Αρχείο μηνός Ιανουάριος 2016

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ

ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΤΙΡΙΩΝ

Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι

 

Βιοκλιματική Αρχιτεκτονική ορίζουμε τη διαδικασία σχεδιασμού κτιρίων κατά την οποία ο  μελετητής  λαμβάνει  υπόψη  μια  σειρά  παραμέτρων,  που ως  στόχο  έχουν  την  ορθολογική  χρήση  της  ενέργειας  με  σκοπό  την  εξοικονόμησή  της.  Οι  παράγοντες  που  λαμβάνονται  υπόψη  είναι  το  τοπικό  κλίμα  ώστε  να  εξασφαλιστεί  η  οπτική  και  η  θερμική  άνεση   χρησιμοποιώντας την ηλιακή ενέργεια, τα διάφορα  φυσικά φαινόμενα του κλίματος καθώς  και  άλλες  περιβαλλοντικές  παραμέτρους  όπως  η  ηλιοφάνεια,  η  βλάστηση,  ο  άνεμος, η  σχετική υγρασία, η θερμοκρασία του εξωτερικού αέρα αλλά και η σκίαση από άλλα κτίρια. Τα  κύρια  στοιχεία  του  βιοκλιματικού  σχεδιασμού  είναι  τα    παθητικά  συστήματα  που  ενσωματώνονται  στα  κτίρια  και  στοχεύουν  στην  αξιοποίηση  των  διαθέσιμων περιβαλλοντικών πηγών ώστε να εξασφαλίσουν ψύξη, θέρμανση και φυσικό φωτισμό για  κτίρια. Εφαρμόζοντας  τις  αρχές  του  βιοκλιματικού  σχεδιασμού  επιτυγχάνεται  η  εξοικονόμηση  ενέργειας  λόγω  της  βελτιωμένης  προστασίας  του  κελύφους  και  της  συμπεριφοράς  των  δομικών  στοιχείων  που  οδηγεί  στη  μείωση  των  απωλειών,  δημιουργούνται  συνθήκες   θερμικής άνεσης και ελαττώνονται οι απαιτήσεις σε θέρμανση, παράγεται θερμότητα μέσω  ηλιακών  συστημάτων  άμεσου  και  έμμεσου  κέρδους  κάτι  που  προκαλεί  τη  μείωση  των   αναγκών  της  κατοικίας  σε  θέρμανση  καταφέρνοντας  έτσι  να  καλύπτει  τις  ανάγκες  του  κτιρίου οικονομικότερα και χωρίς μεγάλες ενεργειακές απαιτήσεις.  Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Επιπλέον,  επιτυγχάνεται  η  μερική  διατήρηση  της  θερμοκρασίας  του  αέρα  στο  εσωτερικό  στα ιδανικά επίπεδα, ανάλογα την εποχή, υψηλά το χειμώνα και χαμηλά το καλοκαίρι  έτσι   δεν  υπάρχει  ανάγκη  για  προσάρτηση  επιπλέον  συστημάτων  που  θα  βοηθήσουν  στη  διατήρηση  των  ιδανικών  επιπέδων.  Τα  οφέλη  που  προκύπτουν  από  τη  χρήση  της  βιοκλιματικής  αρχιτεκτονικής  χωρίζονται  σε:  ενεργειακά  (μέσω  της  εξοικονόμησης  ενέργειας  και  της  εξασφάλισης  θερμικής  και  οπτικής  άνεσης),  οικονομικά  (καθώς  μειώνονται  οι  ανάγκες  αλλά  και  το  κόστος  από  την  εγκατάσταση  Η/Μ), περιβαλλοντικά (καθώς  μειώνονται  οι  ρύποι, οι  εκπομπές CO2) αλλά  και  κοινωνικά καθώς βελτιώνεται η  ποιότητα  της  ζωής.  Όλα  αυτά  επιτυγχάνονται  με  τεχνικές  πάνω  στην  κατασκευή  του  κτιρίου,  το  σχεδιασμό,  τον  προσανατολισμό  και  τη  διαρρύθμιση  της  κατοικίας   συμβάλλοντας  στον  περιορισμό    των  αναγκών  της  κατοικίας  σε  μηχανολογικό  εξοπλισμό  για τη θέρμανση ή την ψύξη της.          16 Για  την  εφαρμογή  του  βιοκλιματικού  σχεδιασμού  πρέπει  να  λαμβάνονται  υπόψη  κάποια  κριτήρια, όπως η χρήση τεχνικοοικονομικά αποδοτικών ενεργειακών τεχνολογιών, η χρήση  ήδη  εφαρμοσμένων  συστημάτων,  η  αποφυγή  της  χρήσης  περίπλοκων  τεχνικών  και  παθητικών  συστημάτων  αλλά  και  η  μικρή  συμβολή  του  χρήστη  στη  λειτουργία  των  συστημάτων αυτών. Η ενεργειακή συμπεριφορά των κτιρίων  μέσω  της  αξιοποίησης  της  ηλιακής  ενέργειας  για  θέρμανση,  συμβάλλει  αποτελεσματικά  στην  εξοικονόμηση  ενέργειας. Παράλληλα όμως θα πρέπει να λαμβάνονται μέτρα σκίασης και  ηλιοπροστασίας  ώστε  να  μειώνονται  τα  ηλιακά  κέρδη  το  καλοκαίρι  και  να ικανοποιούνται  οι  ανάγκες  του  κτιρίου για φυσικό δροσισμό. Η  εξοικονόμηση  ενέργειας  που  προκύπτει  από  συγκρίσεις  μεταξύ  βιοκλιματικών  και  συμβατικών  κατοικιών  ανέρχεται  σε  ποσοστό  της  τάξης  του  80 %.  Γενικότερα  αυτά  τα  θερμικά οφέλη προκύπτουν από τη χρήση συστημάτων άμεσου και έμμεσου κέρδους: Όσον   αφορά  την  ενεργειακή  απόδοση  από  πλευράς  παθητικών  συστημάτων  ή  συστημάτων έμμεσου ηλιακού κέρδους έχουμε το παράδειγμα του θερμοκηπίου, του οποίου η απόδοση   εξαρτάται  από  τον  τρόπο  χρήσης  αλλά  και  από  το  μέγεθός  του.  Η  αποδοτικότερη  λειτουργία  του είναι αυτή κατά  την οποία  το θερμοκήπιο προσδίδει  τα ηλιακά κέρδη  του  άμεσα  τη  μέρα  ενώ  τη  νύχτα    είναι    απομονωμένα  διατηρώντας  κλειστά  τα  ενδιάμεσα   ανοίγματα.  Είναι  σημαντικό  επίσης  σε  αυτούς  τους  χώρους  να  υπάρχουν  κατάλληλα  συστήματα ΚΑΠΕ, επαρκή σκίαση και υαλοστάσια με ανοίγματα ώστε να συμβάλλουν στον  αερισμό κατά το καλοκαίρι κάτι που οδηγεί στην μικρή επιβάρυνση του κτιρίου. Οι ηλιακοί  τοίχοι κι αυτοί, την αποδοτικότητά τους την οφείλουν στη χρήση του κτιρίου αλλά και στο  μέγεθός  τους. Ένα όμως πρόβλημα που εμφανίζουν είναι ότι η λειτουργία τους μπορεί  να   επιβαρύνει το κτίριο κατά το καλοκαίρι εφόσον σε αυτό δεν υπάρχουν συστήματα σκίασης  και  φυσικού  δροσισμού.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Παρόλα  αυτά  η  εξοικονόμηση  ενέργειας  που  προκύπτει  είναι  περίπου έως 40 % .     Όσον αφορά στις βιοκλιματικές κατοικίες που δε διαθέτουν συστήματα έμμεσου κέρδους, θερμοκήπια,  ηλιακούς  τοίχους,  χρησιμοποιούν  συστήματα  άμεσου  κέρδους  τα  οποία  αποτελούνται από  τα ανοίγματα που  βρίσκονται  στο νότιο μέρος  της κατοικίας,  τα  οποία είναι κατάλληλα για το κλίμα της Ελλάδας και εφαρμόζοντάς τα, επιτυγχάνεται η μειωμένη ανάγκη σε θέρμανση το χειμώνα. Ωστόσο, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένες ανάγκες σε ψύξη το καλοκαίρι κάτι που μπορεί να μειωθεί μέσω του σωστού φυσικού αερισμού που  προκύπτει  από  τα  ανοίγματα  (παράθυρα,  φεγγίτες,  ανοίγματα  οροφής).  Βέβαια  το       17 ποσοστό  εξοικονόμησης  ενέργειας  λόγω  των  συστημάτων  άμεσου  ηλιακού  κέρδους  εξαρτάται από το μέγεθος των ανοιγμάτων, τη θερμομόνωση, το κλίμα της περιοχής  κ.α.    Για  παράδειγμα,  πολύ  μεγάλα  ανοίγματα  μπορεί  να  οδηγήσουν  σε  υψηλές  ανάγκες  σε θέρμανση  το  χειμώνα  καθώς  χάνονται  μεγάλα  ποσά  θερμότητας  κατά  τη  διάρκεια  της  νύχτας  από  τις  αυξημένες  γυάλινες  επιφάνειες,  ενώ  παράλληλα  να  αυξηθούν  οι  ανάγκες   της  κατοικίας  σε  ψύξη  κατά  τη  διάρκεια  του  θέρους  λόγω  των  μεγάλων  γυάλινων   επιφανειών  που  αυξάνουν  το  ποσό ηλιακής  ακτινοβολίας  και  θερμότητας  που  εισέρχεται   στο σπίτι κατά τη διάρκεια της μέρας το καλοκαίρι. Από  τα παραπάνω προκύπτει ότι παρά  το  γεγονός  ότι  τα  μονά  τζάμια  είναι  βολικά  κυρίως  το  χειμώνα  σε    μικρό  βαθμό  βέβαια,   προτιμώνται  τα  διπλά  τζάμια  στα  νότια  ανοίγματα,  ώστε  να  εξοικονομείται  περισσότερη   ενέργεια για θέρμανση αλλά και ψύξη.  Όλα  αυτά  βέβαια  προκύπτουν  σε  συνδυασμό  με  τον  κατάλληλο  αερισμό.  Σε  άλλες  περιπτώσεις συνιστώνται διπλοί υαλοπίνακες ώστε να προκύπτουν οι καλύτερες το  δυνατό  αποδόσεις.  Όσον  αφορά  το  φυσικό  δροσισμό  με  αερισμό  σε  όλες  τις  βιοκλιματικές κατοικίες  στην  Ελλάδα  εφαρμόζεται,  με  αποτέλεσμα  να  επικρατούν  συνθήκες  θερμικής  άνεσης αλλά και να διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα η εσωτερική θερμοκρασία του σπιτιού. Στις  περιπτώσεις  που  δεν  εφαρμόζεται  ο  φυσικός  δροσισμός  παρατηρούνται  φαινόμενα   υπερθέρμανσης  και  η  θερμική  άνεση  μειώνεται  σημαντικά.  Ο  φυσικός  αερισμός   εφαρμόζεται  κατά  τη  διάρκεια    της    νύχτας  μέσω  διαμπερών  ανοιγμάτων  ή  ανοιγμάτων  καθ’  ύψος  της  κατοικίας  (κατ’  αυτή  τη  διαδικασία  παρατηρείται  το  φαινόμενο  φυσικού   εγκλεισμού που προκαλεί την εναλλαγή του αέρα ανά μια ώρα). Τα  ποσοστά  μείωσης των   αναγκών  της  κατοικίας  σε  ψύξη  λόγω  φυσικού  αερισμού  ανέρχονται  στο  75 %  ενώ  αν  πρόκειται για βόρειες περιοχές το ποσοστό φθάνει το 100 %, έτσι το κτίριο δεν έχει ανάγκη  συστήματα ψύξης για τη διατήρηση της θερμικής του άνεσης.                                                      Οι  κύριοι  στόχοι  του  βιοκλιματικού  σχεδιασμού  είναι  η  απεξάρτηση  από  το  πετρέλαιο,  η  εξοικονόμηση  χρήματος  και  η  προστασία  του  περιβάλλοντος.  Όσον  αφορά  στην   απεξάρτηση από το πετρέλαιο, ειδικά μετά την ενεργειακή κρίση του 1973 έγινε αντιληπτή  η  εξάρτηση  της  καθημερινότητας  των  ανθρώπων  από  το  πετρέλαιο  και  η  στροφή  των   ανθρώπων  προς  τις  ανανεώσιμες  πηγές  ενέργειας  και  την  εξοικονόμηση  αυτής.  Η  εξοικονόμηση χρήματος, προκύπτει με τη χρησιμοποίηση αδάπανης ηλιακής ενέργειας για   τη  θέρμανση  των  κτιρίων  και  ανέμων  για  τον  δροσισμό  καθώς  η  εξοικονόμηση  των  χρημάτων που προκύπτει είναι μεγαλύτερη από 50 % λόγω της μειωμένης κατανάλωσης σε      18 πετρέλαιο  και  ηλεκτρικό  ρεύμα.  Αν  αναλογιστούμε  και  την  συνεχόμενη  αύξηση  της  τιμής  του πετρελαίου, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός είναι μια οικονομικά συμφέρουσα λύση.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι Η προστασία  του περιβάλλοντος που προκύπτει μέσω του βιοκλιματικού σχεδιασμού είναι  σημαντική καθώς κατά την κατασκευή μιας οικολογικής κατοικίας αξιοποιούνται άμεσα οι  θετικές παράμετροι  του κλίματος  όπως η ηλιακή ενέργεια για  τη  θέρμανση και  οι άνεμοι  για  τον  φυσικό  δροσισμό,  όπως  έχει  ήδη  αναφερθεί  παραπάνω  κι  από  τη  χρήση  αυτών   προκύπτει  μειωμένη  εκπομπή  ρύπων  και  συνάμα  μειωμένη  ρύπανση  του  περιβάλλοντος.    Στην  βιοκλιματική  αρχιτεκτονική  είναι  σημαντικό  κατά  το  σχεδιασμό  της  κατοικίας  να προσαρμόζεται το κτίριο στο κλίμα της περιοχής, το φυσικό περιβάλλον, να στοχεύει  στην  χαμηλότερη  κατανάλωση  ενέργειας  και  τη  διατήρηση  της  θερμικής  άνεσης.  Βασική  προϋπόθεση για να συμβούν αυτά είναι η χρήση της εγχώριας ενέργειας η οποία πρέπει να  είναι ανανεώσιμη.    Οι  βασικές  αρχές  του  βιοκλιματικού  σχεδιασμού  που  πρέπει  να  ακολουθούνται  κατά  την  κατασκευή    μιας    παθητικής    κατοικίας    έχουν   ως    εξής:    το    κτίριο    να    λειτουργεί    ως   αποθήκη  θερμότητας,  ως  παγίδα  θερμότητας,  ως  φυσικός  ηλιακός  συλλέκτης    κατά    τη   διάρκεια  του  χειμώνα  και  να  αποθηκεύει  κατά  το καλοκαίρι φυσική ψύξη.    Για  να  μπορεί  να  λειτουργεί  το  κτίριο  ως  φυσικός  ηλιακός  συλλέκτης  θα  πρέπει  να  βασίζεται  σε  κάποιες  προϋποθέσεις  οι  οποίες  σχετίζονται  με  το  κατάλληλο  σχήμα  Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτιτου κτιρίου, με τον κατάλληλο προσανατολισμό και τη χωροθέτηση του κτιρίου στο  οικόπεδο,   τη  λειτουργική  διάρθρωση  των  εσωτερικών  χώρων  και  το  μέγεθος  των  ανοιγμάτων  σε  σχέση με τον προσανατολισμό.        Το σχήμα του κτιρίου επηρεάζει τις ανάγκες του σε ψύξη, θέρμανση και φωτισμό. Το σχήμα  επηρεάζεται  από  τα  κλιματικά  δεδομένα.  Ένα  επίμηκες  κτίριο  κατά  τον  άξονα  ανατολής‐ δύσης  προσφέρει  μεγαλύτερη  επιφάνεια  προς  το  νότο  ώστε  να  συλλέγεται  μεγαλύτερη  ποσότητα ηλιακής ενέργειας  το  χειμώνα. Όσον αφορά  στη  σκίαση  που είναι  απαραίτητη   το  καλοκαίρι,  αυτή  επιτυγχάνεται  εύκολα  στη  νότια  πλευρά.  