« Άκρα του τάφου σιωπή στον κάμπο βασιλεύει.
Λαλεί πουλί, παίρνει σπυρί κι η μάνα το ζηλεύει.
Τα μάτια η πείνα εμαύρισε στα μάτια η μάνα μνέει
στέκει ο Σουλιώτης ο καλός παράμερα και κλαίει.
“Έρμο τουφέκι σκοτεινό, τι σ’ έχω γώ στο χέρι;
Οπού συ μου ‘γινες βαρύ κι ο Αγαρηνός το ξέρει”.»
Σαν σήμερα το 1826, οι πολιορκημένοι στρατιώτες και άμαχοι του Μεσολογγίου, πραγματοποιούν ηρωική έξοδο, όταν πια οι δυνατότητες συνέχισης της άμυνας απέναντι στα τουρκικά και αιγυπτιακά στρατεύματα έχουν χαθεί, λόγω εξάντλησης των τροφίμων. Χιλιάδες Έλληνες σφαγιάστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν και μόνο 1.500 κατάφεραν να διασωθούν.
Στο τελευταίο πολεμικό συμβούλιο, τέθηκε το ερώτημα τι θα γίνει με τα γυναικόπαιδα, τους γέρους και τους τραυματίες. Ο Χρήστος Καψάλης, προύχοντας και πολεμιστής του Μεσολογγίου, δήλωσε ότι θα κλειστεί στο σπίτι του με όλους όσους δεν μπορούν να φύγουν και, στην κατάλληλη στιγμή, θα το τινάξει στον αέρα.
Αυτό και έγινε. Τη νύχτα της Εξόδου συγκεντρώθηκαν στο σπίτι του 400 περίπου γυναικόπαιδα και γέροι και τη στιγμή που οι Τουρκοαιγύπτιοι είχαν κυκλώσει το σπίτι και ήταν έτοιμοι να μπουν, ο ηρωικός Καψάλης έριξε έναν αναμμένο δαυλό στην πυρίτιδα και μαζί τους τινάχτηκαν στον αέρα και περί τους χίλιους άντρες του εχθρού.
Η πτώση του Μεσολογγίου οδήγησε σε διάλυση της τρίτης εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου του 1826 και στην παραίτηση της κυβέρνησης Κουντουριώτη.
Στο εξωτερικό αναθέρμανε το φιλελληνικό κίνημα και επιτάχυνε τις διαδικασίες για επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων για την τελική λύση του ελληνικού ζητήματος.
Κατά μία φήμη, λέγεται ότι η πτώση της πόλης και οι δραματικές συνθήκες κάτω από τις οποίες εκτυλίχθηκε, που έγιναν γνωστές στη Δύση και προκάλεσαν έντονη συγκίνηση στην Ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, ήταν η αφορμή που προκάλεσε την άρνηση του καγκελάριου της Αυστρίας Μέτερνιχ να συμφωνήσει σε απαίτηση του σουλτάνου την ελληνική επανάσταση να καταστείλουν στρατεύματα της «Ιεράς Συμμαχίας». Ο Μέτερνιχ, φέρεται να έδωσε την απάντηση «Τώρα πια, μετά το Μεσολόγγι, αυτό είναι αδύνατο..»