Της Σωτηρίας Τακτικού – MSc Παιδοψυχολόγου Κλινικής Ψυχολόγου
Το καλοκαίρι δίνει πλέον την σκυτάλη του στον Σεπτέμβρη με παιδιά και γονείς έτοιμοι να υποδεχθούν τη νέα σχολική χρονιά. Αυτή η μεταβατική φάση μπορεί να είναι ιδιαίτερα κουραστική για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν μεγάλες αλλαγές, όπως η μετακόμιση σε μια νέα πόλη, σε ένα νέο σχολείο ή αν περνούν την πόρτα του δημοτικού ή του γυμνασίου για πρώτη φορά. Οι γονείς είναι ωφέλιμο να ελαττώσουν το άγχος τους για να είναι λειτουργικοί. Αυτή είναι η κατάλληλη περίοδος για να οργανωθούν, να προγραμματίσουν τη νέα σχολική χρονιά και να φροντίσουν ώστε το παιδί τους να λάβει τα απαραίτητα εφόδια από την αρχή. Οπότε, εστιάζοντας στη φροντίδα και στη στήριξη του παιδιού τους, υπάρχουν μερικά σημαντικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν, ώστε να είναι έτοιμο για το σχολείο.
Σχεδιάζουμε ένα νέο πρόγραμμα
- Ο σχεδιασμός για μια καλή σχολική χρονιά είναι η μισή διαδρομή. Όσο νωρίτερα οι γονείς ξεκινήσουν ένα πρόγραμμα για την επιστροφή στο σχολείο, τόσο πιο σύντομα θα ελαχιστοποιήσουν το άγχος του παιδιού και το δικό τους και θα το βοηθήσουν σε αυτή τη μετάβαση.
- Ρύθμιση του προγράμματος ύπνου. Πολλά παιδιά συμπεριλαμβανομένων των εφήβων χρειάζονται 9 ή περισσότερες ώρες ύπνου. Η έγκαιρη ρύθμιση του προγράμματός του, θα βοηθήσει το παιδί σας να είναι έτοιμο όταν αρχίσει το σχολείο.
Εξοικειώνουμε το παιδί με το σχολείο
- Κρίνουμε αν το παιδί ενδιαφέρεται να επισκεφθεί το σχολείο πριν από την πρώτη ημέρα. Κάνουμε μια βόλτα γύρω από το σχολείο μαζί του, για να το εξοικειώσουμε με το σχολικό του περιβάλλον. Εάν δεν υπάρχει η δυνατότητα επίσκεψης, κάνουμε μια εικονική περιήγηση στην ιστοσελίδα του σχολείου. Αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να μην νιώθει χαμένο την πρώτη μέρα.
Υποστηρίξουμε συναισθηματικά το παιδί
- Συζητάμε μαζί του σχετικά με τις προσδοκίες του για το επερχόμενο σχολικό έτος. Τι ανησυχίες έχει, τι σκέφτεται και τι στόχους βάζει για τη νέα σχολική χρονιά. Δείχνουμε λεκτικά και συναισθηματικά ότι θα είμαστε δίπλα του σε ό,τι πρόβλημα και αν τυχόν αντιμετωπίσει, χωρίς να δεχθεί κριτική.
- Εάν οι γονείς θεσπίσουν κανόνες, είναι σημαντικό να είναι απλοί, ηλικιακά κατάλληλοι, σαφείς και μπορούν να εφαρμοστούν με συνέπεια. Τους συζητάμε πριν από την έναρξη του σχολικού έτους και αποφεύγουμε τις συχνές αλλαγές.
- Δεν βομβαρδίζουμε τα παιδιά με ερωτήσεις μετά το σχολείο.
