Οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί υπολογίζονται αθροιστικά και για τους δυο συζύγους μόνο εφόσον έχουν αναγραφεί στην εμπρόθεσμη δήλωση και μερίζονται μεταξύ τους ανάλογα με το ύψος του δηλούμενου και φορολογούμενου ατομικό εισόδημα της εμπρόθεσμης δήλωσής τους.
Χωρίς έκπτωση φόρου για όσους έχουν μαζέψει περισσότερες αποδείξεις από αυτές που απαιτούνται αλλά μόνο πέναλτι φόρου αν λείπουν αποδείξεις εφαρμόζεται φέτος το σύστημα των αποδείξεων που εξασφαλίζουν το «κουτσουρεμένο» αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ.
Οι φορολογούμενοι ανεξάρτητα αν θα υποβάλουν ηλεκτρονικά ή χειρόγραφα τη φορολογική τους δήλωση θα πρέπει να φυλάξουν όλες τις αποδείξεις που μάζεψαν το 2011 στο σπίτι τους. Σε περίπτωση που κληθούν για έλεγχο θα πρέπει να τις προσκομίσουν στην εφορία.
Ο νόμος ορίζει ότι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να συνυποβάλλουν με τη δήλωσή τους αποδείξεις ίσες με το 25% του εισοδήματός τους με ανώτατο όριο τα 15.000 ευρώ.
Για παράδειγμα φορολογούμενος με εισόδημα 20.000 ευρώ πρέπει να υποβάλλει αποδείξεις 5.000 ευρώ, στα 40.000 ευρώ αποδείξεις 10.000 ευρώ αλλά στα 70.000 ευρώ, περιορίζονται σε 15.000 ευρώ. Αν ο φορολογούμενος υποβάλλει περισσότερες αποδείξεις δεν κερδίζει τίποτα , αν λείπουν αποδείξεις επιβάλλεται στη διαφορά ποινή φόρου 10%.
Για παράδειγμα για φορολογούμενο με εισόδημα 10.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις 2.500 ευρώ. Αν υποβληθούν αποδείξεις 3.000 ευρώ δεν έχει κανένα κέρδος, αν υποβληθούν αποδείξεις 2.000 ευρώ θα προκύψει έξτρα φόρος 50 ευρώ.
Ποιες αποδείξεις «περνάνε»
Στην εφορία «περνάνε» όλες οι αποδείξεις εκτός από δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων ( π.χ αυτοκίνητα, ακίνητα), δαπάνες που μειώνουν το φόρο (ασφάλιστρα, φροντιστήρια κλπ) λογαριασμοί (φως , νερό, τηλέφωνο σταθερά και κινητά) εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και δαπάνες που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό.
Διευκρινίζεται ότι περιλαμβάνονται και:
– Τα ειδικά στοιχεία που εκδίδουν οι επιχειρήσεις λόγω των συγκεκριμένων υπηρεσιών που παρέχουν (π.χ. αποδείξεις των Ε.Λ.Τ.Α., εταιρειών Courier, πινακίδα χρηματιστηριακών εταιρειών για την αμοιβή των παρεχόμενων υπηρεσιών μόνο, κ.τ.λ.)
– Οι πάσης φύσεως δαπάνες αγοράς υλικών και παροχής υπηρεσιών των κοινόχρηστων χώρων εκτός από τις δαπάνες εξόφλησης, των λογαριασμών ύδρευσης, αποχέτευσης και ηλεκτροδότησης αυτών μετά τον επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών.
– Η δαπάνη για παροχή υπηρεσιών από συμβολαιογράφο για σύνταξη συμβολαίου απόκτησης ακινήτου, εφόσον βέβαια η δαπάνη αυτή δεν εμπίπτει στις αντικειμενικές δαπάνες του άρθρου 17 του ΚΦΕ (π.χ. γονική παροχή ή δωρεά). Όταν στις περιπτώσεις αυτές η αμοιβή του συμβολαιογράφου αναγράφεται στο συμβόλαιο, τότε για την απόδειξη της πραγματοποίησης αυτής της δαπάνης επισυνάπτονται από τον φορολογούμενο φωτοτυπίες των σελίδων του συμβολαίου από τις οποίες προκύπτει η δαπάνη.
Εξαιρέσεις
Δεν λαμβάνονται υπόψη οι δαπάνες για απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, οι δαπάνες για ύδρευση, αποχέτευση, ηλεκτρισμό, τηλεπικοινωνίες γενικά, για εισιτήρια σε κάθε είδους μεταφορικό μέσο και όσες δαπάνες με βάση άλλες φορολογικές διατάξεις λαμβάνονται υπόψη για φορολογικές ελαφρύνσεις.
Συγκεκριμένα δεν λαμβάνονται υπόψη:
– Οι δαπάνες για αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτου, πλοίων αναψυχής, αυτοκινήτων, δίτροχων κ.λ.π. οχημάτων, για ανέγερση ακινήτου, για τοκοχρεωλητική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων κλπ.
– Οι δαπάνες για ασφάλιση ζωής ή θανάτου, οι εισφορές που καταβάλλονται στα ταμεία ασφάλισης του φορολογούμενου, οι τόκοι στεγαστικών δανείων για πρώτη κατοικία, τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης κτλ.
– Οι δαπάνες για ενοίκιο κύριας κατοικίας, για παράδοση κατ’ οίκον μαθημάτων ή για φροντιστήρια, για τόκους στεγαστικών δανείων για απόκτηση πρώτης κατοικίας, για δικηγόρους λόγω παροχής νομικών υπηρεσιών κλπ.
– Οι δαπάνες για ασφάλιστρα πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για δικαστικές δαπάνες και για αμοιβή δικηγόρων για δίκες μισθωτικών διαφορών μεταξύ ιδιοκτητών και διαχειριστικών ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους οι οποίες εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα των ακινήτων.
– Το κόστος αγοράς κρατικών λαχείων, τα ποσά που καταβάλλονται για τη συμμετοχή σε τυχερά παιχνίδια (π.χ. ΚΙΝΟ, ΣΤΟΙΧΗΜΑ, κλπ) και η δαπάνη εισόδου σε ΚΑΖΙΝΟ, καθόσον στις πιο πάνω περιπτώσεις δεν πραγματοποιείται αγορά αγαθών ή παροχή υπηρεσιών όπως επιβάλλει ο νόμος, αλλά οι εν λόγω δαπάνες αφορούν το κόστος ή την προϋπόθεση συμμετοχής σε τυχερά παιχνίδια.
– Αναγνωρίζονται επίσης και οι αποδείξεις για δαπάνες αγοράς υλικών και παροχής υπηρεσιών των κοινοχρήστων μετά από επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών. Στις περιπτώσεις αυτές ο διαχειριστής της πολυκατοικίας θα εκδίδει και θα χορηγεί σε κάθε συνιδιοκτήτη ή ενοικιαστή κατά περίπτωση (ανάλογα με τον ποιον βαρύνουν οι δαπάνες αυτές), συγκεντρωτική κατάσταση των ετησίων δαπανών της πολυκατοικίας. Στην κατάσταση αυτή θα πρέπει να εμφανίζεται το ποσό των κοινοχρήστων δαπανών που λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη του αφορολογήτου ποσού. Από την κατάσταση αυτή θα πρέπει να προκύπτει αναλυτικά το είδος της δαπάνης, ο αριθμός του τιμολογίου ή της απόδειξης λιανικής πώλησης ή της απόδειξης παροχής υπηρεσιών, το ποσό της δαπάνης, καθώς και η κατανομή του συνόλου των δαπανών αυτών στον κάθε συνιδιοκτήτη ή ένοικο κατά περίπτωση, ανάλογα με το ποσοστό συνιδιοκτησίας κάθε οριζόντιας ιδιοκτησίας στους κοινόχρηστους χώρους. Αντίγραφο της συγκεντρωτικής κατάστασης θα συνυποβάλλεται από κάθε συνιδιοκτήτη ή ένοικο, κατά περίπτωση, μαζί με τις λοιπές αποδείξεις δαπανών, και το αναγραφόμενο ποσοστό δαπάνης θα συναθροίζεται με τις λοιπές δαπάνες που καλύπτουν το αφορολόγητο ποσό.
Πού θα συμπληρωθούν οι αποδείξεις
Το ποσό των αποδείξεων θα αναγραφεί στον κωδικό 049 του εντύπου Ε1 με εξαίρεση τα ποσά των αποδείξεων που συλλέχθηκαν μέσω της «κάρτας αποδείξεων» τα οποία θα έχει προεκτυπωθεί από τη ΓΓΠΣ στον κωδικό 341 του πίνακα 10 της δήλωσης.
