Εκτεθειμένα στις παγίδες του κυβερνοχώρου είναι τα Ελληνόπουλα που επισκέπτονται τα Ιντερνετ καφέ, αφού δεν υπάρχει κανένας έλεγχος για τους ανήλικους πελάτες. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι θαμώνες των καταστημάτων είναι, σε αρκετές περιπτώσεις, ακόμα και παιδιά του Δημοτικού που με ένα «κλικ» στον ηλεκτρονικό υπολογιστή μπορούν να σερφάρουν ανενόχλητα σε αμέτρητες ιστοσελίδες με παράνομο και επιβλαβές υλικό (πορνογραφικό περιεχόμενο, σκηνές βίας, τζόγος κ.ά.).
«Δεν υπάρχει κανένας έλεγχος. Πληρώνεις και ?απασχολείς? τον υπολογιστή με όποιον τρόπο και για όση ώρα θέλεις», λέει χαρακτηριστικά ο 16χρονος Κώστας Ζαχάρης. «Στα περισσότερα καταστήματα μάλιστα οι ανήλικοι αποτελούν βασική πελατεία τις Παρασκευές και τα Σάββατα.
Απλώς κι εμείς παίρνουμε κάποια μέτρα. Φροντίζουμε το παιδί να κάθεται σε υπολογιστή με την οθόνη σε κοινή θέα κ.ά.», αναφέρει ο κ. Παν. Κανιαμός, αντιπρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Ιδιοκτητών Καταστημάτων Παροχής Ιντερνετ και Εκμισθώσεως Ηλεκτρονικών Υπολογιστών.
Στο εξωτερικό
Σήμερα οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως και η Ελλάδα, δεν διαθέτουν αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο για τα καταστήματα παροχής τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. «Ωστόσο πολλές κυβερνήσεις έχουν λάβει σημαντικές πρωτοβουλίες», λέει η επικεφαλής του Ελληνικού Κόμβου Ασφαλούς Διαδικτύου, κυρία Βερόνικα Σαμαρά. Ενώ τα περισσότερα ελληνικά Ιντερνετ καφέ λειτουργούν σε 24ωρη βάση και μάλιστα με μικρότερες χρεώσεις μετά τα μεσάνυχτα, στο Βέλγιο απαγορεύτηκαν «εν μια νυκτί» τα? μεταμεσονύχτια καταστήματα (βάσει νόμου κατεβάζουν ρολά στις 8 μ.μ.).
Στην Ισπανία πολλά Ιντερνετ καφέ διαθέτουν ξεχωριστούς υπολογιστές για παιδιά, με εγκατεστημένα συστήματα φιλτραρίσματος κ.ά. Τα καταστήματα αυτά λαμβάνουν «σφραγίδα ποιότητας», στο πλαίσιο της καμπάνιας «Φιλικό Ιντερνετ Καφέ» (Cibercentro Amigo). Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ελληνικού Κόμβου, σε ποσοστό 60% τα παιδιά 8-18 ετών στη Νορβηγία έχουν το δικό τους υπολογιστή, είναι απολύτως ενημερωμένα και μπαίνουν στο Ιντερνετ σχεδόν αποκλειστικά από το σπίτι. «Και στην Ισλανδία η πρόσβαση από το σπίτι αγγίζει το 100%.
Η διείσδυση του Διαδικτύου στα νοικοκυριά μέσω φθηνών ευρυζωνικών συνδέσεων και η αντιμετώπισή του ως αγαθού δημοσίως προσβάσιμου είναι καταλυτικοί παράγοντες».
Στις «αλάνες» της e-generation
Κλειστοί χώροι, με χαμηλό φωτισμό, δυνατή μουσική και δεκάδες -αναμμένες ακόμα και επί 24ώρου βάσεως- οθόνες ηλεκτρονικών υπολογιστών, αποτελούν τις νέες? αλάνες των παιδιών. Αλλά και μια «πιθανή παγίδα για την αθωότητά τους», σύμφωνα με ειδικούς.
