14 Μαΐου 1920: απελευθέρωση της Θράκης
Λίγα λόγια για την ιστορία
Κάθε χρόνο σαν σήμερα στις 14 Μαΐου γιορτάζουμε την απελευθέρωση της Θράκης η οποία είχε υποδουλωθεί στους Οθωμανούς γύρω στο 1360. Με τη συνθήκη του Βουκουρεστίου τον Αύγουστο του 1913 η Δυτική Θράκη παραχωρείται στους Βούλγαρους. Ο Θρακιώτικος λαός ξεσηκώνεται, διώχνει τις Βουλγαρικές δυνάμεις, κηρύσσει την αυτονομία της περιοχής και σχηματίζει προσωρινή Κυβέρνηση.
Η Ελληνική Κυβέρνηση όμως, τηρώντας τους όρους της Συνθήκης του Βουκουρεστίου, εγκαταλείπει τη Θράκη, η οποία παραδίνεται στους Βούλγαρους τον Οκτώβριο του 1913.
Το τέλος του Α’ Παγκόσμιου πολέμου βρίσκει την Τουρκία ηττημένη και η Ελλάδα διεκδικεί ξανά ολόκληρη τη Θράκη.
Το πρωινό της 4ης Οκτωβρίου 1919 τα συμμαχικά στρατεύματα με επικεφαλής τον στρατηγό Λεοναρδόπουλο μπαίνουν στην Ξάνθη και στη συνέχεια ελευθερώνουν όλη τη Δυτική Θράκη από τους Βούλγαρους.
Οι συμμαχικές δυνάμεις επιβάλουν διασυμμαχική κατοχή, ονομάζοντάς την “Χώρα της Θράκης” με επίσημη γλώσσα τη Γαλλική.
Φτάνουμε στην 14η Μαΐου του 1920 και ο Ελληνικός Στρατός αναλαμβάνει τη διοίκηση της Δυτικής Θράκης, αντικαθιστώντας τα Γαλλικά στρατεύματα.
Τον Ιούλιο του ίδιου χρόνου, με τη Συνθήκη των Σεβρών, η Θράκη ενσωματώνεται οριστικά στην Ελλάδα.
Οι Θρακιώτες μαθαίνουν το πολυπόθητο γεγονός στις 30 Ιουλίου 1920 από το εξής τηλεγράφημα του ίδιου του Βενιζέλου προς τον κυβερνητικό αντιπρόσωπο της Θράκης:«Χαίρω μεγάλως αγγέλων υμίν ότι σήμερον εβδόμην επέτειον Συνθήκης Βουκουρεστίου υπεγράφη συνθήκη ειρήνης μετά Τουρκίας, δι’ ης αι κυριότεραι σύμμαχοι δυνάμεις μεταβίβασαν ημίν Δυτικήν Θράκην».
Η ιστορική σημαία της Κομοτηνής

Η ιστορική σημαία της Κομοτηνής μετράει μέχρι σήμερα 105 ολόκληρα χρόνια ζωής. Τον Οκτώβριο του 1912 ολόκληρη η Θράκη καταλαμβάνεται από τους Βουλγάρους.. Το πρωΐ της 14ης Ιουλίου 1913 εισέρχεται στην Ροδόπη ελευθερωτής ο ελληνικός στρατός και ο κόσμος τον υποδέχεται με ενθουσιαμό.
Σημαία ο στρατός δεν είχε για να υψώσει στο Αρχηγείο. Τότε οι κυρίες και δεσποινίδες της Φιλοπτώχου Αδελφότητος Κομοτηνής “Η Ροδόπη” έραψαν μία βιαστικά κλαίγοντας και γελώντας και κέντησαν την ημερομηνία απελευθέρωσης. Υψώθηκε με χειροκροτήματα στο Διοικητήριο της πόλης, το σημερινό Δικαστήριο Η συνθήκη του Βουκουρεστίου 10 Αυγούστου 1913 υπογράφει το τέλος του Βαλκανικού Πολέμου έτσι η Ελλάς αναγκάζεται να στις 19 του ίδιου μήνα να εγκαταλείψει την Δυτική Θράκη την οποία κατέλαβε και πάλι η Βουλγαρία.
