22. Η χλωρίδα και η πανίδα της Ελλάδας

Χλωρίδα:

Το σύνολο των φυτικών οργανισμών που συναντάμε σε μια περιοχή.

Ενδημικά φυτά:

Φυτά που φυτρώνουν σε μια περιοχή λόγω του κλίματος και τα συναντάμε μόνο στην περιοχή αυτή και πουθενά αλλού.

Πανίδα:

Το σύνολο των ζωικών οργανισμών που συναντάμε σε μια περιοχή.

 

Η χλωρίδα της Ελλάδας

  • Στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 6.500 είδη φυτών.
  • Από αυτά τα 780 περίπου (κατ΄ άλλους περίπου 1.100) είναι ενδημικά , δηλαδή δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στη γη.
  •  Απ’ αυτά τα 263 θεωρούνται σπάνια και απειλούμενα.
  •  Είναι μοναδική στην Ευρώπη για τον πλούτο της, αλλά και για την μεγάλη αναλογία ενδημικών σε σχέση με την έκτασή της.
  • Για παράδειγμα η Γερμανία, με έκταση σχεδόν τριπλάσια της Ελλάδας έχει 2.400 είδη και 6 ενδημικά, η Αγγλία με διπλάσια έκταση έχει 2.300 είδη και 16 ενδημικά και η Ισπανία με τετραπλάσια έκταση έχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό ειδών με την Ελλάδα.

Η μεγάλη ποικιλία φυτικών ειδών στην πατρίδα μας οφείλεται:

  •     στο πολύπλοκο ανάγλυφό της
  •     στο μεγάλο αριθμό νησιών
  •     στο μεγάλο μήκος ακτών
  •     στη μεγάλη ποικιλία κλιματικών τύπων

Η πανίδα της Ελλάδας

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1.200 είδη σπονδυλωτών ζώων (47 απ’ τα οποία είναι ενδημικά) και περίπου 30.000 είδη ασπόνδυλων.

Η μεγάλη ποικιλία χλωρίδας που παρουσιάζει η Ελλάδα, η πλεονεκτική γεωγραφική της θέση (είναι το σταυροδρόμι τριών ηπείρων) και το πολύμορφο ανάγλυφο της είναι οι κυριότεροι λόγοι για την ύπαρξη πολλών ζώων στη χώρα μας.

 

23. Η βλάστηση της Ελλάδας

Βλάστηση ονομάζουμε τον τρόπο με τον οποίο αναπτύσσονται τα φυτά μιας περιοχής.

Μια περιοχή μπορεί να έχει πλούσια ή φτωχή βλάστηση, δηλαδή μικρή ή μεγάλη ανάπτυξη των φυτών.

Η βλάστηση εξαρτάται κυρίως από:

το κλίμα

το υψόμετρο και

το ανάγλυφο μιας περιοχής

Ζώνες βλάστησης

Μεσογειακή ζώνη βλάστησης (μακία)

 

Παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης

Ζώνη ψυχρόβιων κωνοφόρων

Ζώνη δασών οξιάς – ελάτης και κωνοφόρων (ορεινή, υπαλπική)

 

Ζώνη υψηλών ορέων  (αλπική)

Ζώνες βλάστησης – υψόμετρο

 

19. Οι ποταμοί της Ελλάδας

Σε έναν ποταμό διακρίνουμε τα παρακάτω στοιχεία:

Πηγές Από εδώ ξεκινά το ποτάμι. Το τμήμα αυτό του ποταμού βρίσκεται ψηλά στα βουνά, στα οποία πέφτουν περισσότερες βροχές και χιόνια. Σ΄ αυτό το σημείο το ποτάμι είναι ορμητικό, γιατί το έδαφος έχει μεγάλη κλίση.
Κυρίως ροή είναι το πιο μεγάλο μέρος του ποταμού που ξεκινά από τις πηγές και φθάνει μέχρι τη θάλασσα.Κατά μήκος του τμήματος αυτού πολλοί παραπόταμοι ενώνονται με αυτό και έτσι αυξάνεται η ποσότητα νερού που μεταφέρει το ποτάμι.
Εκβολές είναι το τμήμα του ποταμού που χύνεται στη θάλασσα. Εκεί χωρίζεται σε μικρότερα τμήματα σχηματίζοντας πολλές φορές ένα Δέλτα.

