ΣΤΗ ΔΥΤΙΚΗ ΟΧΘΗ

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, Η Φόνισσα (εκδ. Εστία)

Γράφει η Σοφία Λίτσιου, Β3 ΓΕΛ Κρεμαστής

Η «Φόνισσα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη είναι το πρώτο βιβλίο που διάβασα. Παλιότερα, όσες φορές μπήκα στη διαδικασία να διαβάσω ένα βιβλίο, πάντα στη μέση το παρατούσα, γιατί χανόταν το ενδιαφέρον μου. Η Φόνισσα ήταν το πρώτο βιβλίο που άρχισα να διαβάζω με ενδιαφέρον και μέχρι την τελευταία σελίδα κρατήθηκε αμείωτο.

Αρχικά, αυτό που μου άρεσε ήταν ότι ο Παπαδιαμάντης με αυτήν την ιστορία μάς δείχνει τις αντιλήψεις που επικρατούσαν τότε, όπως και τη φτώχεια των ανθρώπων. Φαίνεται ότι δεν αναφέρεται σε γεγονότα που είναι τυχαία, αλλά σε ό,τι ζούσε και έβλεπε εκείνη την εποχή. Επιπρόσθετα, η αφήγησή του ήταν συγκλονιστική. Το συναίσθημα που επικρατούσε μέσα μου την ώρα που το διάβαζα ήταν η αγωνία για το τι θα ακολουθήσει μετά.

Αυτό όμως που μου τράβηξε περισσότερο την προσοχή ήταν η γλώσσα του Παπαδιαμάντη. Πραγματικά δεν πίστευα ποτέ στη ζωή μου ότι θα διάβαζα με τόση αγωνία και τόση ευχαρίστηση ένα βιβλίο που είναι γραμμένο στη συγκεκριμένη γλώσσα. Η «παπαδιαμαντική» γλώσσα έχει μία ιδιαίτερη γοητεία και μία μουσικότητα που την κάνει μοναδική. Αν το συγκεκριμένο βιβλίο δεν ήταν γραμμένο σε αυτήν τη γλώσσα, ίσως και να μην το διάβαζα.

Πιστεύω ότι αν το διαβάσω σε μεγαλύτερη ηλικία, θα μπορέσω να εκτιμήσω σημεία που τώρα δεν εντόπισα. Σίγουρα θα το ξαναδιαβάσω κάποια στιγμή στην ενήλικη ζωή μου.

Λήψη αρχείου

Ένα βιβλίο μυστηρίου, που όμως ταυτόχρονα εμπλουτίζει τις γνώσεις σου, αναφέροντας στοιχεία από την κοινωνία της Αρχαίας Αθήνας. Συνδέεται λοιπόν άμεσα με την Ιστορία και τα Αρχαία που διδασκόμαστε στην Α’ Λυκείου, κι ομολογώ πως το γεγονός αυτό ήταν πολύ ωφέλιμο για εμάς όσον αφορά την βέλτιστη κατανόηση του. Η συγγραφέας διηγείται λεπτομερώς την έντονη προσπάθεια του πρωταγωνιστή μας να ανακαλύψει τον/την δολοφόνο του αγαπημένου του ξαδέρφου. Η ιστορία διαδραματίζεται στην Αθήνα, της οποίας τα σκοτεινά στενά – και ιδιαίτερα αυτά του Πειραιά – παίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή της. Ιερόδουλες, δολοφόνοι κι αναίσχυντοι εγκληματίες “βολτάρουν ” ανενόχλητοι θέτοντας τον αποφασισμένο να βρει τον ένοχο, πρωταγωνιστή μας σε κίνδυνο… Κατά την άποψή μου πρόκειται  για ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, το οποίο μάλιστα σε βάζει σε σκέψεις. Για παράδειγμα, είχαμε την ευκαιρία να δούμε  για άλλη μια φορά, την άθλια στάση της κοινωνίας απέναντι στο γυναικείο φύλο, το οποίο όμως έπαιξε εν τέλει ζωτικής σημασίας ρόλο στην έκβαση της ιστορίας. Μου άρεσε πολύ ο τρόπος με τον οποίο η συγγραφέας μας μετέφερε τις ενέργειες του πρωταγωνιστή, το πώς δηλαδή έπραττε στην καθημερινή του ζωή, τους τρόπους με τους οποίους καθημερινά επιχειρούσε να ανακαλύψει τον ένοχο.  Παρ ’όλα αυτά, ένα χαρακτηριστικό του βιβλίου που δεν με ενθουσίασε και δυστυχώς θεώρησα κάπως αχρείαστο και κουραστικό, ήταν η πληθώρα ονομάτων που συνεχώς ανέφερε –χωρίς βέβαια να κρίνω την επιλογή αυτή της συγγραφέως και μιλώντας τελείως υποκειμενικά-.  Τέλος, θεωρώ πως το βιβλίο αυτό προσπάθησε έμμεσα (ίσως κι άμεσα) να μας περάσει  ορισμένα μηνύματα σχετικά με την στάση των ανθρώπων απέναντι στον πλούτο/περιουσία. Η δολοφονία αυτή έγινε με απώτερο στόχο την απόκτηση κληρονομιάς και γενικότερα, παρατήρησα πως σε πολλές περιπτώσεις της εποχής εκείνης, οι άνθρωποι –όπως συμβαίνει και σήμερα φυσικά – γίνονταν υποχείρια του χρήματος, φτάνοντας σε ηθική κατάπτωση, καταλύοντας τους νόμους και κάθε είδους αξίες. Μου άρεσε ουσιαστικά που ένα βιβλίο μυστηρίου, έθιξε ταυτόχρονα κι ένα τέτοιο, διαχρονικό φαινόμενο!

