Όταν μεγαλώσουν τα παιδιά σας, ο χαρακτήρας και η προσωπικότητά τους μπορεί να θυμίζουν έντονα εσάς, μπορεί και όχι. Επίσης, δεν ξέρουμε πώς ακριβώς θα είναι ο κόσμος τους. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι αν έχουν τώρα την ευκαιρία να παίζουν, οι ικανότητές τους στην επίλυση ποικίλων προβλημάτων, καθώς στην προσαρμογή τους σε διάφορες καταστάσεις θα αναπτυχθούν επαρκώς, ώστε να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του περιβάλλοντός τους.
Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)
Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο θα έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιλέξουν υγιείς αντιδράσεις στις καταστάσεις που θα συναντήσουν. Όλα αυτά τα θετικά θα συμβούν, επειδή το παιχνίδι διδάσκει πώς να διαχειριζόμαστε και να μετατρέπουμε τα αρνητικά συναισθήματα και εμπειρίες μας, έχει υποστηρικτικό ή συμπληρωματικό ως προς τη μάθηση ρόλο, αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο για την καλή ψυχική και σωματική υγεία, ενώ κάνει τον κόσμο του παιδιού όμορφο και ευχάριστο αντί βαρετό και ανιαρό.
Η σημασία του παιχνιδιού
‘Το παιχνίδι είναι σημαντικό για τα παιδιά, για όλα, επειδή θέτει τα θεμέλια για την ανάγνωση, τη γραφή, την αριθμητική και τη δημιουργικότητα’ — Beth Boosalis Davis, διευθύντρια του Εθνικού Κέντρου Lekotek, ΗΠΑ.
Πραγματικά, το παιχνίδι επηρεάζει σε εκπληκτικό βαθμό κάθε έκφανση της ανάπτυξης του παιδιού. Οι φυσικές του ικανότητες (αδρή κινητικότητα) γίνονται ολοένα και καλύτερες, καθώς μαθαίνει να απλώνει το χέρι, να μπουσουλά, να περπατά, να τρέχει, να κάνει ποδήλατο, κουτσό…
Η λεπτή κινητικότητα (χρήση των χεριών και δακτύλων) επίσης εξελίσσεται, αφού, παίζοντας, χειρίζεται μικροαντικείμενα και κάνει κατασκευές. Αλλά και οι διανοητικές ικανότητές του ακονίζονται μέσα από το παιχνίδι που ενθαρρύνει την εύρεση λύσεων και δείχνει τη σχέση αιτίου και αιτιατού.
Επιπλέον, γνωρίζει τα σχήματα, τα χρώματα και ποικίλες έννοιες, αναπτύσσει τις γλωσσικές ικανότητες και κοινωνικοποιείται.
Μέσα από το παιχνίδι σε μικρή ηλικία κανείς μπορεί να μάθει, με ευχάριστο και αποτελεσματικό τρόπο, να ακολουθεί οδηγίες, να συνεργάζεται, να περιμένει τη σειρά του κ.λπ. Επίσης, μέσω της διαδικασίας του παιχνιδιού χτίζονται οι συναισθηματικές ικανότητες, καθώς το παιδί έχει την εμπειρία της χαράς και της ευχαρίστησης, ‘δένεται’ συναισθηματικά με τα άλλα παιδιά, γεύεται τη ματαίωση και την απογοήτευση (όπως όταν χάνει), ανακτά την ελπίδα (ότι θα ξανακερδίσει) και ‘δουλεύει’ τα διαφορετικά συναισθήματα (μέσω του υποκριτικού παιχνιδιού και της μίμησης).
Η αυτοπεποίθηση και η αυτοεκτίμηση, τόσο σημαντικές για τη μακροπρόθεσμη ευτυχία και επιτυχία του ατόμου, τονώνονται, καθώς το παιδί κατακτά τους στόχους του μέσα από το παιχνίδι. Επιπλέον, διεγείρονται η δημιουργικότητα και η φαντασία, ενώ διευρύνονται οι πνευματικοί του ορίζοντες. Καθώς υποκρίνεται ότι είναι ιατρός, νοσοκόμα, δασκάλα, γονιός, αστυνομικός, μαθαίνει ότι η ζωή είναι γεμάτη ευκαιρίες και πιθανότητες. Ίσως όμως το σημαντικότερο εγγενές στοιχείο του παιχνιδιού είναι η χαρά και η ευχαρίστηση που προσφέρει. Ως ενήλικοι, θυμόμαστε με ευχαρίστηση τις στιγμές που περάσαμε παίζοντας με αγαπημένα μας πρόσωπα ή κάποιο ωραίο παιχνίδι που πήραμε για δώρο.
Όμως, η πραγματικότητα απαιτεί και μια γερή δόση διαβάσματος και μελέτης στο σπίτι. Τα σημερινά παιδιά έχουν αυξημένες υποχρεώσεις εκπαιδευτικού χαρακτήρα, με αποτέλεσμα να τους μένει λίγος ή και σχεδόν καθόλου χρόνος για παιχνίδι. Τα παραπάνω καθήκοντα και οι δραστηριότητες που απορρέουν από αυτά σταδιακά αντικαθιστούν το παιχνίδι και την εμπειρική μάθηση που αυτό προσφέρει.
Στις μέρες μας η εκπαίδευση έχει αποβεί ένας αγώνας δρόμου και όσο νωρίτερα ξεκινήσει κανείς, τόσο συντομότερα και καλύτερα θα φτάσει στο τέλος του. Ποια στάση λοιπόν πρέπει να κρατήσουν οι γονείς απέναντι σε αυτό το ζήτημα; Σίγουρα όχι απόλυτη, γιατί δεν πρόκειται για την επιλογή του ενός ή του άλλου, διάβασμα ή παιχνίδι, αλλά για μια εξισορρόπηση, ώστε να μπορούν να γίνουν και τα δύο.
Πώς θα βοηθήσετε το παιδί σας με το διάβασμα στο σπίτι
1. Δημιουργήστε ένα τετράδιο καθηκόντων, στο οποίο το παιδί σας θα καταγράφει τι έχει να κάνει κάθε μέρα (για το σχολείο και το φροντιστήριο).
2. Δείξτε του πώς να χρησιμοποιεί ένα ημερολόγιο, για να σημειώνει τις εργασίες ή την ύλη που πρέπει να διαβάσει μέσα σε μια εβδομάδα ή ένα μήνα.
3. Βοηθήστε το παιδί σας να αποκτήσει τη συνήθεια να ετοιμάζει μια λίστα με ό,τι έχει να κάνει, ξεκινώντας από τα δυσκολότερα και καταλήγοντας στα ευκολότερα. Το να σβήνει από τη λίστα ό,τι ολοκληρώνει, θα του δώσει την αίσθηση της ευχαρίστησης και επιτυχίας.
4. Δείξτε στο παιδί σας πώς να ελέγχει τη δουλειά του και πώς να ψάχνει για λάθη που πρέπει να διορθωθούν.
5. Κωδικοποιήστε τα τετράδια και ντοσιέ με διαφορετικά χρώματα για κάθε μάθημα.
6. Δημιουργήστε τη γωνιά διαβάσματος (είτε στο γραφείο του είτε στην κουζίνα) και επιτρέψτε του να διαβάζει τα μαθήματά του εκεί, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει ησυχία.
7. Σβήστε την τηλεόραση και χαμηλώστε το τηλέφωνο.
8. Καθιερώστε μια συγκεκριμένη ώρα για να διαβάζει τα μαθήματά του (καλύτερα λίγο μετά την επιστροφή του από το σχολείο).
9. Αν το παιδί σας θέλει παρέα, προσφερθείτε να καθίσετε κοντά του διαβάζοντας ή ασχολούμενοι με κάτι που δεν αποσπά την προσοχή του.
10. Δώστε του το κίνητρο να τελειώσει τα μαθήματά του γρήγορα, ώστε στη συνέχεια να έχει ελεύθερο χρόνο για να παίξει.