Οι  προσανατολισμοί  προς   ανατολή  και  δύση  έχουν  μικρή  επιβάρυνση  από  τον  ήλιο  το  καλοκαίρι.  Σε  έρευνες  που   έχουν  πραγματοποιηθεί  σχετικά  με  το  καταλληλότερο  σχήμα  του  κτιρίου  ανάλογα  με  το  γεωγραφικό πλάτος και τις κλιματικές συνθήκες προκύπτουν τα εξής: όλα τα σχήματα του  κτιρίου  που  έχουν  επίμηκες  σχήμα  κατά  άξονα  βορρά‐νότου,  δεν  είναι  τόσο      19 αποτελεσματικά σε σχέση με το κτίριο κύβος με αρνητικά αποτελέσματα τόσο το χειμώνα  όσο και το καλοκαίρι. Έτσι, η  καλύτερη  μορφή  κτιρίου  για  οποιοδήποτε  κλίμα  είναι  η   επιμήκης στον άξονα ανατολή‐δύση με διαφορετικές αναλογίες.        Ο    προσανατολισμός  του  κτιρίου  αποτελεί  ένα  σύνθετο  ζήτημα  καθώς  εξαρτάται  από  πολλούς παράγοντες όπως το φυσικό  τοπίο, οι κλιματικές συνθήκες που επικρατούν στην  περιοχή,  η  τοπογραφία  της  περιοχής  και  το  ανάγλυφο  του  εδάφους  αλλά  και  ο  κυκλοφοριακός  θόρυβος.  Για  τα  κλιματικά  δεδομένα  που  αφορούν  την  Ελλάδα,  ως   καταλληλότερος  προσανατολισμός  θεωρείται  ο  νότιος  καθώς  η  διαθέσιμη  ηλιακή  ακτινοβολία  είναι  τρεις  φορές  μεγαλύτερη  από  αυτή  που  δέχεται  ο  δυτικός  και  ο   ανατολικός  προσανατολισμός.  Έτσι  επιλέγοντας  νότιο  προσανατολισμό  εξασφαλίζεται  μεγαλύτερη  ποσότητα  ηλιασμού  το  χειμώνα  και  ηλιοπροστασία  το  καλοκαίρι  καθώς   μειώνονται οι πιθανότητες υπερθέρμανσης. Για γεωγραφικά πλάτη μικρότερα από 40ο , οι   νότιες όψεις έχουν μεγαλύτερα ηλιακά οφέλη το χειμώνα ενώ οι ανατολικές και οι δυτικές  όψεις είναι ιδιαιτέρως επιβαρημένες το καλοκαίρι.      Λειτουργική οργάνωση των εσωτερικών χώρων   Σχεδιάζοντας  την  κάτοψη  των  εσωτερικών  χώρων  πρέπει  να  γίνει  οργάνωση  και  ομαδοποίηση  των  χώρων  αυτών  έτσι ώστε  οι  χώροι  που  χρησιμοποιούνται    περισσότερο   να  χωροθετηθούν  στη  νότια  πλευρά  του  κτιρίου  με  σκοπό  να  εξασφαλισθούν  οι   επιθυμητές εσωτερικές θερμοκρασίες που συνήθως οφείλουν να είναι υψηλές. Σε αντίθεση  με  τους  χώρους  περιορισμένης  χρήσης  οι  οποίες  δεν  έχουν  υψηλές  θερμοκρασιακές  απαιτήσεις  και  θα  πρέπει  να  χωροθετηθούν  στην  ενδιάμεση  θερμική  ζώνη.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι Οι  υπόλοιποι χώροι, συνήθως οι βοηθητικοί όπου υφίστανται  είναι  προτιμότερο  να  τοποθετούνται  στη   βορινή  πλευρά  του  κτιρίου  ώστε  να  προστατεύουν  και  να  μονώνουν  κατά  κάποιο  τρόπο  τους  υπόλοιπους  χώρους και  να  διαχωρίζουν  το εξωτερικό  περιβάλλον από  το εσωτερικό  στο  οποίο  επικρατούν  κυρίως  υψηλότερες  θερμοκρασίες. Με  αυτό  τον  τρόπο  μειώνονται   οι  θερμικές απώλειες από τους κυρίως χώρους του σπιτιού.   Ένα δωμάτιο σχεδιασμένο  γραμμικά με άξονα ανατολή‐δύση επιτρέπει σε όλα τα  δωμάτια   του  σπιτιού  να  έχουν  νότια  όψη.  Ωστόσο,  αυτή  η  μορφή  δεν  είναι  πάντα  εφικτή  ή  επιθυμητή.  Για  τις  μονοκατοικίες  που  δεν  γειτονεύουν  με  κανένα  άλλο  σπίτι,  ένα  μέτρια  επιμηκυμένο  σχέδιο  μπορεί  να  εξασφαλίσει  στα  περισσότερα  δωμάτια  νότια  όψη. Για  να      20 περιοριστεί  το  μειονέκτημα  των  δωματίων  που  διαθέτουν  βόρειο  προσανατολισμό  τοποθετούνται κάποια παράθυρα στο δυτικό ή ανατολικό τοίχο.   Όσον  αφορά  τις  κατοικίες  που  συνορεύουν  με  άλλες,  οι  μελετητές  συνηθίζουν  να   τοποθετούν στο βάθος της πρόσοψης την είσοδο. Στις μικρές κατοικίες αυτή η σχεδιαστική  παρέμβαση μειώνει τον αριθμό των δωματίων που έχουν νότιο προσανατολισμό. Αντίθετα   από τη γειτνίαση των σπιτιών επεκτείνονται τα θερμικά κέρδη, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι   ενδιάμεσοι τοίχοι είναι μονωμένοι. Από ενεργειακής άποψης υπάρχουν λίγα πράγματα που  μπορείς να επιλέξεις μεταξύ της αύξησης του βάθους στη πρόσοψη ή την πρόσοψη.   Κάποιες  από  αυτές  τις  παραμέτρους  έχουν  ήδη  συμπεριληφθεί  στη  σκέψη  για  τον  τρόπο  που  θα  σχεδιαστεί  η  κατοικία.  Αποφάσεις  σχετικά  με  τον  προσανατολισμό  θα  πρέπει  να  συμπεριλάβουν τη χρηστικότητα του χώρου σε συνδυασμό με τα θερμικά κέρδη του χώρου. Για  παράδειγμα,  υψηλές  απαιτήσεις  σε  ηλιακά  θερμικά  οφέλη  έχει  το  καθιστικό  ή  το  υπνοδωμάτιο σε σχέση με την κουζίνα, η οποία ήδη  δέχεται επιπλέον θερμικά οφέλη από   το  φούρνο, την ηλεκτρική  κουζίνα  και  τις  άλλες οικιακές συσκευές.  Το  καθιστικό  και  η   τραπεζαρία  όπου  έχουν  τις  μεγαλύτερες  ανάγκες  σε  θερμικά    ηλιακά    οφέλη,  καθώς   συνήθως  είναι  τα  μεγαλύτερα  δωμάτια  του  σπιτιού  και  θερμαίνονται,  συνήθως,   περισσότερο από κάθε άλλο χώρο του σπιτιού. Ωστόσο τα θερμικά κέρδη τους προέρχονται  κυρίως από τους ίδιους τους ενοίκους, τις ηλεκτρικές συσκευές και τα φωτιστικά. Όλα αυτά  είναι ποΑποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτιλύ λιγότερα σε σχέση με τα θερμικά κέρδη που έχει μια κουζίνα.   Όσον αφορά την κουζίνα είναι καλό να αποφεύγεται ο δυτικός προσανατολισμός διότι τα  ηλιακά κέρδη θα είναι μεγάλα και ειδικά τα θερινά απογεύματα, όπου η θερμοκρασία θα  είναι στα υψηλότερα επίπεδά της κι αυτό θα δημιουργεί αποπνικτική και εξαιρετικά ζεστή  ατμόσφαιρα,  συνδυασμένη  και  με  τα  θερμικά  κέρδη  που  προκύπτουν  από  τη  χρήση  των  ηλεκτρικών  συσκευών  και  του  φούρνου.  Στην  περίπτωση  της  ανοιχτής  κουζίνας,  η  οποία  συνδέεται  με  το  καθιστικό  και  την  τραπεζαρία,  θα  πρέπει  κι  εκεί  να  γίνει  προσεκτική  επιλογή της  τοποθεσίας  της στο  χώρο, καθώς  θα  είναι  ένα  δωμάτιο συχνής  χρήσης. Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτιΜεγάλη σημασία έχει, η  τοποθέτηση  της κουζίνας κατά  τέτοιο  τρόπο ώστε  να  έχει καλό  φυσικό  φωτισμό,  κάτι  που  μπορεί  να  υλοποιηθεί  με  την  κατασκευή  ενός  μεγάλου  παραθύρου, που όμως θα αποτελεί πρόβλημα αν έχει νότιο προσανατολισμό.       21 Το μπάνιο, συνήθως είναι ένα παραμελημένο δωμάτιο συχνά  τοποθετείται  σε  σκοτεινούς  και    χωρίς    θέρμανση    χώρους.  Το  μπάνιο  θα  πρέπει  για  κάποιες  ώρες  της  ημέρας  να   διατηρεί  μεγάλο  ποσοστό  θερμότητας  ώστε  να  παρέχει  θερμική  άνεση.  Σε  κάποιες   κατοικίες  τοποθετείται  στη  νότια  όψη  σε  συνδυασμό  με  μεγάλο  παράθυρο  που  αν  και  φαίνεται  ελκυστικό  για    μερικά    σπίτια,  δεν  μπορεί  να  εξασφαλίσει  ότι  θα  δέχεται ικανή   θέρμανση  από  τον  ήλιο  όποτε  τη  χρειάζεται.  Εναλλακτικά,  το  μπάνιο  μπορεί  να τοποθετηθεί εκεί που μας βολεύει και η έκθεση στον ήλιο να είναι η ελάχιστη δυνατή.Τα   υπνοδωμάτια,  σε  ότι  έχει  σχέση  τις  ανάγκες  τους  σε  θέρμανση  εξαρτάται  από  τον  τρόπο χρήσης  τους. Στα παιδικά δωμάτια αλλά και στα δωμάτια των ηλικιωμένων ατόμων, για παράδειγμα, οι  ανάγκες  σε  θέρμανση είναι αυξημένες μέρα‐νύχτα. Οι έφηβοι, δεν έχουν  τόση ανάγκη σε  θερμική  άνεση,    εκτός  από  τις  περιόδους  έντονου  διαβάσματος.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Τα  υπνοδωμάτια  που χρησιμοποιούνται μόνο για ύπνο συχνά θερμαίνονται λιγότερο σε σχέση με άλλα δωμάτια του σπιτιού  ή  δωμάτια  που  χρησιμοποιούνται  ως  γραφεία.  Όλες  αυτές  οι διαφορές  πρέπει  να ληφθούν  υπόψη  κατά  το  σχεδιασμό  του  κτιρίου,  των  εσωτερικών  χώρων αλλά  και  των συστημάτων θέρμανσης, καθώς θα επηρεάσουν την ανταλλαγή θερμότητας  μεταξύ  των  χώρων  του  σπιτιού  αλλά  και  της  γενικής  θερμικής  επίδοσης  και  άνεσης  των  ενοίκων.  Όσον    αφορά    τους    μη    θερμαινόμενους    χώρους    ή    τους    χώρους    με  περιορισμένη θέρμανση,  χωροθετώντας  τους  νότια  τους  μετατρέπουμε  ταυτόχρονα  σε   ηλιακούς    συλλέκτες.  Το  γκαράζ  αλλά  και  οι  ξηροί  διάδρομοι  είναι  πιο  αποτελεσματικοί  όταν  τοποθετούνται κατά  τέτοιο  τρόπο ώστε  να  προφυλάσσουν  το  σπίτι από  το κρύο και  τους ανέμους.   Ο    χωρισμός  της  κατοικίας  σε  θερμικές  ζώνες  βοηθά  το  μελετητή  στον  τρόπο  που  θα  χωροθετήσει τα δωμάτια του σπιτιού. Στις κατοικίες όπως είναι γνωστό υπάρχει  διαφορά  θερμοκρασίας από δωμάτιο σε δωμάτιο και συχνά έχουμε ανταλλαγή θερμότητας από το   ένα δωμάτιο στο άλλο, κάτι που είναι επιθυμητό σε κάποιες περιπτώσεις όπως σε  δωμάτια   που υπερθερμαίνονται ενώ αντίθετα κάποια άλλα είναι αρκετά ψυχρά, αυτή η ανταλλαγή  θερμότητας  εξισορροπεί  την  κατάσταση.  Η  σπουδαιότητα  αυτών  των  ανταλλαγών  επηρεάζεται  από  τη  διάταξη  του  σπιτιού  σε  τομείς,  από  το  άνοιγμα  ή  το  κλείσιμο  των θυρών, από  τις  θερμικές  ιδιότητες  των  εσωτερικών χωρισμάτων καθώς και τις διαφορές   στις θερμοκρασίες.       22 Ο αυστηρός  διαχωρισμός  του εσωτερικού  της κατοικίας  σε βόρειες και νότιες  ζώνες είναι   καλό να αποφεύγεται καθώς μπορεί να επηρεάσει την κίνηση του αέρα, την κατανομή  της   θερμότητας  και  αυτό  να  έχει  ως  αποτέλεσμα  τη  δημιουργία  σκοτεινών  και  μουντών   δωματίων  στη  βόρεια  πλευρά.  Η  διευθέτηση  του  χώρου  κατά  τον  άξονα  ανατολή‐  δύση,προσφέρει καλό φυσικό φωτισμό αλλά και αερισμό σε όλη την κατοικία καθώς και την εις   βάθος  διείσδυση  των  ηλιακών  κερδών.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Η  κλασική  χωροθέτηση  των  υπνοδωματίων  στον πάνω όροφο, εφόσον αυτός υπάρχει, συμβάλλει στη θέρμανση τους από τα θερμικά κέρδη  του    κάτω  ορόφου.  Όμως,  σε  αυτές  τις  περιπτώσεις  υπάρχει  επισκίαση  του  ισογείου  γι’ αυτό  υπάρχει  η  σκέψη  τοποθέτησης  των  υπνοδωματίων  στο  ισόγειο  και  του  καθιστικού  στον όροφο.    Μορφή κτιρίου  Από  ενεργειακή  άποψη, η  “μορφή  του  κτιρίου” αποτελεί  σημαντικό  παράγοντα  σε  ότι  έχει  σχέση με τη θερμική του  συμπεριφορά,  διότι  μέσω του κελύφους που  λειτουργεί  ως  φίλτρο  προδιαγράφει,  την   ανταλλαγή  θερμότητας   με    το    περιβάλλον.  Ο   μελετητής  στη  φάση   του  σχεδιασμού  θα  επιλέξει  να  δημιουργήσει  “ανοικτή”  ή  “κλειστή”  μορφής  κτιρίου,   δηλαδή επιθετική ή αμυντική. Ανοικτό είναι το κτίριο με μεγάλα ανοίγματα ενώ το κλειστό  αυτό  με  τα  μικρά  ανοίγματα.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Για  την  επιλογή  του  καταλληλότερου,  λαμβάνονται  υπόψη   κάποια κριτήρια όπως το κλίμα της περιοχής, η χρήση του κτιρίου, ο προσανατολισμός του, η  θέα,  η ασφάλεια,  ο  θόρυβος,  το κόστος κατασκευής κ.α. Ενεργειακά και  οι  δύο  γενικοί  τύποι  μορφών  κτιρίου,  μπορούν  να  οδηγήσουν  στα  ίδια  αποτελέσματα,  υπό  ορισμένες  προϋποθέσεις. Μία ανοικτή μορφή επιλέγεται σε περιπτώσεις που είναι διασφαλισμένος ο νότιος προσανατολισμός και δεν υπάρχει πρόβλημα σκιασμού των όψεων του κτιρίου από  γειτονικά κτίρια, δέντρα ή άλλα εμπόδια. Έτσι αυξάνονται τα οφέλη από τη θερμική  ηλιακή   ενέργεια,  μέσω  κάποιων  παρεμβάσεων  στο  κτίριο  όπως  με  την  εφαρμογή  παθητικών       23 ηλιακών  συστημάτων,  είτε  μέσω  των  ανοιγμάτων,  από  τα  οποία έχουμε άμεσο ηλιακό  κέρδος.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι

Αν το κτίριο δεν έχει νότιο προσανατολισμό, τότε είναι προτιμότερο να επιλέγεται   η  κλειστή  μορφή  κτιρίου,  με  κύριο χαρακτηριστικό  τα μικρά ανοίγματα,  τη σωστή και  ενισχυμένη μόνωση των δομικών στοιχείων ώστε να μειωθούν οι θερμικές απώλειες,  αλλά   και με  τη  σωστή  ηλιοπροστασία. Ως μορφή μπορεί να  συμπεριληφθεί και  η  σύνθεση  των  όγκων  ενός  κτιρίου.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι  Σε  ένα  υπάρχων κτίριο ή επιφάνεια σε κάτοψη μπορούν να ληφθούν  υπόψη  αρκετές  εναλλακτικές  προτάσεις,  σε  κάθε  μία  από  αυτές  όμως  λόγω  του ότι διαφοροποιούνται οι εξωτερικές επιφάνειες με σταθερή επιφάνεια και θερμαινόμενο όγκο, διαφέρει η θερμική τους συμπεριφορά.  Ένα  πολύ  απλό  παράδειγμα  αφορά  την  σύνθεση  διαμερισμάτων  των  108μ²,    σε   μονώροφες  και  τριώροφες  διατάξεις,  όπου  διαπιστώνει  κανείς  ότι  ενώ  η  κατανάλωση  ενέργειας  σε  ένα  μονώροφο  διαμέρισμα  με  πυλωτή  σκαρφαλώνει  στις 486 KWh/m² ετησίως,  το  αντίστοιχο  ποσό  σε  τρεις  τριώροφες    πολυκατοικίες    στη    σειρά    μειώνεται   δραστικά  στις  238 KWh/m²  ετησίως  (θερμαντική  περίοδος).  Σημειώνεται  ότι  σε  όλες    τις  περιπτώσεις  των  τύπων  κτιρίων,  θεωρήθηκε  ότι  το  κέλυφος  είναι  χωρίς  μονώσεις,    και   βέβαια  ότι  επιτυγχάνεται  μία  θερμοκρασία  άνεσης  στους  εσωτερικούς  χώρους  της  τάξης  των  21°C. Με  την  εφαρμογή  θερμικών  μονώσεων  σύμφωνα  με  τις  ελάχιστες    απαιτήσεις   του  ισχύοντα “Κανονισμού”  για κάθε τύπο κτιρίου, θα μπορούσε κανείς να περιορίσει τις  καταναλώσεις  στις  126  και  80 kWh/m²  ετησίως  αντίστοιχα.  Αν  επιπλέον  των  παραπάνω   έπαιρνε κανείς την απόφαση να εφαρμόσει ισχυρότερη θερμική προστασία και γενικά τις  αρχές βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και ειδικότερα τεχνικές παθητικής θέρμανσης, τότε και   η    θερμική  συμπεριφορά  των  κτιρίων  θα  παρουσίαζε  βελτίωση  και  οι  καταναλώσεις  θα  συρρικνώνονταν  ακόμη  περισσότερο.  Ενδεικτικά  αναφέρεται  ότι  σε  πιο  ψυχρά  κλίματα   όπως  αυτό  της  Ελβετίας  ή  της  Αυστρίας  έχουν  καταγραφεί  καταναλώσεις  σε  ίδιες  κατηγορίες κτιρίων που φθάνουν τις 17 ή τις 20 KWh/m² ετ. αντίστοιχα.