Είναι αρκετά δύσκολο για τα παιδιά να προσαρμοστούν από τις συνεχείς διακοπές στο σχολικό πλαίσιο. Δεν ενδείκνυται να τα υποβάλλουμε σε επιπλέον άγχος θέτοντάς τους ερωτήσεις. Αν θελήσουν θα μας ρωτήσουν τα ίδια. Αν πάλι δούμε ότι κάτι τα ανησυχεί τότε διακριτικά περνάμε σε έναν ανοιχτό και εποικοδομητικό διάλογο. Χρησιμοποιούμε ανοιχτές ερωτήσεις αποφεύγοντας τις κλειστές που απαντώνται με «ναι, όχι, καλά…».
- Ενθαρρύνουμε το παιδί να επιλέξει εκείνο εξωσχολικές δραστηριότητες. Η υπερβολή είναι πάντα κακός οδηγός. Το σχολικό πρόγραμμα είναι αρκετά φορτωμένο για να εντάξουμε πολλές δραστηριότητες. Ο ελεύθερος χρόνος ενισχύει την ψυχική υγεία των παιδιών.
Αναγνωρίζουμε επιπρόσθετες ανάγκες ψυχικής υγείας
- Τα σημάδια του σχολικού εκφοβισμού (bullying).Ο σχολικός εκφοβισμός μπορεί να πάρει τη μορφή του άμεσου εκφοβισμού, όπως σπρώξιμο, κλοτσιές, πειράγματα, βρισιές, καταστροφή περιουσίας του παιδιού, καθώς και έμμεση δράση, όπως το να αφήνεται εκτός της ομάδας των φίλων, διάδοση φημών και να διαδικτυακός εκφοβισμός.
- Εάν ένα παιδί είναι ο «νταής» ή είναι θύμα εκφοβισμού, αναλαμβάνουμε ταχέως δράσημε τη συμμετοχή του προσωπικού του σχολείου να είναι απαραίτητη.
- Γνωστοποιούμε στο παιδί ότι είναι φυσιολογικό να αισθάνεται νευρικό για την πρώτη ημέρα στο σχολείο. Οι γονείς των μικρότερων παιδιών, θα μπορούσαν να δώσουν στο παιδί να πάρει στο σχολείο, ένα ειδικό αντικείμενο που έχει συναισθηματική αξία για αυτό (με άδεια από το σχολείο) ώστε να κάνουν το περιβάλλον του πιο άνετο.
- Κατά την έναρξη του σχολείου, είναι φυσιολογικό για ένα παιδί να νιώθει άγχος, το οποίο συνήθως περνά μετά τις πρώτες ημέρες ή εβδομάδες. Εάν το παιδί σας συνεχίζει να φαίνονται ανήσυχο ή αγχωμένο, μπορεί να είναι ώρα να ζητήσετε βοήθεια.
- Οι γονείς είναι απαραίτητο να μάθουν πώς το παιδί αναπτύσσεται σωματικά, κοινωνικά και συναισθηματικά. Έχοντας επίγνωση για την τυπική συμπεριφορά και τις σκέψεις του παιδιού , θα είναι σε θέση να αναγνωρίσουν πιο εύκολα μία αλλαγή στη συμπεριφορά του. Η αναγνώριση των ξαφνικών αλλαγών στη συμπεριφορά είναι χρήσιμη στην έγκαιρη παρέμβαση των συναισθηματικών αναγκών.
- Αν το παιδί αντιμετωπίζει ένα θέμα ψυχικής υγείας, προγραμματίζεται η επίσκεψη σε έναν ειδικευμένο Παιδοψυχολόγο όσο είναι ακόμα νωρίς.
- Η ψυχική υγεία του παιδιού είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική τους υγεία. Η αρμονική ισορροπία και των δύο παραγόντων όπως και η ενεργή συμμετοχή σας, θα το βοηθήσουν να αναπτύξει μια υγιή ζωή.
Με σωστή προετοιμασία και υποστήριξη, δεν υπάρχει κανένα θέμα που να μην αντιμετωπίζεται επιτυχώς.
Καλή σχολική χρονιά!