υποστηρίζει.

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια

Απρ 12 2010

Άρθρα του/της ΑΡΓΥΡΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΟΥ

Η κουτσομπολίστικη «ελαφρότητα» δεν φέρνει την ευτυχία

Ερευνα επιβεβαιώνει ότι οι «ουσιαστικές» συζητήσεις μάς ικανοποιούν περισσότερο από τα κουτσομπολιάΜακάριοι οι αδαείς ή οι φιλοσοφούντες; Ποιοι άνθρωποι είναι πιο ευτυχισμένοι, όσοι ασχολούνται αποκλειστικά με τις ζωές των άλλων ή όσοι επιλέγουν και βρίσκουν πιο ενδιαφέροντα θέματα για να συζητήσουν;6-6-thumb-medium.jpg

Η ενασχόληση με ανούσια κουτσομπολίστικα θέματα, όπως π.χ. τι κάνουν στην προσωπική τους ζωή οι εφήμεροι κοινωνικοί «αστέρες» ή ποιος προηγείται στο τελευταίο ριάλιτι που παίζεται στην τηλεόραση, μπορεί να φαίνεται χαλαρωτική και ίσως ψυχολογικά «ανώδυνη», όπως, όμως, όλοι γνωρίζουμε, δεν μας προσφέρει κάποια ουσιαστική ικανοποίηση. Αντίθετα, αισθανόμαστε πολύ μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν συζητάμε για θέματα που μας ενδιαφέρουν πραγματικά. Σε αυτό και σε άλλα ενδιαφέροντα, αν και όχι ιδιαίτερα πρωτότυπα, συμπεράσματα κατέληξε μια έρευνα Αμερικανών ψυχολόγων, που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στην επιστημονική επιθεώρηση «Psychological Science».

Οι ερευνητές, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο της Αριζόνας και από το Πανεπιστήμιο Ουάσιγκτον στο Σεντ Λούις (WUSTL), αποφάσισαν να διερευνήσουν αν και κατά πόσο τα αισθήματα ικανοποίησης και ευτυχίας που δηλώνουν ότι βιώνουν τα άτομα αντανακλώνται και στα θέματα που συζητούν μεταξύ τους. Ζήτησαν, λοιπόν, από 79 εθελοντές φοιτητές, 32 άνδρες και 47 γυναίκες, να φορέσουν ένα κασετοφωνάκι, που επί τέσσερις ημέρες θα κατέγραφε τις συζητήσεις τους. Προέκυψε έτσι ένας σημαντικός όγκος δεδομένων, που ξεπέρασε τις 20.000 εγγραφές. Οι ερευνητές στη συνέχεια μελέτησαν αναλυτικά τις ηχογραφημένες συζητήσεις και, ανάλογα με το περιεχόμενό τους, τις ταξινόμησαν σε «ελαφριές» ή «εμβριθείς». Για να έχουν μάλιστα μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, ζήτησαν από τους εθελοντές να συμπληρώσουν ερωτηματολόγια ψυχολογικής αξιολόγησης σχετικά με την προσωπικότητα και την ποιότητα ζωής τους.

Το πρώτο συμπέρασμα στο οποίο κατέληξαν ήταν ότι ο χρόνος που περνάει ένας άνθρωπος συντροφιά με τους συνανθρώπους του είναι ένας σαφής δείκτης ευτυχίας. Ετσι, από τους νέους που συμμετείχαν στην έρευνα, πιο ευτυχισμένοι ήταν εκείνοι που περνούσαν λιγότερο χρόνο μόνοι τους και περισσότερο χρόνο συζητώντας φιλικά με τους άλλους. Ομως, το μέγεθος της ευτυχίας τους φαίνεται πως επηρεάζεται σημαντικά και από το είδος των συζητήσεων που έκαναν μεταξύ τους. Πράγματι, από την έρευνα προέκυψε ότι, στη συντριπτική τους πλειονότητα, πολύ πιο ευτυχισμένοι ήταν οι νέοι οι οποίοι, όταν βρίσκονταν με άλλους, έκαναν ενδιαφέρουσες συζητήσεις και δεν περιορίζονταν στο να σχολιάζουν τα πιο πρόσφατα «επιτεύγματα» του τάδε ή της δείνα διασημότητας.

Φαίνεται, λοιπόν, ότι η έρευνα αυτή επιβεβαιώνει μια πολύ παλιά, αλλά, δυστυχώς, συστηματικά παραμελημένη σήμερα αλήθεια: εκτός από την παρουσία των άλλων, για την ικανοποίηση της ψυχολογικής μας ανάγκης για ευτυχία αποφασιστικό ρόλο παίζει και η επιλογή ουσιαστικής επαφής μαζί τους μέσα από τον διάλογο. Βέβαια, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι αυτές οι διαπιστώσεις αφορούν κυρίως άτομα νεαρής ηλικίας, και μάλιστα ένα σχετικά μικρό δείγμα. Επίσης, όπως εύστοχα επισημαίνει η επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, Simine Vazire, η συγκεκριμένη έρευνα δεν μπορεί να απαντήσει με ασφάλεια για το αν αυτό που κάνει τους ανθρώπους πιο ευτυχείς είναι οι βαθυστόχαστες «ουσιαστικές» συζητήσεις, ή το αντίστροφο, αν δηλαδή είναι το συναίσθημα ψυχικής ευεξίας, που συνήθως περιγράφουμε ως ευτυχία, αυτό που κάνει τα άτομα πιο εξωστρεφή και πρόθυμα να κάνουν εμβριθείς συζητήσεις. Πάντως, τα μέχρι στιγμής αμερικανικά ευρήματα απλώς επιβεβαιώνουν αυτό που υποστήριζε ο Σωκράτης πριν από δυόμισι χιλιάδες χρόνια: ο ανεξέταστος βίος είναι αβίωτος. Οι άνθρωποι ζουν πολύ καλύτερα όταν επιλέγουν να στοχάζονται και να συζητούν για τη ζωή τους.*

Δεν υπάρχουν ακόμη σχόλια