6 Μαρτίου, Ημέρα κατά της ενδοσχολικής βίας και του εκφοβισμού

Σχολικός εκφοβισμός

Ο σχολικός εκφοβισμός –bullying είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου και αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομήλικων παιδιών.Ένα στα εφτά παιδιά σχολικής ηλικίας υφίσταται συστηματικό εκφοβισμό που μπορεί να φτάσει ακόμη και στα όρια της σωματικής βίας.

Με τον όρο σχολικό εκφοβισμό δεν εννοούμε τους φυσιολογικούς τσακωμούς που μπορεί να υπάρξουν μεταξύ των παιδιών σχολικής ηλικίας και τα αθώα πειράγματα. Ο σχολικός εκφοβισμός χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενη και καταφανή επιθυμία, ενός ή περισσότερων ατόμων να πληγώσουν, απειλήσουν, τρομοκρατήσουν, βλάψουν ένα άλλο άτομο, με λεκτικό τρόπο ή με τις ενέργειές τους.

Μορφές σχολικού εκφοβισμού

• Σωματική επίθεση (σπρωξίματα, κλωτσιές, μπουνιές κ.λπ.)
• Συναισθηματική επίθεση (εκβιασμός για χρήματα, σκόπιμη απομόνωση του θύματος, κ.λπ.)
• Λεκτική επίθεση (κοροϊδία, βρίσιμο, ειρωνεία, χειρονομίες, απειλές, κ.λπ.)

Σημάδια αναγνώρισης θυμάτων

• Ανεξήγητες μελανιές και σημάδια από χτυπήματα
• Δεν έχει στενούς φίλους από το σχολείο
• Δε θέλει να πάει στο σχολείο
• Είναι αγχωμένο
• Παρουσιάζει ανεξήγητη επιθετική συμπεριφορά στο σπίτι
• Απομονώνεται, κλείνεται στον εαυτό του
• Έχει εφιάλτες
• Νοιώθει άρρωστο όταν ξυπνάει το πρωί
• Επιστρέφει σπίτι από το σχολείο με ρούχα σκισμένα ή αντικείμενα να λείπουν ή να έχουν καταστραφεί

• ‘Χάνει’ τα χρήματά του ή άλλα αντικείμενα στο σχολείο
• Φοβάται να πει τι έγινε στο σχολείο

Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν

• Ακούστε το παιδί σας και φροντίστε τους φόβους και τα συναισθήματα που      νοιώθει.

• Καλό είναι να «μην πάρετε την κατάσταση στα χέρια σας» (εξαρτάται και από την ηλικία του παιδιού) καθώς είναι πιθανό το παιδί να αισθανθεί πως χάνει ακόμη περισσότερο τον έλεγχο.

• Βοηθήστε το παιδί σας να δουλέψει, σε πρώτο στάδιο, με τις δικές του μη βίαιες τεχνικές και στρατηγικές για να διαχειριστεί την συγκεκριμένη κατάσταση.

• Αποφύγετε  να ενθαρρύνετε την αντίδραση στη βία με βία («χτύπα αν σε χτυπήσουν» ή «κορόιδεψε αν σε κοροϊδέψουν»).
• Δεν είναι βοηθητικό να αποκαλείται το παιδί σας « αδύναμο» και μην επιτρέψετε σε κανέναν άλλον να κάνει κάτι παρόμοιο.
• Ενθαρρύνεται το παιδί σας να μιλά. Είναι καλό να μάθει πως όσο οδυνηρή και δύσκολη είναι μια κατάσταση αξίζει να ψάξει να βρει τρόπους να τη διαχειριστεί.
• Αξιοποιήστε δυνατότητες και ικανότητες του παιδιού και χτίστε βήμα βήμα την αυτοεκτίμηση του.
• Φροντίστε ώστε το παιδί να μην βιώσει πως ο εκφοβισμός που υφίσταται είναι δικό του σφάλμα ή ότι έχει κάποιο μειονέκτημα.
• Ενθαρρύνετέ το να βρει εναλλακτικές παρέες και φίλους και να αλληλεπιδράσει ώστε να γίνει σαφές πως δεν συμβαίνει παντού το ίδιο. Να αναγνωρίσει πως υπάρχουν και συνομήλικοι που μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά. Θα είναι αρκετά βοηθητικό για το παιδί αφού θα μπορεί να αναγνωρίσει που μπορεί να νοιώθει και να είναι ασφαλές.

• Αν το παιδί σας εκφοβίζει άλλα παιδιά σταματήστε το και εξηγήστε του ότι αυτή η συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή, διδάξτε του τρόπους συμπεριφοράς για επίλυση συγκρούσεων που δεν περιλαμβάνουν βία και συζητήστε με το δάσκαλο ή με κάποιον ψυχολόγο για ν αντιμετωπίσετε την επιθετική του συμπεριφορά.
• Μη χρησιμοποιείτε βία ως τιμωρία για την επιθετική συμπεριφορά του παιδιού σας γιατί έτσι τους διδάσκετε αυτό που θέλετε να σταματήσουν: τη χρήση βίας.

Και ας μην ξεχνάμε πως «Ο καθένας από εμάς έχει το δικαίωμα να εισπράττει σεβασμό και την υποχρέωση να σέβεται τους άλλους».

Οδηγίες προς το παιδί- θύμα:

• Να προσπαθείς να διατηρείς την ψυχραιμία και την αυτοπεποίθησή σου.
• Μην απαντάς στις κοροϊδίες, μη μπαίνεις σε διάλογο, κάνε ότι δεν ακούς.
• Κοίταξε τους εκφοβιστές στα μάτια και πες καθαρά και σταθερά ΣΤΑΜΑΤΑ.
• Φύγε μακριά από αυτούς που σε τρομοκρατούν και πήγαινε εκεί που υπάρχουν πολλά παιδιά.
• Πες αμέσως τι συνέβη στο δάσκαλο, στον γονέα ή σε κάποιον άλλο ενήλικο ή αν φοβάσαι να το πεις σε αυτούς ζήτα από έναν φίλο σου να είναι μαζί σου.
• Μίλησε για το συμβάν μέχρι κάποιος να σε βοηθήσει.
• Αν σου έστειλαν απειλητικό sms ή e-mail κράτησε το ως απόδειξη.
• Μην πιστεύεις αυτά που λένε οι εκφοβιστές, να επαινείς τον εαυτό σου και να του θυμίζεις κάθε μέρα τα καλά του σημεία.
• Και μη ξεχνάς ότι αυτοί που επιτίθενται  είναι άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση που δεν έχουν να παρουσιάσουν κάτι θετικό και προσπαθούν να προβληθούν με τη χρήση της βίας.

Ευχαριστούμε την πρώην δασκάλα του σχολείου μας, συνταξιούχο τώρα, κα Ευαγγελία Αθανασιάδου που, στέλνοντας θέματα για ανάρτηση όπως το παραπάνω, αποδεικνύει την αγάπη της για τα παιδιά και το σχολείο.