Εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας και σύνδρομο Asperger.

Ηλέκτρα Παγώνη, δασκάλα ΤΕ του σχολείου μας

Κοινωνικές Ιστορίες

Οι κοινωνικές ιστορίες χρησιμοποιούνται κυρίως στην εκπαίδευση των παιδιών με αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας και σύνδρομο Asperger. Μέσα από την κοινωνική ιστορία παρουσιάζουμε καταστάσεις στο παιδί με αναπτυξιακή δυσκολία και περνάμε μηνύματα που μπορεί καλύτερα να επεξεργαστεί και να αφομοιώσει. Το παιδί μπορεί να παραδειγματιστεί και να πράξει ανάλογα σε παρόμοιες καταστάσεις σε συνθήκες δύσκολες και απρόοπτες. Μπορεί να διδαχτεί τις κοινωνικά αποδεχτές συμπεριφορές και να διαφοροποιήσει τις κοινωνικά μη αποδεκτές συμπεριφορές διαμορφώνοντας ανάλογα τη δική του συμπεριφορά. Οι κοινωνικές ιστορίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να διδάξουν ρουτίνες συμπεριφορών που το παιδί δεν μπορεί να ακολουθήσει εύκολα και μαθαίνει να ακολουθεί σαν κανόνες. Πέρα από αυτό μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να εγκαταλείψουν αρνητικές συμπεριφορές, να χειριστούν φοβικές καταστάσεις ή ακόμα και συνθήκες που τους προκαλούν έντονο άγχος. Ενισχύεται η προβλεψιμότητα των κοινωνικών καταστάσεων και η δυνατότητα αντιμετώπισης του δυναμικού κόσμου από το παιδί με αυτισμό. Το παιδί μιμείται τις επιλογές και τις πράξεις των πρωταγωνιστών στις κοινωνικές ιστορίες, παραδειγματίζεται και πράττει ανάλογα σε συγκεκριμένες καταστάσεις, ενώ μαθαίνει αποτελεσματικά να διαχωρίζει το σωστό από το λάθος, το επικίνδυνο από το μη επικίνδυνο, τι πρέπει να αποφεύγει και τι όχι. Η κοινωνική ιστορία αποτυπώνεται καλύτερα στη μνήμη του παιδιού, και το μήνυμα που περνάει είναι ισχυρό και δυναμικό. Οι κοινωνικές δεξιότητες ενισχύονται και οι προβληματικές καταστάσεις που δυσκολεύουν τα παιδιά γίνονται κατανοητές και προβλέψιμες.

http://www.autismdikepsy.gr/el/page/intervention/social-stories/

Σύνδρομο Asperger

Χαρακτηριστικά μάθησης και συμπεριφοράς μαθητών
με σύνδρομο Asperger

Το ΣΑ χαρακτηρίζεται από μια ποιοτική βλάβη στην κοινωνική συμπεριφορά. Οι μαθητές με ΣΑ μπορεί να θέλουν πάρα πολύ να δημιουργήσουν σχέσεις με άλλους, αλλά δεν έχουν τις απαραίτητες δεξιότητες και μπορεί να προσεγγίσουν τους άλλους με πολύ περίεργους τρόπους. Συχνά, δεν κατανοούν τα κοινωνικά ήθη και μπορεί να εμφανίζονται κοινωνικά αδέξιοι, να έχουν δυσκολία να μπουν στην θέση του άλλου και να παρερμηνεύουν κοινωνικές νύξεις. Συχνά έχουν τις ίδιες δυσκολίες με τους αυτιστικούς μαθητές να κατανοήσουν ότι οι άλλοι έχουν τις δικές τους αντιλήψεις, σκέψεις και συναισθήματα. Οι μαθητές με ΣΑ δύσκολα αποκτούν κοινωνική μάθηση μέσω αλληλεπίδρασης και χρειάζονται σαφή και ξεκάθαρη διδασκαλία των κοινωνικών δεξιοτήτων.

Αν και οι μαθητές με ΣΑ έχουν ευχερή λόγο όταν ξεκινούν το νηπιαγωγείο, συχνά αντιμετωπίζουν προβλήματα σχετικά με τις πολυπλοκότητες της γλώσσας οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τα ακόλουθα:

Ένα από τα πιο συνηθισμένα χαρακτηριστικά των μαθητών με ΣΑ είναι ότι δυσκολεύονται να ολοκληρώσουν κοινωνικές συζητήσεις. Μπορεί να έχουν προχωρημένο λεξιλόγιο και να μιλούν ακατάπαυστα για κάποιο αγαπημένο τους θέμα. Το θέμα μπορεί να είναι κάπως περιορισμένο και ο μαθητής μπορεί να δυσκολεύεται να αλλάξει θέμα.

