Οι Καλικάντζαροι παρουσιάζονται από τον λαό με διάφορες μορφές με κοινό γνώρισμα την ασχήμια τους και το μικρό τους μέγεθος. Ανεβαίνουν στη γη παραμονή Χριστουγέννων , αφήνοντας το κόψιμο του δέντρου που κρατάει τη γη, μισοκομμένο και επιστρέφουν με τον αγιασμό των υδάτων, των Φώτων. Η ημέρα των Θεοφανίων, είναι για τους καλικαντζάρους τρομακτική, γι αυτό και φεύγουν λέγοντας:

Φεύγετε να φεύγουμε

κι έφτασε ο τουρλόπαπας

με την αγιαστούρα του

και με τη βρεχτούρα του…

 Μπαινοβγαίνουν στα σπίτια, σύμφωνα με την παράδοση και κάνουν σκανδαλιές.