Ο κύκλος του νερού
Θεματική Ενότητα: Δημιουργώ και καινοτομώ/Δημιουργική Σκέψη και Καινοτομία
Υποθεματική: STEM/STEAM, Εκπαιδευτική Ρομποτική
Τίτλος: Ο κύκλος του νερού
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός του προγράμματος είναι έχει σκοπό να έρθουν σε επαφή οι μαθητές/τριες με θέματα που αφορούν την επιστήμη, τα μαθηματικά, τη μηχανική και την τεχνολογία μέσα από τον κύκλο του νερού.
Στόχοι του προγράμματος:
- να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά της μάθησης μέσα από τον προβληματισμό
- να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν ένα πρόγραμμα
- να εξασκηθούν στον αλγοριθμικό τρόπο σκέψης
- να αναπτύξουν δεξιότητες προσανατολισμού και μέτρησης αποστάσεων
- να αναζητήσουν λύσεις σε καθημερινά προβλήματα, όπως ο κύκλος του νερού και η υδροδυναμική
1° Εργαστήρι: Από πού έρχεται το νερό;
α. Αφήγηση του παραμυθιού “Το σύννεφο που έβαλε τα κλάματα” της Σοφίας Μαντούβαλου. Συζήτηση και δραματοποίηση.
β. Ακρόαση ενός αποσπάσματος από το μουσικό έργο “Οι σταγόνες της βροχής” του Σταμάτη Σπανουδάκη.
γ. Αποτύπωση σε φύλλα εφαρμογής του παραμυθιού και του μουσικού αποσπάσματος.
2° Εργαστήρι: Πού υπάρχει το νερό;
α. Συζήτηση για το νερό που υπάρχει παντού στη φύση. Υποθέσεις και αποτελέσματα. Αναζήτηση πληροφοριών, εικόνων στο διαδίκτυο.
β. Σε φύλλο εφαρμογής οι μαθητές/τριες επιλέγουν τις εικόνες στις οποίες υπάρχει νερό.
3° Εργαστήρι: Ο κύκλος του νερού
α. Αφήγηση παραμυθιών Ο Συννεφούλης της Αργυρώς Κοκορέλη, Η ιστορία του νερού της Αναστασία Περιστεράκη Ψυχογιού και Πέφτει, πέφτει η σταγόνα του Sam Goodwin. Προβολή video με θέμα τον κύκλο του νερού. Συζήτηση για τον κύκλο του νερού και τη σημασία του νερού στη ζωή μας. Επεξήγηση εννοιών όπως εξάτμιση, συμπύκνωση, υγροποίηση και συγκέντρωση. Ακολουθεί παιχνίδι ερωτήσεων σχετικών με το περιεχόμενο του βίντεο.
β. Ανάλυση του ποιήματος του “Από πού είσαι ποταμάκι” του Ζαχαρία Παπαντωνίου από τη δασκάλα και φιλόλογο κ. Ευαγγελία Λέτσιου, μητέρα μαθητή. Βιωματική εκμάθηση και δραματοποίηση σε ομάδες του ποιήματος. Δημιουργία εικονόλεξου και ευχαριστήριας κάρτας. Ακρόαση του ποιήματος που έγινε τραγούδι από τον Γιάννη Ζουγανέλη.
γ. Αναδιήγηση του κύκλου του νερού με εικόνες που τοποθετούνται στη σωστή σειρά.
δ. Διδακτική αξιοποίηση ψηφιακών παιχνιδιών σχετικά με τον κύκλο του νερού: η σταγόνα, κύκλος νερού.
ε. Σε φύλλο εφαρμογής οι μαθητές/τριες συμπληρώνουν τις σωστές λέξεις στον κύκλο του νερού με τη βοήθεια πίνακα αναφοράς.
4° Εργαστήρι: Η δύναμη του νερού
α. Αναφορά στις τρεις καταστάσεις του νερού και παρακολούθηση σχετικού video. Παγάκια από την κατάψυξη τοποθετούνται στο ψυγείο, στην αίθουσα και στο καλοριφέρ. Παρατήρηση και εξαγωγή σχετικών συμπερασμάτων.
β. Η δύναμη του νερού για παραγωγή κινητικής/ηλεκτρικής ενέργειας. Παρακολούθηση video για νερόμυλο και προσπάθεια για κατασκευή
γ. Σε φύλλο εφαρμογής οι μαθητές/τριες ζωγραφίζουν τις καταστάσεις του νερού και τα συμπεράσματα από την παρατήρηση.
