«Ήτανε μια κοπέλα απ’ τον Πόρο
που έτρεχε να προφτάξει το βαπόρο.
Μα μπρος στο Γαλατά
δεν είχε πια λεφτά
και γύρισε πίσω στον Πόρο.”
Γ.Σ.
Σας αρέσει αυτό το ποιηματάκι; Ξέρετε πώς ονομάζεται και ποιός είναι ο πρώτος ποιητής στην Ελλάδα που αποπειράθηκε να γράψει αυτού του είδους τα ποιήματα;
Oνομάζονται λίμερικ (limerick) και είναι ποιήματα σύντομα, σατιρικά ή απλώς κωμικά, “δίχως νόημα”. Ξακουστά είναι εκείνα του Έντουαρντ Λιρ (Edward Lear), που το 1864 δημοσίευσε μια ποιητική συλλογή με λίμερικ, με τον τίτλο «The book of nonsense.”
Ο Ληρ ήταν ο πρώτος που ασχολήθηκε με το να γράψει κάτι για παιδιά. Τότε που κανεις δεν ασχολιόταν με αυτά και που όποιος συσχετιζόταν μαζί τους, έπρεπε να είναι σοβαρός, να τα διδάσκει και να τα μαθαίνει να σέβονται και να υπακούν.
Αντίθετα με την εποχή, λοιπόν, ο Ληρ έγραψε παιχνιδιάρικα και αστεία ενώ στις θεματικές τους κύριο ρόλο έχουν ενήλικες ήρωες που διακρίνονται για τη χαζομάρα τους, όπως η νέα με τη μύτη που έφτανε στο απέναντι σπίτι ή η γιαγιούλα που έκανε μια σβούρα – υπόκλιση και βιδώθηκε στο χώμα.
Κάθε ποίημα είναι πεντάστιχο και αστείο και συνοδεύεται από μια καρικατούρα. Όλα τους αυτοτελή, να περιγράφουν μια μικρή υπερρεαλιστική ιστορία, με ήρωες που κάνουν χαζά και εξωπραγματικά πράγματα.
Τον Λιρ τον μιμήθηκαν μεγάλοι συγγραφείς, όπως ο Σουίνμπερν, ο Τένυσον, ο Κίπλινγκ, αλλά μάλλον δεν μπόρεσαν να τον φτάσουν!
Να ένα λίμερικ του Λιρ :
«Υπήρχε ένας γέρος στο έλος
από τη φύση του ήταν ασήμαντος κι ανέμελος
καθισμένος σ’ ένα πετραδάκι
τραγουδούσε δημοτικά σ’ ένα βατραχάκι
αυτός ο διδακτικός γέρος στο έλος.”
Στην Ελλάδα, ο πρώτος που αποπειράθηκε να γράψει λίμερικ ήταν ο Γιώργος Σεφέρης! Μάλιστα, πήγε να αποδώσει τον όρο στα ελληνικά με τη λέξη “ληρολόγημα”, συνδυάζοντας το όνομα του Λιρ με τη λέξη “λήρος”, που σημαίνει τρελή κουβέντα, ασυνάρτητα λόγια. Η συλλογή από αυτά τα λίμερικ περιλαμβάνονται στο βιβλίο του με τίτλο «Ποιήματα με ζωγραφιές σε μικρά παιδιά.”
Θέλετε να προσπαθήσετε και εσείς να γράψετε το δικό σας λίμερικ; Δεν είναι δύσκολο! Το μόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να αφήσετε τη φαντασία σας ελεύθερη! Τα παιδιά στο Δημοτικό έχουν γράψει αριστουργήματα!
