Σήμα Αειφόρου Σχολείου (Εγκεκριμένο από το ΥΠ.Ε.Θ  193616/Δ2/30-11-2015)

Με ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, η UNESCO ανακοίνωσε το νέο Παγκόσμιο Πρόγραμμα Δράσης (Global Action Program on Education for Sustainable Development (GAP),το οποίο αποτελεί θεσμοθετημένη συνέχεια της Δεκαετίας της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών. Στην Τελική Έκθεση της UNESCO για τη Δεκαετία της Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη των Ηνωμένων Εθνών, περιλαμβάνεται ως καλή πρακτική η πρωτοβουλία μας  “The Sustainable School Award”-Βραβείο Αειφόρου Σχολείου (σελ: 91 & 191) την οποία είχε προτείνει και υλοποιήσει η παιδαγωγική ομάδα του Δικτύου Εκπαιδευτικών Αειφόρου Σχολείου.

 ( Βλ.  http://unesdoc.unesco.org/images/0023/002301/230171e.pdf) 

Στην Ελλάδα, την εισαγωγή του αειφόρου σχολείου ανέλαβε το Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού (ΣΠΕ), το 2009, υπό τον τότε πρόεδρο του ΣΠΕ Δημήτρη Καλαϊτζίδη, με τον διαγωνισμό Βραβείο Αειφόρου Σχολείου κατά τα σχολικά έτη 2010-11, 2011-12 και 2012-13, με εξαιρετικά αποτελέσματα. Στη συνέχεια το σύνολο των μελών της ομάδας εντάχθηκε στον εθελοντικό φορέαΑειφόρουμ  (www.aeiforum.eu) όπου συνεχίζει την ενεργό ενασχόληση και υποστήριξη των σχολείων σε σχέση με το αειφόρο σχολείο.

Η ομάδα εκπαιδευτικών  αειφόρου σχολείου που δημιουργήθηκε και λειτουργεί υπό την Αειφόρουμ,  λαμβάνοντας υπόψη ανατροφοδότηση από συναδέλφους εκπαιδευτικούς,  έχει την θέληση να συνεχίσει το έργο της,  όχι όμως με μορφή διαγωνισμού μεταξύ σχολείων (όπως το ΒΑΣ). Για το λόγο αυτό, προτείνουμε στα σχολεία να πιστοποιηθούν ως αειφόρα σχολεία ζητώντας να λάβουν τη σχετική πιστοποίηση με το «Σήμα Αειφόρου Σχολείου». Η πρότασή μας για την προσέγγιση του αειφόρου σχολείου στηρίζεται στους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και στην Ολιστική Σχολική Προσέγγιση.

Η πιστοποίηση ενός σχολείου με το χαρακτηριστικό “Σήμα Αειφόρου Σχολείου” δεν θα οδηγήσει μόνο στην ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών να υιοθετήσουν καινοτομίες, καλά παραδείγματα και πρακτικές, αλλά θα σηματοδοτήσει ευρύτερες βελτιωτικές αλλαγές τόσο στο ίδιο το σχολείο όσο και στην τοπική κοινωνία. Η προσέγγιση του αειφόρου σχολείου μέσω των  Δεικτών  στηρίζεται βιβλιογραφικά στο βιβλίο του Δημήτρη Καλαϊτζίδη «Το αειφόρο σχολείο: δείκτες αειφόρου σχολείου και μεθοδολογία οργάνωσης».

(http://www.aeiforum.eu/images/ekdoseis/Aeiforo_sxoleio.pdf)

Η πιστοποίηση «Σήμα Αειφόρου Σχολείου» υλοποιείται από την Αειφόρουμ σε συνεργασία με την Έδρα UNESCO ΤΠΕ στην Εκπαίδευση για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη,  της οποίας προΐσταται ο Καθηγητής του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Βασίλειος Μακράκης , ενώ επίσης τελεί υπό την αιγίδα και συνεργασία της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO.

Η διαδικασία πιστοποίησης ενός σχολείου με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου έχει ως εξής:

Α. Το σχολείο που επιθυμεί να πιστοποιηθεί υποβάλλει αίτηση συμπληρώνοντας ηλεκτρονική φόρμα  στην ιστοσελίδα www.aeiforum.eu .

Β. Στη συνέχεια κατεβάζει (download) τους Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και τα υποδείγματα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης, Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης και Ημερολόγιο Αειφόρου Σχολείου.

Γ. Ξεκινά τις διαδικασίες αναδιοργάνωσης της σχολικής ζωής σύμφωνα με τους Δείκτες, όπως προτείνουν τα Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης και Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης.