Το βιβλίο αυτό, πιστεύω θα μου μείνει αξέχαστο. Θεωρώ πως είναι μαγικός ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας από εμάς, μπορεί να μεταφερθεί χιλιάδες χρόνια πίσω, στην χρυσή εποχή  του Περικλή, την εποχή που η Αθήνα βρισκόταν στο απόγειό της. Η συγγραφέας περιγράφει με τρόπο μοναδικό και απίστευτα παραστατικό το σκηνικό στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία. Εμφανίζονται μπροστά σου το λιμάνι του Πειραιά, τα Μακρά Τείχη, οι πλατείες, τα συμπόσια των πλούσιων πολιτών, οι χώροι στους οποίους παρευρίσκονταν οι γυναίκες με τόση ζωντάνια και αμεσότητα που νομίζεις πως εσύ ο ίδιος, κάνεις μια βόλτα στην αρχαία Αθήνα. 

      Πέρα όμως από την “βόλτα στο παρελθόν” που σου προσφέρει αυτό το βιβλίο, αποκτάς και πολλές γνώσεις για εκείνη την εποχή. Παρατηρείται ο τρόπος ζωής των Αθηναίων πολιτών που κύρια υποχρέωση τους ήταν η συμμετοχή τους στα κοινά και στην διοίκηση της πόλης .Ακόμα διαφαίνεται η ζωή των γυναικών εκείνη την εποχή καθώς βρίσκονταν όλη την ημέρα στο σπίτι τους και μονάχα οι γυναίκες “ελευθέρων ηθών”, όπως η Φρύνη, εμφανίζονται με μια μεγαλύτερη άνεση στον έξω κόσμο μονάχες. Τέλος γίνεται μία αναφορά στον τρόπο ζωής και αντιμετώπισης των δούλων στην αρχαία Αθήνα, καθώς δεν είχαν τις καλύτερες συνθήκες ζωής λόγω της χαμηλής κοινωνικής και οικονομικής τους τάξης. 

