Την κυρά Σαρακοστή που ‘ναι έθιμο παλιό, οι γιαγιάδες μας τη φτιάχναν με αλεύρι και νερό. Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι ένα σταυρό, μα το στόμα της ξεχνούσαν, γιατί νήστευε καιρό. Και τις μέρες τις μετρούσαν με τα πόδια της τα επτά, κόβαν’ ένα τη βδομάδα μέχρι να ‘ρθει η Πασχαλιά.

• Έτοιμες και οι δικές μας Σαρακοστούλες για να μετράμε τις βδομάδες μέχρι να ‘ρθει το Πάσχα.

• “Το τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας ” του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου. Οι μαθητές μας παρατήρησαν το έργο του ζωγράφου, εντόπισαν, εκφράστηκαν ανακαλώντας τα δικά τους βιώματα και δημιούργησαν τα δικά τους έργα. Στον πίνακα βλέπουμε ένα σιδερένιο τρίποδο τραπεζάκι καφενείου σε κάποια ταράτσα που κοιτά προς τον Υμηττό. Είμαστε στην ώρα του μεσημεριού, όπως μαρτυρά το ψάθινο καπέλο αλλά και ο χαρταετός που κρέμεται στα σύρματα, μετά το πρωινό πέταγμα. Κυρίως το δείχνουν όσα υπάρχουν πάνω στο τραπέζι: λαγάνα, ελιές, χαλβάς, ταραμάς, μια πράσινη σαλάτα με μαρούλι και φρέσκο κρεμμυδάκι, μια πήλινη κανάτα με ρετσίνα και δύο ποτήρια. Στα πόδια του τραπεζιού αφημένα πρόχειρα είναι ένας χαρταετός, ένα καπέλο και μια μαγκούρα. Κάτω δεξιά, στον τοίχο, μια παιδική ζωγραφιά μέσα στην οποία είναι η υπογραφή του δημιουργού με την ημερομηνία του έργου.

Και τα δικά μας έργα.

Απόκριες είναι η εποχή που μικροί και μεγάλοι μεταμφιέζονται και διασκεδάζουν. Αυτές οι μέρες στο Νηπιαγωγείο μας ήταν γεμάτες παιχνίδια, γέλια και ξενοιασιά!

• Η μάσκα είναι από τα πιο χαρακτηριστικά στοιχεία των Αποκριών. 

• Μάσκες και καπέλα με την τεχνική του Καταλανού ζωγράφου JOAN MIRO.

• Με αφορμή το βιβλίο της Ζωρζ Σαρή “Ο Αρλεκίνος” μιλήσαμε για τη δύναμη της φαντασίας, της αγάπης, της αισιόδοξης στάσης απέναντι στη ζωή.

…. ξαναθυμηθήκαμε το σχήμα του ρόμβου και δημιουργήσαμε!

• Από την Αποκριά δε γίνεται να λείπει ο αγαπημένος όλων μας “ο Παλιάτσος” σε στίχους Μέλπως Ζαροκώστα και μουσική Νότη Μαυρουδή. Τον τραγουδήσαμε δυνατά, να ακουστούμε “πέρα ως πέρα” , τον χορέψαμε, τον δραματοποιήσαμε.

“Κι έτσι όλοι μαζί κι αντάμα

να τραγουδάμε τα δίκια της ζωής

να τραγουδάς και εσύ από την πλατεία

να μάθεις φίλε μου σωστά να ζεις”

….τα φουρφούρια μας.

• Ακόμη πήραμε έμπνευση από “το τραγούδι του κλόουν”.

…. “μασκαρευτήκαμε” και επί χάρτου και πολύ το διασκεδάσαμε.

• Μιλήσαμε για την Καθαρά Δευτέρα, μάθαμε γιατί την λέμε “Καθαρά” : γιατί οι άνθρωποι παλιά καθάριζαν τα σπίτια και τις ψυχές τους, ξεκινώντας την προετοιμασία για το Πάσχα. Την γιορτάζουμε πετώντας τους χαρταετούς μας, σύμβολο ελευθερίας και χαράς, μας μαθαίνει να κοιτάμε ψηλά, να κάνουμε όνειρα και να χαιρόμαστε. Δεν ξεχάσαμε τις γεύσεις της Καθαράς Δευτέρας, τη λαγάνα, το χαλβά, τον ταραμά, τις ελίτσες και τα θαλασσινά.

