Στα μονοπάτια του λόγου…

Τα αρχαιόθεμα ποιήματα καταλαμβάνουν περίοπτη θέση στο ποιητικό σύμπαν του Γιάννη Ρίτσου. Τόσο στους εκτενείς δραματικούς μονολόγους της «Τέταρτης διάστασης» όσο και σε σύντομα ποιήματα που συμπεριλήφθηκαν σε συλλογές όπως οι «Μαρτυρίες» και οι «Επαναλήψεις», ο ποιητής αξιοποίησε ποικιλοτρόπως τον αρχαίο μύθο (ή γεγονότα από την αρχαία ελληνική ιστορία) διευρύνοντας την οπτική του, σε μια […]

  «Τα “Δεκαοχτώ λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας” του Γιάννη Ρίτσου: μια ποιητική συλλογή στη σχολική τάξη».1 Η παρούσα εισήγηση σχετίζεται με διδακτικό σενάριο που είναι πλέον προσβάσιμο μέσω του ιστοχώρου «Πρωτέας» του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας.2 Για τον λόγο αυτό, δεν θα παρουσιαστεί αναλυτικά η πορεία υλοποίησης του εν λόγω σεναρίου. Αντιθέτως, θα εστιάσουμε κατ΄ αρχάς […]

Γιάννη Ρίτσου, «Ο αφανισμός της Μήλος»: μία ανάγνωση Του Γιάννη Κονδυλόπουλου (1) Το 1969 ο Γιάννης Ρίτσος γράφει την ποιητική σύνθεση «Ο αφανισμός της Μήλος».2 Πρόκειται για έργο με ανάπτυξη σκηνική, ένα χορικό, οι στίχοι του οποίου κατανέμονται σε «τρεις γριές ξερακιανές, έρημες, δούλες σε ξένο τόπο». Στο εισαγωγικό αφηγηματικό μέρος διαβάζουμε: «Σίγουρα γριές της […]

Η αρχή κάθε καινούριας χρονιάς συνοδεύεται από ανομολόγητες ή εκπεφρασμένες ελπίδες για καλύτερο μέλλον. Ο άνθρωπος ανέκαθεν στεκόταν ενεός μπροστά στο άδηλον του μέλλοντος, οπότε οι ευχές κρίνονται επιβεβλημένες, στην προσπάθεια καθενός να λειάνει κάπως το κακοτράχαλο και ανεξερεύνητο έδαφος στο οποίο θα πορευτεί για τις επόμενες 365 ημέρες. Η 1η Ιανουαρίου είναι ένα ορόσημο […]

  Το 1979, στο Καρλόβασι της Σάμου, ο Γιάννης Ρίτσος γράφει τη συλλογή “Μονόχορδα”. Αποτελείται από μονόστιχα ποιήματα-διαμάντια, που με τη λακωνική τους διατύπωση προσφέρουν στον αναγνώστη την ευκαιρία να συμπληρώσει μόνος του τις σιωπές και τις παύσεις του ποιητή, λειτουργώντας  εντέλει υπονομευτικά για τον τίτλο της συλλογής: τα ποιήματα, πλούσια σε αρμονικές και χρώματα, προσφέρουν […]