Για την αναγνώριση των αποδείξεων από τη φορολογική αρχή απαιτείται να διακρίνεται η επωνυμία της εκδότριας επιχείρησης, ο ΑΦΜ αυτής, η ημερομηνία έκδοσης και το τελικό ποσό. Σε περίπτωση κατά την οποία η απόδειξη δεν είναι τυπωμένη με έντονα στοιχεία και πιθανολογείται η πλήρης εξαφάνισή τους ο φορολογούμενος πρέπει να επαναλάβει τα προαναφερθέντα στοιχεία (επωνυμία της επιχείρησης, ΑΦΜ, ημερομηνία και ποσά) ούτως ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος τους από την φορολογούσα αρχή.
Προσοχή! Οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί υπολογίζονται αθροιστικά και για τους δυο συζύγους μόνο εφόσον έχουν αναγραφεί στην εμπρόθεσμη δήλωση και μερίζονται μεταξύ τους ανάλογα με το ύψος του δηλούμενου και φορολογούμενου ατομικό εισόδημα της εμπρόθεσμης δήλωσής τους.
Αφορολόγητο χωρίς αποδείξεις
Αυτοί που δικαιούνται το αφορολόγητο ποσό, χωρίς να προσκομίσουν αποδείξεις κατά ρητή διάταξη του νόμου είναι οι:
α) οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή και οι υπαλλήλοι του υπουργείου Εξωτερικών και των λοιπών δημόσιων πολιτικών υπηρεσιών, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες και των στρατιωτικών, που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και των υπαλλήλων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, των υπαλλήλων του Εθνικού Οργανισμού Μικρομεσαίων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων και των υπαλλήλων της Πανελλήνιας Συνομοσπονδίας Ενώσεων Γεωργικών Συνεταιρισμών που υπηρετούν στα οικεία αντιπροσωπευτικά γραφεία τους στις Βρυξέλλες.
β) όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας
γ) οι φυλακισμένοι και
δ) οι κάτοικοι κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα πλέον του 90% του συνολικού εισοδήματος τους.
Οι φορολογούμενοι (ο σύζυγος ή η σύζυγος) που δικαιούνται το αφορολόγητο χωρίς αποδείξεις θα πρέπει να έχουν διαγραμμίσει τους κωδικούς 023-024 αντίστοιχα.
Επίσης:
– Όσοι επικαλούνται μήνες διαμονής θα έχουν την ευχέρεια να επιλέξουν εάν θα προσκομίσουν ή όχι τις αποδείξεις.
– Οι κάτοικοι εξωτερικού που αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα δεν προσκομίζουν αποδείξεις δαπανών, δεδομένου ότι δεν δικαιούνται το αφορολόγητο ποσό της φορολογικής κλίμακας.
SOS. Τα λάθη στη φορολογική δήλωση που κοστίζουν
Δύσκολη η συμπλήρωση της φορολογικής δήλωσης που κάθε χρόνο γίνεται όλο και πιο περίπλοκη. Η Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών κωδικοποίησε σε ένα φορολογικό Οδηγό, τα συνηθέστερα λάθη που καταγράφηκαν από τη στατιστική επεξεργασία των περυσινών δηλώσεων, επιχειρώντας μέσω της επισήμανσής τους να τα περιορίσει.
Στα σημεία της φορολογικής δήλωσης που αφορούν τους τόκους στεγαστικών δανείων, τους φόρους που παρακρατήθηκαν, τις κατοικίες, τις δαπάνες που περιορίζουν τον τελικό φόρο «σκοντάφτουν» κάθε χρόνο οι φορολογούμενοι. Πρόκειται, για κωδικούς του εντύπου Ε1 όπου παρατηρούνται κατά τεκμήριο τα περισσότερα λάθη, και στα οποία θα πρέπει να εστιάσουν την προσοχή τους οι φορολογούμενοι προκειμένου να συμπληρώσουν σωστά τη δήλωσή τους και να μην κληθούν εκ νέου από την εφορία. Η Γ.Γ. Πληροφορικών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών κωδικοποίησε σε ένα φορολογικό Οδηγό, τα συνηθέστερα λάθη που καταγράφηκαν από τη στατιστική επεξεργασία των περυσινών δηλώσεων, επιχειρώντας μέσω της επισήμανσής τους, να τα περιορίσει.