Το δέλτα έχει μεγάλο οικολογικό ενδιαφέρον, γιατί συγκεντρώνονται σπάνια πουλιά και πολλά είδη φυτών.

Η Ελλάδα έχει πολλούς ορμητικούς ποταμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους έχουν μικρό μήκος. Η ορμητικότητα τους οφείλεται στο γεγονός ότι διασχίζουν μικρή απόσταση ξεκινώντας από το βουνό μέχρι να φθάσουν χαμηλότερα στο επίπεδο της θάλασσας.

Η ποσότητα νερού που μεταφέρουν είναι διαφορετική από εποχή σε εποχή. Πολύ νερό μεταφέρουν κυρίως το φθινόπωρο και το χειμώνα, όταν παρατηρούνται έντονες βροχοπτώσεις.

Οι πηγές των μεγαλύτερων ποταμών βρίσκονται στην οροσειρά της Πίνδου, η οποία καθορίζει την κατεύθυνση της ροής τους προς το Αιγαίο και το Ιόνιο πέλαγος.

 

Στο Αιγαίο πέλαγος εκβάλλουν: ο Αλιάκμονας, ο Πηνειός, ο Σπερχειός.

Στο Ιόνιο εκβάλλουν: ο Άραχθος, ο Λούρος, ο Αχελώος, ο Εύηνος, ο Μόρνος.

Στην Πελοπόννησο ρέουν ο Αλφειός, ο Λάδωνας και ο Ευρώτας. Ο Ευρώτας είναι ο ποταμός των αρχαίων Σπαρτιατών, που πηγάζει από τον Ταΰγετο και εκβάλλει στο Λακωνικό κόλπο.

Υπάρχουν και ποτάμια, τα οποία πηγάζουν από γειτονικές χώρες και εκβάλλουν στο Αιγαίο.
Τα κυριότερα από αυτά είναι: ο Έβρος, ο Νέστος, ο Στρυμόνας και ο Αξιός.

Αντίθετα ο Αώος πηγάζει από την Πίνδο, περνά στην Αλβανία και εκβάλλει στην Αδριατική Θάλασσα.

Και τώρα παίζουμε!

(Κάνω κλικ πάνω στην εικόνα)

14. Οι πεδιάδες της Ελλάδας

 

Πεδιάδα (ή κάμπο) ονομάζουμε μια επίπεδη και ομαλή έκταση γης με χαμηλή βλάστηση.

Στην Ελλάδα οι πεδιάδες καλύπτουν το 1/5 (20%) του εδάφους της.

Οι κυριότερες πεδιάδες της Ελλάδας είναι δύο.

Η μεγαλύτερη είναι αυτή που απλώνεται στην περιοχή Θεσσαλονίκης – Γιαννιτσών και φθάνει μέχρι τη θάλασσα του Θερμαϊκού κόλπου. Είναι μια παράλια πεδιάδα (καταλήγει δηλαδή στη θάλασσα).

Είναι εύφορη, παράγει πολλά προϊόντα και οι αγρότες ασχολούνται αποκλειστικά με την καλλιέργεια της γης. Οι μεγάλοι ποταμοί που διασχίζουν την πεδιάδα, ο Αλιάκμονας, ο Αξιός, ο Λουδίας και ο Γαλλικός, την ποτίζουν και μεταφέροντας εύφορες ύλες την κάνουν περισσότερο παραγωγική.

Η δεύτερη μεγάλη πεδιάδα είναι η Θεσσαλική. Είναι μια εύφορη πεδινή έκταση, που περιβάλλεται από βουνά και αρδεύεται από τον Πηνειό ποταμό. Ο Πηνειός περνώντας μέσα από την κοιλάδα των Τεμπών εκβάλλει στο Αιγαίο. Η Θεσσαλική πεδιάδα χαρακτηρίζεται ως ηπειρωτική ή εσωτερική (δεν έχει πρόσβαση στη θάλασσα).

Σύμφωνα με τους επιστήμονες πριν από εκατομμύρια χρόνια ήταν λίμνη. Όταν όμως τα νερά κατάφεραν να ανοίξουν την κοιλάδα των Τεμπών, η λίμνη αυτή ¨άδειασε¨ στο Αιγαίο. 

