Φατσούλες της Τρίτης τάξης

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ Τ.Π.Ε.

ΕΠΕΙΔΗ ΤΟ GOOGLE CHROME ΔΕΝ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ ΠΛΕΟΝ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟ FLASH PLAYER, ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΕΒΑΣΕΤΕ ΣΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ ΣΑΣ ΤOΝ ΦΥΛΛΟΜΕΤΡΗΤΗ PALE MOON

 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΡΙΤΗΣ ΤΑΞΗΣ

 «Το Δωδεκάθεο»

 Peter – Paul Roubens, “Το συμβούλιο των θεών”, 1624-25

Εκπαιδευτικός: Σπινθηρόπουλος Χαράλαμπος

 1. ΤΙΤΛΟΣ

«Το Δωδεκάθεο»

 2. ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ

Οι γνωστικές περιοχές που εμπλέκονται στο συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο είναι αυτές της Ιστορίας, της Μελέτης Περιβάλλοντος και των Τ.Π.Ε. Μπορεί να υλοποιηθεί σε ώρες Ευέλικτης Ζώνης και να επεκταθεί σε ώρες Γλώσσας,  Εικαστικών και Θεατρικής Αγωγής.

3. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΑΠΣ ΚΑΙ ΔΕΠΠΣ

Το διδακτικό σενάριο είναι συμβατό με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) για το μάθημα της Ιστορίας της Γ′τάξης και με το Διαθεματικό Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών (ΔΕΠΠΣ). Συγκεκριμένα, είναι προτεινόμενο ως Σχέδιο Εργασίας από το Βιβλίο Δασκάλου της Ιστορίας (σ.σ. 13 – 19) και σ? αυτό εμπλέκονται διαθεματικά όλες οι προαναφερθείσες γνωστικές περιοχές. Επίσης, στη Μελέτη Περιβάλλοντος έχουμε τη δυνατότητα να συνδέσουμε το διδακτικό σενάριο με την ενότητα: «Ο Πολιτισμός μας».

4. ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ

Οι μαθητές/τριες θα πρέπει να έχουν διδαχθεί την ενότητα του βιβλίου Ιστορίας: «Η δημιουργία του κόσμου» και συγκεκριμένα τα κεφάλαια για τους θεούς και τις θεές του Ολύμπου, δεδομένου ότι το Σχέδιο Εργασίας εμπεριέχει κυρίως δραστηριότητες επέκτασης, εμπέδωσης και αξιολόγησης. Παράλληλα, να διαθέτουν κάποιες βασικές γνώσεις χρήσης υπολογιστή καθώς και της αντίστοιχης ορολογίας.

5. ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενο

• Να μάθουν να εντοπίζουν τον Όλυμπο στο χάρτη και να διαμορφώσουν σχετικές με το γεωγραφικό πλαίσιο της περιοχής αναπαραστάσεις.
• Να κατανοήσουν τις έννοιες: «Εθνικός δρυμός» και  «προστατευόμενη περιοχή».
• Να μάθουν για τις «δραστηριότητες βουνού», οι οποίες συνεισφέρουν τόσο στη σωματική όσο και την ψυχική μας υγεία.
• Να εκτιμήσουν τη φιλοτεχνία των αρχαίων Ελλήνων και να γνωρίσουν την αρχιτεκτονική των ναών με αναφορά στα βασικά τους μέρη.
• Να επεκτείνουν τις γνώσεις τους όσον αφορά στον Παρθενώνα, τα αετώματα και τη ζωφόρο του, σε σχέση πάντα με τις ανάγλυφες παραστάσεις των θεών.
• Να εντοπίζουν στο χάρτη της Ελλάδας αρχαιολογικούς χώρους, όπου βρίσκονται αρχαίοι ναοί.
• Να γνωρίσουν έργα αρχαιοελληνικής και ρωμαϊκής γλυπτικής που αναπαριστούν θεούς και εκτίθενται σε ελληνικά και ξένα μουσεία.
• Να αντιληφθούν την παγκόσμια απήχηση του μύθου του Δωδεκάθεου, μέσω της ονοματοδοσίας των πλανητών.
• Να γνωρίσουν το πλανητικό σύστημα και τον γαλαξία. Να εξασκηθούν στην αναγνώριση των πλανητών και να αποκτήσουν βασικές γνώσεις γι’ αυτούς (κατάταξη ανάλογα με το μέγεθος – θέση στο ηλιακό σύστημα).
•  Να ενημερωθούν για τη διαστημική αποστολή Apollo 11 στη Σελήνη.                                                                                                                                                                             

Β. Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε

• Να εξοικειωθούν με το ενεργητικό και διερευνητικό μοντέλο μάθησης.
• Nα προσεγγίσουν τις ΤΠΕ ως εργαλεία και πηγές μάθησης.