• Οι φετινοί χαρταετοί μας εμπνευσμένοι κι αυτοί από το έργο του Joan Miro, τους χαρήκαμε και τους ανεμίσαμε στην αυλή μας!

Φυσικά δεν παραλείψαμε να μιλήσουμε και για τους κινδύνους από το πέταγμα του χαρταετού. Υποσχεθήκαμε να τους πετάξουμε τηρώντας το έθιμο σε ανοιχτούς χώρους και μακριά από στύλους και καλώδια της ΔΕΗ.

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!

Απόκριες μέρες χαράς γλεντιού κεφιού για μικρούς και μεγάλους.

Το καρναβάλι είναι μια γιορτή κοινή σε όλους σχεδόν τους λαούς. Έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, καθώς μεταμφιέσεις εμφανίζονται γύρω στο 2000 π.Χ. στην Ασία. Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του είναι το κέφι, η ζωντάνια και η φαντασία.

Γνωρίσαμε τα ήθη και τα έθιμα της Αποκριάς στις πόλεις της Ελλάδας αλλά και σε άλλες χώρες. Γίναμε γενίτσαροι και Μπούλες.

Το τιμώμενο πρόσωπο ο Αρλεκίνος, διαβάσαμε την ιστορία του και φτιάξαμε την στολή του.

Ντυθήκαμε ψαράκια..

Και φτιάξαμε μάσκες πουλιών με την Κυρία Αλεξάνδρα.

Οι Κλόουν μας…..

Και ο μεγαλύτερος στην πόρτα του σχολείου μας.

Τα χελιδόνια του Μάρτη.

Οι Χαρταετοί μας.

Καλά Κούλουμα!!!

Γνωριμία με τις θρησκευτικές παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα της Ελληνικής κοινωνίας.

Την Κυρά Σαρακοστή που ‘ναι έθιμο παλιό οι γιαγιάδες μας την φτιάχναν με αλεύρι και νερό.

Για στολίδι της φορούσαν στο κεφάλι έναν σταυρό μα το στόμα της ξεχνούσαν γιατί νήστευε καιρό.

Και τις μέρες της μετρούσαν με τα πόδια της τα επτά. Κόβαν ένα την εβδομάδα μέχρι να ρθει η Πασχαλιά.

Συζήτηση στην ολομέλεια.

Με τί υλικά έφτιαχναν οι γιαγιάδες μας παλιά την Σαρακοστή; Τί συμβολίζουν τα εφτά πόδια της; Πότε κόβουμε τα πόδια της; Γιατί δεν έχει στόμα; Γιατί έχει σταυρωμένα τα χέρια της; Στο κεφάλι της γιατί έχει ένα σταυρό;

Φτιάχνουμε τη δική μας Κυρά-Σαρακοστή με χαρτί, για να μετράμε το χρόνο μέχρι το Πάσχα. Κάθε Σάββατο θα κόβουμε ή θα διπλώνουμε ένα ποδαράκι.

ΚΑΛΗ ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ!!!

Αποκριά χωρίς κέφι, τραγούδι και χορό δεν υπάρχει. Έτσι και εμείς χορέψαμε.

Τραγουδήσαμε γύρω από το γαϊτανάκι μας. Το γαϊτανάκι, το οποίο κάνει ιδιαίτερα αισθητή την παρουσία του τα τελευταία χρόνια στις εκδηλώσεις των αστικών κέντρων, πέρασε στην Ελλάδα από πρόσφυγες του Πόντου και της Μικράς Ασίας και έδεσε απόλυτα με τα άλλα τοπικά έθιμα, αφού η δεξιοτεχνία των χορευτών αλλά και ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του δεν αφήνουν κανέναν αδιάφορο.

