Τηλεόραση: Τα θετικά…και τα αρνητικά

Στη σημερινή τεχνολογική εποχή είναι δύσκολο να βρεις σπίτι χωρίς τηλεόραση – τουλάχιστον στον λεγόμενο «αναπτυγμένο» κόσμο. Όλοι μας περνάμε κάποιο μέρος του ελεύθερου χρόνου μας παρακολουθώντας τηλεόραση.

Η τηλεόραση δεν είναι από μόνη της ούτε καλή ούτε κακή. Εμείς την χρησιμοποιούμε καλά ή κακά και την κάνουμε τέτοια.

Η επιλογή ανήκει στον ίδιο τον άνθρωπο. Αν μπορέσει να χρησιμοποιήσει για το πραγματικό καλό του την τηλεόραση, έχει σίγουρα πολλά να ωφεληθεί.Αφού σήμερα η τηλεόραση είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας, ας φροντίσουμε να επωφεληθούμε από τη χρησιμότητα της και να απορρίψουμε καθετί το βλαβερό και άχρηστο.
Η τηλεόραση, λοιπόν, όπως και άλλες συσκευές  που έχουν μπει στη ζωή μας τα τελευταία χρόνια μπορεί να είναι καλή για εμάς αρκεί να τη χρησιμοποιούμε σωστά.  

Επιχειρηματολογικά κείμενα

Επιχειρηματολογικά κείμενα λέγονται τα κείμενα στα οποία παρουσιάζουμε την άποψή μας, τη γνώμη μας (θετική ή αρνητική) για κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα και επιδιώκουμε να πείσουμε τον αναγνώστη για την ορθότητα της άποψής μας με λογικά επιχειρήματα.

Για να εκφράσουμε τη γνώμη μας για κάποιο θέμα πρώτα πρέπει να ενημερωθούμε όσο μπορούμε καλύτερα για τις θετικές και αρνητικές πλευρές του.

Κάθε γνώμη μας την υποστηρίζουμε με επιχειρήματα. Επιχειρήματα είναι οι σκέψεις που αποδεικνύουν γιατί μια άποψη είναι ή δεν είναι σωστή. Γι’ αυτό στα κείμενά μας χρησιμοποιούμε συχνά:

α) αιτιολογικές προτάσεις

β) ρήματα στην Οριστική Ενεστώτα

γ) ρήματα και εκφράσεις που αποδίδουν την άποψή μας όπως: πιστεύω, νομίζω, ισχυρίζομαι, είμαι σίγουρος, κατά τη γνώμη μου

5. Απορρόφηση του φωτός

Χάρη στη διάχυση του φωτός βλέπουμε τα διάφορα αντικείμενα γύρω μας.

Φτάνουν στα μάτια μας κάποιες από τις φωτεινές ακτίνες που διαχέονται ,όταν προσπίπτουν (πέφτουν πάνω) σ’ αυτά.

Μέρος του φωτός απορροφάται από τις επιφάνειες των σωμάτων.

Στις ανοιχτόχρωμες επιφάνειες το φως κυρίως διαχέεται, ενώ στις σκουρόχρωμες επιφάνειες το φως απορροφάται.

Απορρόφηση του φωτός ονομάζουμε τη μεταφορά της ενέργειας του φωτός στο σώμα το οποίο αυτό συναντά.

4. Ανάκλαση και διάχυση του φωτός

Όταν μια δέσμη ακτίνων φωτός συναντήσει μία λεία και στιλπνή επιφάνεια, όπως είναι η επιφάνεια ενός καθρέφτη, αλλάζει πορεία, ανακλάται. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται κατοπτρική ανάκλαση.

Αν η επιφάνεια επάνω στην οποία πέφτουν οι ακτίνες είναι τραχιά και ανώμαλη, τότε οι ακτίνες ανακλώνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις και διασκορπίζονται, όπως δείχνει το σχήμα. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται διάχυση του φωτός.
Οι επιφάνειες που ανακλούν το φως λέγονται κάτοπτρα (καθρέφτες).
Επίπεδο κάτοπτρο

Κοίλο κάτοπτρο

Κυρτό κάτοπτρο

31. Τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας

Στην αρχαία Ελλάδα η πόλη ονομαζόταν άστυ.