Πιο συγκεκριμένα:

• Να γνωρίσουν και να εξασκηθούν σε κάποιες λειτουργίες των λογισμικών Google Earth, Kidspiration3, Hot Potatoesκαι τέλος του Solar System.
• Να γνωρίσουν τι είναι το πρόγραμμα περιήγησης, τη γραμμή διευθύνσεων καθώς και το σελιδοδείχτη και να εξασκηθούν στη χρήση του Google Chrome.
• Να γνωρίσουν τη δυνατότητα σύνδεσής μας σε ιστότοπους αρχαιολογικών μουσείων για την άντληση πληροφοριών, παρακολούθηση σχετικών με το θέμα μας βίντεο και την εξάσκηση στη χρήση ψηφιακών εφαρμογών.
• Να συνειδητοποιήσουν τις δυνατότητες που μας παρέχουν, για τον εμπλουτισμό των γνώσεών μας και την άντληση πληροφοριών σχετικών με το θέμα μας, τα προγράμματα προβολής παρουσίασης (Power Point).
• Να εξασκηθούν στη χρήση του επεξεργαστή κειμένου (word).

Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία

• Να εργαστούν ομαδικά.
• Να οικοδομήσουν τη γνώση αναλαμβάνοντας ενεργητικό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία.
• Να μάθουν να συνεργάζονται και να συζητούν δημιουργικά.
• Να καλλιεργήσουν την κριτική και δημιουργική σκέψη.
• Να τονωθεί το αυτοσυναίσθημά τους μέσω της ομαδοσυνεργατικής μάθησης.

6. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ

ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ

Google Earth: Είναι ένα λογισμικό οπτικοποίησης και προσομοίωσης, ανήκει στα συστήματα μάθησης μέσω διερεύνησης, ανακάλυψης και οικοδόμησης και στη θεωρία μάθησης του εποικοδομισμού. Με τις δορυφορικές εικόνες που διαθέτει, δίνει τη δυνατότητα στο παιδί να παρατηρήσει το ανάγλυφο της περιοχής του Ολύμπου, να διαπιστώσει τις θέσεις καθώς και την απόσταση μεταξύ δύο περιοχών και τέλος να βρει και να «ανοίξει» φωτογραφίες του Ολύμπου. Επίσης, συμβάλλει στην κατανόηση του προσανατολισμού και της κλίμακας καθώς και στην ανάπτυξη της ικανότητάς του να χρησιμοποιεί χάρτες.

Kidspiration3:Ανήκει στην κατηγορία των λογισμικών εννοιολογικής χαρτογράφησης, τα οποία βασίζονται στη θεωρία μάθησης του εποικοδομισμού (Ausubel). Είναι ένα λογισμικό ανοιχτού τύπου, αξιοποιεί πρότερες γνώσεις μαθητών και δημιουργεί εννοιολογικούς χάρτες. Οι μαθητές/τριες συμμετέχουν ενεργά και αναπτύσσουν τη δημιουργική και κριτική ικανότητά τους. Στη δραστηριότητά μας χρησιμοποιείται για την αντιστοίχιση φωτογραφιών από αρχαίους ναούς με συγκεκριμένους τόπους στο χάρτη της Ελλάδας.

Solar System: Το λογισμικό επιλέχθηκε με στόχο την άντληση πληροφοριών, την εξάσκηση και εμπέδωση γνώσεων σχετικών με το πλανητικό μας σύστημα.

Hot Potatoes: Ανήκει στην κατηγορία των λογισμικών εξάσκησης και πρακτικής με εφαρμογή πολυμέσων και στα συστήματα μάθησης μέσω διερεύνησης, ανακάλυψης και οικοδόμησης, κλειστού τύπου. Βασίζεται στη θεωρία μάθησης του συμπεριφορισμού. Επιτρέπει τη δημιουργία ασκήσεων ηλεκτρονικής μορφής (σταυρόλεξα, κουίζ, ασκήσεις αντιστοίχισης, ταξινόμησης και συμπλήρωσης κενών) και βοηθάει στην κατανόηση, εμπέδωση και αξιολόγηση της γνώσης. Στο συγκεκριμένο διδακτικό σενάριο χρησιμοποιείται στην ανακεφαλαιωτική δραστηριότητα.

Ψηφιακές εφαρμογές Μουσείου Ακρόπολης και Βρετανικού Μουσείου: Παρακολούθηση βίντεο και χρήση ψηφιακών εφαρμογών των Μουσείων που δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να αντλήσουν πληροφορίες και παράλληλα, μέσω της διερευνητικής και ανακαλυπτικής μάθησης να ολοκληρώσουν δραστηριότητες που ενισχύουν την αυτενέργεια και την κριτική τους ικανότητα.     

