Ενδεικτικές δραστηριότητες
1ο εργαστήριο: ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΠΟΥ ΔΕΝ ΗΘΕΛΕ ΝΑ ΠΕΣΕΙ
Το 1ο εργαστήριο ξεκίνησε με την αφήγηση του παραμυθιού «Το φύλλο που δεν ήθελε να πέσει». Μία όμορφη έκπληξη περίμενε τα παιδιά. Το φυλλαράκι της ιστορίας, ήταν κρυμμένο μέσα στο βιβλίο και παρακάλεσε τα παιδιά να δημιουργήσουν μία δική τους ιστορία, με ήρωα ένα φύλλο και με τη βοήθεια σχετικών εικόνων. Αρχικά, τα παιδιά παρατήρησαν τις εικόνες, οι οποίες στη συνέχεια κρεμάστηκαν σε ένα σχοινί από την ανάποδη πλευρά και η συγγραφή της ιστορίας ξεκίνησε. Καθώς ξετυλιγόταν η ιστορία, τα παιδιά καλούνταν να τραβήξουν μία κάρτα στην τύχη, να παρατηρήσουν την εικόνα και έτσι με βάση τις εικόνες δημιουργήθηκε η ιστορία. Στο τέλος, συναποφασίστηκε ο τίτλος της ιστορίας «Το μεγάλο πράσινο φύλλο» και αφού εκτυπώθηκε, έγινε βιβλιαράκι και κάθε παιδί ανέλαβε να εικονογραφήσει την ιστορία.
Ακολούθησαν παιχνίδια με φθινοπωρινά φύλλα:
- Τα φύλλα πέφτουν από ψηλά. Πόσα φυλλαράκια έπεσαν μέσα στα δύο στεφανάκια;
- Δύο λερωμένες αυλές από φύλλα. Ποια ομάδα θα καταφέρει να μαζέψει τα περισσότερα φύλλα από την αυλή της και να τα ρίξει στην αυλή της άλλης; Πόσα φύλλα είχε η κάθε αυλή με το σταμάτημα της μουσικής;
Το 1ο εργαστήριο ολοκληρώθηκε με τη δημιουργία ατομικών και ομαδικών κατασκευών, με θέμα τα φθινοπωρινά δέντρα:
- Πέντε ομάδες εργασίας πειραματίστηκαν με πέντε διαφορετικές τεχνικές ζωγραφικής, δημιουργώντας δέντρα ζωγραφισμένα από μπαλόνι, σφουγγαράκι, βατονέτες, ρολά χαρτιού και παλάμες.
- Μία ομάδα παιδιών χρησιμοποίησε μπαλάκια, βουτηγμένα σε τέμπερες φθινοπωρινών χρωμάτων, τα οποία κύλησε σε μία επιφάνεια χαρτονιού, δημιουργώντας εντυπωσιακά σχέδια. Στη συνέχεια, με σχισμένες λωρίδες χαρτιού σχημάτισε διάφορα φθινοπωρινά δέντρα, συνθέτοντας ένα όμορφο φθινοπωρινό δάσος.
2ο εργαστήριο: ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΕΝΑ ΔΑΣΟΣ
Με αφόρμηση το βιβλίο «Πώς δημιουργείται το Δάσος» της Sally Nicholls και της Carolina Rabei, δόθηκε η ευκαιρία στα παιδιά να παρατηρήσουν πώς δημιουργούνται τα δάση, καταθέτοντας απόψεις και προβληματισμούς, αναφορικά με τη ζωή στα δάση της Ελλάδας αλλά και άλλων χωρών. Στη συνέχεια, τα παιδιά κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα φύλλο εργασίας, σχετικό με τα ζώα που κατοικούν στα δάση του τόπου μας.
Ακολούθησε η παρουσίαση εποπτικού υλικού, σχετικού με είδη δέντρων, παροτρύνοντας τα παιδιά να τα ομαδοποιήσουν, χωρίζοντάς τα σε δύο κατηγορίες, αειθαλή και φυλλοβόλα δέντρα. Επιπρόσθετα, δόθηκαν σε 5 ομάδες παιδιών, 10 κάρτες με 5 είδη Δέντρων και η κάθε ομάδα είχε την αποστολή, με συνοδεία μουσικής, να αντιστοιχίσει το είδος του δέντρου με την καρτέλα που αναγραφόταν το όνομα του δέντρου.
Το 2ο εργαστήριο ολοκληρώθηκε με τη συγκέντρωση πληροφοριών από τα παιδιά, σχετικών με τα μέρη ενός δέντρου καθώς και «τι χρειάζεται ένα δέντρο για να ζήσει» και την παρουσίασή τους στην ολομέλεια. Στο τέλος, τα παιδιά ενθαρρύνθηκαν να κατασκευάσουν σε ατομικό επίπεδο τα μέρη ενός δέντρου.