     Ακόμα λατρεύω γεγονός πως ο Αριστοκλής αγωνιζόταν με τόσο πάθος για να βρει τον δολοφόνο του ξαδέλφου του, του Νικόστρατου. Διεξάγει ατέλειωτες έρευνες με σκοπό να βρει τον αληθινό ένοχο αυτού του εγκλήματος. Παρόλο που πολλές φορές οδηγείται σε λανθασμένα συμπεράσματα δεν το βάζει ποτέ κάτω φτάνοντας στο σημείο να ρισκάρει ακόμα και την ίδια την ζωή του. Όπως φαίνεται από το βιβλίο όταν έχει αρχίσει να διαλευκάνει την υπόθεση γίνονται από τον δολοφόνο πολλές απόπειρες για να δολοφονήσει τον Αριστοκλή. Ωστόσο εκείνος αντιμετωπίζει τις δυσκολίες και τελικά ανακαλύπτει τον  διπρόσωπο άνθρωπο ο οποίος σκότωσε τον ξάδελφο του αλλά παράλληλα έδειχνε με ψεύτικο τρόπο, πως ήταν φίλος του αδελφού του χωρίς να είναι αληθινά φίλος του. Στην πραγματικότητα τον πλησίασε με σκοπό να μην τον υποψιαστούν. Το ένστικτο όμως το Αριστοκλή του έλεγε πως κάτι δόλιο κρυβόταν κάτω από αυτόν τον άνθρωπο και αποδείχθηκε πως είχε δίκιο. 

    Επομένως θεωρώ αυτό το βιβλίο πως ήταν εκπληκτικό και το συνιστώ ανεπιφύλακτα. Ο τρόπος με τον οποίο εξελίσσεται η ιστορία, η παραστατικότητα με την οποία εμφανίζεται ο τρόπος ζωής στην Αθήνα τον 4ο αιώνα π.Χ. , ο καθοριστικός ρόλος που “έπαιζε” ο κάθε χαρακτήρας ξεχωριστά και ο μοναδικός τρόπος παρουσίασης του βιβλίου χάρη στη συγγραφέα, καθιστούν το βιβλίο ως ένα μοναδικό μυθιστόρημα! 

Το Έγκλημα στην Αρχαία Αγορά είναι ένα βιβλίο μυστηρίου πράγμα πού μαρεσει αλλά έχει επίσης πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την Αρχαία Ελλάδα που συνήθως δεν είναι σε σχολικά βιβλία. Ξέροντας πως θα είχε και μυστηρίο αλλά και πληροφορίες για την Αρχαία Ελλάδα περίμενα πολλά από αυτό το βιβλίο και ευτυχώς, είχε όλα όσα ήθελα. Ο Αριστοκλής ήταν ενδιαφέρων πρωταγωνιστής και πιστεύω πως άλλαξαν οι γνώμες του στην διάρκεια του βιβλίου πού πιστεύω είναι πάντα καλό για έναν πρωταγωνιστή. Ο Δημήτριος πάντως ήταν ο αγαπημένος μου χαρακτήρας καθως ήταν αφελής (για κάποιον λόγο μου φάνηκε γλυκό πόσο εκτιμούσε τον Νίκοκλη και λυπάμαι πού έχασε τον φίλο του. Δεν μπορώ να το εξηγήσω) αλλά στο τέλος κατάλαβε το λάθος του και χωρίς αυτόν θα την γλίτωνε ο Νίκοκλης. Ήταν μία τεράστια στιγμή για την πρόοδο του ως άνθρωπος). Η Θεοδότη ήταν επίσης ενδιαφέρουσα χαρακτήρας και η αλήθεια είναι θα προτιμούσα να δημιουργούσε σχέση ο Αριστοκλής με εκείνη καθώς, παρόλο πού ήταν συνηθισμένο για την εποχή, η σχέση του με την ξαδέρφη του ήταν κάπως αηδιαστική. Τουλάχιστον έζησε μια ωραία ζωή και εκείνη στην ωραία Ρόδο χωρίς να χρειαστεί να ξαναδουλέψει ως πόρνη. Μαρέσει η προσωπικότητα τής καθώς έκανε το σωστό όταν πήγε να ενημερώσει τον Αριστοκλή για την Μέλισσα παρόλο που έβαλε σε κίνδυνο τον εαυτό της. Ο Διογνητος ήταν ένας κακός άνθρωπος ακόμα και αν δεν είχε σχέση με την δολοφονία του Νικόστρατου. Ήταν φιλοχρήματος και δεν ενδιαφερόταν καθόλου για την οικογένεια του. Η Μέλισσα και η Αβροτονον ήταν δύο κοπέλες πού είχαν δύσκολη ζωή και τις εκμεταλλευτηκαν παρά πολύ. Και οι δύο άξιζαν καλύτερη ζωή. Eιδικα η Αβροτονον πού χρησιμοποιήθηκε και στην συνέχεια πετάχτηκε και απτόν Νικόστρατο με τον Ευφημιο αλλά και από την ίδια την Φρύνη. Φυσικά αυτό το βιβλίο δεν είναι άψογο, υπάρχουν και κάποια πράγματα που δεν μου αρεσαν και αν δεν υπήρχαν, το βιβλίο θα ήταν τέλειο. Πρώτον, υπήρχαν παρά πολλά ονόματα που δεν χρειάζεται να ξέρουμε. Αν ο χαρακτήρας δεν μιλάει ή μιλάει για πολύ λίγο και δεν έχει μεγάλη σημασία ως προς το νόημα της ιστορίας, δεν έχουμε λόγο να μάθουμε το όνομα του. Ειδικά στο συμπόσιο που έκανε ο Κορίνθιος είχε διάφορα ασήμαντα ονόματα που ήταν απλοί άνθρωποι χωρίς καμία σημασία στην ιστορία. Δεύτερον, ήθελα η Φρύνη να υπερασπιστεί τις “κόρες” της αλλά ήταν στην ουσία συνένοχος που με έκανε να ενοχληθώ λίγο. Τρίτον, πιστεύω πως ο Νικόστρατος δεν άξιζε όλη αυτήν την έρευνα. Φυσικά, άμα ήμουν στην θέση του Αριστοκλή θα ερευνούσα και εγώ αλλά κινδύνεψαν τόσα άτομα για έναν άνθρωπο που έχει καταστραψει τις ζωές παρά πολλών ανθρώπων. Τέταρτον, θα ήταν καλύτερο αν υπήρχε ένας ακόμα ύποπτος μέχρι το τέλος αλλά ήταν ευκολο να καταλάβεις ποιος σκότωσε τον Νικόστρατο. Θα ήταν ωραίο να υπήρχε μια ανατροπή για να σοκαριστουμε αλλά η αλήθεια είναι δεν μπορώ να βρω κάποιον που θα ήταν καλύτερος υποψήφιος για δολοφονία. Πέμπτον , μετά τον θάνατο της γριάς και πριν εμφανιστεί η Μέλισσα δεν υπήρχε πολύ συναίσθημα και είχα χάσει λίγο τον ενδιαφέρον μου παρόλο που προσπαθούσα να συγκρατήσω όσο ποίο πολλές πληροφορίες όσο μπορούσα. Τέλος, θέλω να πω ότι αυτό το βιβλίο με άγγιξε παραπάνω από το παιδί του Νώε. Οι χαρακτήρες σε αυτό το βιβλίο ήταν πιο ενδιαφέρον απτό παιδι του Νώε και γενικά είχε πληροφορίες για την αρχαία Ελλάδα που δεν ήξερα καί μου ήταν ευχάριστο να μάθω. Το παιδί τού Νώε όμως είχε πληροφορίες για την Εβραϊκή θρησκεία για την οποία δεν είχα ενδιαφερθεί αλλά πάντως συγκράτησα κάποια πράγματα και από εκείνο. Ελπίζω αν βρώ χρόνο στο μέλλον να τα ξαναδιαβάσω και τα δύο καθώς είναι πάρα πολύ ωραία βιβλία. Τώρα πάμε για το επόμενο!!