Επίσης:

Πρόγραμμα προβολής παρουσίασης (Power Point): Ανήκει στην κατηγορία λογισμικών της συμβολικής έκφρασης και επικοινωνίας. Στις δραστηριότητές μας λειτουργεί ως ερέθισμα για περαιτέρω έρευνα και ως μέσο άντλησης πληροφοριών. Ως πολυμεσικό εργαλείο, μας παρέχει τη δυνατότητα να παρουσιάσουμε το θέμα μας συνδυάζοντας εικόνα, κείμενο, κίνηση, ενώ με την ενσωμάτωση υπερσυνδέσεων με συγκεκριμένες διευθύνσεις του διαδικτύου έχουμε τη δυνατότητα για προβολή βίντεο ή χρήση άλλων ψηφιακών εφαρμογών.

Πρόγραμμα περιήγησης Google Chrome: Το συγκεκριμένο πρόγραμμα χρησιμοποιήθηκε για την εξάσκηση των μαθητών/τριών στη γραμμή διευθύνσεων και το σελιδοδείχτη για να κατευθυνθούν σε συγκεκριμένους ιστότοπους (Μουσείου Ακρόπολης και Βρετανικού Μουσείου).

Επεξεργαστής κειμένου Word: Είναι μια ειδική κατηγορία λογισμικού που χρησιμοποιείται για την παραγωγή, τροποποίηση, σελιδοποίηση και επικοινωνία κειμένων σε ψηφιακή μορφή.

7. ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Η συνολική διάρκεια του Σχεδίου Εργασίας είναι δέκα διδακτικές (10) ώρες, κατανεμημένες σε πέντε (5) δίωρα, ένα για κάθε δραστηριότητα.

8. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΗ ΥΛΙΚΟΤΕΧΝΙΚΗ ΥΠΟΔΟΜΗ 

Τα παιδιά χωρίστηκαν σε ομάδες των δύο έως τριών ατόμων, οι οποίες αποτελούνταν από μαθητές/τριες διαφορετικού μαθησιακού επιπέδου. Όλοι συμμετείχαν ανάλογα με τις δυνατότητές τους και σε όλους ανατέθηκε να διεκπεραιώσουν κάποια από τις επιμέρους δραστηριότητες.

Οι δραστηριότητες πραγματοποιήθηκαν στο σχολικό εργαστήριο, εκτός των υπολογιστών (τουλάχιστον οχτώ) υπήρχε και dataprojector για να γίνονται οι σχετικές προβολές παρουσίασης και παράλληλα να είναι πιο αποτελεσματικός ο εκπαιδευτικός στην καθοδήγησή του, κατά τη διάρκεια επεξεργασίας των Φύλλων Εργασίας.

Εγκαταστάθηκαν στους υπολογιστές όλα τα προγράμματα και τα λογισμικά που απαιτούνταν για την εφαρμογή του διδακτικού σεναρίου.

9. ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Ακολουθήθηκε το ομαδοσυνεργατικό μοντέλο, το οποίο ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις και τους στόχους ενός Σχεδίου Εργασίας και παράλληλα επιδρά στη γνωστική, συναισθηματική και ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Η προσέγγιση ήταν διαθεματική και οι επιμέρους δραστηριότητες συνδέθηκαν με τις σχετικές ενότητες ή κεφάλαια των μαθημάτων του Α.Π.

Επίσης, η χρήση των κατάλληλων λογισμικών και Φύλλων Εργασίας ενίσχυσε το συνεργατικό πνεύμα και την αλληλεπίδραση των μαθητών με το μέσο διδασκαλίας και μάθησης καθώς και την αυτενέργειά τους, αναδεικνύοντας τα οφέλη της τεχνολογίας στην σχολική τάξη.

Ο ρόλος του δασκάλου ήταν υποστηρικτικός, λειτούργησε υποβοηθητικά, συμβουλευτικά κι όπου ήταν απαραίτητο καθοδηγητικά. Κατά τη διάρκεια των προβολών παρουσίασης ευνόησε τη συζήτηση με τις κατάλληλες ερωτήσεις, τόσο για να διερευνήσει τις γνώσεις των μαθητών/τριών όσο και για να ανατροφοδοτήσει το ενδιαφέρον τους για τη νέα γνώση που τους προσφερόταν.

1^η Δραστηριότητα

«Το Δωδεκάθεο: Γνωριμία με τον Όλυμπο»

Στην αρχή προβάλλεται η παρουσίαση στο PowerPoint: 1. ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΟΛΥΜΠΟ – ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΒΟΥΝΟΥ.

Η παρουσίαση λειτουργεί ως ερέθισμα για συζήτηση, για την αποσαφήνιση κάποιων εννοιών και την προετοιμασία της δραστηριότητας που θα επακολουθήσει. Παρουσιάζεται δορυφορικός χάρτης της Ελλάδας για τον εντοπισμό της θέσης του Ολύμπου καθώς και φωτογραφίες που αναδεικνύουν το φυσικό κάλλος και την πλούσια πανίδα και χλωρίδα της περιοχής. Με τις κατάλληλες παρεμβάσεις από τον δάσκαλο προσφέρονται οι νέες έννοιες:  «εθνικός δρυμός» και «προστατευόμενη περιοχή»  και νοηματοδοτούνται με ερωτήσεις όπως: «Τι επιτρέπεται και τι όχι στις προστατευόμενες περιοχές;», «Για ποιους λόγους;» κ.ά.. Τέλος, παρουσιάζονται οι δραστηριότητες στις οποίες μπορεί να συμμετάσχει ένας επισκέπτης της περιοχής και οι οποίες προάγουν τη σωματική και ψυχική υγεία του ανθρώπου (ποδηλασία βουνού, πεζοπορία, ορειβασία κ.ά.).

Στη συνέχεια, μοιράζεται το 1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγησή μου, εντοπίζουν το εικονίδιο του Google Earτhστην Επιφάνεια Εργασίας και ακολουθούν τα βήματα που προτείνονται στο Φύλλο Εργασίας. Εντοπίζουν τον Όλυμπο μέσω της «Αναζήτησης», κάνουν μια εικονική περιήγηση από ψηλά και από το έδαφος χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα εργαλεία του λογισμικού. Στη συνέχεια, εντοπίζουν και «ανοίγουν» σχετικές φωτογραφίες. Όσες ομάδες τελειώνουν έγκαιρα, συνεχίζουν με τη δραστηριότητα στο Word, ανοίγουν ένα έγγραφο, αντιγράφουν και επικολλούν φωτογραφίες της επιλογής τους και τέλος, αποθηκεύουν το έγγραφο δίνοντας όνομα αρχείου.

2^ηΔραστηριότητα

«Το Δωδεκάθεο: Αρχαίοι Ναοί»

Στην αρχή προβάλλεται η παρουσίαση στο PowerPoint: 2. ΑΡΧΑΙΟΙ ΝΑΟΙ.

Η παρουσίαση λειτουργεί ως μέσο άντλησης πληροφοριών και αφορμή για συζήτηση, με στόχο την ανάδειξη των γνώσεων των παιδιών και ταυτόχρονα την προσφορά της νέας γνώσης. Προβάλλονται σημαντικοί αρχαίοι ναοί από όλη την Ελλάδα και ταυτόχρονα εντοπίζονται στο χάρτη της τάξης οι περιοχές στις οποίες βρίσκονται. Επιδιώκεται να εκτιμήσουν την αρχαιοελληνική αρχιτεκτονική των ναών και να συνειδητοποιήσουν τη μεγάλη πολιτιστική μας κληρονομιά. Εντοπίζονται τα κυριότερα αρχιτεκτονικά στοιχεία ενός ναού (κίονες, αετώματα, ζωφόρος) και στη συνέχεια προβάλλονται τρία βίντεο από τον ιστότοπο του Μουσείου Ακρόπολης σχετικά με τον Παρθενώνα («Παρθενώνας» στο: http://www.parthenonfrieze.gr/#/read/text0), τα αετώματα («Η παρουσίαση των θεών στα αετώματα του Παρθενώνα» στο: http://www.parthenonfrieze.gr/#/read/text4) και τη ζωφόρο («Η παρουσίαση των θεών στη ζωφόρο του Παρθενώνα» στο: http://www.parthenonfrieze.gr/#/view/tour5) σε σχέση πάντα με τις ανάγλυφες παραστάσεις των θεών.

Παράλληλα με την προβολή της ζωφόρου και των Καρυάτιδων του Ερέχθειου, γίνεται αναφορά στον Έλγιν και στον τρόπο με τον οποίο βρέθηκαν στο Βρετανικό Μουσείο τα μάρμαρα του Παρθενώνα και η μία από τις Καρυάτιδες.