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από την Καθαρά Δευτέρα, πριν την Σαρακοστή. Στη γλώσσα της Εκκλησίας μας ονομάζεται «Τριώδιο». Το «Τριώδιο» έχει λάβει την ονομασία αυτή από το ομώνυμο εκκλησιαστικό βιβλίο, το Τριώδιο, το οποίο περιλαμβάνει τους ύμνους που ψάλλονται στις εκκλησίες κατά τη συγκεκριμένη περίοδο. Είναι μια κινητή περίοδος στην Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση.

Απόκριες ονομάστηκαν γιατί οι πιστοί αποκρεύουν – απέχουν από το κρέας. Ανάλογη είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι (Carneval, Carnevale, από τις λέξεις Carne=κρέας και Vale=περνάει)

Οι Απόκριες έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα. Θεματικά σχετίζονται με τα Ανθεστήρια με τα οποία τιμούσαν τον θεό Διόνυσο με λατρευτικές πομπές, όπου συμμετείχαν χορευτές, τραγουδιστές, μεταμφιεσμένοι σε Σατύρους. Οι αρχαίοι Έλληνες τον τιμούσαν φορώντας τις προσωπίδες τους, χορεύοντας και τραγουδώντας ενώ οι γυναίκες ήταν αυστηρά περιορισμένες στην οικογενειακή τους ζωή.

Μεταγενέστερα οι Απόκριες γινόταν παντού στην Ελλάδα με μασκαράτες ομαδικές, χορούς, γλέντια, σάτιρα και διάφορα ιδιαίτερα έθιμα σε κάθε μέρος. Ήταν ευκαιρία για ψυχαγωγία, ξεφάντωμα, κρασί και χίλια δυο πειράγματα.

“Καλώς ήρθες και πάλι τρελό καρναβάλι”. Η τάξη μας στολίστηκε στα χρώματα της Αποκριάς.

Ξεκινήσαμε μιλώντας για το καρναβάλι στην Ελλάδα.

Σήμερα το μεγαλύτερο καρναβάλι στην Ελλάδα, γίνεται στην Πάτρα! Την τελευταία Κυριακή της αποκριάς γίνεται παρέλαση αρμάτων με επικεφαλής τον βασιλιά «Καρνάβαλο» και ακολουθία διάφορων ομάδων καρναβαλιστών. Κάθε ομάδα έχει ένα θέμα και όμοια κουστούμια. Συμμετέχουν καρναβαλιστές από όλη την Ελλάδα και πολλοί επισκέπτες!!

Οι καρναβαλικές εκδηλώσεις στη Βόρεια Ελλάδα.

Στη Νάουσα οι “γενίτσαροι” και οι “μπούλες”.

Στην Κοζάνη οι “Φανοί”.

Στο Σοχό Θεσσαλονίκης οι κουδουνοφόροι.

Το Ξανθιώτικο καρναβάλι.

Το Βενετσιάνικο καρναβάλι Γνωρίσαμε τη Βενετία με τα κανάλια της και την πλατεία του Αγίου Μάρκου, διαβάσαμε την ιστορία του “Αρλεκίνου” της Ζωρζ Σαρή. Φτιάξαμε τους δικούς μας αρλεκίνους.

  

Βρήκαμε λέξεις που έρχονται στο μυαλουδάκι μας, όταν ακούμε τη λέξη Αποκριά και τις γράψαμε.

Συμπληρώσαμε ζωγραφίζοντας τη στολή του κλόουν, της μάγισσας και του βασιλιά.

Γιορτάσαμε την Τσικνοπέμπτη και τιμήσαμε το έθιμο τρώγοντας σουβλάκια.

Γίναμε “ζωγράφοι”

Παίξαμε με τη λέξη “καρναβάλι”. Τη σχηματίσαμε με τα καρτελάκια.

Ακούσαμε, μάθαμε και αποδώσαμε μουσικοχορευτικά τραγούδια σχετικά με τις Απόκριες.

https://www.youtube.com/watch?v=A86wOqWGp0I

https://www.youtube.com/watch?v=343ytIV5wn8

https://www.youtube.com/watch?v=QjCS7sDS-tE

Φτιάξαμε πολλές μάσκες και κάπελα. Αγαπημένα μας “οι πειρατές”

Καθαρά Δευτέρα

Με την Καθαρά Δευτέρα έρχεται και το τέλος των Αποκριών. Ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί “καθαρίζονται” πνευματικά και σωματικά. Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας.