 Το μέγεθος των ανοιγμάτων

Όσον  αφορά  στο  μέγεθος  των  ανοιγμάτων,  σε    συνδυασμό  με  τον  προσανατολισμό  αποτελούν  βασικό  παράγοντα  στη  λειτουργία  του  κτιρίου  ως  ηλιακός  συλλέκτης.  Στα  ανοίγματα το βασικό υλικό που χρησιμοποιείται είναι το γυαλί το οποίο δεν είναι ιδιαίτερα  θερμομονωτικό  υλικό  κι  έτσι  υπάρχουν  μεγάλες  θερμικές  απώλειες  από  τα  υαλοστάσια. Όμως,  τα  υαλοστάσια  ευθύνονται  για  τις  θερμικές  απολαβές  εφόσον  υπάρχει  κι  ο  κατάλληλος  προσανατολισμός,  προς  το  νότο  με  ανοχή  ± 30ο   ανατολικότερα  ή  δυτικότερα       24 του  νότου.  Έτσι  προτείνονται  μεγάλα  ανοίγματα  στο  νότο  με  μονό  ή  διπλό  τζάμι,  τα   παράθυρα μεσαίων διαστάσεων προτιμώνται στην ανατολή και τη δύση, ενώ τα μικρότερα  παράθυρα  στη  βόρεια  όψη  με  διπλά  τζάμια. Όμως αυτά  μπορεί  να αλλάξουν αν  υπάρχει  θέα  στο  βορρά.  Όσον  αφορά  στο  θερμικό ισοζύγιο  των  νοτίων  ανοιγμάτων  αν υπάρχουν διπλά τζάμια, τα ηλιακά κέρδη είναι μεγαλύτερα από τις θερμικές απώλειες και αυτό έχει   αποτέλεσμα  τη  δημιουργία  θετικού  ισοζυγίου  κατά  23 %  τη  χειμερινή  περίοδο. Αν υπάρχουν διπλά τζάμια και πατζούρια τότε το θετικό ισοζύγιο θα είναι ακόμη μεγαλύτερο  κατά  56 %  σε  σχέση  με  τις  θερμικές  απώλειες.  Τέλος  για  να  μπορεί  το  νότιο  άνοιγμα  να  λειτουργεί  ως  ηλιακός  συλλέκτης  θα  πρέπει  να  υπάρχουν  διπλά  τζάμια,  εξώφυλλα  μονωμένα και σωστή τοποθέτηση των κουφωμάτων.