3ο εργαστήριο: ΤΙ ΒΛΕΠΕΙΣ ΟΤΑΝ ΚΟΙΤΑΖΕΙΣ ΕΝΑ ΔΕΝΤΡΟ;
Το 3ο εργαστήριο ξεκίνησε με την αφήγηση ενός τρυφερού βιβλίου, με τίτλο «Τι βλέπεις όταν κοιτάζεις ένα δέντρο;», η ιστορία του οποίου ενθαρρύνει τα παιδιά να συνδεθούν με τον κόσμο γύρω τους και να αναπτύξουν μία δια βίου αγάπη για τη φύση. Αναφερθήκαμε στη μοναδικότητα του κάθε δέντρου, καθώς και την ομορφιά που προσφέρει αυτή η διαφορετικότητα. Όπως οι άνθρωποι δεν είμαστε όλοι ίδιοι, το ίδιο ισχύει και με τα δέντρα. Με έναυσμα την ιστορία του βιβλίου, στο τέλος του εργαστηρίου, κάθε παιδί ενθαρρύνθηκε να κατασκευάσει το δικό του μοναδικό δεντράκι, με το αποτύπωμα της παλάμης του, δημιουργώντας ένα διαφορετικό, όμορφο και ξεχωριστό δάσος, με σύνθημα «Ο κάθε ένας μοναδικός, ο κάθε ένας ξεχωριστός, μα όλοι ίσοι».
4ο εργαστήριο: ΕΛΙΑ, ΤΟ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΑΙΩΝΟΒΙΟ ΔΕΝΤΡΟ
Στα πλαίσια αυτού του εργαστηρίου δόθηκε η ευκαιρία στα παιδιά να ανακαλύψουν την αξία και τα οφέλη του ευλογημένου δέντρου της ελιάς. Σε πρώτο στάδιο, τα παιδιά παροτρύνθηκαν να ανακαλύψουν τα δέντρα που υπάρχουν στην αυλή του σχολείου μας και κόβοντας ένα κλαδί ελιάς κλήθηκαν να παρατηρήσουν το χρώμα και το σχήμα των φύλλων της. Ακολούθησε η παρουσίαση σχετικού εποπτικού υλικού και κατάθεση απόψεων για τον καρπό που μας προσφέρει το δέντρο της ελιάς και τα παράγωγά της.
Σε δεύτερο χρόνο, μέσα από το βιβλίο «Θεοί και Θεές της μυθολογίας» οι μαθητές γνώρισαν τον μύθο της ελιάς, τον οποίο παρακολούθησαν και στον διαδραστικό πίνακα από το διαδίκτυο. Εκδηλώθηκε το ενδιαφέρον από τους μαθητές να δραματοποιήσουν τον μύθο και αφού μοιράστηκαν οι ρόλοι και ετοιμάστηκαν τα κουστούμια, οι μικροί ηθοποιοί παρουσίασαν την παράσταση.
Εν συνεχεία, ο πίνακας ζωγραφικής «Το μάζεμα των ελαιών» του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, που αναρτήθηκε στον πίνακα της παρεούλας κίνησε το ενδιαφέρον των παιδιών να ανακαλύψουν τα δέντρα της ελιάς, να παρατηρήσουν τα χρώματα του πίνακα, τα πρόσωπα, τα ρούχα που φορούν, τις εκφράσεις, τις στάσεις του σώματός τους και να κάνουν υποθέσεις για τον τίτλο του πίνακα. Ακολούθησε η εικαστική αποτύπωση του πίνακα. Τα παιδιά εργάστηκαν ατομικά και ομαδικά, δημιουργώντας τον δικό τους πίνακα «Το λιομάζωμα», όπου τα πρόσωπα του πίνακα ήταν τα ίδια τα παιδιά, τα οποία ντύθηκαν με ρούχα και αξεσουάρ εποχής και φωτογραφήθηκαν.
Το εργαστήριο έληξε με την εκπαιδευτική επίσκεψη του σχολείου μας στο Λαογραφικό Μουσείο Κομοτηνής, όπου η υπεύθυνη του Μουσείου, κ. Κέλλυ Γκόγκου πρόσφερε στα παιδιά ένα όμορφο ταξίδι με κέφι, μεράκι και φαντασία στον κόσμο της ελιάς. Τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να συμμετέχουν βιωματικά στο λιομάζωμα και να πειραματιστούν με φυσικά υλικά, δημιουργώντας ένα καδράκι ελιάς. Στο τέλος, η υπεύθυνη του προγράμματος επιφύλαξε στα παιδιά μία όμορφη έκπληξη! “Έβαλε” τις φωτογραφίες με τα προσωπάκια τους στον πίνακα του Θεόφιλου.