5° Εργαστήρι: Πειράματα
α. Ο χημικός κ. Ιωάννης Κοντοδήμος, πατέρας μαθήτριας, επισκέπτεται το νηπιαγωγείο. Οι μαθητές/τριες κάνουν υποθέσεις και προβλέψεις, δοκιμάζουν, διαπιστώνουν και διατυπώνουν συμπεράσματα. Με την βοήθεια και καθοδήγησή του πραγματοποιούνται τα παρακάτω πειράματα σχετικά με τον κύκλο του νερού:
- δημιουργία σύννεφου από την εξάτμιση και συμπύκνωση υδρατμών
- δημιουργία χρωματιστής βροχής- στάδιο βροχόπτωσης (συνέχεια της δημιουργίας του σύννεφου)
- παραγωγή κινητικής/ηλεκτρικής ενέργειας από τη δύναμη του νερού (κατασκευή νερόμυλου)-στάδιο συγκέντρωσης
Διάφορα πειράματα με την χρήση νερού:
- μπαλόνια που φουσκώνουν μόνα τους-μίγμα νερού/ξυδιού/σόδας για την παραγωγή αερίου που θα φουσκώσει το μπαλόνι
- διαχωρισμός φάσεων (λάδι-νερό) με την προσθήκη χρωμάτων και δημιουργία αερίου που μεταφέρει εντός των δύο φάσεων τα χρώματα (lava lamp)
- επίπλευση και βύθιση στο νερό, πτώση στο νερό διαφόρων αντικειμένων (πέτρα, φύλλα, κέρμα, άδειο σωλήνα και γεμάτο σωλήνα με νερό, φελλός κ.α.)
- διαλυτότητα στο νερό διαφόρων υλικών (λάδι, ξύδι, καφές, άμμος, τέμπερα, πέτρα κ.α.)
- σπουδαιότητα του καθαρισμού των χεριών με νερό και σαπούνι για την απομάκρυνση των μικροβίων
- αλλαγή χρώματος του νερού με την μεταβολή του pH στην όξινη και βασική περιοχή
β. Φύλλα εφαρμογής για επίπλευση, βύθιση, διαλυτότητα και επίσκεψη χημικού.
6° Εργαστήρι: Πρόκληση BeeBot
α. Σπάσε τον κώδικα για να εμφανιστεί η εικόνα.
β. Διδακτική αξιοποίηση και προγραμματισμός του BeeBot στην τάξη για την διαμόρφωση και εκτέλεση απλών και σύνθετων διαδρομών σχετικών με τον κύκλο του νερού.
γ. Αποτύπωση σε φύλλο εφαρμογής της διαδρομής και των εντολών.
Αξιολόγηση
Με την ολοκλήρωση του τέταρτου θεματικού κύκλου “Δημιουργώ και καινοτομώ/Δημιουργική Σκέψη και Καινοτομία” με τίτλο “Ο κύκλος του νερού” διαπιστώνεται ότι οι στόχοι που τέθηκαν επιτεύχθηκαν. Οι μαθητές/τριες μπόρεσαν να ερμηνεύσουν και να κατανοήσουν φαινόμενα που σχετίζονται με τον κύκλο του νερού και τη σημασία του για την καθημερινή ζωή. Ψυχαγωγήθηκαν μέσα από ποιήματα, αναγνώσματα παιδικής και απόλαυσαν μουσικά έργα. Έψαξαν για πληροφορίες και εικόνες στο διαδίκτυο και ανέπτυξαν το λεξιλόγιο τους.
Προσκάλεσαν και υποδέχτηκαν στο χώρο του νηπιαγωγείου ειδικούς και με τα πειράματα έκαναν υποθέσεις και προβλέψεις, δοκίμασαν και κατέληξαν σε συμπεράσματα. Απέκτησαν γνώσεις για έννοιες, φαινόμενα και νόμους των φυσικών επιστημών.
Εξοικειώθηκαν με την με την αλγοριθμική λογική ως εργαλείο επίλυσης προβλημάτων της καθημερινότητας, καλλιεργήθηκε η διερευνητική και ανακαλυπτική μάθηση, ο επιστημονικός και τεχνολογικός εγγραμματισμός και ανέπτυξαν δεξιότητες προσανατολισμού και μέτρησης αποστάσεων.