Θερμοχωρητικότητα δομικών στοιχείων  Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι

Η  θερμική χωρητικότητα είναι ένα μέτρο που δείχνει το επίπεδο ενέργειας που απαιτείται  για  την  αύξηση  της  θερμοκρασίας  του  υλικού.  Αποτελεί  το  προϊόν  της  πυκνότητας  πολλαπλασιασμένο με τη θερμότητα και τον όγκο του κατασκευασμένου στρώματος. Αυτό  υποδεικνύει  την  θερμότητα  που  αποθηκεύεται  στην  κτιριακή  δομή.  Γενικά ισχύει  ότι  όσο  υψηλότερη είναι η πυκνότητα του υλικού τόσο υψηλότερη είναι και η  θερμοχωρητικότητά  του.  Γι’  αυτό  το  λόγο,  τα  κτίρια  που  έχουν  κατασκευαστεί  με  υλικά  υψηλής  θερμοχωρητικότητας  αναφέρονται  ως  βαριές  κατασκευές  ενώ  τα  κτίρια  που  έχουν   κατασκευαστεί    με    υλικά    χαμηλής  θερμοχωρητικότητας  χαρακτηρίζονται  ως  ελαφριάς  κατασκευής.  Τυπικά  ένα  κτίριο  που  διαθέτει  ξύλινο  σκελετό  έχει  χαμηλή  θερμοχωρητικότητα ενώ ένα  κτίριο  που διαθέτει σκελετό οπλισμένου σκυροδέματος έχει  υψηλή θερμοχωρητικότητα.   Οι  βασικές διαφορές μεταξύ μιας βαριάς και μιας ελαφριάς κατασκευής συναντώνται στα  επίπεδα θέρμανσης και ψύξης αλλά και στις αντίστοιχες μέγιστες και ελάχιστες  τιμές  των  εσωτερικών    θερμοκρασιών.  Μια    ελαφριά    κατασκευή,  με  μικρή  θερμική  μάζα,  θα   ζεσταθεί γρηγορότερα σε σχέση με μια πιο βαριά κατασκευή, η οποία διαθέτει υψηλότερη  θερμική  μάζα. Επίσης  μια ελαφριά κατασκευή  θα ψυχρανθεί  πιο  γρήγορα από  μια βαριά  κατασκευή. Εκτός αυτού, σε μια κατοικία με μέτρια ηλιακά κέρδη, μια ελαφριά κατασκευή  μπορεί να εμφανίζει ένα σχετικό πλεονέκτημα σε σχέση με μια βαριά κατασκευή λόγω της   ιδιότητάς της να θερμαίνει σε μικρό χρονικό διάστημα  το  χώρο.  Αντίθετα,  στα  κτίρια  με  σημαντικά  ηλιακά  κέρδη,  προτιμάται  η  δημιουργία  βαριάς  κατασκευής  λόγω  της  χαμηλότερης  ανάγκης  που  προκύπτει  για  θέρμανση  και  τον  έλεγχο  προς  αποφυγή  της  υπερθέρμανσης.    Σε κάθε κτίριο, η εσωτερική επένδυση των κτιριακών του στοιχείων συμπεριλαμβανομένου   των φινιρισμάτων και των εσωτερικών χωρισμάτων, προσδιορίζουν τη θερμοχωρητικότητά   του.  Γενικά  μόνο  τα  πρώτα  εκατοστά  του  υλικού  εμπλέκονται  στην  αποθήκευση   θερμότητας.  Τα  δάπεδα  συνήθως  αποτελούν  τους  κύριους  παραλήπτες  της  εισερχόμενης   ηλιακής  ακτινοβολίας  ειδικά  το  καλοκαίρι  όπου  οι  γωνίες  του  ήλιου  έχουν  μεγαλύτερη  κλίση.  Ωστόσο,  πρέπει  να  ληφθεί  υπόψη  ότι  τα  έπιπλα,  τα  χαλιά  κι  άλλα  ελαφριά  καλύμματα  εμποδίζουν  την  αποθήκευση  της  θερμότητας.  Τέλος  στις  ξύλινες  κατασκευές  κατοικιών    είναι  σημαντικό  να  ενσωματώνονται  κάποια  εσωτερικά  στοιχεία  με  υψηλή  θερμοχωρητικότητα  όπως  ένας  τσιμεντένιος  τοίχος  ώστε  να  γίνεται  καλή  χρήση  των  ηλιακών κερδών.   Είναι  πολύ  σημαντική  η  επιλογή  υλικών  υψηλής  θερμοχωρητικότητας,  διότι  αυτά  συμβάλλουν  στην  αποθήκευση  της  θερμικής  ενέργειας  που  συλλέγεται  δια  μέσου  των  παθητικών ηλιακών συστημάτων.Αποτέλεσμα εικόνας για βιοκλιματικο σπιτι Επιπλέον είναι χρήσιμα στα βιοκλιματικά κτίρια αλλά και  σε  χώρους  συνεχούς  χρήσης  όπως  και  σε  περιοχές  με  υψηλές  θερμοκρασίες  κατά  το  καλοκαίρι.   Τα    δομικά  στοιχεία  με  υψηλή  θερμοχωρητικότητα  συνήθως  συνδυάζονται  με  ειδικά  σχεδιασμένες  αποθήκες  θερμότητας,  οι  οποίες  είναι  συνήθως  τα  δομικά  στοιχεία  του  κελύφους όπως τα δάπεδα και οι τοιχοποιίες, ή ειδικά διαμορφωμένοι χώροι με υλικά  που   έχουν  την  ικανότητα  να  συλλέγουν  και  να  αποθηκεύουν  μεγάλα  ποσά  θερμότητας,  τα   υλικά  αυτά  είναι είτε λίθοι είτε δοχεία νερού καθώς και πολλά άλλα, τα οποία αποδίδουν      26 τη  θερμότητα  στο  χώρο  με  φυσικό  τρόπο  ή  εξαναγκασμένα  με  τη  χρήση  κάποιων   ανεμιστήρων όπου χρειάζεται. Η ύπαρξη, το μέγεθος και το είδος της θερμικής αποθήκης εξαρτάται από τα αναμενόμενα  θερμικά  οφέλη,  από  τα  παθητικά  ηλιακά  συστήματα,  από  τη  χρήση  του  χώρου  και  του  κτιρίου αλλά και από τα καιρικά φαινόμενα που επικρατούν κατά το θέρος, και σχετίζεται  με τις θερμοκρασίες και την ακτινοβολία.    Η θερμική αδράνεια της κατασκευής είναι εξίσου σημαντική ειδικά κατά τη θερινή  περίοδο   διότι  το  κτίριο  μπορεί  να  αποθηκεύσει  δροσιά  στα  δομικά  στοιχεία  του  κτιρίου  κατά    τη   διάρκεια  της νύχτας αποφεύγοντας έτσι  την υπερθέρμανση. Έτσι με  τη θερμική αδράνεια  επιβραδύνεται η μεταφορά  της  θερμότητας  στο εσωτερικό  του κτιρίου μέχρι η εξωτερική  θερμοκρασία  να  μειωθεί  και  το  κτίριο  να  αποβάλλει  το  πρόσθετο  θερμικό  φορτίο  που  αποθηκεύτηκε  στη  μάζα  του  μέσω   των  διαδικασιών φυσικού αερισμού και ακτινοβολίας   της θερμότητας στην ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της νύχτας.    Ένα  σημαντικό  στοιχείο  που  πρέπει  να  διαθέτει  το  κτίριο,  είναι  η  ικανότητά  του  να  παγιδεύει  τη  θερμότητα  του  κτιρίου  που  συλλέγεται  από  τον  ήλιο,  στο  εσωτερικό  του  κτιρίου και να μην διασκορπίζεται προς τα έξω. Το ποσό θερμότητας που διασπείρεται στο  εξωτερικό περιβάλλον καθορίζεται από τις θερμικές απώλειες του κτιρίου το χειμώνα. Για  το  καλοκαίρι,  οι  εξωτερικές  θερμοκρασίες  είναι  ψηλότερες  από  τις  εσωτερικές,  το  κτίριο  απορροφά  θερμότητα,  η  οποία  εισέρχεται  στο  χώρο  με  κίνδυνο  υπερθέρμανσης.  Αυτό  οφείλεται  στην  εναλλαγή  των  εποχών,  η  οποία  αντιμετωπίζεται  με  την  τοποθέτηση   μόνωσης  στην  εξωτερική  πλευρά  του  κτιρίου.  Με  αυτό  τον  τρόπο  περιορίζονται  οι   θερμικές  απώλειες  και  παγιδεύεται  μεγαλύτερη  ποσότητα  θερμότητας.  Η  θερμομόνωση   προστατεύει  το  κτιριακό  κέλυφος  μειώνοντας  το  ενδεχόμενο  υπερθέρμανσης  και  προσφέροντας συνθήκες θερμικής άνεσης.   Όλα  τα  κτίρια  έχουν  θερμικές  απώλειες,  οι  οποίες  προκύπτουν  μέσω  νυχτερινής  ακτινοβολίας  της  θερμότητας  από  το  κέλυφος  στην  ατμόσφαιρα.  Με  μεταφορά  της  θερμότητας μέσω  της κίνησης  του αέρα ή μέσω  των αρμών  των κουφωμάτων και από  τα  ανοιχτά  παράθυρα,  αλλά  και  με  αγωγή  της  θερμότητας  από  το  κέλυφος  στο  εξωτερικό  περιβάλλον.