Λήψη αρχείου

Λήψη αρχείου

Λήψη αρχείου

Λήψη αρχείου

Το παιδί του Νώε είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσαμε στη λέσχη.Η πρώτη μας συνάντηση μετά την ανάγνωση του βιβλίου ήταν πολύ συγκινητική και ενδιαφέρουσα. Ανταλλάξαμε σκέψεις και συναισθήματα που είχαμε κατά την ανάγνωση του βιβλίου. Ταυτόχρονα όμως ήταν ένας καλός τρόπος να γνωριστούμε καλύτερα μεταξύ μας ακούγοντας τις απόψεις ο ένας του άλλου. Το βιβλίο αυτό είναι ξεχωριστό και γεμάτο μυνήματα για την ζωή. Όπως για παράδειγμα να αποδεχόμαστε την διαφορετικότητα των θρησκειών, περνάει  επίσης μυνήματα για τη φιλία,την αυτοεκτίμηση,την αγάπη προς τον συνάνθρωπο και την αντοχή στις δύσκολες καταστάσεις που βρισκόμαστε. Επιπλέον να έχουμε πίστη και να είμαστε ο εαυτός μας ακόμα και αν οι άλλοι προσπαθούν να μας αλλάξουν.Το βιβλίο διαδραματίζεται στην διάρκεια του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου στο Βέλγιο με πρωταγωνιστή ένα 7χρονο εβραιόπουλο που ονομάζονταν  Τζοζέφ το οποίο προσπαθεί να ξεφύγει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των Ναζί. Για να σωθεί, οι γονείς του τον παραδίδουν στον πατέρα Πόνς,ο οποίος ήταν ιερέας  της επαρχίας. Ο ιερέας προσπαθεί να σώσει μαζί με τον Τζοζέφ και άλλα εβραιόπουλα από τον φόβο του Ολοκαυτώματος. Το οικοτροφείο του μετατρέπεται σε μια πραγματική κιβωτό που ο πατέρας Πόνς παίρνει τον ρόλο του Νώε και προσπαθεί να διασώσει τον Εβραϊκό πολιτισμό από την εξαφάνιση του .Ένα από τα αγαπημένα μου σημεία σε αυτό το βιβλίο ήταν, όταν ο μικρός Τζοζέφ αφού βρήκε την οικογένεια του ,γύρισε πίσω στο παρεκκλήσι του πατέρα Πόνς για να του πει ότι θέλει να πιστεύει στον Ιησού Χριστό.Η πρώτη κουβέντα του ιερέα όμως ήταν να του πει  πως είναι από τους τελευταίους Εβραίους  επιζώντες και πως πρέπει να δεχτεί αυτό που είναι. Αν ήταν κάποιος άλλος στην θέση του θα τον είχε μεταπείσει να αλλάξει θρησκεία αλλά εκείνος επέλεξε να εξηγήσει στον Τζοζέφ πως είναι σημαντικό να πιστεύει στην θρησκεία του διότι κάποια μέρα θα είναι ζωντανή απόδειξη της. Αποτελεί ένα παράδειγμα προς μίμηση στο συγκεκριμένο σημείο και μας δείχνει πως και εμείς πρέπει να αποδεχόμαστε και να σεβόμαστε τους άλλους έτσι όπως είναι και να μην προσπαθούμε να τους υποβάλλουμε τα δικά μας πιστεύω.Δεν θα μπορούσα να παραλείψω επίσης το σημείο που ο ιερέας είπε στον Τζόζεφ πως ο πατέρας του τον αγαπάει. Ίσως και με τον λάθος τρόπο αλλά θα πρέπει να του ανταποδώσει και εκείνος την αγάπη του, γιατί δεν θα λάβει τόση αγάπη από κανέναν άλλον. Αυτό το κομμάτι προσωπικά πιστεύω πως είναι από τα πιο συγκινητικά της ιστορίας διότι μας δείχνει πόσο σημαντικός είναι ο θεσμός της οικογένειας και πως ότι και να γίνει η οικογένεια μας  θα είναι εκεί για εμάς ακόμα και τις στιγμές που δεν έχουμε κανέναν άλλο .Τέλος  διαβάζοντας το βιβλίο αυτό μπήκα στην θέση αυτού του μικρού αθώου παιδιού και συμμερίστηκα τον πόνο του αλλά και ένιωσα πόσο σκληρά είναι όλα αυτά που βίωσε. Από το άγχος που είχε αν θα ξαναδεί του γονείς του μέχρι όλες αυτές τις δύσκολες καταστάσεις που πέρασε γεμάτος φόβο και ανησυχία για το πώς θα τον έβρισκε η επόμενη μέρα. Κατάλαβα πόσο τυχεροί είμαστε για όλα αυτά που έχουμε και πως παρόλα αυτά ακόμα είμαστε άπληστοι,γεγονός το οποίο με στεναχωρεί. Πιστεύω πως μετά την ανάγνωση του βιβλίου αυτού άλλαξαν αρκετά πράγματα στον τρόπο με τον οποίο βλέπω την ζωή και πως δεν πρέπει να είμαστε τόσο υπερόπτες των πραγμάτων.

Μαρία Τσαμπουράκη

Α’5