Σε έκθεσή της που παρουσιάστηκε στις 13/9/2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη υλοποιούν τις συστάσεις της ΕΕ ώστε τα παιδιά να μπορούν απολαμβάνουν τον ψηφιακό κόσμο με αξιοπιστία και ασφάλεια. Τα κράτη μέλη και ο κλάδος καταβάλλουν συνεχείς προσπάθειες για την υλοποίηση των συστάσεων της ΕΕ, του 1998 και του 2006, που αποβλέπουν στην προστασία των ανηλίκων κατά τη χρήση οπτικοακουστικών και διαδικτυακών υπηρεσιών. Τα μέτρα όμως που ελήφθησαν αποδείχθηκαν ανεπαρκή συνολικά.
Συγκεκριμένα, από την έκθεση προκύπτει ότι οι χώρες της ΕΕ δεν ανταποκρίνονται επαρκώς, ή ότι έχουν διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά την αντιμετώπιση και την καταγγελία παράνομου ή βλαβερού περιεχομένου, την εξασφάλιση της πρόσβασης των παιδιών σε κατάλληλο για την ηλικία τους περιεχόμενο, καθιστώντας τα κοινωνικά δίκτυα ασφαλέστερα για τα παιδιά και προστατεύοντάς τα από βλαβερά βιντεοπαιχνίδια. Για παράδειγμα, πολλές είναι οι διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι ανοιχτές τηλεφωνικές γραμμές ελέγχουν τη νομιμότητα, ή τη βλαβερότητα του περιεχομένου που τους καταγγέλλεται, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο ανατρέχουν στην πηγή του και το επισημαίνουν στις αρμόδιες αρχές. Παρομοίως, οι χώρες της ΕΕ χρησιμοποιούν διάφορα συστήματα διαβάθμισης με βάση την ηλικία και τεχνικά μέσα ώστε οι ιστότοποι και τα παιχνίδια να ενδείκνυνται για άτομα της συγκεκριμένης ηλικίας. Από την έκθεση προκύπτει ότι υπάρχουν σημαντικά περιθώρια για την ενίσχυση της προστασίας των παιδιών στα πεδία αυτά. Η Επιτροπή πρόκειται να αντιμετωπίσει αυτά τα ζητήματα εντός του τρέχοντος έτους στο πλαίσιο ολοκληρωμένης πρωτοβουλίας για την ενδυνάμωση και την προστασία των παιδιών που χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες.
Στην έκθεση προτείνεται ανάληψη διάφορων δράσεων, όπου περιλαμβάνονται:
Βλαβερό και παράνομο περιεχόμενο: ευρύτερη γνωστοποίηση των ανοιχτών γραμμών επικοινωνίας και βελτίωση των υποδομών στήριξης ώστε να γίνεται αποτελεσματικότερα η απομάκρυνση παράνομου περιεχομένου.
Κοινωνική δικτύωση και ιδιωτικότητα: ενίσχυση της ευαισθητοποίησης όσον αφορά τους κινδύνους και τους τρόπους περιορισμού τους.
Συστήματα διαβάθμισης με βάση την ηλικία: ευρύτερη χρήση συστημάτων διαβάθμισης με βάση την ηλικία (όπως του PEGI) για on line παιχνίδια· κατάρτιση δεοντολογικών κωδίκων και άλλων τρόπων για ευαισθητοποίηση του λιανικού εμπορίου ως προς τη διαβάθμιση με βάση την ηλικία, ώστε να αποφεύγονται πωλήσεις παιχνιδιών σε ανήλικους·
Ιστορικό
Η μέριμνα ώστε το διαδίκτυο να καταστεί ένας καλύτερος τόπος για τα παιδιά συγκαταλέγεται στις προτεραιότητες του Ψηφιακού θεματολογίου για την Ευρώπη.
Σύμφωνα με την έρευνα EUKidsOnline (βλ. πρότερη ανακοίνωση), οι 9-10χρονοι χρήστες του διαδικτύου στην Ευρώπη αναφέρουν ότι, κατά μέσο όρο, άρχισαν να συνδέονται από ηλικία 7 ετών. Ποσοστό 33% των συνδέονται διαδικτυακά με κινητό τηλέφωνο ή συσκευή χειρός. Το 77 % των 13-16χρονων και το 38 % των 9-12χρονων χρηστών του διαδικτύου στην Eυρώπη δηλώνουν ότι διαθέτουν λογαριασμό σε ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης· το ένα τέταρτο όσων χρησιμοποιούν ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης αναφέρουν ότι το προφίλ τους είναι δημόσιο. Οποιαδήποτε ενωσιακή στρατηγική στο πεδίο αυτό οφείλει να λαμβάνει υπόψη τον παγκόσμιο και συνεχώς μεταβαλλόμενο χαρακτήρα του ψηφιακού περιβάλλοντος και να ανταποκρίνεται με ευελιξία στις νέες προκλήσεις.
Οι συστάσεις της ΕΕ, του 1998 και του 2006, για την προστασία των ανηλίκων αφορούσαν το γεγονός ότι η ενωσιακή και η εθνική κανονιστική ρύθμιση δεν μπορεί πάντοτε να συμβαδίζει με τον γοργό ρυθμό των εξελίξεων στο πεδίο των οπτικοακουστικών και των διαδικτυακών υπηρεσιών πληροφοριών. Σε επίπεδο ΕΕ (μέσω της οδηγίας για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) και στα περισσότερα κράτη μέλη ισχύουν συγκεκριμένοι κανόνες ειδικά για το περιεχόμενο των οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας. Αυτό καθιστά ακόμη πιο σημαντική για τα κράτη μέλη και τους παρόχους υπηρεσιών την επίγνωση των νέων προκλήσεων όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων και την προώθηση των κατάλληλων συνθηκών πλαισίου, μέσω συνεργασίας των ενδιαφερόμενων φορέων και συρρύθμισης ή αυτορύθμισης.
Η έκθεση αναφέρεται σε διάφορες δράσεις που περιλαμβάνει το Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη. Η Επιτροπή έχει εν προκειμένω αναλάβει δέσμευση για «προώθηση πολυμερούς διαλόγου ενδιαφερομένων και αυτορύθμισης των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων παρόχων υπηρεσιών (π.χ. πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, πάροχοι κινητών επικοινωνιών), ιδίως όσον αφορά τη χρήση των υπηρεσιών τους από ανηλίκους» (δράση 37).
Το Ψηφιακό θεματολόγιο καλεί επίσης τα κράτη μέλη «έως το 2013, να έχουν εφαρμόσει πλήρως ανοικτές γραμμές επικοινωνίας για την καταγγελία προσβλητικού ή βλαβερού on line περιεχομένου, να διοργανώσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης παιδιών για την Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, και να προσφέρουν διδασκαλία on line ασφάλειας στα σχολεία, καθώς και να ενθαρρύνουν παρόχους αντίστοιχων υπηρεσιών να εφαρμόζουν μέτρα αυτορύθμισης σχετικά με τη διαδικτυακή ασφάλεια των παιδιών» (δράση 40).
Εξάλλου, η Επιτροπή επιδιώκει την προώθηση της δημιουργίας διαδικτυακού ποιοτικού περιεχομένου ανάλογου προς την ηλικία του παιδιού (βλ. πρότερη ανακοίνωση). Ένας στους τρεις 9-12χρονους βρίσκει στο διαδίκτυο αρκετά ενδιαφέροντα πράγματα, όπως δήλωσαν σε έρευνα του EUKidsOnline (βλ. σχετική ανακοίνωση).