Σκιασμός

Ο  σκιασμός  του  κτιρίου  και  των  ανοιγμάτων  επιτυγχάνεται  με  τη  χρήση φυλλοβόλων  δέντρων    και    βλάστησης    κατά    τέτοιο    τρόπο    που    να    διακόπτεται    ο    ηλιασμός    του   κτιρίου    τη  θερινή  περίοδο,  διότι  η  βλάστηση μετριάζει την  εξωτερική θερμοκρασία  λόγω  της  ιδιότητας  του  φυλλώματος  να  απορροφά  θερμότητα. Η  ηλιοπροστασία  των  ανοιγμάτων  καθώς  και  η  επιλογή  κατάλληλου   συστήματος    σκίασης   σε    μορφή,    μέγεθος   και    θέση,    εξαρτάται   από    τον  προσανατολισμό  της  όψης.  Η  σκίαση  των  ανοιγμάτων  είναι  απαραίτητη  στην  εξωτερική  πλευρά  του   κτιρίου    για    να   αποφευχθεί  η  διείσδυση  του  ήλιου  και  η  υπερθέρμανση  του  χώρου.  Η τοποθέτηση   περσίδων  στο  εσωτερικό  των  υαλοστασίων,  ως  μέσο  προστασίας,  προσφέρει μείωση   της  θάμβωσης από  το  έντονο ηλιακό φως όμως  δεν μπορεί  να προστατέψει  το κτίριο  από την υπερθέρμανση, καθώς η διέλευση του ήλιου από τα τζάμια εγκλωβίζει το ηλιακό      34 φως  το    οποίο    το    μετατρέπει    σε    θερμότητα.    Για    την    επιλογή    του    καταλληλότερου   συστήματος  ηλιοπροστασίας  των  ανοιγμάτων  τα  βασικά  κριτήρια  που  θα  πρέπει  να  ληφθούν υπόψη είναι  ο προσανατολισμός   της   όψης,  η  αισθητική   του  κτιρίου  και  η   μορφολογία    των    ανοιγμάτων,    η  μορφή    των    ανοιγμάτων    αν    είναι    συνεχόμενα    ή   διακοπτόμενα  από  τους  τοίχους,  η  χρήση  του χώρου ανάλογα με το αν είναι κατοικία, εργασιακός  χώρος  κλπ.  καθώς  κι  ο  παράγων  οικονομία  της  κατασκευής  ως  αρχική  επένδυση και ως κόστος λειτουργίας.    Όσον  αφορά  τον  προσανατολισμό,  οι  μελέτες  δείχνουν  ότι  για  το  νότιο  προσανατολισμό  προτιμώνται τα οριζόντια, σταθερά ή κινητά συστήματα σκίασης λόγω της υψηλής τροχιάς  του ήλιου τη θερινή περίοδο. Το κρίσιμο σημείο είναι το πλάτος προεξοχής των περσίδων  ώστε να διασφαλίζεται  ο  θερινός  σκιασμός  των  ανοιγμάτων  και  η  διέλευση  του  ήλιου   στο  χώρο  το χειμώνα. Για τον ανατολικό και δυτικό προσανατολισμό, προτιμάται η σκίαση  των  ανοιγμάτων  με    κατακόρυφες    περσίδες    καθώς    ο  ήλιος    βρίσκεται    χαμηλά    κοντά   στον    ορίζοντα.  Η    σταθερή  σκίαση  δεν  είναι  αποτελεσματική  λύση  καθώς  εμποδίζεται  ο  ηλιασμός του χώρου το χειμώνα.   Για  τον  νοτιοανατολικό  ή  το  νοτιοδυτικό  προσανατολισμό,  είναι   ιδανικός,  ο  συνδυασμός  τόσο των  οριζόντιων  όσο  και  των  κατακόρυφων  περσίδων,  η  οποία  ορίζεται  από  το   ύψος  και  το αζιμούθιο του ηλίου για τους θερινούς μήνες.

Κυρά -Σαρακοστή

Η κυρά Σαρακοστή, έθιμα και παραδόσεις.

Αποτέλεσμα εικόνας για κυρα σαρακοστηΑποτέλεσμα εικόνας για κυρα σαρακοστηΑποτέλεσμα εικόνας για κυρα σαρακοστη

 

 

H κυρά Σαρακοστή

 

 

Σαράντα μέρες κράταγε η νηστεία πριν το Πάσχα.

 

Τόσες νήστεψε και ο Χριστός στην έρημο. Τις τρεις πρώτες μάλιστα μερικές γυναίκες δεν έβαζαν στο στόμα τους τίποτα, ούτε καν ψωμί ή νερό και την τέταρτη έτρωγαν μόνο ειδικά φαγητά – καρυδόπιτα, σούπα με φασόλια, πετιμέζι.

Πόσο αργά περνούσε η σαρακοστή για όσους νήστευαν και νήστευαν οι περισσότεροι.

Η “κυρά Σαρακοστή” ήταν το ημερολόγιό τους. Την παρίσταναν ως καλογριά. Έπαιρναν μια κόλλα χαρτί και σχεδίαζαν μια γυναίκα. Δεν της έκαναν στόμα γιατί συνέχεια νήστευε και τα χέρια της ήταν σταυρωμένα γιατί όλο προσευχόταν. Είχε 7 πόδια, τις 7 βδομάδες της Σαρακοστής. Κάθε Σάββατο έκοβαν και ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σαββάτο.

Στη Χίο το έβαζαν μέσα σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε πίστευαν πως θα ήταν καλότυχος.

Αλλού την έκαναν και πάνινη την “κυρά Σαρακοστή” τους και τη γέμιζαν με πούπουλα. Στον Πόντο έπαιρναν μια πατάτα ψημένη ή ένα κρεμμύδι, έμπηγαν 7 φτερά κότας, το έδεναν στο ταβάνι και κρεμόταν όλη τη Σαρακοστή. Κάθε βδομάδα έβγαζαν και ένα φτερό.

 

Ο “κουκουράς”, έτσι το έλεγαν, ήταν ο φόβος των παιδιών.

[Πηγή: Έθιμα του Πάσχα – ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΠΕΝΑΚΗ]

 

Τέτοια ώρα, Κυριακή της Τυρινής η γιαγιά ετοίμαζε την χάσκα…

Η “χάσκα” ή ο “χάσκας”, αλλιώς “χάσκαρη”, “χάψαρου”, “χάψαλου» είναι αποκριάτικο έθιμο που τηρείται κυρίως στην περιοχή της Μακεδονίας, την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς.

 

Σε κλώστη (ο κατά κόσμον λεπτός πλάστης με τον οποίο οι νοικοκυρές ανοίγουν φύλλο για πίτα) δένεται κλωστή που στην μια της άκρη κρέμεται ένα ξεφλουδισμένο αυγό.

Ο παππούς ή κάποιος θείος της οικογένειας κάθεται στο κέντρο ή στην περιφέρεια κύκλου που αποτελείται από τα νεότερα μέλη της οικογένειας και με παιγνιώδη τρόπο χειρίζεται την χάσκα ενώ τα παιδιά της οικογένειας προσπαθούν με το στόμα και χωρίς τη βοήθεια των χεριών να πιάσουν το αυγό!
Όποιος τα καταφέρει θεωρείται τυχερός. Ένα έθιμο που σηματοδοτεί την έναρξη της σαρακοστής καθώς λέγεται πώς « με αυγό κλείνει το στόμα το βράδυ της Αποκριάς, με αυγό ανοίγει το βράδυ της Ανάστασης».

 

Συγχωρεμένα, καλή Σαρακοστή αδέρφια!

Η Εμπονέστια ήταν ένα ποντιακό έθιμο, της τελευταίας Κυριακής της Αποκριάς.

Το βράδυ της Κυριακής της Τυρινής μαζεύονταν οι οικογένειες σε παρέες γύρω από το τραπέζι, αλλά και έξω στην ύπαιθρο κι έτρωγαν όλα τα κρεατικά και γαλακτοκομικά που υπήρχαν στο σπίτι, γιατί την επόμενη μέρα «έμπαινε η νηστεία».

 

Κατά τον Ισαάκ Λαυρεντίδη ετυμολογικά το “εμβαίνω εις την νηστείαν”, έγινε εμπονέστια.

«Οσήμερον θα εμπονεστιάζουμε». Το φαγοπότι μέχρι σκασμού, συνοδευόταν κι από γλέντι, το οποίο κρατούσε μέχρι τα μεσάνυχτα.
Ξημερώματα της Καθαρής Δευτέρας σφράγιζαν το στόμα τους για την περίοδο της νηστείας, τρώγοντας ένα αυγό και λέγοντας:

«Με τ’ ωβόν εβούλωσά το, με τ’ ωβόν θ’ ανοίγ’ ατο. Δηλαδή με το αυγό το βούλωσα με το αυγό θα το ανοίξω, έλεγαν, εννοώντας το κόκκινο πασχαλινό αυγό».

Η νηστεία είχε ιδιαίτερη βαρύτητα για τους Πόντιους. Όποιος δεν νήστευε χαρακτηριζόταν ως ασεβής προς την θρησκεία. Έτσι ακόμη κι αυτοί που δεν ήθελαν να νηστέψουν αναγκάζονταν να το κάνουν από ντροπή προς τους υπολοίπους.