5ο εργαστήριο: ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΟΥ ΕΔΙΝΕ
Στην ολομέλεια, μέσα σε ένα story basket (καλάθι παραμυθιού) τοποθετήσαμε το παραμύθι του Silverstein Shel, με τίτλο «Το δέντρο που έδινε» με συνοδευτικές εικόνες και παροτρύναμε τα παιδιά να παρατηρήσουν το περιεχόμενο του καλαθιού, κάνοντας υποθέσεις για το θέμα της ιστορίας. Αφού αφηγηθήκαμε την ιστορία του βιβλίου ενθαρρύναμε τα παιδιά να καταθέσουν τις εντυπώσεις τους, να εντοπίσουν τα συναισθήματα των ηρώων και να μοιραστούν σκέψεις και απόψεις, σχετικές με την ανιδιοτελή αγάπη του δέντρου προς το «Αγόρι» και τη χαρά της προσφοράς, χωρίς ανταλλάγματα. Τα παροτρύναμε να τοποθετήσουν σε σωστή χρονολογική σειρά τις εικόνες του «Αγοριού» σε κάθε ηλικία και να αποτυπώσουν στο χαρτί τα αγαθά που ζητούσε το «Αγόρι» από το δέντρο και αυτά που πρόσφερε το δέντρο στο «Αγόρι». Επιπλέον, τα παιδιά κλήθηκαν να απαντήσουν στις ερωτήσεις ενός διαδραστικού κουίζ, στον διαδραστικό πίνακα, προκειμένου να κατανοήσουν καλύτερα την ιστορία του βιβλίου.
Έπειτα, τέθηκε ο προβληματισμός στα παιδιά «Αν ήσουν ένα δέντρο, σε ποιον θα ήθελες να δείξεις την αγάπη σου και με ποιον τρόπο;». Οι ιδέες αποτυπώθηκαν εικαστικά, δημιουργώντας ένα ξεχωριστό και μοναδικό δέντρο αγάπης και προσφοράς, ένα δέντρο που χαρίζει αγάπη και χαρά!
Στο τέλος του εργαστηρίου, τα παιδιά εξέφρασαν το ενδιαφέρον να δημιουργήσουν μία δική τους ιστορία. Αφού κατατέθηκαν και καταγράφηκαν στην ολομέλεια οι ιδέες τους συναποφασίστηκε ο τίτλος της ιστορίας κι έτσι γεννήθηκε από τους μικρούς συγγραφείς η ιστορία του μικρού «Καρδουλένιου», ενός ξεχωριστού και μοναδικού δέντρου που μόνο αγάπη είχε να μοιράσει. Το παραμύθι εικονογραφήθηκε και σελιδοποιήθηκε από μία ομάδα παιδιών.
6ο εργαστήριο: Η ΑΠΕΙΛΗ ΤΟΥ ΔΑΣΟΥΣ
Αρχικά, αφηγηθήκαμε στα παιδιά το παραμύθι της Έφης Λαδά, με τίτλο «Οι μέρες της σιωπής», μία ιστορία με πολλά οικολογικά μηνύματα. Το παραμύθι ήταν η αφόρμηση να ευαισθητοποιηθούν και να προβληματιστούν τα παιδιά σχετικά με την απόλυτη καταστροφή και τη δυστυχία που προκαλούν οι πυρκαγιές στα δάση αλλά και την ελπίδα που ξαναγεννιέται μέσα από τις στάχτες. Τα παιδιά μοιράστηκαν τις δικές τους εμπειρίες από τις πυρκαγιές που έπληξαν την περιοχή της Θράκης το καλοκαίρι και καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι αυτό που αγαπάμε πρέπει να το προστατεύουμε, κατέθεσαν τις προτάσεις τους για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε εμείς οι άνθρωποι, προκειμένου να συμβάλουμε στην προστασία των δασών του πλανήτη μας.
Επιπρόσθετα, τα παιδιά ενθαρρύνθηκαν να αποτυπώσουν εικαστικά τις εντυπώσεις τους από την ιστορία του παραμυθιού και να δημιουργήσουν τον «πλανήτη μας, τη Γη μας, το μέλλον μας».
Με τη λήξη του εργαστηρίου, τα παιδιά εξέφρασαν την επιθυμία να «πρασινίσουμε» το δεντράκι του σχολείου μας, που υπάρχει ως αφίσα και στολίζει την είσοδο του Νηπιαγωγείου μας και είναι εμπνευσμένο από το εξώφυλλο και τον τίτλο του εξαιρετικού βιβλίου του συναδέλφου Μάριου Μάζαρη! Το δεντράκι μας γέμισε με πολλά πράσινα φυλλαράκια, πάνω στα οποία οι γονείς των παιδιών έγραψαν μοναδικές ευχές για μία ευχάριστη και δημιουργική σχολική χρονιά!!!