Οι μαθητές με ΣΑ μπορεί να αντιμετωπίζουν προβλήματα στην επικοινωνία τους με άλλους επειδή συνήθως δεν μαθαίνουν τους κανόνες της συζήτησης. Δηλαδή μπορεί νσ:

διακόπτουν ή να μιλούν παράλληλα με άλλους
κάνουν άσχετα σχόλια
δυσκολεύονται να ξεκινήσουν και να τελειώσουν συζητήσεις
χρησιμοποιούν λόγο που χαρακτηρίζεται από έλλειψη μεταβολής στο ύψος, ένταση και ρυθμό
χρησιμοποιούν υπερβολικά σχολαστικό και επίσημο λόγο, ειδικά καθώς φτάνουν στην εφηβεία
στέκονται πολύ κοντά σε κάποιον όταν του μιλούν
έχουν επίμονο βλέμμα, υιοθετούν ασυνήθιστη στάση σώματος, ή χρησιμοποιούν περίεργα την γλώσσα
του σώματος
δεν κατανοούν τις χειρονομίες και τις εκφράσεις του προσώπου

Οι μαθητές με ΣΑ έχουν μέση με ανώτερη φυσιολογική νοημοσύνη και μπορεί να δείχνουν αρκετά ικανά.
Πολλοί μαθητές με ΣΑ είναι ικανοί στη κατάκτηση πραγματολογικών γνώσεων και μπορεί να έχουν εκτεταμένες πραγματολογικές γνώσεις σχετικά με ένα θέμα το οποίο τους απορροφά την προσοχή. Ωστόσο, δείχνουν σχετικές αδυναμίες στην κατανόηση και στην αφηρημένη σκέψη, καθώς και στην κοινωνική επίγνωση.Επομένως, αντιμετωπίζουν κάποια ακαδημαϊκά προβλήματα, ειδικότερα σε σχέση με:

αναγνωστική κατανόηση

λυτική προβλήματος

οργανωτικές δεξιότητες

ανάπτυξη εννοιών

εξαγωγή συμπερασμάτων και διατύπωση κρίσεων

Επιπλέον, συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην γνωστική ευελιξία – δηλαδή ο τρόπος σκέψης τους
τείνει να είναι άκαμπτος –  και στην προσαρμογή τους σε αλλαγή ή αποτυχία. Δεν μαθαίνουν άμεσα από τα λάθη τους.

Οι μαθητές με ΣΑ συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον κινητικό συντονισμό. Οι περιοχές που επηρεάζονται συμπεριλαμβάνουν την κίνηση, την ισορροπία, την επιδεξιότητα, τον γραφικό χαρακτήρα, τις γρήγορες κινήσεις, τον ρυθμό και την μίμηση των κινήσεων.

Οι μαθητές με ΣΑ μπορεί να έχουν κοινά χαρακτηριστικά με τους αυτιστικούς μαθητές σε σχέση με την
αντίδραση σε αισθητηριακά ερεθίσματα.
Μπορεί να δείχνουν υπερευαισθησία σε κάποιο ερέθισμα και μπορεί να υιοθετούν ασυνήθιστες ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές για την επίτευξη μιας συγκεκριμένης αισθητηριακής διέγερσης.

Οι μαθητές με ΣΑ μπορεί να είναι απρόσεκτοι, να αποσπάται η προσοχή τους εύκολα και να είναι
ανήσυχοι.
Πολλοί μαθητές με ΣΑ έχουν πάρει και διάγνωση ΔΕΠ-Υ σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Μπορεί να είναι δύσκολο γι’ αυτούς τους μαθητές να κατανοήσουν και να προσαρμοστούν στις κοινωνικές απαιτήσεις του σχολείου. Η κατάλληλη διδασκαλία και υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση αυτού του άγχους.

Στρατηγικές για την διδασκαλία μαθητών με Σύνδρομο Asperger

Κάποιες από τις στρατηγικές για την διδασκαλία μαθητών με αυτισμό μπορεί να είναι εφαρμόσιμες και για την διδασκαλία μαθητών με ΣΑ. Ωστόσο, είναι σημαντικό ο εκπαιδευτικός να λαμβάνει υπόψη τα
μοναδικά μαθησιακά χαρακτηριστικά του κάθε μαθητή, να παρέχει υποστήριξη όταν χρειάζεται και να χρίζει πάνω στα δυνατά σημεία του μαθητή.

Στο άρχείο που ακολουθεί παρουσιάζονται κάποιες μαθησιακές δυσκολίες και προτείνονται διάφορες
στρατηγικές.

_______________________________________.docx

Download File

Παγώνη Ηλέκτρα, δασκάλα ειδικής αγωγής