Ό,τι περίσσευε από τα φαγητά τα έδιναν σε φτωχές τουρκάλες, οι οποίες γύριζαν από το πρωί στις ελληνικές συνοικίες, με σκοπό την συλλογή των υπολειμμάτων των τροφών.
Η χαρακτηριστική έκφραση που απηύθυναν οι τουρκάλες μόλις αντίκριζαν μια ελληνίδα νοικοκυρά: «Κόγκσου, αρτούχ ‘μαρτούχ γιόκμου;» Δηλαδή: Γειτόνισσα, περισσεύματα, ξεπερισσεύματα δεν έχει; Και οι ελληνίδες σχολίαζαν μεταξύ τους: Οσήμερον οι τουρξάδες α έχ’ νε μπαϊράμ. Δηλαδή: Σήμερα οι τουρκάλες θα έχουν μπαϊράμι, που είναι μεγάλη θρησκευτική γιορτή για τους μουσουλμάνους.
 

Η μεγάλη Σαρακοστή – Αληθινή νηστεία

 

«Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι χριστιανική χρονική περίοδος νηστείας. Είναι η αρχαιότερη από τις μεγάλες νηστείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Καθιερώθηκε τον 4ο αιώνα μ.Χ.  Αρχικά διαρκούσε έξι εβδομάδες ενώ αργότερα προστέθηκε και η έβδομη εβδομάδα. Ονομάζεται “Σαρακοστή” γιατί περιλαμβάνει σαράντα ημέρες νηστείας, δηλ. από την Καθαρή Δευτέρα μέχρι και την Παρασκευή πριν το Σάββατο του Λαζάρου, οπότε ακολουθεί η Κυριακή των Βαΐων και η Μεγάλη Βδομάδα. “Μεγάλη” Σαρακοστή ονομάζεται όχι για τη μεγάλη διάρκειά της αλλά για τη σημασία της που γίνεται σε ανάμνηση των Παθών του Χριστού. Αποτελεί την προετοιμασία των πιστών για τη γιορτή της Ανάστασης του Χριστού. Στη πραγματικότητα μαζί με την εβδομάδα των Αγίων Παθών είναι πεντηκονθήμερη περίοδος.»

[Βικιπαίδεια]
Γιατί νηστεύουμε;

Διαβάζουμε στο Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο 4:1-4

1 ΚΑΙ ο Ιησούς, πλήρης Αγίου Πνεύματος, επέστρεψε από τον Ιορδάνη· και φερόταν από το Πνεύμα στην έρημο, 2 πειραζόμενος από τον διάβολο 40 ημέρες· και δεν έφαγε τίποτε εκείνες τις ημέρες·και αφού αυτές τελείωσαν, ύστερα πείνασε. 3 Και ο διάβολος είπε σ’ αυτόν: Αν είσαι Υιός τού Θεού, πες σε τούτη την πέτρα να γίνει ψωμί. 4 Και ο Ιησούς απάντησε σ’ αυτόν, λέγοντας: Είναι γραμμένο, ότι: «Μονάχα με ψωμί δεν θα ζήσει ο άνθρωπος, αλλά με κάθε λόγο τού Θεού».

 

 

 

Βλέπουμε εδώ ότι ο ίδιος ο Χριστός ήταν ο εμπνευστής της σαρακοστής, ο οποίος για 40 μερόνυχτα νήστεψε χωρίς να φάει καθόλου . Βλέπουμε πως αυτός που τον οδηγά σ’ αυτή την μεγάλη δοκιμασία είναι ο ίδιος ο Πατέρας Θεός διαμέσου του Αγίου Πνεύματος και αυτό δεν γίνεται χωρίς λόγο. Αποτέλεσμα η μεγάλη διακήρυξη «Μονάχα με ψωμί δεν θα ζήσει ο άνθρωπος, αλλά με κάθε λόγο τού Θεού» . Ο Χριστός ο «ζωντανός λόγος του Θεού» ποτέ δεν μιλά μόνο με λόγια αλλά πάντα τα λόγια του είναι ζωή και πράξη. Η νηστεία λοιπόν αποδεικνύει ότι η ζωή του  ανθρώπου δεν εξαρτάται μονάχα από το ψωμί που θα φάει αλλά  και από κάθε λόγο του Θεού. Ο άνθρωπος με άλλα λόγια δεν είναί μόνο σάρκα και ψυχή ώστε να χρειάζεται μόνο τροφή για να διατηρηθεί στην ζωή. Είναι και Πνεύμα το οποίο για να ζήσει του είναι αναγκαίο να φάει πνευματική τροφή της οποίας η γεύση και η ευωδιά είναι ασύγκριτα απολαυστικότερη και αναγκαιότερη γι’ αυτόν.

 

 


Η νηστεία – όπλο μας ενάντια στον διάβολο.

 

Ο Χριστός λοιπόν είναι το παράδειγμα και πρότυπο μας στην νηστεία. Αυτή είναι λοιπόν και η έννοια της σαρακοστής : «να ακολουθήσουμε στα βήματα του Χρίστου και μαζί του έμπρακτα να διακηρύξουμε ότι για να ζήσουμε έχουμε ανάγκη τον ζωντανό λόγο του Θεού». Ο πειρασμός του διαβόλου μας φέρνει αντιμέτωπους με την δικιά του διακήρυξη βάση της οποίας έχει ονομαστεί “ο άρχοντας του κόσμου τούτου” : « Στην σάρκα σου είναι η ζωή, ακολούθησε τις επιθυμίες της…. Αν δεν της δώσεις αυτό που σου ζητά θα πεθάνεις». Η λογική αυτής της διακήρυξης επικρατεί στον κόσμο σήμερα και αποτελεί τον κανόνα της ζωής για τους περισσότερους ανθρώπους εδώ κάτω στην γη: «Το σώμα χρειάζεται μονάχα τροφή για να ζήσει, οι ορμές τις σάρκας πρέπει να ικανοποιούνται ανεμπόδιστα, χωρίς χρήμα δεν πας πουθενά, χωρίς δύναμη και επιρροή δεν έχεις στον ήλιο μοίρα». Με την νηστεία ο άνθρωπος υποτάσσει τις επιθυμίες της σάρκας του διακηρύττοντας ότι Μονάχα με τροφή και όλα τα άλλα τα αποκαλούμενα “αναγκαία” δεν θα ζήσει ο άνθρωπος. Ο λόγος του Θεού είναι αυτό που χρειάζεται περισσότερο και από την ίδια την τροφή για να μπορέσει να δει τον Θεό και σ’ αυτόν να βρει την ολοκλήρωση.

 

 

Όχι στην τυπολατρία!

Νηστεία χωρίς πείνα και νηστεία χωρίς προσευχή δεν είναι λοιπόν νηστεία αλλά κάτι άλλο. Καθώς η σάρκα πεινάει και δεν της δίνεται καμία τροφή παρά μόνο προσευχή  ο άνθρωπος συνειδητοποιεί την εξάρτηση του και την απόλυτη ανάγκη του για την ζωή που προσφέρει ο Θεός διαμέσου του Ιησού Χριστού. Κάθε τι άλλο είναι μια καλή δίαιτα, αποτοξίνωση από βλαβερές τροφές μια απεργία πείνας. Σήμερα βλέπουμε τα εστιατόρια να προσφέρουν νηστίσιμα μπιφτέκια, νηστίσιμα γλυκά και όλες τις αγαπημένες μας τροφές σε νηστίσιμη μορφή. Η διαφήμιση τους θυμίζει πολύ την διακήρυξη βάση της οποίας ο διάβολος έχει την διακυβέρνηση αυτού του κόσμου : «Νήστεψε χωρίς να πεινάσεις, στην σάρκα σου είναι η ζωή γιατί να την ταλαιπωρείς με την πείνα;». Καταντά  λοιπόν η νηστεία τυπολατρία την οποία ο Θεός απεχθάνεται και την θεωρεί πράξη υποκρισίας. Την καταδικάζει μάλιστα ο ίδιος ο Χριστός στο κατά Μάρκον ευαγγέλιο λέγοντας  «Καλά προφήτευσε ο Ησαϊας για σας τους υποκριτές, όπως είναι γραμμένο: Ο λαός αυτός με τιμάει με τα χείλη, η καρδιά τους όμως απέχει μακριά από μένα·

7 και μάταια με σέβονται, διδάσκοντας διδασκαλίες, εντολές ανθρώπων».

 

Η νηστεία μας λοιπόν πρέπει να δηλώνει την πείνα μας για τον Θεό και την δίψα της καρδιάς μας για τον λόγο του. Σαν τέτοια πρέπει να είναι αυστηρά προσωπική χωρίς να ζητά να φανερωθεί στους γύρω της ενώ πάντα θα πρέπει να είναι συνοδευόμενη από πνευματική τροφή ( τον λόγο του Θεού και την προσευχή). Στο κατά Ματθαίον ευαγγέλιο 6 διαβάζουμε :

16 Και όταν νηστεύετε, μη γίνεστε σαν τους υποκριτές, σκυθρωποί· επειδή, αφήνουν άπλυτα τα πρόσωπά τους, για να φανούν στους ανθρώπους ότι νηστεύουν· σας διαβεβαιώνω, ότι έχουν ήδη τον μισθό τους.

17 Εσύ, όμως, όταν νηστεύεις, λούσε το κεφάλι σου, και πλύνε το πρόσωπό σου·

18 για να μη φανείς στους ανθρώπους ότι νηστεύεις, αλλά στον Πατέρα σου που είναι στον κρυφό χώρο· και ο Πατέρας σου που βλέπει στον κρυφό χώρο, θα σου ανταποδώσει στα φανερά.