Πιο συγκεκριμένα:
1. Οι έγγαμοι ξεχνούν να συμπληρώσουν τον ΑΦΜ της συζύγου, εφόσον αυτή διαθέτει. Σε καμιά περίπτωση προκειμένου για έγγαμη δεν θα αναγράφεται στο τετραγωνίδιο αυτό ο ΑΦΜ του συζύγου της.
2. Σε δηλώσεις εν διαστάσει συζύγων δεν διαγράφεται ο ΑΦΜ της πρώην συζύγου. Η εν διαστάσει σύζυγος στη δήλωσή της πρέπει να αναγράφει μόνο τα στοιχεία που την αφορούν. Πριν από την υποβολή ξεχωριστών δηλώσεων από τους πρώην συζύγους λόγω της διάστασης πρέπει να έχει προηγηθεί η υποβολή από αυτούς δήλωσης διακοπής των σχέσεων στο Τμήμα Μητρώου της ΔΟΥ.
3. Συμπληρώνονται τα στοιχεία εκπροσώπου (κηδεμόνα, αντιπροσώπου, κ.λπ.) στη δήλωση χωρίς να έχει καταχωρηθεί αντίστοιχη σχέση στο Μητρώο της ΔΟΥ.
4. Υποβάλλεται η δήλωση από κληρονόμο του φορολογούμενου που απεβίωσε χωρίς να έχει προηγηθεί η υποβολή στο Μητρώο της εφορίας δήλωσης σχέσεων μεταξύ αποβιώσαντος και κληρονόμου.
5. Ναυτικοί δηλώνουν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες χωρίς να έχουν συμπληρώσει το «Ειδικό Ενημερωτικό Δελτίο» προκειμένου να διενεργηθεί ο ειδικός τρόπος φορολόγησης των ναυτικών.
6. Τεκμήρια διαβίωσης: 53.009 φορολογούμενοι έχουν συμπληρώσει στοιχεία κυκλοφορίας αυτοκινήτων, χωρίς αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης όπως άλλωστε και 5.897 φορολογούμενοι που δήλωσαν ότι κατέχουν σκάφος αναψυχής, έγραψαν το μήκος του αλλά όχι την αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης. Επιπλέον σε 18.271δεν είχε συμπληρωθεί η επιφάνεια των κύριων χώρων της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών ενώ είχαν συμπληρωθεί τα λοιπά στοιχεία.
7. Ακίνητα. Σε 78.005 δηλώσεις έχουν συμπληρωθεί όλοι οι κωδικοί που αφορούν στην κύρια και στις δευτερεύουσες κατοικίες εκτός από τους κωδικούς των ποσοστών συνιδιοκτησίας. Όταν η κύρια ή η δευτερεύουσα κατοικία είναι μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρημένη, ο φορολογούμενος θεωρεί ότι δεν πρέπει να συμπληρωθεί το ποσοστό συνιδιοκτησίας. Σε 74.570 δηλώσεις δεν μεταφέρονται τα στοιχεία της μισθωμένης κύριας κατοικίας στον πίνακα της ιδιοκατοίκησης, σε 32.186 δηλώσεις δεν έχουν συμπληρωθεί οι μήνες ιδιοκατοίκησης της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών ενώ σε 25.859 δηλώσεις δεν συμφωνούν τα τετραγωνικά της μισθωμένης κύριας κατοικίας που συμπληρώνονται στον πίνακα της ιδιοκατοίκησης με τα τετραγωνικά του πίνακα δαπάνης ενοικίου.
8. Τόκοι στεγαστικών. Σε 40.152 δηλώσεις έχουν συμπληρωθεί τόκοι στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας στον πίνακα δαπανών και δεν έχουν μεταφερθεί σωστά τα ποσά στους κωδικούς 727-728 του πίνακα προσδιορισμού ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης. Στους κωδικούς 727-728 συμπληρώνονται τα ποσά των τόκων και τα ποσά της αποπληρωμής του κεφαλαίου.