Αγόρια και κορίτσια πληρώνουν από 1 έως 3 ευρώ την ώρα στα Ιντερνετ καφέ για να? τρέξουν σε ψηφιακά γήπεδα ποδοσφαίρου, για να «σκοτώσουν» τον εχθρό υποδυόμενα ένα διαδικτυακό ήρωα, ακόμα και για να σερφάρουν σε ιστοσελίδες με ακατάλληλο περιεχόμενο. Περίπου 3.000 καταστήματα εκτιμάται ότι λειτουργούν σήμερα σε όλη τη χώρα, ενώ κάθε Ιντερνετ καφέ διαθέτει -κατά μέσο όρο- 40 ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Παιδιά 14-17 ετών, συχνότερα παρέες αγοριών, αλλά και 25άρηδες είναι το «προφίλ» των θαμώνων των περισσότερων ελληνικών Ιντερνετ καφέ, όπως περιγράφουν ιδιοκτήτες. «Οι πιτσιρικάδες έρχονται συνήθως σε ομάδες δύο-τριών ατόμων για να παίξουν ηλεκτρονικά παιχνίδια και να ?χαζέψουν? στο Ιντερνετ».
«Πρέπει να υπάρχει μέτρο»
Στα 13 τους επισκέφθηκαν για πρώτη φορά το συνοικιακό Ιντερνετ καφέ οι 16χρονοι Κώστας Ζαχάρης και Γιώργος Βλάχος. «Παίζουμε ηλεκτρονικά, βλέπουμε αστεία βίντεο, γελάμε. Δυστυχώς οι μεγαλύτεροι άνθρωποι έχουν τη νοοτροπία ότι τα Ιντερνετ καφέ αποβλακώνουν ή ότι είναι όπως τα παλιά κακόφημα μπιλιαρδάδικα. Αν όλα γίνονται με μέτρο, δεν υπάρχει καμία απειλή. Ο κίνδυνος πράγματι έρχεται όταν κάποιος νιώθει μόνος, αποκομμένος από το κοινωνικό του περιβάλλον και προσπαθεί να λύσει το πρόβλημά του στο Διαδίκτυο».
Οι δύο φίλοι -καλοί μαθητές και με «γεμάτες» μέρες (σχολείο, φροντιστήριο, γυμναστήριο, ξένες γλώσσες)- επισκέπτονται το Ιντερνετ καφέ Παρασκευές και Σάββατα. «Μέσος όρος παραμονής είναι 2 ώρες την ημέρα».
Πρόκειται για το «επιτρεπτό όριο» και σύμφωνα με τους ειδικούς. Κοινωνικοί φορείς ζητούν πάντως να δημιουργηθεί ξεχωριστό σύστημα χρονοχρέωσης για κάθε ανήλικο πελάτη των Ιντερνετ καφέ προκειμένου να τηρείται συγκεκριμένο χρονικό όριο στη χρήση Διαδικτύου και ηλεκτρονικών παιχνιδιών.
Σε πρόσφατη συνάντηση του Συνηγόρου του Πολίτη με κοινωνικούς φορείς προτάθηκε, μεταξύ άλλων, να επιτρέπεται η είσοδος των ανηλίκων στα Ιντερνετ καφέ μόνο με υπογραφή των γονέων και για ορισμένη χρονική διάρκεια.
«Αυτό ακούγεται λίγο υπερβολικό. Συμφωνώ ότι κάποια φίλτρα προστασίας στους υπολογιστές θα ήταν σημαντικό μέτρο, αλλά δεν μπορούν να επιβάλουν χρονικό περιορισμό στη διασκέδαση. Το Διαδίκτυο είναι θέμα παιδείας. Για παράδειγμα, αλίμονο σε όποιον δεν ξέρει ότι δεν πρέπει να αποκαλύπτει προσωπικά του δεδομένα στον κυβερνοχώρο. Από μόνο του το Διαδίκτυο δεν είναι επικίνδυνο. Μπορεί να γίνει μόνο αν δεν το αντιμετωπίζεις σωστά», αναφέρει ο Κώστας Ζαχάρης.
Τα χαρακτηριστικά των χρηστών
Σύμφωνα με μελέτες, οι έφηβοι χρησιμοποιούν το Ιντερνετ για να «κατεβάζουν» μουσική ή ταινίες, να επικοινωνούν μέσω e-mail αλλά και για να παίξουν ηλεκτρονικά. Ιδιαίτερα διαδεδομένες στους εφήβους είναι οι μηχανές αναζήτησης που μπορούν να προσφέρουν κάθε είδους πληροφορία και τα αποκαλούμενα «Προγράμματα Αμεσων Μηνυμάτων» (Instant Messenger Programs).