Μετά την προβολή, μοιράζεται το 2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οι μαθητές/τριες εντοπίζουν στην Επιφάνεια Εργασίας το αρχείο του λογισμικού Kidspiration3 με όνομα: «ΑΡΧΑΙΟΙ ΝΑΟΙ», με την καθοδήγησή μου ολοκληρώνουν την αντιστοίχιση των φωτογραφιών των ναών με τους τόπους όπου βρίσκονται στο χάρτη της Ελλάδας. Τέλος, «ανοίγουν» το πρόγραμμα περιήγησης Google Chrome. Γνωρίζουν τη γραμμή διευθύνσεων και το σελιδοδείχτη. Εντοπίζουν τη σελίδα με το όνομα: «Κατασκεύασε έναν αρχαίο ναό» και «μπαίνουν» στον ιστότοπο του Βρετανικού Μουσείου στο: http://www.ancientgreece.co.uk/acropolis/challenge/cha_set.html, όπου κάνουν χρήση, σε μορφή παιχνιδιού, της αντίστοιχης ψηφιακής εφαρμογής. Κατασκευάζουν ένα ναό επιλέγοντας υλικά, ρυθμό (ιωνικό ? δωρικό), ζωφόρο, μέγεθος κ.ά. Απαραίτητη κρίνεται η καθοδήγηση από τον εκπαιδευτικό, δεδομένου ότι οι οδηγίες είναι στην αγγλική γλώσσα.

Λόγω της απειρίας των μαθητών/τριών στη διαδικτυακή αναζήτηση, ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να αποθηκεύσει στο σελιδοδείχτη την ψηφιακή εφαρμογή του Βρετανικού Μουσείου.

3^ηΔραστηριότητα

«Το Δωδεκάθεο: Αγάλματα και ανάγλυφα θεών»

Στην αρχή προβάλλεται η παρουσίαση στο PowerPoint: 3. ΑΓΑΛΜΑΤΑ – ΑΝΑΓΛΥΦΑ ΘΕΩΝ.

Προβάλλονται φωτογραφίες αγαλμάτων και ανάγλυφων των θεών, που βρίσκονται σε ελληνικά και ξένα μουσεία. Η προβολή και εδώ λειτουργεί ως μέσο άντλησης πληροφοριών και αφορμή για συζήτηση, με στόχο την ανάδειξη των γνώσεων των παιδιών και παράλληλα την εξάσκηση της παρατηρητικότητάς τους. Επισημαίνεται η προσοχή που πρέπει να δείξουν για την αναγνώριση των θεών παρατηρώντας τον τρόπο που αναπαριστώνται και τα αντικείμενα ? σύμβολα ή μορφές που τους πλαισιώνουν. Με τις κατάλληλες ερωτήσεις, τα παιδιά αναγνωρίζουν το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα, συμπληρώνουν με τη φαντασία τους τα κομμάτια που λείπουν (π.χ. τρίαινα Ποσειδώνα), καθοδηγούνται στον εντοπισμό διαφορών μεταξύ των ελληνικών και ρωμαϊκών γλυπτών και ταυτόχρονα γίνεται συζήτηση για τους τόπους όπου βρέθηκαν κάποια από αυτά και τα μουσεία όπου εκτίθενται.

Μετά την προβολή μοιράζεται το 3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οι μαθητές/τριες αφού απαντήσουν σε μια σειρά πέντε ερωτήσεων, σχετικών με αυτά που συζητήσαμε κατά την προβολή παρουσίασης, εφαρμόζουν τις οδηγίες του φύλλου εργασίας και μέσω του GoogleChromeκαι του σελιδοδείχτη κατευθύνονται στον ιστότοπο του Μουσείου Ακρόπολης και συγκεκριμένα στην ψηφιακή εφαρμογή «Αναζητώντας τη Θεά Αθηνά» στο: www.acropolis-athena.gr. Εντοπίζουν αναπαραστάσεις της θεάς που εκτίθενται στο Μουσείο περιηγούμενοι εικονικά στους χώρους του. Αφού ολοκληρώσουν τη δραστηριότητα, με την ίδια διαδικασία κατευθύνονται στην ψηφιακή εφαρμογή «Ολύμπια αινίγματα: Βρες τους θεούς» στο: http://www.parthenonfrieze.gr/#/play/game11 για τον εντοπισμό των θεών του Ολύμπου στα ανάγλυφα της ζωφόρου του Παρθενώνα. Και οι δύο δραστηριότητες είναι διερευνητικές, ανακαλυπτικές και εμπεδωτικές. Απαιτείται η ανάκληση γνώσεων από βίντεο και φωτογραφίες που έχουν προβληθεί σε προηγούμενη φάση εφαρμογής του προγράμματος (2^η Δραστηριότητα). Ταυτόχρονα, είναι δημιουργικές και ευχάριστες (σε μορφή παιχνιδιού), ανανεώνουν το ενδιαφέρον τους και αναπτύσσουν τη φαντασία τους.

Η παραπάνω δραστηριότητα συνδυάστηκε με εκπαιδευτική επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και υλοποίηση του προγράμματος: «Ανακαλύπτοντας θεούς και ήρωες».

4^ηΔραστηριότητα

«Το Δωδεκάθεο: Πλανήτες και Γαλαξίες – Αποστολή στη Σελήνη: Apollo 11»

Στην αρχή προβάλλεται η παρουσίαση στο Power Point: 4. ΠΛΑΝΗΤΕΣ – ΓΑΛΑΞΙΕΣ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΗ ΣΕΛΗΝΗ. 