Φεύγοντας από το Διοικητήριο και η τελευταία διμοιρία του ελληνικού στρατού ο Κρητικός διμοιρίτης Γεώργιος Παπαηλιάκης, πήρε μαζί του και την σημαία και επί 7 ολόκληρα χρόνια την είχε φυλαγμένη στο σπίτι του παππού του στην Κρήτη. Όταν πληροφορήθηκε την ημέρα της απελευθέρωσης της Θράκης και της Κομοτηνής έστειλε την σημαία με μια πολύ συγκινητική επιστολή στον δήμαρχο Απόστολο Σούζο. Οι ίδιες τότε κυρίες κέντησαν πάλι με δάκρυα χαράς στο απέναντι γαλάζιο τετράγωνο το ιστορικό γεγονός της οριστικής απελευθέρωσης της Κομοτηνής και της Δυτικής Θράκης 14 Μαΐου 1920, ενώ στο αμέσως κάτω γαλάζιο τετράγωνο το θλιβερό γεγονός 19 Αυγούστου 1913. Στις 8 Μαΐου 1930 επισκέπτεται την Κομοτηνή ο Ελ. Βενιζέλος. Αυτό το γεγονός το αποθανάτισαν πάνω στο τελευταίο γαλάζιο ορθογώνιο της ιστορικής σημαίας.
Στις 28 Οκτωβρίου 1940 ξεσπά ο πόλεμος με τους Γερμανούς. Στις 6 Απριλίου 1941 εισβάλουν οι Γερμανοί από την Νυμφαία και παραχωρούν την Θράκη στους Βουλγάρους. Την ιστορική σημαία την διέσωσαν από τους κατακτητές και από χέρι σε χέρι καταλήγει να ραφτεί στο εσωτερικό ξηλωμένου στρώματος και να μεταφερθεί στην Θεσσαλονίκη.
Ο λαός της Κομοτηνής στις 9 Σεπτεμβρίου 1944 έζησε την ίδια χαρά, αφού πάλι τα ελληνικά στρατεύματα μπήκαν στην Κομοτηνή και έδιωξαν τους Βούλγαρους και η σημαία παραδίνεται τον Ιανουάριο του 1945 στον αιρετό δήμαρχο ο οποίος την επομένη ημέρα την ύψωσε στο κοντάρι του Δημαρχείου, ενώ στο λευκό της σταυρό φιλοτεχνήθηκε η ιστορική ημέρα της απελευθέρωσης 9 Σεπτεμβρίου 1944.
Η ιστορική αυτή σημαία φυλάσσεται εντός προθήκης στον πρώτο όροφο του κτιρίου του Δήμου Κομοτηνής.Ας ευχηθούμε να μην γραφεί ποτέ ξανά πάνω στο πολυτυραννισμένο σώμα της καμιά άλλη μαύρη ημερομηνία.
Ας φτιάξουμε τη δική μας σημαιούλα σε σχήμα καρδιάς για να δείξουμε την αγάπη μας για την πόλη μας.
Ιστορικές φωτογραφίες από την απελευθέρωση της πόλης μας
Το τραγούδι της Κομοτηνής μας!!!
Μια πρωτοβουλία του Δήμου Κομοτηνής για να γραφτεί και να κυκλοφορήσει το Τραγούδι της πόλης μας με τίτλο: Και παίρνει ο αέρας τα τραγούδια! “Της πόλης, που έχει πληγεί κι αυτή από την κρίση, αλλά εμπιστεύεται τα όνειρα και τις ικανότητες των παιδιών της, στηρίζεται σ’ αυτά και συνεχίζει να παλεύει και να ελπίζει σ’ ένα καλύτερο αύριο!”
Μουσική: Γιώργος Εφραιμίδης
Στίχοι: Σοφία Μενεσελίδου
Τραγούδι: Στέλλα Φαρμάκη