 Ο πληθυσμός που ζει στις πόλεις ονομάζεται αστικός πληθυσμός.

Στα μέσα του 20ού αιώνα πολλοί κάτοικοι της ελληνικής περιφέρειας επέλεξαν να φύγουν από τα χωριά τους και να εγκατασταθούν στις μεγάλες πόλεις, που υπήρχαν εκείνη την εποχή στη χώρα μας.

Οι άνθρωποι αυτοί για να καλύψουν τις ανάγκες τους προτίμησαν τη ζωή στην πόλη, προκαλώντας έτσι μεγάλη αύξηση του αστικού  πληθυσμού.

αστυφιλία (άστυ + φιλία, από το αρχαίο ρήμα φιλώ = αγαπώ).

Αστυφιλία είναι το φαινόμενο να αφήνουν οι άνθρωποι τους μικρούς οικισμούς και να πηγαίνουν να ζήσουν στις πόλεις.

Το φαινόμενο αυτό, η αστυφιλία, συνεχίζει μέχρι σήμερα.

Αστικοποίηση

  •     η ένταξη στην αστική τάξη, ενός ατόμου ή ενός τμήματος του πληθυσμού μιας περιοχής
  •     η αποδοχή της αστικής κουλτούρας και του αστικού τρόπου ζωής
  •     η μετατροπή μιας περιοχής σε αστικό κέντρο
  •     η διαρκής και συστηματική συσσώρευση πληθυσμού στα μεγάλα αστικά κέντρα

Κατηγορίες πληθυσμού

Αγροτικός: οικισμοί με πληθυσμό έως 2.000 κατ.

Ημιαστικός: οικισμοί με πληθυσμό από 2.000 έως 10.000 κατ.

Αστικός: οικισμοί με πληθυσμό μεγαλύτερο από 10.000 κατ.

 

Οι λόγοι που υποχρέωσαν τους ανθρώπους εκείνη την εποχή να αφήσουν τους δικούς τους τόπους και να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή στα μεγάλα αστικά κέντρα κυρίως ήταν:

 

Κοινωνικοί.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν:

         α) Η ανάγκη για καλύτερη ποιότητα ζωής.

β) Η ανασφάλεια των κατοίκων των μικρών χωριών και απομακρυσμένων περιοχών, εξαιτίας της έλλειψης άμεσης πρόσβασης σε κέντρα υγείας.

Οικονομικοί.

Τα μεγάλα αστικά κέντρα εκείνης της εποχής ήταν ανεπτυγμένα και υπήρχαν βιομηχανίες και εταιρείες που προσέφεραν εργασία.

 

Πολλές είναι οι αιτίες που οδηγούν τον πληθυσμό της υπαίθρου (αγροτικός πληθυσμός) να μετακινείται στις πόλεις.

  •  Οι δύσκολες συνθήκες ζωής στις ορεινές περιοχές εξαιτίας της μορφολογίας του εδάφους και τον κλιματικών συνθηκών.
  •  Η βιομηχανική ανάπτυξη και η συγκέντρωση παραγωγικών μονάδων στις μεγαλουπόλεις, που πρόσφεραν μεγαλύτερες δυνατότητες απασχόλησης.
  • Η παραμέληση της υπαίθρου από το κράτος και οι ελλείψεις σε ζητήματα υποδομής, όπως το συγκοινωνιακό δίκτυο.
  • Η μικρή απόδοση των καλλιεργειών και οι χαμηλές τιμές των
    προϊόντων που έχουν σαν αποτέλεσμα να μην εξασφαλίζουν οι αγρότες σταθερό εισόδημα.
  • Η αναζήτηση καλύτερης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, καλύτερων συνθηκών ζωής και μόρφωσης.
  • Η έλξη που ασκούν οι πόλεις στους νέους σε σύγκριση με τη μονότονη και βαρετή ζωή του χωριού.

 

Συνέπειες της αστυφιλίας

  • Μεγάλη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των αστικών κέντρων (ίδρυση πανεπιστημίων, νοσοκομείων, βιομηχανιών, χώρων ψυχαγωγίας, αθλητικών εγκαταστάσεων κ.ά.) 
  • Μεγάλη αύξηση του πληθυσμού
  • Ερήμωση της περιφέρειας (χωριά χωρίς νέους ανθρώπους, κτήματα ακαλλιέργητα, μειωμένη παραγωγή αγροτικών προϊόντων κ.ά.) .ι

Με την ερήμωση της περιφέρειας κινδυνεύουν να χαθούν πολλά από τα πολιτιστικά στοιχεία μιας περιοχής (ήθη, έθιμα, τοπικά πανηγύρια κ.ά.). 

Αθήνα

Θεσσαλονίκη

Η αστυφιλία στη Ελλάδα παρουσιάζει την εξής ιδιαιτερότητα: οι κάτοικοι της περιφέρειας δεν έχουν συγκεντρωθεί το ίδιο σε όλες τις μεγάλες πόλεις.

Η μεγαλύτερη συγκέντρωση παρατηρείται στην Αθήνα και κατόπιν στη Θεσσαλονίκη. Αυτό δημιουργεί πολλά προβλήματα στη γενικότερη ανάπτυξη όλων των περιοχών της χώρας μας.

Επίσης προκαλεί έντονα συγκοινωνιακά και πολεοδομικά προβλήματα, δυσκολίες στην προστασία του περιβάλλοντος, μόλυνση της ατμόσφαιρας και άλλα.

Γνωρίζω την Ελλάδα

Γεωγραφικά διαμερίσματα της Ελλάδας

Θράκη

Θεσσαλία

 

Νομοί και Πρωτεύουσες Κρήτης


Νομοί και Πρωτεύουσες Θεσσαλίας

Νομοί και Πρωτεύουσες Θράκης

32. Οι πόλεις της Ελλάδας

Η μεγαλύτερη πόλη της χώρας μας είναι η Αθήνα, η οποία είναι και η Πρωτεύουσα του κράτους μας. Στην Αθήνα είναι συγκεντρωμένες όλες οι εξουσίες της χώρας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η Κυβέρνηση, η Βουλή, το Ανώτατο Δικαστήριο (ο Άρειος Πάγος) κ.α.

Η Θεσσαλονίκη είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Ελλάδας. Χαρακτηρίζεται ως το μεγαλύτερο οικονομικό και πολιτισμικό κέντρο της Βόρειας Ελλάδας. Στους εκθεσιακούς της χώρους πραγματοποιούνται αξιόλογες εμπορικές εκθέσεις, όπου συγκεντρώνονται άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου και οι πολιτιστικές εκδηλώσεις έχουν πάντα επιτυχία.

Η χώρα μας είναι διάσπαρτη από πολλές μικρές πόλεις και χωριά. Πόλεις σύγχρονες και πόλεις ιστορικές., που χαρακτηρίζονται είτε από τον σπουδαίο ρόλο τους στην ιστορία της Ελλάδας, είτε από τη φυσική τους ομορφιά.

Η Σπάρτη, οι Μυκήνες, η Ολυμπία, Το Μεσολόγγι, το Ναύπλιο, Ο Μιστράς, τα Σφακιά, η Σητεία,  το Μέτσοβο, οι Δελφοί, η Φλώρινα, η Λάρισα κ.α.

Σπάρτη

 

Ολυμπία

Ναύπλιο

Μιστράς

Σφακιά

Σητεία

Μέτσοβο

Δελφοί

Φλώρινα

Λάρισα

Μυκήνες  (χωριό)

Αρχαίες Μυκήνες

 

Κατά την περιήγηση στη χώρα μας συναντάμε ονομαστά συμπλέγματα χωριών, όπως:

τα Ζαγοροχώρια

τα χωριά του Σουλίου στην Ήπειρο

τα χωριά του Πηλίου στη Θεσσαλία

τα χωριά του Πάρνωνα στην Πελοπόννησο

Τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ελλάδας είναι ο Πειραιάς, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα, ο Βόλος και το Ηράκλειο.

