19 ΜΑΪΟΥ 2019: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΙΑΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

 

 

 

Η ιστορία του Ελληνισμού στον Πόντο έχει ως επίσημη αφετηρία την ίδρυση της Σινώπης, στα βόρεια παράλια της Μ. Ασίας από Ίωνες ναυτικούς περίπου το 800 π.Χ. Εκτός από τη Σινώπη, ιδρύονται και άλλες πόλεις όπως η Τραπεζούντα το 783 π.Χ.

Οι Έλληνες του Πόντου, ανήσυχο γένος, από τον καιρό της Αργοναυτικής εκστρατείας και των Μυκηναίων, διατήρησαν τη γλώσσα , τη θρησκεία, τη λαϊκή και λόγια παράδοση τους και έτσι δημιούργησαν με την πάροδο του χρόνου μιαν Ελλάδα μέσα στην Οθωμανική Αυτοκρατορία στην περιοχή του Πόντου, μετά τη διάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανούς δεν αλλοίωσε το φρόνημα και την ελληνική τους συνείδηση. Μπορεί να αποτελούσαν μειονότητα, το 40% του πληθυσμού, αλλά γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής και συνέχισαν να ζουν και να προοδεύουν κυρίως στα αστικά κέντρα με το εμπόριο και τη ναυτιλία.

Γιαυτό και οι Πόντιοι βοήθησαν στην οργάνωση της Ελληνικής Επανάστασης με δωρεές, ως μέλη της Φιλικής Εταιρείας, στην Οδησσό, μια πόλη που κατοικούνταν από 4000 Έλληνες, εκ των οποίων το 80% είναι Πόντιοι. Σημαντική εκπρόσωπος της Ποντιακής συμμετοχής υπήρξε η οικογένεια των Yψηλαντών.

Αρκετοί νέοι σπουδαστές ποντιακής καταγωγής κατατάχθηκαν στον Ιερό Λόχο του Υψηλάντη, γιατί στις 7 Ιουνίου του 1821 στο Δραγατσάνι, όπου θυσιάζονται οι αγωνιστές από τους διασωθέντες είναι γνωστά τα ονόματα 19 Ποντίων αγωνιστών.

Επιπλέον σε γραπτά κείμενα αγωνιστών του ʼ21 υπάρχουν αναφορές για «Μαυροθαλασσίτες», «Τραπεζούντιους», «Σινωπείς», «Αργυρουπολίτες», Πόντιοι εθελοντές που πολέμησαν γενναία για την απελευθέρωση της πατρίδας.

Σημαντική υπήρξε και η παρουσία Ποντίων στο Μακεδονικό αγώνα και τους Βαλκανικούς πολέμους την περίοδο 1903-1914.

Το 1908 εκδηλώθηκε και επικράτησε το κίνημα των νεότουρκων. Οι νεότουρκοι εθνικιστές ξεκίνησαν τους διωγμούς των χριστιανικών πληθυσμών επωφελούμενοι της εμπλοκής των ευρωπαϊκών κρατών στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Εκτόπισαν ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού στα βάθη της Ανατολής, μέσω των λεγόμενων «ταγμάτων εργασίας» («Αμελέ Ταμπουρού»). Στα «Τάγματα Εργασίας» στέλνονται με τη βία οι άνδρες και δούλευαν σε λατομεία, ορυχεία και στη διάνοιξη δρόμων, κάτω από εξοντωτικές συνθήκες. Οι περισσότεροι πέθαιναν από πείνα, κακουχίες και αρρώστιες, πορείες θανάτου στην έρημο.

Αντιδρώντας στην καταπίεση των Τούρκων, τις δολοφονίες, τις εξορίες και τις πυρπολήσεις των χωριών τους, οι Ελληνοπόντιοι, όπως και οι Αρμένιοι, ανέβηκαν αντάρτες στα βουνά για να περισώσουν ό,τι ήταν δυνατόν.

Μετά τη Γενοκτονία των Αρμενίων το 1916, οι τούρκοι εθνικιστές υπό τον Μουσταφά Κεμάλ συνεχίζουν τη Γενοκτονία και των Ποντίων.

Το 1919 οι Έλληνες μαζί με τους Αρμένιους και την πρόσκαιρη υποστήριξη της κυβέρνησης Βενιζέλου προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα αυτόνομο ελληνοαρμενικό κράτος. Το σχέδιο αυτό ματαιώθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι εκμεταλλεύθηκαν το γεγονός για να προχωρήσουν στην «τελική λύση».

Στις 19 Μαΐου 1919 ο Μουσταφά Κεμάλ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα για να ξεκινήσει τη δεύτερη και πιο άγρια φάση της Ποντιακής Γενοκτονίας, υπό την καθοδήγηση των γερμανών και σοβιετικών συμβούλων του. Συνολικά από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια και των τριών φάσεων εξόντωσης μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, πάνω από 350.000 αθώοι Πόντιοι, γυναίκες, παιδιά και γέροι.

Όσοι επιβίωσαν υποχρεώθηκαν να εκπατριστούν και να εγκατασταθούν σαν πρόσφυγες στην Ελλάδα και τη Νότια Ρωσία με τη συνθήκη της Λωζάνης. 

Ύστερα από 27 αιώνες ζωής, ξεριζώθηκαν από τη γη τους αφήνοντας πίσω του πατρογονικές εστίες, σπίτια, εκκλησίες, τάφους προγόνων και ρίζωσαν στη Μακεδονία, τη Θράκη, στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη

Μόνο η Παναγιά Σουμελά ήταν σκέπη τους, όταν εγκατέλειψαν τα πάντα και μετέφεραν μαζί τους το αρχαιοπρεπές γλωσσικό τους ιδίωμα, τον πλούτο των παραδόσεών τους και τον ομαδικό λαϊκό χαρακτήρα τους.

 

Η Βουλή των Ελλήνων ψήφισε ομόφωνα την ανακήρυξη της 19ης Μαΐου ως Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού.

 

Η γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου είναι από τα πρωτοφανή εγκλήματα στην ανθρώπινη ιστορία που ενώ έχει αναγνωριστεί από τη Διεθνή Ένωση Μελετητών Γενοκτονιών, δεν έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως με τη Σύμβαση του ΟΗΕ

 

Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση του email σας δεν θα δημοσιευθεί.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση