Μικελάντζελο Μερίζι Καραβάτζιο (Michelangelo Caravaggio)

Ο Μικελάντζελο Μερίζι από το Καραβάτζιο αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση στην ιστορία της τέχνης. Είναι ο μεγάλος καλλιτέχνης που στα 41 μόλις χρόνια της ζωής του κατάφερε να επηρεάσει όσοι λίγοι την τέχνη του καιρού του, να τον θαυμάσουν, να τον μιμηθούν, μα και να τον φθονήσουν και να τον καταδιώξουν.

Φύση θυελλώδης και ριζοσπαστική, νατουραλιστής μα και θρησκευτικός ζωγράφος, εξέφρασε την εποχή της Αντιμετρρύθμισης με τη μεγαλύτερη ίσως δύναμη και αυθεντικότητα από οποιονδήποτε σύγχρονό του, και χαρακτηρίστηκε ήδη όσο ζούσε «διαβολική ιδιοφυΐα».
Δεν είχε μαθητές, μα η επιρροή του στη ζωγραφική είναι τεράστια, καθώς έστρεψε το βλέμμα των καλλιτεχνών αδιαμεσολάβητα προς τη Φύση και τον άνθρωπο. Το καλλιτεχνικό του παράδειγμα ακολούθησαν δεκάδες σημαντικοί ζωγράφοι, οι οποίοι ονομάστηκαν «Καραβατζίστι».

Aρχισε τη σταδιοδρομία του ως ζωγράφος λυρικών και κομψών ρωπογραφιών, με πίνακες Τσιγγάνων, μουσικών και χαρτοπαικτών οι οποίοι συναρπάζουν με την ομορφιά και την ακρίβεια των νατουραλιστικών τους λεπτομερειών. Εξελίχθηκε όμως στο σημαντικότερο θρησκευτικό ζωγράφο της εποχής του, δημιουργώντας μια νέα ρωμαιοκαθολική τέχνη με ρίζες βαθιές στη συγκαιρινή του πνευματικότητα της Αντιμεταρρύθμισης.

Ο πλέον διάσημος ζωγράφος στην Ιταλία και ονομαστός σε όλη την Ευρώπη, ενέπνεε επίσης φόβο λόγω της δύστροπης και ιδιόρρυθμης προσωπικότητάς του. Καυχιόταν για την πρωτοτυπία του και χλεύαζε την εξουσία· ήταν ατρόμητος και εριστικός, και το 1606 σκότωσε έναν άντρα, περνώντας έτσι τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην εξορία.

Το μεγαλύτερο χάρισμά του ήταν η ενσυναίσθηση, το γεγονός ότι έδωσε στη θρησκευτική αφήγηση νιότη και σφρίγος και μέσω αυτών, όπως και μέσω της ακαταμάχητης προσωπικότητάς του, είναι που το έργο του βρίσκει τόσο άμεση ανταπόκριση στη σύγχρονη εποχή.
Oμως, παρ’ ότι υπήρχαν φορές που η θρησκευτική τέχνη του Καραβάτζιο σόκαρε τους συγχρόνους του, σε ένα βαθύτερο επίπεδο βρίσκεται σε αρμονία με την πνευματικότητα του 16ου αιώνα. Αντανακλά το πάθος του αναζωογονημένου καθολικισμού, η μελαγχολική της σκοτεινιά εν τούτοις υποδηλώνει τόσο τον τρόμο του ατόμου και τις ανησυχίες μιας εποχής πνευματικής κρίσης όσο και την κατάρρευση της οικουμενικής πίστης.

Ζωγράφιζε με μεγάλη ταχύτητα, χωρίς προπαρασκευαστικά σχέδια και χρησιμοποιώντας μοντέλα εκ του φυσικού, τα οποία απεικόνιζε απ’ ευθείας στον καμβά. Λεπτομερείς έρευνες πάνω σε πίνακές του, φανερώνουν πως απουσίαζαν ίχνη σχεδίου, ενώ χρησιμοποιούνταν μόνο κάποιες αδρές χαράξεις, κυρίως για τον καθορισμό της σύνθεσης και της θέσης των μοντέλων. Θεωρείται πως η χρήση ζωντανών μοντέλων αποτελούσε βασικό συστατικό στοιχείο για το ρεαλισμό που αναζητούσε να αποδώσει.