Πειραιάς

 

Θεσσαλονίκη

Βόλος

Πάτρα

Ηράκλειο

Πολλά προϊόντα μετακινούνται από αυτά τα λιμάνια της χώρας μας προς πολλές χώρες των άλλων ηπείρων.

Επίσης μεταφέρονται προς τα λιμάνια μας πολλά προϊόντα από τις άλλες ηπείρους με σκοπό να φτάσουν σε όλη σχεδόν την Ελλάδα. Χιλιάδες άνθρωποι καταφτάνουν στις μεγάλες αυτές πόλεις της Ελλάδας για δουλειές ή για τουρισμό.

 

Γνωρίζω την Ελλάδα

Μακεδονία

Νομοί και Πρωτεύουσες της Μακεδονίας

 

 

33. Η διοικητική διαίρεση της Ελλάδας

Το ποικιλόμορφο ανάγλυφο της Ελλάδας διαμορφώνει ιδιαίτερα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά κάθε περιοχής που καθορίζουν τον τρόπο ζωής.

Κάθε περιοχή έχει τα ιδιαίτερα προβλήματα και τις ξεχωριστές της ανάγκες.

Τα προβλήματα και τις ανάγκες αυτές προσπαθεί να αντιμετωπίσει η Πολιτεία μέσα από τη διοικητική διαίρεση που έχει καθιερώσει.

 

Γνωρίζω την Ελλάδα

Νομοί και Πρωτεύουσες της Ηπείρου

29. Ο πληθυσμός της Ελλάδας

Η Γενική Απογραφή είναι έργο Εθνικής σημασίας και μας αφορά όλους. Βοηθά την Πολιτεία να σχεδιάσει και να προγραμματίσει καλύτερα σημαντικά θέματα που έχουν σχέση με την Παιδεία, την Yγεία, την Απασχόληση, τις υποδομές κ.ά. Όσο πιο σωστά γνωρίζουμε το παρόν, τόσο πιο καλά μπορούμε να σχεδιάσουμε το μέλλον.

Παρατηρώντας τα παραπάνω γράφημα με τις γεννήσεις – θανάτους καθώς το παρακάτω γράφημα με τους  αλλοδαπούς και μετανάστες που ζουν στην Ελλάδα  μπορούμε να καταλάβουμε γιατί,ενώ οι γεννήσεις πλέον είναι λίγες και οι θάνατοι πολλοί, παρόλα ταύτα έχουμε αύξηση του πληθυσμού στη χώρα μας.

Παρά τη μείωση των γεννήσεων οι αλλοδαποί που έχουν έρθει στην πατρίδα μας τα τελευταία χρόνια είναι πάρα πολλοί με συνέπεια να έχουν αυξήσει τον πληθυσμό της Ελλάδας.

Μετά το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο πολλοί Έλληνες μετανάστευσαν σε άλλες χώρες για αναζήτηση καλύτερης ζωής.

Μετανάστευση είναι η μετακίνηση των ατόμων από τον τόπο γέννησής τους σε άλλη περιοχή ή χώρα, για διάφορους λόγους με πιο συχνή την εύρεση εργασίας.

Μετανάστες είναι οι άνθρωποι που με ή χωρίς τη θέλησή τους , εγκαταλείπουν τον τόπο τους, για να ζήσουν σε έναν άλλο τόπο.

Με την πάροδο των χρόνων πολλοί από τους μετανάστες επιστρέφουν στην πατρίδα που δεν ξέχασαν ποτέ.

Η επιστροφή αυτή ονομάζεται παλιννόστηση και οι άνθρωποι που επιστρέφουν ονομάζονται παλιννοστούντες.

Δημογραφικό πρόβλημα

Το δημογραφικό πρόβλημα σχετίζεται με τις δυσκολίες και τα προβλήματα που προκύπτουν από την αλλαγή στη σύνθεση και κυρίως από τη δυσανάλογη μείωση του πληθυσμού μιας χώρας.