Δ. Όταν το σχολείο θεωρήσει ότι έχει ανταποκριθεί στις δράσεις που περιγράφουν ή υποδηλώνουν οι Δείκτες Αειφόρου Σχολείου, ζητά να ξεκινήσει η διαδικασία της πιστοποίησης. Για το σκοπό αυτό υποβάλλει αναφορές σε προτυπωμένα ερωτηματολόγια στα οποία αντιστοιχίζει αναρτήσεις στην ιστοσελίδα του σχολείου, ώστε να τεκμηριωθούν οι αναφερόμενες δράσεις (υπάρχουν και εναλλακτικοί τρόποι). Υπάρχουν πέντε διαφορετικοί τύποι πιστοποίησης.

Ε. Τα μέλη της Συντονιστικής και της Παιδαγωγικής Επιτροπής  Αειφόρου Σχολείου ελέγχουν την ακρίβεια των υποβαλλομένων στοιχείων, διασταυρώνοντάς τα με τα δημοσιεύματα στην ιστοσελίδα του σχολείου. Μπορούν να ζητήσουν συμπληρωματικά στοιχεία των δράσεων και αν πράγματι πληρούνται τα κριτήρια των Δεικτών Αειφόρου Σχολείου, το σχολείο πιστοποιείται με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου. Προς τούτο λαμβάνει επίσημο πιστοποιητικό, συνοδευόμενο από τη σημαία του Αειφόρου Σχολείου.

Διευκρινίζεται ότι:

• Η πιστοποίηση ισχύει για 3 χρόνια και μετά το σχολείο μπορεί να ξαναζητήσει πιστοποίηση, η οποία γίνεται με την ίδια διαδικασία.
• Τα σχολεία δεν αναλαμβάνουν καμιά νομική ή οικονομική υποχρέωση ή δέσμευση.
• Οι συνεργαζόμενοι φορείς δεν αποστέλλουν διαφημιστικό υλικό στα σχολεία.
• Οποιαδήποτε στιγμή το σχολείο  έχει την ευχέρεια να διακόψει κάθε ενέργεια ή συνεργασία για το αειφόρο σχολείο.
• Κάθε σχολείο είναι ελεύθερο να συμμετέχει σε όσα προγράμματα ή δίκτυα επιθυμεί, ανεξάρτητα από το αν συμμετέχει στη διαδικασία πιστοποίησης.
• Κανένα μέλος των συνεργαζόμενων φορέων δεν επισκέπτεται τα συμμετέχοντα σχολεία για έλεγχο ή αξιολόγηση.

Η προσέγγιση που υιοθετούμε (Δείκτες Αειφόρου Σχολείου και Ολιστική Σχολική Προσέγγιση) ευθυγραμμίζεται με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα  Δράσης της UNESCO, καθώς επίσης  και με τις κατευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Διαχείρισης κάθε σχολείου. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα  Erasmus + στηρίζεται στην Ολιστική Σχολική Προσέγγιση και στο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανάπτυξης (Ε.Σ.Α.) κάθε σχολείου, κάτι απολύτως αντίστοιχο με το Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης (Σ.Α.Δ.) και το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης (Σ.Π.Δ.) που αποτελούν συστατικά στοιχεία του Αειφόρου Σχολείου.

Συνολικά τα βασικά παιδαγωγικά εργαλεία του Αειφόρου Σχολείου που καθοδηγούν το σχολείο προς την πιστοποίησή του με το  Σήμα Αειφόρου Σχολείου είναι:

Α. Οι Δείκτες Αειφόρου Σχολείου

Β. Το Σχέδιο Αειφόρου Διαχείρισης (Σ.Α.Δ.)

Γ. Το Σχολικό Πρόγραμμα Δράσης (Σ.Π.Δ.)

Δ. Το Ημερολόγιο Αειφόρου Σχολείου (Η.Α.Σ.)

Ε. Η Ολιστική Σχολική Προσέγγιση

Το κέρδος για τη σχολική κοινότητα, από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα πιστοποίησης των σχολείων με το Σήμα Αειφόρου Σχολείου είναι ανυπολόγιστο και αυτό το πιστοποιούν όσοι εκπαιδευτικοί και διευθυντές/διευθύντριες καθώς και προϊστάμενοι-προϊσταμένες σχολικών μονάδων εφάρμοσαν το πρόγραμμα στο σχολείο τους.

Για κάθε πληροφορία και υποστήριξη τα ενδιαφερόμενα σχολεία θα μπορούν να επισκέπτονται την ιστοσελίδα www.aeiforum.eu  ή να επικοινωνούν με τους υπεύθυνους στην ηλεκτρονική διεύθυνση aeiforo@gmail.com

    Για την Έδρα UNESCO ΤΠΕ                                                                                                  Για την Αειφόρουμ

Καθηγητής Βασίλειος Μακράκης                                                             `                     Δρ Δημήτριος Καλαϊτζίδης

Αναφορές: http://www.aeiforosxoleio.gr/