Μετά το θάνατό του, η φήμη του εξασθένισε γρήγορα και το όνομά του ουσιαστικά εξαφανίστηκε από καταλόγους. Ο πρώτος του βιογράφος ήταν ο ζωγράφος Τζιοβάνι Μπαλιόνε, ο οποίος δεν έτρεφε συμπάθεια προς το έργο του. Πολλοί από τους πίνακές του αποδόθηκαν σε άλλους ζωγράφους, ενώ παράλληλα έργα που δεν του ανήκαν αποδόθηκαν σε αυτόν.

Παγκόσμια Ημέρα Εκπαιδευτικών

Where do all the teachers go?
Where do all the teachers go
When its four o’clock?
Do they live in houses
And do they wash their socks?

Do they wear pajamas?
And do they watch TV?
And do they pick their noses
The same as you and me?

Do they live with other people
Have they mums and dads?
And were they ever children
And were they ever bad?

Did they ever, never spell right
Did they ever make mistakes?
Were they punished in the corner
If they pinched the chocolate flakes?

Did they ever lose their hymn books
Did they ever leave their greens?
Did they ever scribble on the desktop
Did they wear old dirty jeans?

I’ll follow one back home today
I’ll find out what they do
Then I’ll put it in a poem
That they can read to you.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ

  • 1909 Γέννηση του ποιητή (πρωτομαγιά – σημαντική ημέρα για τους αγώνες της εργατικής τάξης) στη Μονεμβασιά. Ο πατέρας του Ελευθέριος ήταν μεγαλοκτηματίας, η μητέρα του Ελευθερία ήταν από αρχοντική οικογένεια του Γυθείου. Έχουν ήδη τρία παιδιά , τον Δημήτρη, τη Νίνα και τη Λούλα.κκκ
  • 1921 Πεθαίνει ο αδερφός του από φυματίωση και μετά τρεις μήνες η μητέρα του από την ίδια αρρώστια.
  • 1924 Δημοσιεύονται ποιήματά του στη «Διάπλαση των Παίδων».
  • 1925 Η οικογένειά του καταστρέφεται οικονομικά από το χαρτοπαικτικό πάθος του πατέρα του ο ίδιος με την αδερφή του Λούλα έρχεται στην Αθήνα.
  • 1926 Ο Γιάννης Ρίτσος προσβάλλεται από φυματίωση, ενώ ο πατέρας του έχει χρεοκοπήσει οικονομικά και ψυχικά ασθενής κλείνεται στο ψυχιατρείο του Δαφνίου, «Ό,τι αγάπησα μου το πήρε ο θάνατος και η τρέλα». Εγγράφεται στη νομική σχολή, αλλά δεν φοιτά.
  • 1927-29 Εισάγεται στο νοσοκομείο «Σωτηρία», όπου νοσηλεύεται για τρία χρόνια. Εκεί γνωρίζεται της εποχής καθώς και με τη Μαρία Πολυδούρη.
  • 1931-34 Επιστρέφει στην Αθήνα και συνδέεται με τους «Πρωτοπόρους» και την «Εργατική Λέσχη».
    Για βιοποριστικούς λόγους στρέφεται στο εμπορικό θέατρο και συμμετέχει σε παραστάσεις ως ηθοποιός, χορευτής και σκηνοθέτης.
    Εκδίδεται το πρώτο βιβλίο ποιημάτων του με τον τίτλο «Τρακτέρ».
  • 1935 Κυκλοφορεί το δεύτερο βιβλίο του «Πυραμίδες».
  • 1936 Γράφει και εκδίδει τον «Επιτάφιο» συγκλονισμένος από τα θύματα της μεγάλης καπνεργατικής απεργίας του Μαΐου στη Θεσσαλονίκη.
  • 1937-38 Εισάγεται στο Δαφνί και η Λούλα, ενώ ο ίδιος νοσηλεύεται για λίγο στο σανατόριο της Πάρνηθας. Γίνεται μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
    Κυκλοφορεί το «Τραγούδι της Αδελφής μου».
  • κυκλοφορεί η «Εαρινή Συμφωνία». Πεθαίνει ο πατέρας του. Προσλαμβάνεται στο Βασιλικό (αργότερα Εθνικό) Θέατρο.

    Βγαίνει από το ψυχιατρείο η Λούλα. Μετακινείται στη Λυρική Σκηνή, όπου εργάζεται ως χορευτής.

  • 1941- 42 Κατοχή, η υγεία του επιδεινώνεται. Προσφέρει τις υπηρεσίες του στον αντιστασιακό αγώνα «Το φεγγάρι είναι το κράνος του γερμανού φαντάρου. Αμπαρώσου καλά…»
    Επιστρέφει στην Αθήνα, όπου συνεργάζεται με το περιοδικό «Ελεύθερα Γράμματα» και εκδίδει την ποιητική σύνθεση « ο σύντροφός μας ο Νίκος Ζαχαριάδης».
  • 1948-52 Εξορίζεται στη Λήμνο, στη Μακρόνησο, στον Αϊ-Στράτη, στην Ικαρία. «Ποιός να το πει πως βρίσκονται οι μισοί κάτου απ’ το χώμα/ κ’οι άλλοι μισοί στα σίδερα;»(Ρωμιοσύνη) .Απολύεται μετά από διαμαρτυρίες διανοουμένων του εξωτερικού Άραγκον, Νερούδα, Πικάσο κ.α.).
  • 1953 Παντρεύεται την γιατρό Γαρυφαλιά Γεωργιάδου
  • 1955 Γεννιέται η μονάκριβη κόρη του Ελευθερία. «Κοριτσάκι προχθές γεννήθηκες εσύ, χτες η μητέρα σου κι εγώ…»
  • 1955-56 Ο Γιάννης Ρίτσος τιμάται με το Α κρατικό βραβείο ποίησης για τη συλλογή του «Η Σονάτα του Σεληνόφωτος» η οποία μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες.
  • 1960 Εκδίδεται σε δίσκο ο «Επιτάφιος» μελοποιημένος από το Μίκη Θεοδωράκη.
  • 1962 Ταξιδεύει ξανά στη Ρουμανία όπου γνωρίζει τον Ναζίμ Χικμέτ.
  • 1966 Ταξιδεύει στην Κούβα.
    Κυκλοφορεί σε δίσκο η «Ρωμιοσύνη» μελοποιημένη από το Θεοδωράκη.
  • 1967 Απριλιανή δικτατορία. Ο Γ.Ρίτσος εξορίζεται στη Γυάρο, Λέρο και Σάμο(κατ’οίκον περιορισμός) ως το 1970.
  • 1968 Στέλνει κρυφά στη Γαλλία το «Πέτρες, Επαναλήψεις, Κιγκλίδωμα» και τα «Δεκαοχτώ Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας», που τα μελοποιεί ο Θεοδωράκης .
  • 1970 Γνωρίζει διεθνείς τιμές και διακρίσεις.Δέχεται βραβεία και διακρίσεις από Βέλγιο, Βουλγαρία, Μ.Βρετανία, Γαλλία . Καθώς επίσης γίνεται απίτιμο μέλος σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού.
  • 1990 Πεθαίνει στην Αθήνα και ενταφιάζεται στη Μονεμβασιά.
    • Μελοποιημένα ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου:

      Επιτάφιος

      Ρωμιοσύνη

      18 Λιανοτράγουδα της Πικρής Πατρίδας

      ΑBOUT WHAT DO YOU SCREAM FOR?

      Εδώ και αρκετή ώρα προσπαθούσα να βρώ μία ιδέα για την επόμενη ανάρτηση στο blog μας. Παίρνω τηλέφωνα άλλους δασκάλους, κοιτάζω τις εργασίες των παιδιών αλλά … τίποτα.

      Είπα λοιπόν στον εαυτό μου «Βάλε λίγο μουσική, να χαλαρώσεις , ίσως έρθει η έμπνευση». Τυχαία διαλέγω στην Λιστα Αναπαραγωγής τον Tom Waits και το κομμάτι “Martha”. Εεε μετά … ακολούθησε μια σειρά συλλογισμών…(όχι τίποτα σπουδαίο, παρόλαυτά ενθουσιάστηκα!!!)

      Χμμ… Tom Waits… those were the days of roses, poetry and proses…Roses…αnd Martha all I had was you and all you had was me… Τι όμορφα…There was no tomorrows, we’d packed away our sorrows … Ίσως να το έπαιρνα μαζί μου το cd αύριο …
      Ίσως να βρω έναν πιο χαρούμενο σκοπό γιατί αλλιώς θα αρχίσουν τα παράπονά…
      Tom Waits…
      ”Down by law”…
      WE ALL SCREAM FOR ICE CREAM!!! Αυτό είναι το βρήκα!!!

      και το ερώτημα είναι: About what do u scream for?

      Από αύριο ξεκινάμε να μαζεύουμε φωνές!!! Μαθητών, δασκάλων, μαμάδων, μπαμπάδων, φίλων, σκύλων, κουρασμένων, χαρούμενων, μικρών, μεγάλων, παράξενων, βαρετών και πολλών πολλών άλλων…

      Άντε … και καλή μας τύχη …