Όταν οι γεννήσεις είναι λιγότερες από τους θανάτους δημιουργείται δημογραφικό πρόβλημα. 

Επηρεάζει τα εθνικά θέματα, όπως την ασφάλεια, την οικονομία και την παραγωγικότητα.

 

30. Η γεωγραφική κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας

Ο πληθυσμός της Ελλάδας δεν κατανέμεται ομοιόμορφα σε όλη την έκτασή της.

Υπάρχουν περιοχές όπου συγκεντρώνονται περισσότεροι άνθρωποι (πυκνοκατοικημένες) και περιοχές όπου ζουν λιγότεροι , (αραιοκατοικημένες).

Παράγοντες από  τους οποίους εξαρτάται η κατανομή του πληθυσμού :

  Φυσικοί (ορεινά ή πεδινά εδάφη, κλιματικές συνθήκες κ.ά.)

  Οικονομικοί (εργασία, συγκοινωνίες, ανέσεις, η δυνατότητα ανάπτυξης της οικονομίας -γεωργία, κτηνοτροφία, βιομηχανία, τουρισμός – κ.ά.)

  Άλλοι παράγοντες : δυνατότητες καλύτερης ψυχαγωγίας , η καλύτερη εκπαίδευση, η παροχή ιατρικής περίθαλψης κ.ά.

3. Φως και σκιές

Όταν ανάμεσα σε μια πηγή φωτός και σε ένα τοίχο παρεμβάλλουμε ένα αδιαφανές σώμα, τότε κάποιες από τις ακτίνες φωτός που ξεκινούν από την πηγή διακόπτονται από το σώμα και δε φτάνουν στον τοίχο.
Αυτό δημιουργεί πάνω στον τοίχο μια σκοτεινή περιοχή που ονομάζεται σκιά του σώματος.

Από πολύ παλιά οι άνθρωποι υπολόγιζαν το χρόνο μετρώντας τις μέρες που περνούσαν. Για να μετρήσουν χρονικά διαστήματα μικρότερα από μία μέρα, στηρίχτηκαν στην αλλαγή της θέσης της σκιάς των αντικειμένων και κατασκεύασαν ηλιακά ρολόγια. Καθώς η Γη γυρίζει γύρω από τον άξονά της, η θέση και το μέγεθος της σκιάς των αντικειμένων που φωτίζονται από τον Ήλιο αλλάζει. Μπορεί, λοιπόν, κανείς πολύ εύκολα να κατασκευάσει ένα ηλιακό ρολόι. Δεν έχει παρά να στερεώσει ένα ραβδί στο έδαφος και να παρακολουθεί τη σκιά του.
Το αρχαιότερο γνωστό ηλιακό ρολόι πιστεύεται ότι κατασκευάστηκε στην Αίγυπτο γύρω στο 1500 π.Χ. Το πρώτο γνωστό ηλιακό ρολόι στην Αρχαία Ελλάδα κατασκευάστηκε στη Σπάρτη από τον Αναξίμανδρο το Μιλήσιο το 600 π.Χ

1. Διάδοση του φωτός

O Ήλιος είναι η σημαντικότερη πηγή φωτός για τη Γη. Χωρίς το φως του δε θα υπήρχε ζωή στον πλανήτη μας. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο ότι ο Ήλιος λατρεύτηκε σαν θεός από όλους σχεδόν τους λαούς. Σύμφωνα με ένα μύθο ο Ήλιος είχε φτερά και ταξίδευε στον ουρανό από την ανατολή προς τη δύση πάνω σε ένα άρμα από φωτιά. Ο χιτώνας του ήταν από φως και στο χέρι του κρατούσε ένα τόξο. Με αυτό έριχνε τα βέλη του, που δεν ήταν άλλα από τις ηλιαχτίδες. Σήμερα δεν πιστεύουμε πια σε μύθους.  Με τη βοήθεια της επιστήμης έχουμε εξηγήσει πολλά φαινόμενα που έχουν σχέση με το φως.

Τι είναι το φως;