Με τη συγκεκριμένη προβολή παρουσίασης συνδέεται το Δωδεκάθεο με το πλανητικό σύστημα και παράλληλα, αναδεικνύονται τα βασικά χαρακτηριστικά των πλανητών (χρώμα – μέγεθος – δακτύλιοι – θέση στο ηλιακό σύστημα κ.ά). Διευκρινίζεται ότι ο Πλούτωνας δε θεωρείται πια πλανήτης από τους επιστήμονες. Τέλος, τα παιδιά ενημερώνονται για την αποστολή «Apollo 11» στη Σελήνη.

Στη συνέχεια, μοιράζεται το 4ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγησή μου ανοίγουν το λογισμικό SolarSystem από τη συντόμευση στην Επιφάνεια Εργασίας και κατευθύνονται σε συγκεκριμένες δραστηριότητες.

Η πρώτη δραστηριότητα: «Η κίνηση των εσωτερικών πλανητών», στην κατηγορία «Προσομοιώσεις», έχει ως στόχο να εντοπίσουν τους εσωτερικούς πλανήτες, να δουν τις τροχιές τους και στη συνέχεια να τους καταγράψουν στο Φύλλο Εργασίας. Στη δεύτερη δραστηριότητα: «Η κίνηση των εξωτερικών πλανητών» ακολουθούν την ίδια διαδικασία για τους εξωτερικούς πλανήτες. Στην τρίτη δραστηριότητα: «Σύγκριση πλανητών», τοποθετούν τους πλανήτες στη σειρά, ανάλογα με το μέγεθός τους και στη συνέχεια τους καταγράφουν στο Φύλλο Εργασίας, από τον μεγαλύτερο στο μικρότερο. Τέλος, στην τέταρτη και πέμπτη δραστηριότητα: «Μάθε τους πλανήτες» και «Ταίριαξε τους πλανήτες» της κατηγορίας «Παιχνίδια εξάσκησης», τα παιδιά εξασκούνται στην αναγνώριση των πλανητών. Οι παραπάνω ανακαλυπτικές και εμπεδωτικές δραστηριότητες είναι σε παιγνιώδη μορφή, έτσι, με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο, τα παιδιά αντλούν πληροφορίες, εφαρμόζουν και συστηματοποιούν τη νέα γνώση.

Η παραπάνω δραστηριότητα συνδυάστηκε με εκπαιδευτική επίσκεψη στο «Νόησις» και την παρακολούθηση στο Πλανητάριο της ταινίας «Αστερισμοί και μύθοι»  καθώς και της ζωντανής παρουσίασης «Διαστημική Αποστολή 101» σχετικά με το ηλιακό μας σύστημα, τους πλανήτες, αστερισμούς κ.ά.

5^η Δραστηριότητα

«Το Δωδεκάθεο: Ανακεφαλαίωση»

Δίνεται το 5ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, τα παιδιά καθοδηγούνται ώστε να κατανοήσουν τον τρόπο που λειτουργεί το λογισμικό HotPotatoes. Ακολουθώντας τα βήματα του Φύλλου Εργασίας εντοπίζουν στην Επιφάνεια Εργασίας τις συντομεύσεις των τριών τεστ και τα εφαρμόζουν. Τονίζεται ότι ο χρόνος για το κάθε τεστ είναι προκαθορισμένος στα δέκα λεπτά. Τα τεστ κατά σειρά εφαρμογής είναι:

1. Σταυρόλεξο αναγνώρισης θεών (Αρχείο HotPotatoes: theoiolympou).

2. Άσκηση πολλαπλών επιλογών, για τα σύμβολα των θεών (Αρχείο HotPotatoes: symbolatheon).

3. Άσκηση αντιστοίχισης ονομάτων θεών με φωτογραφίες από αγάλματα και ανάγλυφα θεών (Αρχείο HotPotatoes: agalmata-anaglyfa).

10. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Η αξιολόγηση υλοποιείται μέσα από τις δραστηριότητες που προτείνονται στα φύλλα εργασίας και στην τελευταία ανακεφαλαιωτική δραστηριότητα. Σε γενικές γραμμές θα λέγαμε ότι οι στόχοι που τέθηκαν στην αρχή του προγράμματος υλοποιήθηκαν σε ικανοποιητικό βαθμό. Επικράτησε ευχάριστο κλίμα και οι μαθητές/τριες έδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ανταποκρίθηκαν με προθυμία σε όλες τις δραστηριότητες και αντιμετώπισαν δημιουργικά και κριτικά τα θέματα που διαπραγματευτήκαμε. Παράλληλα, πέρα από τα γνωστικά πεδία, θεωρώ ότι τονώθηκε η αυτοεκτίμηση των «αδύναμων» μαθητών/τριών, οι οποίοι/ες συνεισέφεραν ανάλογα με τις δυνατότητές τους στην ομαδική εργασία.

11. ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ

Το διδακτικό σενάριο: «Το Δωδεκάθεο» θα μπορούσε να επεκταθεί σε θέματα καθημερινής ζωής και πώς αυτή έχει επηρεαστεί από τους θεούς του Ολύμπου και τους μύθους τους. Π.χ., οι θεοί του Ολύμπου σε νομίσματα, γραμματόσημα, μάρκες καταναλωτικών ειδών, λογότυπα εταιρειών, αθλητικών ομάδων κ.ά. (5. ΓΡΑΜΜΑΤΟΣΗΜΑ – ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ).

Επίσης, εμπλέκοντας τα πεδία της Γλώσσας και της Θεατρικής Αγωγής, θα μπορούσαν να καταγράψουν διαλόγους μεταξύ των θεών, στο πλαίσιο της παραγωγής λόγου και μετά να τους δραματοποιήσουν.

Παράλληλα, θα μπορούσαν να εκφραστούν εικαστικά με τη ζωγραφική απεικόνιση των θεών του Ολύμπου και των χαρακτηριστικών προσώπων ή αντικειμένων – συμβόλων που τους περιβάλλουν.

Τέλος, θεωρώ ότι ενδιαφέρουσα θα ήταν και η επέκταση σε θέματα τέχνης, κάνοντας μια αναδρομή από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα στον τρόπο που αναπαριστώνται οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου σε μωσαϊκά – ψηφιδωτά και ζωγραφικούς πίνακες γνωστών δημιουργών (6. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ)

Υποσημειώσεις: 1. Οι περισσότερες από τις φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν στις προβολές παρουσίασης και στα τεστ (Hot Potatoes) είναι «κατεβασμένες» από το διαδίκτυο. 2. Το διδακτικό σενάριο με τις εφαρμογές (Hot Potatoes και Kidspiration3) βρίσκεται αναρτημένο στη Βιβλιοθήκη Εκπαιδευτικών Δραστηριοτήτων,στο: ifigeneia.gr/repository/

Κορδελιό 19/02/2014

Εκπαιδευτικός: Σπινθηρόπουλος Χαράλαμπος

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

«ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ΣΚΙΩΝ ΣΤΗΝ ΤΑΞΗ ΜΑΣ: Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΚΑΙ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΤΟΥ»

ΤΑΞΗ: Β′

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ: Σπινθηρόπουλος Χαράλαμπος, Προδρομίδου Βαρβάρα

Σκοπός του Προγράμματος

Να προσεγγίσουν μια πλευρά της λαϊκής μας παράδοσης γνωρίζοντας την τέχνη του θεάτρου σκιών, συνειδητοποιώντας την αξία της μέσα στο χρόνο και παράλληλα την αναγκαιότητα διατήρησής της.

Στόχοι του Προγράμματος

– Να γνωρίσουν τους ήρωες του θεάτρου σκιών.

– Να κατανοήσουν τα ιδιαίτερα γνωρίσματα των ηρώων, χαρακτηρίζοντάς τους και εντοπίζοντας εκείνα τα χαρακτηριστικά που δηλώνουν την καταγωγή τους (τρόπος ομιλίας- τραγούδια – ντύσιμο).

– Να έρθουν σε επαφή με τα μουσικά μοτίβα μιας παράστασης σκιών.

– Να μάθουν τον τρόπο που ανέβαινε παλιότερα μια παράσταση Καραγκιόζη και τον πολυδιάστατο ρόλο του καραγκιοζοπαίχτη.

– Να αναπτύξουν τον προφορικό και γραπτό τους λόγο.

– Να εκφραστούν δημιουργικά με την παραγωγή μικρών διαλογικών κειμένων με ήρωες του θεάτρου σκιών.

– Να δημιουργήσουν ένα θεατρικό κείμενο συνθέτοντας τα διαλογικά κείμενα.

– Να αναπτύξουν την εικαστική τους έκφραση με την κατασκευή φιγουρών του θεάτρου σκιών.

– Να εκφραστούν μουσικοκινητικά και μέσα από την υποκριτική.

– Να αναπτύξουν τη συνεργατικότητα – ομαδικότητα και το σεβασμό προς τους άλλους μέσα από τις σχετικές δραστηριότητες.

Υποθέματα

– Το θέατρο σκιών στην Ελλάδα και αλλού.

– Έλληνες καραγκιοζοπαίχτες.

– Θεατρικά κείμενα.

– Οι χαρακτήρες.

– Οι φιγούρες.

– Γινόμαστε θεατρικοί συγγραφείς (μικρά διαλογικά κείμενα).