Το έθιμο του χαρταετού.

Γιάννης Κατσούρης. Χαρταετός.

Αλέκος Φασιανός. Χαρταετός.

Και “οι χαρταετοί” του Μίκη Θεοδωράκη.

https://www.youtube.com/watch?v=wLaRG–hCTI

Και οι δικοί μας χαρταετοί.

Η Καθαρά Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της Σαρακοστής και παράλληλα το τέλος της Αποκριάς. Πήρε την ονομασία της από τους Χριστιανούς, γιατί με την έναρξη της νηστείας «καθαρίζονταν» πνευματικά και σωματικά. Η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο. Την Καθαρά Δευτέρα συνηθίζεται να τρώμε λαγάνα (άζυμο ψωμί που παρασκευάζεται μόνο εκείνη τη μέρα), ταραμά, θαλασσινά, φασολάδα χωρίς λάδι. Επίσης, συνηθίζεται το πέταγμα χαρταετού που είναι μέρος του εθίμου της Καθαρά Δευτέρας.

Οι δικοί μας χαρταετοί.

Με ένα ιδιαίτερο μήνυμα από τα παιδιά.

Η Κυρά Σαρακοστή ήταν ένα αυτοσχέδιο ημερολόγιο με το οποίο παλιά μετρούσαν τις εβδομάδες από την Καθαρά Δευτέρα μέχρι τη μεγάλη εβδομάδα. Συνήθως ήταν η ζωγραφιά μιας γυναίκας με μαντήλι στο κεφάλι, χωρίς στόμα επειδή νήστευε ,με σταυρωμένα χέρια επειδή προσεύχονταν και με 7 πόδια, όσες ήταν και οι εβδομάδες μέχρι το Πάσχα. Κάθε Σάββατο, ξεκινώντας από αυτό μετά την Καθαρά Δευτέρα, της αφαιρούσαν ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το μεγάλο Σάββατο και το έβαζαν μέσα στο ψωμί που έφτιαχναν για την Ανάσταση. Όποιος το έβρισκε ήταν και ο τυχερός. Την έφτιαχναν και από ζυμάρι.

Φτιάξαμε και εμείς τις Σαρακοστές μας για να μετράμε τις εβδομάδες για το Πάσχα.

Απόκριες ονομάζονται οι τρεις εβδομάδες πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή. Ονομάστηκε έτσι, επειδή τη περίοδο αυτή, συνηθίζεται να μην τρώμε κρέας , δηλαδή «να απέχουμε από το κρέας».

Ανάλογη με την ελληνική λέξη Αποκριά είναι και η λατινική λέξη Καρναβάλι από τις λέξεις Carne που σημαίνει κρέας και Vale που σημαίνει περνάει.

Τις ημέρες αυτές γίνεται το έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας και του «μασκαρέματος», της μεταμφίεσης.

Έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα, στις «Διονυσιακές γιορτές» των Ελλήνων, όπου οι άνθρωποι μεταμφιέζονταν, χόρευαν, τραγουδούσαν πίνοντας κρασί προς τιμή του θεού Διόνυσου.

Συζητήσαμε λοιπόν για τα ήθη και τα έθιμα των Αποκριών και πως γιορτάζονται σε διάφορα μέρη της Ελλάδας και σε ξένες χώρες.

Ακούσαμε και μάθαμε τραγούδια

Φτιάξαμε κλόουν για να στολίσουμε την τάξη μας

Παρακολουθήσαμε βίντεο

Διαβάσαμε το καταπληκτικό παραμύθι της Ζωρζ Σαρή “Ο Αρλεκίνος” και παρατηρήσαμε πίνακες ζωγραφικής για να φτιάξουμε τους δικούς μας αρλεκίνους.

Γίναμε εξωγήινοι γιατί τους συναντήσαμε στο Διαστημικό μας ταξίδι.

Και αστροναύτες φυσικά..

Τραγουδήσαμε, χορέψαμε και διασκεδάσαμε πολύ….

ΚΑΛΕΣ ΑΠΟΚΡΙΕΣ!!!!!!