 

Κοιλάδα των Τεμπών

Σε πολλά μέρη της πατρίδας μας σχηματίζονται ανάμεσα στα βουνά καταπράσινες κοιλάδες.

Η κοιλάδα είναι ένα στενό κομμάτι πεδινού εδάφους ανάμεσα σε δύο βουνά, που συνήθως το διασχίζει ένα ποτάμι.

Οροπέδια ονομάζονται μικρές πεδιάδες που έχουν σχηματιστεί πάνω σε βουνά.

Σημαντικότερα οροπέδια είναι της Τρίπολης στην Πελοπόννησο και του Λασιθίου στην Κρήτη.

Κάνω κλικ στην εικόνα και πληροφορούμαι για την Κοιλάδα των Τεμπών:

Μαθαίνω πολύ καλά να βρίσκω στο χάρτη της πεδιάδες της Ελλάδας.

Κάνω κλικ και ξεκινώ το παιχνίδι:

Κάνω κλικ και μαθαίνω, παίζοντας:

15. Η ζωή στα βουνά και στις πεδιάδες

Ορεινή ονομάζουμε μια περιοχή όπου κυριαρχούν μεγάλα και μικρά όρη και βουνά. Οι κάτοικοι των ορεινών περιοχών λέγονται ορεσίβιοι.
Πεδινή ονομάζουμε μια περιοχή που βρίσκεται σε μια μικρή ή μεγάλη πεδιάδα
Προβλήματα ορεινών περιοχών

Πλεονεκτήματα πεδινών περιοχών

16. Η έννοια του κλίματος-Διαφορές καιρού και κλίματος

Οι επιστήμονες που ασχολούνται με την πρόγνωση του καιρού ονομάζονται μετεωρολόγοι.

Οι μετεωρολόγοι χρησιμοποιώντας διάφορα όργανα (βροχόμετρα, υγρόμετρα, βαρόμετρα κ.ά.) συγκεντρώνουν στοιχεία, τα επεξεργάζονται και εκδίδουν τα δελτία καιρού.

Τα ΔΕΛΤΊΑ ΚΑΙΡΟΎ προβλέπουν τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατήσουν σε μια περιοχή για τις επόμενες ημέρες.

Τα δελτία καιρού και τα σύμβολα μας δίνουν πληροφορίες για τη θερμοκρασία,  δηλαδή πόσο ζεστός ή κρύος είναι ο καιρός σε μια περιοχή, για τις βροχές, την υγρασία ή τους ανέμους που παρουσιάζονται στην περιοχή αυτή κατά τα επόμενα εικοσιτετράωρα. Μας πληροφορούν δηλαδή για τις καιρικές συνθήκες, που δηλώνουν τον καιρό για ένα μικρό χρονικό διάστημα. 

Οι επιστήμονες μετά από έπειτα από πολλές παρατηρήσεις διαπίστωσαν ότι οι αλλαγές του καιρού σε μια περιοχή είναι σχεδόν οι ίδιες κάθε χρόνο.   Δηλαδή μια περιοχή, για κάθε εποχή του χρόνου, έχει τις ίδιες σχεδόν καιρικές συνθήκες, οι οποίες επαναλαμβάνονται για πολλά χρόνια. Οι καιρικές αυτές συνθήκες αποτελούν το κλίμα της συγκεκριμένης περιοχής.

 

Ομαδική δραστηριότητα με κάρτες: κλίμα ή καιρός;

IMG 20250116 190238

IMG 20250116 190423 1

IMG 20250116 190455

 

IMG 20250116 114221

ΚΑΙΡΟΣ

ΚΛΙΜΑ

Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες που επικρατούν σε έναν τόπο σε μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο (λίγες ημέρες) καθορίζουν τον καιρό του τόπου αυτού. Οι ατμοσφαιρικές συνθήκες (θερμοκρασία, βροχή, υγρασία, άνεμοι, χιόνι κτλ.) που παρατηρούνται στις διάφορες περιοχές της γης και επαναλαμβάνονται με τον ίδιο ρυθμό και ένταση κάθε χρόνο στις περιοχές

 

Γίνομαι μετεωρολόγος καθώς ασχολούμαι με την παρακάτω δραστηριότητα!!!

 

Και τώρα παίζουμε!