– Παραστάσεις: “Ο Καραγκιόζης αστροναύτης” (Β1) και “Ο Καραγκιόζης μάγειρας” (Β2).

Ανάλυση περιεχομένου – Στάδια υλοποίησης

– Σχηματισμός ομάδων τα μέλη των οποίων θα συνεργαστούν κυρίως στην παραγωγή των διαλογικών κειμένων, στην κατασκευή φιγουρών κ.α.

– Συγκέντρωση πληροφοριών σχετικών με την ιστορία του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα και αλλού.

– Γνωριμία με το θέατρο σκιών και τους ήρωες μέσα από παραστάσεις του Σπαθάρη και άλλων καραγκιοζοπαιχτών (dvd ή παρακολούθηση «ζωντανής» παράστασης σκιών).

– Οι φιγούρες σε άλλα μέρη του κόσμου (Ταϊλάνδη, Κίνα κ.α)

– Μελέτη των χαρακτήρων του θεάτρου σκιών ως προς τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους και την καταγωγή τους σε σχέση με το ντύσιμο, τα τραγούδια, την ντοπιολαλιά και τα μουσικά μοτίβα που συνοδεύουν την εμφάνισή τους στον μπερντέ.

– Τι χρειαζόμαστε για μια παράσταση σκιών. Ο μπερντές – οι φιγούρες – ο φωτισμός – τα μουσικά όργανα – οι καραγκιοζοπαίχτες.

– Παιχνίδια με το φως και τη σκιά.

– Διαβάζουμε κείμενα θεάτρου σκιών και εντοπίζουμε χαρακτηριστικές λέξεις ή φράσεις των ηρώων. Δραστηριότητα που θα μας βοηθήσει στο επόμενο στάδιο.

– Παραγωγή μικρών διαλογικών κειμένων με ήρωες του θεάτρου σκιών – σύνθεση θεατρικού κειμένου.

– Κατασκευή φιγουρών. Υλικά κατασκευής στα παλιότερα χρόνια.

– Καλλιέργεια υποκριτικής έκφρασης με την ανάληψη ρόλων και τη μίμηση των ηρώων.

– Κατασκευή ενημερωτικής αφίσας και προσκλήσεων για την παράστασή μας (παραγωγή λόγου αφίσας και πρόσκλησης).

– Παρουσίαση παραστάσεων σε παιδιά και γονείς.

Μεθοδολογία

Σχέδιο Εργασίας (Project): Η επιλογή του θέματος εντάσσεται στο πλαίσιο των ενδιαφερόντων των παιδιών και η εξέλιξή του διαμορφώθηκε από το κλίμα της τάξης και τη δυναμική της.

Ομαδοσυνεργατική μέθοδος: Ανάπτυξη συνεργατικού πνεύματος – Συμμετοχή όλων ανάλογα με τις δυνατότητές τους – Αλληλοσεβασμός – Ανάπτυξη ενσυναίσθησης – Τόνωση αυτοεκτίμησης του αδύναμου μαθησιακά παιδιού κ.λπ.

Βιωματική μέθοδος: Αυτενέργεια και ενεργός συμμετοχή των παιδιών μέσα από τις δραστηριότητες του προγράμματος, όπως αυτές αναφέρονται παραπάνω.

Διαθεματική προσέγγιση: Μαθηματικά και γλωσσικές ασκήσεις με τον Καραγκιόζη – Συγγραφή διαλόγων θεατρικού κειμένου – Δημιουργία ενημερωτικής αφίσας και πρόσκλησης – Εικαστικές δημιουργίες.

Δραστηριότητες

Κατασκευή φιγουρών θεάτρου σκιών

Οι φιγούρες…

Ο Καραγκιόζης και η Αγλαΐα

Τα Κολλητήρια

Ο Μπαρμπαγιώργος, ο Χατζηαβάτης και ο Σταύρακας

Ο Βεληγκέκας, η Βεζυροπούλα και ο Πασάς

Ο Μορφονιός και ο Νιόνιος (Σιορ – Διονύσης)

Κατασκευή αφισών

Οι αφίσες

Κατασκευή προσκλήσεων

Οι προσκλήσεις

Τα κείμενα των παιδιών

Στιγμιότυπα από τις πρόβες και την παράσταση…

ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ: “Ο ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗΣ ΜΑΓΕΙΡΑΣ”

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη διευθύντρια του Σχολείου μας, Μπιτσώρη Δέσποινα, για την αμέριστη συμπαράστασή της κατά την υλοποίηση του προγράμματος καθώς και τα παιδιά της Β τάξης, για το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό που έδειξαν.

Κορδελιό, Ιούνιος 2013

Εκπαιδευτικός: Σπινθηρόπουλος Χαράλαμπος