9. Συνταξιούχοι: Σε 21.477 δηλώσεις έχει συμπληρωθεί η ένδειξη που αφορά συνταξιούχο άνω των 65 ετών για τον υπόχρεο ή τη σύζυγο χωρίς εισόδημα από συντάξεις ενώ σε 13.619 δηλώσεις έχει καταχωρηθεί ημερομηνία θανάτου στο Μητρώο και η δήλωση υποβάλλεται χωρίς την ένδειξη του αποβιώσαντα (κωδικός 331) ή αντίστροφα υπάρχει ένδειξη αποβιώσαντα χωρίς σχέση κληρονόμου στο Μητρώο.
10. Στον πίνακα 4Δ, στον οποίο δηλώνονται τα εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα, όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί αριθμοί 501-502 (καθαρά κέρδη από ατομικό επάγγελμα) ή 511-512 (ζημιά του ίδιου οικονομικού έτους από ατομικό επάγγελμα), πρέπει απαραίτητα να συμπληρώνονται και οι κωδικοί 517-518 (ακαθάριστα έσοδα από ατομική άσκηση ελευθέριου επαγγέλματος).
11. Στον πίνακα 8 δηλώνονται ποσά φόρων που παρακρατήθηκαν ή προκαταβλήθηκαν στο όνομα του φορολογουμένου στη διάρκεια του 2011. Η διαφορά μεταξύ αναλογούντος και παρακρατηθέντος φόρου δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1,5%.
12. Οι κωδικοί 603-604 και 605-606 συμπληρώνονται εφόσον στους σχετικούς πίνακες της δήλωσης 4Γ και 4Δ έχουν δηλωθεί εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις ή ελευθέρια επαγγέλματα.
13. Ο προκαταβληθείς ή ο παρακρατηθείς φόρος στις περιπτώσεις αυτές δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος από το 20% των αντίστοιχων ακαθάριστων εισοδημάτων.
14. Στην περίπτωση 2 του πίνακα 5 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν για την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων, με εξαίρεση τις δαπάνες για αγορά ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών για τις οποίες ισχύει εξαίρεση από τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μέχρι τις 31-12-2013. Επίσης αναγράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν για την εξόφληση πάσης φύσεως δανείων ή πιστώσεων γενικά καθώς και οι δαπάνες για δωρεές χρηματικών ποσών, που θεωρούνται τεκμήρια εισοδήματος.
15. Αν κατά τη διάρκεια του έτους 2011 καταβλήθηκαν τόκοι για την εξόφληση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων μέσω πιστωτικών καρτών για την αγορά μη καταναλωτικών αγαθών, το ποσό αυτών των τόκων πρέπει να γραφεί στην περίπτωση 2ε του πίνακα 5, στους κωδικούς αριθμούς 727-728. Στο ποσό των τόκων αυτών (κωδικοί 727-728), πρέπει να προστεθούν και οι δεδουλευμένοι τόκοι με το χρεολύσιο που καταβλήθηκαν, μέσα στο έτος 2011, για την εξόφληση στεγαστικών δανείων για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Στους ίδιους κωδικούς 727-728, πρέπει να γραφούν και οι τόκοι υπερημερίας που τυχόν καταβλήθηκαν για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων ή πιστώσεων, καθώς και χρεώσεων μέσω πιστωτικών καρτών για αγορά μη καταναλωτικών αγαθών κατά το έτος 2011.
Τον ΑΦΜ Οι έγγαμοι ξεχνούν να συμπληρώσουν τον ΑΦΜ της συζύγου, εφόσον αυτή διαθέτει.
Σε δηλώσεις εν διαστάσει συζύγων δεν διαγράφεται ο ΑΦΜ της πρώην συζύγου. Η εν διαστάσει σύζυγος στη δήλωσή της πρέπει να αναγράφει μόνο τα στοιχεία που την αφορούν.
Ναυτικοί δηλώνουν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες χωρίς να έχουν συμπληρώσει το «Ειδικό Ενημερωτικό Δελτίο» προκειμένου να διενεργηθεί ο ειδικός τρόπος φορολόγησης των ναυτικών.
Τόκοι στεγαστικών δανείων. Σε 40.152 δηλώσεις έχουν συμπληρωθεί τόκοι στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας στον πίνακα δαπανών και δεν έχουν μεταφερθεί σωστά τα ποσά στους κωδικούς 727-728 του πίνακα προσδιορισμού ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης.
Της Μαρίας Βουργάνα – ΗΜΕΡΗΣΙΑ, 27/3/2012