Οσον αφορά στα «δωμάτια συνομιλίας» (chat rooms), εκτιμάται ότι η πλειονότητα των ανήλικων χρηστών του Διαδικτύου τα έχει επισκεφθεί τουλάχιστον μία φορά και έχει συνομιλήσει με ενηλίκους. Τα αγόρια 13-17 ετών συνήθως κάνουν το? επιπλέον «κλικ» στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και σερφάρουν σε ιστοσελίδες με βία ή σεξουαλικό περιεχόμενο, ενώ τα κορίτσια χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο ως μέσο επικοινωνίας (συνομιλία και «εξομολογήσεις» στα chat rooms).
Υπολογίζεται ότι οκτώ στα δέκα Ελληνόπουλα 16-24 ετών έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο, είτε από το δικό τους υπολογιστή είτε μέσω των Ιντερνετ καφέ ή φιλικών σπιτιών. Περίπου 20 ετών, συχνότερα άνδρας, μορφωμένος (ανώτατη εκπαίδευση) και κάτοικος μεγάλου αστικού κέντρου είναι άλλωστε το γενικό «προφίλ» του Ελληνα χρηστή του Ιντερνετ, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του Παρατηρητηρίου για την Κοινωνία της Πληροφορίας.
Από το 2004 έως το 2007 η πρόσβαση των πολιτών στο Διαδίκτυο αυξήθηκε κατά σχεδόν 70% και, σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, σήμερα σερφάρει το 38,2% των Ελλήνων (αύξηση 14% φέτος, σε σύγκριση με το 2007). Το Ιντερνετ αποτελεί πηγή πληροφοριών για τους περισσότερους χρήστες.
Οι λόγοι πλοήγησης στο Διαδίκτυο είναι η «διανομή» οπτικοακουστικού υλικού (63,2%), το «κατέβασμα» εφημερίδων-περιοδικών (49,4%), η αναζήτηση πληροφοριών για ταξίδια-καταλύματα (45,6%), η συμμετοχή σε οnline εκπαιδευτικά προγράμματα (33,3%), η συναλλαγή με δημόσιες υπηρεσίες (27,4%) και οι τραπεζικές συναλλαγές (13,2%). Ιδίως για τη νεολαία το Ιντερνετ είναι μέσο επικοινωνίας και συνώνυμο της διασκέδασης.
Ηλεκτρονικές νάρκες για ανηλίκους
Η δυνατότητα παιδιών μόλις 7 ή 10 ετών να μπαίνουν ανενόχλητα σε ιστοσελίδες με πορνογραφικό περιεχόμενο χαρακτηρίζεται από Ευρωπαίους ειδικούς η «νούμερο 1» απειλή του Ιντερνετ.
«Οποιοσδήποτε μπορεί εύκολα να έχει πρόσβαση σε πορνογραφικό υλικό στο Διαδίκτυο», υποστηρίζει το 65% των Ελλήνων, σύμφωνα με έρευνα της Εταιρίας Μελέτης Ανθρώπινης Σεξουαλικότητας. Ο τζίρος της βιομηχανίας παιδικής πορνογραφίας στον κυβερνοχώρο υπολογίζεται ότι ξεπερνά τα 3 δισ. ευρώ ετησίως. Σύμφωνα με έρευνα του Youth Protection Roundtable, δικτύου που υπάγεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μεγάλοι κίνδυνοι είναι επίσης οι ιστοσελίδες με περιεχόμενο βίας και η επικοινωνία των ανηλίκων με αγνώστους στα «δωμάτια συνομιλίας».
Στο μεταξύ, σε? ναρκωτικό κινδυνεύει να μετατραπεί ο κυβερνοχώρος ακόμα και για 10χρονους. Περισσότεροι από σαράντα «ασθενείς του Ιντερνετ», μαθητές του Δημοτικού και παιδιά έως 17 ετών, παρακολουθούνται στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας της Β? Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με συμπτώματα κατάχρησης του Διαδικτύου. Πρόσφατη έρευνα του ΤΕΙ Αθηνών, σε 646 άνδρες και γυναίκες 18-27 ετών για το «προφίλ» του εξαρτημένου από το Ιντερνετ, έδειξε ότι είναι 18-20 ετών, συχνότερα άνδρας, με χαμηλή αυτοπεποίθηση, χωρίς πολλές κοινωνικές σχέσεις και με έντονο το αίσθημα απογοήτευσης από τη ζωή. Η απομόνωση, η ψυχαναγκαστική προσήλωση στον υπολογιστή και η εσωστρέφεια είναι τα τρία βασικά χαρακτηριστικά που εντοπίζουν οι ερευνητές στους εθισμένους νέους.
Αφήστε μια απάντηση
Για να σχολιάσετε πρέπει να συνδεθείτε.