 

 


Μια παθιασμένη εκζήτηση του Θεού

Είναι λάθος βέβαια να πιστεύει κανείς ότι όταν φάει κάτι που δεν είναι νηστίσιμο την περίοδο αυτή θα τον μολύνει. Κοιτάξτε τι λέει ο λόγος του Θεού στο  κατά Μάρκον ευαγγέλιο 7:

15 δεν υπάρχει τίποτε που, απέξω από τον άνθρωπο, μπαίνει μέσα του, το οποίο μπορεί να τον μολύνει, αλλά αυτά που βγαίνουν απ’ αυτόν, εκείνα είναι που μολύνουν τον άνθρωπο.

18 Και τους λέει: Έτσι ασύνετοι είστε κι εσείς; Δεν καταλαβαίνετε ότι κάθε τι απέξω, που μπαίνει μέσα στον άνθρωπο, δεν μπορεί να τον μολύνει;

19 Επειδή, δεν μπαίνει μέσα στην καρδιά του, αλλά στην κοιλιά· και αποβάλλεται στο αποχωρητήριο, καθαρίζοντας όλα τα φαγητά.

20 Έλεγε, μάλιστα, ότι: Αυτό που βγαίνει από μέσα από τον άνθρωπο, εκείνο μολύνει τον άνθρωπο· 21 επειδή, από μέσα από την καρδιά των ανθρώπων βγαίνουν οι κακοί συλλογισμοί, μοιχείες, πορνείες, φόνοι,

22 κλοπές, πλεονεξίες, πονηρίες, δόλος, ασέλγεια, πονηρό βλέμμα, βλασφημία, υπερηφάνεια, αφροσύνη.

23 Όλα αυτά τα πονηρά βγαίνουν από μέσα, και μολύνουν τον άνθρωπο.

Νηστεία δεν είναι κάποιος καθαρισμός που αν δεν τον ακολουθήσω θα μολυνθώ αλλά μια παθιασμένη εκζήτηση του Θεού που αν ο πιστός την αγνοήσει στερείτε σημαντικά πνευματικά σκαλοπάτια της πίστης.  Προσοχή λοιπόν, η νηστεία δεν είναι το καθήκον μας απέναντι στον Θεό αλλά η έμπρακτη εκδήλωση της εξάρτησης μας σ’ αυτόν και ο χορτασμός της ψυχής και του Πνεύματος μας με τον λόγο του.

 

 

Συμπέρασμα

Συμπεραίνουμε ότι η αληθινή νηστεία είναι πολύ ωφέλιμη για τον πιστό  όταν αυτή δεν γίνεται από τυπολατρία. Πόσο θα νηστέψεις και σε τι βαθμό έχει σημασία μόνο όταν στέκεσαι μόνος σου μπροστά στον Θεό. Η νηστεία μας για να έχει αποτέλεσμα πρέπει να γίνεται αυστηρά μεταξύ μας και του Θεού και να συνοδεύεται από προσευχή και εκζήτηση του προσώπου του. Καθώς η σάρκα μας δοκιμάζεται ο Θεός μας καλεί σε μια μάχη την οποία κερδίζοντας την διακηρύττουμε μαζί με τον Χριστό ότι «Μονάχα με ψωμί δεν θα ζήσει ο άνθρωπος, αλλά με κάθε λόγο τού Θεού».  Τέτοια νηστεία έχει θαυματουργικές ιδιότητες αφού αγγίζει την καρδιά του παντοδύναμου και πολυέλεου Θεού.

Απόκριες

IMG_20160118_145650IMG_20160118_145736 (1)IMG_20160118_145728IMG_20160118_131925IMG_20160118_131910IMG_20160118_131922Απόκριες
Η ελληνική αποκριά έχει τις ρίζες της στην αρχαία Ελλάδα. Συνδέεται µε την λατρεία του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού και των εορτασµών. Η αγγλική λέξη «carnival» προέρχεται από το λατινικό «carnem levare» ή «carnis levamen», που σηµαίνει «διακοπή της βρώσης κρέατος». Στα ελληνικά χρησιµοποιείται η λέξη «αποκριά» και σηµαίνει ακριβώς το ίδιο.  Αυτή η δηµοφιλής παράδοση προέρχεται από τις παγανιστικές τελετουργίες των αρχαίων Ελλήνων και τις γιορτές προς τιµή του ∆ιονύσου, θεού του κρασιού και της ευθυµίας. Οι άνθρωποι µεταµφιέζονταν σε σατύρους ή φορούσαν µάσκες και ξεχύνονταν στους δρόµους και στις γειτονιές συµπεριφερόµενοι «προκλητικά» µε τολµηρές φράσεις και πράξεις. Αυτό εξυπηρετούσε το σκοπό να επιτρέπεται να εκφράζονται ελεύθερα ερωτικές σκέψεις ενώ έκρυβαν την αληθινή τους ταυτότητα πίσω από τις µάσκες.

Αυτή η παράδοση τελικά εξαπλώθηκε και σε άλλα µέρη του κόσµου µέσω της Ρωµαϊκής Αυτοκρατορίας και την ανακάλυψη του Νέου Κόσµου. Όµως, οι παγανιστικές πρακτικές ήταν τόσο βαθιά ριζωµένες που δεν καταργήθηκαν τελείως . Αργότερα, όταν εµφανίστηκε ο χριστιανισµός, αν και οι άνθρωποι σταµάτησαν να λατρεύουν τους θεούς του Ολύµπου, οι συνήθειες των Ελλήνων να µεταµφιέζονται και να γιορτάζουν στους δρόµους παρέµειναν.

Μια φορά τον χρόνο, τα καρναβάλια συµβαίνουν σε πολλές πόλεις και χωριά της χώρας µας. Στην πραγµατικότητα, η αποκριά διαρκεί τρεις εβδοµάδες, και ξεκινάει 60 µέρες πριν το Πάσχα. Ονοµάζεται Τριώδιο. Η λέξη προέρχεται από το «τρεις ωδές» που σηµαίνει οι τρεις ύµνοι που συνηθίζουµε να λέµε στην εκκλησία. Ξεκινά την πρώτη Κυριακή, που αναφέρεται στο Ευαγγέλιο του «Τελώνη και Φαρισαίου». Την δεύτερη Κυριακή , στο Ευαγγέλιο του «Ασώτου Υιού». Η τρίτη είναι της «Απόκρεω « και η τελευταία Κυριακή της αποκριάς, κατά την οποία οι εορτασµοί και οι εκδηλώσεις φτάνουν στο απόγειο τους, είναι η «Τυρινή» (τυροφάγου). Το τέλος της αποκριάς είναι την αυγή της επόµενης µέρας: η πρώτη µέρα της Σαρακοστής, που ονοµάζεται Καθαρά ∆ευτέρα. Κατά την διάρκεια αυτών των ηµερών, γιορτές και εκδηλώσεις οργανώνονται παντού και οι άνθρωποι διασκεδάζουν πολύ, και κυρίως τα παιδιά. Οι ενήλικες και τα παιδιά µεταµφιέζονται µε αστεία κουστούµια, χορεύουν, τραγουδούν και παρακολουθούν παρελάσεις καρνάβαλων καθώς και άλλες δραστηριότητες, που οργανώνονται από τους δήµους όλων σχεδόν των πόλεων της Ελλάδας. Κατά την διάρκεια όλων αυτών έχουµε κάποια πολύ ιδιαίτερα έθιµα:

 

bullying

Το νταηλίκι (τουρκική: dayılık) είναι μια μορφή κακοποίησης, πιο συγκεκριμένα εκφοβισμού ή εξαναγκασμού. Αυτή συνεπάγεται περιοδικά επαναλαμβανόμενες πράξεις που σκοπό έχουν την επιβολή ενός ατόμου ή μιας ομάδας πάνω σε ένα άλλο άτομο ή ομάδα, επομένως μια «ανισορροπία δυνάμεων». Η εν λόγω ανισορροπία μπορεί να είναι κοινωνική ή/και σωματική. Το θύμα του εκφοβισμού αναφέρεται και ως στόχος[

Είδη IMG_20160118_131900IMG_20160118_145629IMG_20160118_132332IMG_20160118_123547

Το νταηλίκι αποτελείται από τρία βασικά είδη κακοποίησης – συναισθηματική, λεκτική και σωματική. Συνήθως, πρόκειται για ανεπαίσθητες μεθόδους εξαναγκασμού όπως ηψυχολογική χειραγώγηση.

Το νταηλίκι κυμαίνεται από την απλή μορφή εκφοβισμού σε πιο σύνθετες μορφές, στις οποίες ο νταής ενδέχεται να έχει έναν η περισσότερους φιλους που μπορεί να φαίνεται να είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν τον «αρχι-νταή» στις δραστηριότητές του. Το νταηλίκι στο σχολικό ή εργασιακό χώρο αναφέρεται και ως ομότιμη κακοποίηση.

Το νταηλίκι μπορεί να προκύψει σε οποιοδήποτε περιβάλλον στο οποίο ανθρωποι αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Αυτό περιλαμβάνει το σχολείο,το στρατό, την οικογένεια, το χώρο εργασίας, το σπίτι και τις γειτονιές. Είναι ακόμη ένας παράγοντας ώθησης στη μετανάστευση. Ο εκφοβισμός είναι δυνατό να λαμβάνει χώρα μεταξύ κοινωνικών ομάδων, κοινωνικών τάξεων και ακόμη και μεταξύ χωρών (υπερβολική εθνικοφροσύνη, σοβινισμός)[1].