Γράφει για το efiveia.gr η Ψυχολόγος Ράνια Τοπτσόγλου
Η μετάβαση από το δημοτικό σχολείο στο γυμνάσιο δυσκολεύει πολλές φορές τους εφήβους, όχι μόνο γιατί βρίσκονται ξαφνικά σε νέο περιβάλλον με νέους ανθρώπους, αλλά και γιατί πρέπει να προσαρμοστούν στις απαιτήσεις της ύλης της καινούριας αυτής βαθμίδας εκπαίδευσης. Έχουν συνηθίσει σε διαφορετικούς ρυθμούς διαβάσματος και τώρα ξαφνικά πρέπει να πιεστούν προκειμένου να τα προλάβουν όλα. Αυτά που έχουν να μάθουν τους φαίνονται πάρα πολλά και δυσκολεύονται να οργανώσουν σωστά το χρόνο τους, με αποτέλεσμα να καθυστερούν, να αγχώνονται και να απογοητεύονται. Τότε είναι η στιγμή που χρειάζονται τη συμβουλή μας προκειμένου να μπορέσουν να πατήσουν γερά στα πόδια τους, και να ξεπεράσουν τις δυσκολίες τους.
Πώς μπορεί να βοηθηθεί ένας έφηβος από τους γονείς του;
Η κυρία Τοπτσόγλου συμβουλεύει στο efiveia.gr.
- Αρχικά συμβουλέψτε τον να φτιάξει ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα με στήλες, μία για κάθε μέρα, στο οποίο θα αναφέρονται όλες οι υποχρεώσεις του μόλις γυρνάει από το σχολείο, δηλαδή τόσο το διάβασμα για την επόμενη μέρα, όσο και άλλες δραστηριότητες που πιθανόν έχει. Θα πρέπει μάλιστα να σημειώσει συγκεκριμένες ώρες που θα διαβάζειει το κάθε μάθημα και θα ασχολείται με την κάθε δραστηριότητα. Είναι σημαντικό, αυτό το πρόγραμμα να είναι ρεαλιστικό, να ανταποκρίνεται στις δυνάμεις του, να περιλαμβάνει μικρά διαλείμματα, αλλά και μία μέρα, όπως την Κυριακή, τελείως ελεύθερη για να κάνει πράγματα που τον ευχαριστούν.
- Προκειμένου να βεβαιώνεται ότι είναι μέσα στο χρόνο που έχει ορίσει κάθε φορά, να έχει ένα ρολόι κοντά του το οποίο θα συμβουλεύεται.
- Επίσης, θα πρέπει να έχει έναν συγκεκριμένο χώρο μελέτης, για παράδειγμα το γραφείο του, ο οποίος θα είναι άδειος από περιττά πράγματα, όπως παιχνίδια ή κινητό, για να μην του αποσπάται η προσοχή.
- Στη συνέχεια καλό είναι να ξεχωρίσει, ίσως στην αρχή και με τη δική σας βοήθεια, τα μαθήματα που έχει να διαβάσει, καθώς και να βρει τι έχει να κάνει σε αυτά.
- Κάποιοι έφηβοι προτιμούν να ξεκινούν με τα μαθήματα που τους δυσκολεύουν περισσότερο για να τους μένουν μετά μόνο τα εύκολα, ενώ κάποιοι άλλοι προτιμούν να τελειώνουν πρώτα με όλα τα εύκολα, ώστε να επικεντρωθούν μετά σε αυτό που τους δυσκολεύει. Συζητήστε μαζί του τι τον βολεύει και παροτρύνετέ τον να ακολουθεί πάντα αυτό το σύστημα.
- Στα θεωρητικά μαθήματα, μια καλή τεχνική είναι να χωρίζει την ύλη σε κομμάτια και στη συνέχεια να διαβάζει το κάθε κομμάτι δύο φορές, υπογραμμίζοντας τη δεύτερη φορά τα πιο σημαντικά. Ύστερα, να κάνει ερωτήσεις στον εαυτό του για να δει αν μπορεί να τις απαντήσει. Έτσι σταδιακά αναγνωρίζει τι ξέρει καλά και τι χρειάζεται ξαναδιάβασμα.
- Μια άλλη στρατηγική είναι να συνδέει τις γνώσεις που αποκτά καθώς διαβάζει, με κάτι που ήδη ξέρει από την καθημερινότητά του. Για παράδειγμα, στο μάθημα της Φυσικής προκειμένου να κατανοήσει και να θυμάται τον τύπο της ταχύτητας μπορεί να κάνει ένα παράδειγμα στο μυαλό του με την απόσταση μέχρι να πάει στο χωριό του, την ώρα που θα χρειαστεί να φτάσει και το πόσο γρήγορα θα ταξιδέψει.
- Μία τεχνική που χρησιμοποιούν πολλοί έφηβοι και ισχυρίζονται ότι τους βοηθάει, είναι το να κάνουν διαγράμματα με τις βασικές πληροφορίες του κειμένου που πρέπει να μάθουν και ύστερα να διαβάζουν από αυτά.
- Μπορεί επίσης να φτιάξει κάρτες που από μπροστά να έχουν τις ερωτήσεις και από πίσω τις απαντήσεις και να βάλει έτσι ένα μικρό κουίζ στον εαυτό του, ελέγχοντας τι ξέρει και τι όχι. Οι κάρτες είναι βολικές γιατί κάθε γνώση είναι απομονωμένη και μπορεί να γίνει ευκολότερα επανάληψη σε ό,τι δε θυμάται καλά.
- Μία μέθοδος προκειμένου να θυμάται μεγάλο όγκο ύλης, είναι να μην προσπαθεί να την μάθει τελευταία στιγμή σε ένα απόγευμα, αλλά να την απλώνει σε πολλές μέρες. Αν για παράδειγμα ξέρει μία εβδομάδα νωρίτερα ότι πρόκειται να γράψει ένα διαγώνισμα, προτείνετέ του να διαβάζει λίγο κάθε μέρα και να αφήσει για την τελευταία μέρα μία ή δύο επαναλήψεις, ανάλογα με τον χρόνο του.
- Εξηγήστε του ότι προκειμένου να εμπεδώσει κάτι, δεν αρκεί να ξαναδιαβάζει το ίδιο κείμενο, χωρίς κάποια από τις παραπάνω τεχνικές, καθώς όταν ο εγκέφαλος βλέπει τις ίδιες πληροφορίες θεωρεί ότι τις ξέρει πολύ καλά και προσπερνάει πολλές από αυτές χωρίς να δίνει σημασία.
- Τέλος, επισημάνετέ του ότι μπορεί να είναι σε κάποιον τομέα καλός, όπως για παράδειγμα στα μαθηματικά, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να γίνει καλός και στους υπόλοιπους τομείς. Ας θυμηθεί πώς κατάφερε να γίνει καλός στον συγκεκριμένο τομέα. Τα κατάφερε με εξάσκηση και διάβασμα, άρα αν προσπαθήσει, μπορεί να τα καταφέρει εξίσου καλά και κάπου αλλού.
Γενικά, να θυμάστε ότι κανείς δε χρειάζεται να είναι τέλειος στο σχολείο, όμως αν ένας έφηβος κάνει σωστό προγραμματισμό, έχει προσήλωση στους στόχους του και καταβάλει μικρή προσπάθεια για να τους πετύχει, μπορεί να έχει μια ικανοποιητική για τον ίδιο απόδοση και να του μένει και χρόνος για ξεκούραση.