Τα παρακάτω παιχνίδια σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν από την συνάδελφο Κυρία Ζάχου Αναστασία.
Αισθητηριακό παιχνίδι (Sensory Play)
Το αισθητηριακό παιχνίδι ή αλλιώς sensory play, αφορά τις αισθήσεις μας, δηλαδή την ακοή, την όραση, την όσφρηση, την αφή, καθώς και την γεύση. Όλες οι αισθήσεις ή κάποιες από αυτές, ανάλογα τι παιχνίδι παίζουμε, ενεργοποιούνται και ερεθίζονται, συμβάλλοντας στην οργάνωση των ερεθισμάτων που λαμβάνει το παιδί. Οι αισθητηριακές δραστηριότητες είναι δραστηριότητες, οι οποίες κατά κύριο λόγο χρησιμοποιούν τα χέρια, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο και την λεπτή κινητικότητα των παιδιών. Τα αισθητηριακά παιχνίδια δεν χρειάζονται ειδικό εξοπλισμό ή χρονοβόρα προετοιμασία. Αρκεί η φαντασία μας και η δημιουργικότητα μας. Για παράδειγμα, μια παγοθήκη, μια λαβίδα τροφίμων και μερικά κομμάτια χαρτί διπλωμένα σαν μικρές μπάλες, μπορεί πολύ εύκολα να αποτελέσουν ένα αισθητηριακό παιχνίδι, το οποίο όχι μόνο θα ψυχαγωγήσει τα παιδιά, αλλά θα συμβάλλει και στην βελτίωση της λεπτής τους κινητικότητας.
Ποια είναι όμως τα οφέλη του;
Τα παιδιά επιλέγουν κατά κόρων τις αισθήσεις τους από πολύ μικρή ηλικία για να ανακαλύψουν, να εξετάσουν και εν τέλει να κατανοήσουν το περιβάλλον τους. Ανακαλύπτουν υφές, υλικά διαφόρων σχημάτων και μεγεθών, ήχους που παράγουν τα περιβάλλοντα τους αντικείμενα. Επομένως, υπάρχει η αισθητηριακή εξερεύνηση.
Όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ενισχύεται η λεπτή τους κινητικότητα. Δηλαδή ο συντονισμός των δαχτύλων τους, το να κουμπώσουν ένα κουμπί, να δέσουν κορδόνια, να γράψουν, να χρησιμοποιήσουν πινέλο, να περάσουν χάντρες μέσα από κλωστή. Δίνεται, δηλαδή, έμφαση σε μικρές κινήσεις, οι οποίες ωφελούν το παιδί σε διάφορους τομείς. Τα οφέλη της είναι η ενδυνάμωση των δαχτύλων, ο συντονισμός ματιού και χεριού, η συγκέντρωση και η μάθηση, η οποία γίνεται με παιγνιώδη τρόπο
Συμβάλλει στην χαλάρωση των παιδιών, καθώς αποτελεί δραστηριότητα που απαιτεί μικρές κινήσεις και συγκέντρωση. Με αυτόν τον τρόπο καλλιεργείται και η διαχείριση της προσοχής.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, το αισθητηριακό παιχνίδι συμβάλλει στην αισθητηριακή ολοκλήρωση του παιδιού. Επομένως, η παρουσία του είναι πολύ σημαντική στη ζωή του παιδιού.
Έτσι, λοιπόν, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε αισθητηριακές γωνιές για το ελεύθερο παιχνίδι των παιδιών. Η αρχή έγινε με δυο αισθητηριακές λεκάνες. Ας τις ανακαλύψουμε όλοι μαζί!
«Ένα ψάρεμα αλλιώτικο…»
Σε μια διάφανη λεκάνη προσθέσαμε νερό και καπάκια διαφόρων χρωμάτων και μεγεθών. Τα καπάκια αυτά αποτελούν τα «ψαράκια» μας, τα οποία καλούμαστε να «ψαρέψουμε» όχι με καλάμι ψαρέματος, αλλά… με δυο ξυλάκια. Τα παιδιά κρατώντας ένα ξυλάκι στο ένα χέρι και ένα ξυλάκι στο άλλο, καλούνται να βγάζουν τα καπάκια – ψαράκια και να τα τοποθετούν εκτός λεκάνης, συντονίζοντας τα χέρια τους, έτσι ώστε να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους.
Στόχος της συγκεκριμένης αισθητηριακής λεκάνης είναι να αναπτυχθεί και να βελτιωθεί η λεπτή κινητικότητα του κάθε παιδιού, χωρίς ωστόσο να γίνεται εμφανής ο διδακτικός ρόλος του παιχνιδιού. Το παιδί καλείται να κάνει συντονισμένες κινήσεις, έτσι ώστε να βγάλει με τα ξυλάκια τα καπάκια από την λεκάνη με το νερό και να τα τοποθετήσει στον χώρο που έχουμε καθορίσει.
«Φθινοπωρινή εξερεύνηση»
Σε αυτήν την αισθητηριακή λεκάνη συμμετείχαμε όλοι μαζί. Μια μέρα στο διάλλειμα, με αφορμή κάποια παιδιά που εξερευνούσαν τα αντικείμενα και τους οργανισμούς που υπήρχαν στην αυλή, μας ήρθε η ιδέα να δημιουργήσουμε την λεκάνη αυτή. Ζητήσαμε από τα παιδιά να γίνουν βοηθοί μας και να συλλέξουν φύλλα και «βελανίδια» από την αυλή και να τα τοποθετήσουν όλα μέσα στο δοχείο που τους παρουσιάσαμε. Δεν αποκαλύψαμε από την αρχή τι επρόκειτο να συμβεί, τους αφήσαμε να μαντέψουν και να ξετυλίξουν την υπέροχη φαντασία τους. Κάποιοι το πέτυχαν, κάποιοι άλλοι μας έδωσαν κάποιες ευφάνταστες απαντήσεις.
Τι ήταν όμως τελικά;
Τα παιδιά κλήθηκαν με μια λαβίδα μαγειρικής να βρουν μέσα από την λεκάνη που περιείχε τα φύλλα και τα βελανίδια, τα βελανίδια και να τα «τσιμπήσουν» ώστε να τα απομακρύνουν από αυτήν.
Στόχος αυτής της αισθητηριακής λεκάνης είναι τα παιδιά να αναπτύξουν και να εξασκήσουν την λεπτή τους κινητικότητα, καθώς καλούνται να συντονίσουν τα δάχτυλα τους στην λαβίδα για να πιάσουν τα βελανίδια, αλλά δίνεται έμφαση και στην οπτική αναγνώριση. Να ξεχωρίσουν, δηλαδή, μέσα από ένα σύνολο αντικειμένων, τα αντικείμενα – στοιχεία που θέλουν να απομακρύνουν.
Πρωταρχικός σκοπός μας, πέρα από την καλλιέργεια και ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών, είναι τα παιδιά να διασκεδάζουν και να ανακαλύπτουν με τον δικό τους μοναδικό τρόπο το περιβάλλον τους.