Μήνυμα του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την εορτή των Τριών Ιεραρχών
Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Αγαπητές μαθήτριες, αγαπητοί μαθητές,
Αγαπητές και αγαπητοί εκπαιδευτικοί,
Η 30η Ιανουαρίου αποτελεί μια σπουδαία ημέρα για τον Χριστιανισμό, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την εκπαίδευση, καθώς γιορτάζουμε τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών, των Αγίων που εδώ και αιώνες έχουν ανακηρυχθεί από την Εκκλησία προστάτες των μαθητών και των Γραμμάτων.
Με τις διδαχές τους, ο Μέγας Βασίλειος, ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος νοηματοδοτούν διαχρονικά την πρόοδο που περνά μέσα από τη μελέτη, την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και την προώθηση της επιστήμης. Και, ταυτόχρονα, το παράδειγμά τους φωτίζει τον δρόμο της ατομικής και της συλλογικής ανόδου μέσα από την Παιδεία.
Σε ένα περιβάλλον που απαιτεί νέες δεξιότητες και που η μάθηση καθίσταται εξ ορισμού δια βίου, το μήνυμα που εκπέμπει η γιορτή των Τριών Ιεραρχών είναι ότι μέσα από την Παιδεία μπορούμε να πετύχουμε τους προσωπικούς και, πρωτίστως, τους κοινούς μας στόχους: να αναπτύξουμε την προσωπικότητά μας, να διευρύνουμε τους ορίζοντές μας και να είμαστε χρήσιμοι στους γύρω μας.
Χρόνια πολλά σε όλες και όλους!
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ
ΩΡΕΣ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
Η Τηλεκπαίδευση θα ξεκινήσει στισ 09:00΄ με το πρόγραμμα της ημέρας και τα σχετικά μαθήματα .
ΩΡΕΣ ΤΗΛΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ |
1η
09:00΄ – 09:30΄ |
09:30΄ – 09:40΄ διάλειμμα |
2η
09:40΄ – 10:10΄ |
10:10΄- 10:20΄ διάλειμμα |
3η
10:20΄- 10:50΄ |
10:50΄ – 11:00΄ διάλειμμα |
4η
11:00΄ – 11:30΄ |
11:30΄- 11:40΄ διάλειμμα |
5η
11:40΄ – 12:10΄ |
12:10΄ – 12:20΄ διάλειμμα |
6η
12:20΄ – 12:50΄ |
ΚΛΕΙΣΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ
Ν Ο Μ Ο Σ Α Τ Τ Ι Κ Η Σ Αριθ. Πρωτ. : 4107
,
ΑΠΟΦΑΣΗ ΔΗΜΑΡΧΟΥ : 93
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΗΦΙΣΙΑΣ
Έχοντας υπόψη:
1.Τις διατάξεις του άρθρου 94 του Ν 3852/2010 ΦΕΚ 87/07-6/2010 «Νέα αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης –Πρόγραμμα Καλλικράτης»
2.Τις επικρατούσες δυσμενείς καιρικές συνθήκες .
Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ε Ι
Λόγω της επέλασης της κακοκαιρίας “Avgi”, την Τρίτη 30 Ιανουαρίου 2024 οι Σχολικές Μονάδες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Δήμου θα λειτουργήσουν με τηλεκπαίδευση. Οι Ιδιωτικοί και Δημοτικοί Βρεφικοί και Παιδικοί Σταθμοί θα παραμείνουν κλειστοί, για λόγους προληπτικούς και ασφάλειας.
Ο Δήμαρχος
Βασίλης Ι. Ξυπολυτάς
Κακοκαιρία…και μέτρα προστασίας για αύριο Τρίτη 30 Ιανουαρίου
Σχετικά με την αυριανή μέρα δεν υπάρχει ακόμα κάτι επίσημο από τον Δήμο Κηφισιάς .
Από τον Υπουργό Πολιτικής Προστασίας ανακοινώθηκαν τα παρακάτω:
«Αποφασίσθηκε η απαγόρευση κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων…. Βρισκόμαστε σε επικοινωνία με τους δημάρχους και τους περιφερειάρχες για τη μη λειτουργία των σχολείων δια ζώσης για αύριο Τρίτη και με το Υπουργείο Παιδείας για τηλεκπαίδευση.
Σύσταση για τηλεργασία στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (σ.σ. στους νομούς αυτούς) και στους δήμους Μάνδρας-Ειδυλλίας, Φυλής, Αχαρνών, Διονύσου, Κηφισιάς, Ωρωπού Πεντέλης και Παλλήνης.
————————————————————————————–
Ύστερα από ερωτήματα που θέσαμε προς τον Δήμο Κηφισιάς σχετικά με το θέμα , από το Γραφείο της Δημοτικής Επιτροπής Παιδείας του Δήμου Κηφισιάς πήραμε το παρακάτω μήνυμα (29/1/2024 15:57΄ ):
Καλησπέρα,
μετά και από επικοινωνία με το Γραφείο Δημάρχου δεν έχουμε καμία ενημέρωση για τη λειτουργία των σχολείων αύριο 30.01.2024.
Αν προκύψει κάποια ενημέρωση θα ανέβει στο site του Δήμου
—————————————————————————————-
Αξιότιμοι γονείς και κηδεμόνες ,
Θα επανέλθουμε με ότι νεότερο προκύψει σχετικά με την αυριανή μέρα και θα σας ενημερώσουμε ηλεκτρονικά με μήνυμα μέσω του ταχυδρομείου.
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ , 30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Το πρωί στις 08:15΄ π.μ. θα περιμένουμε τους μαθητές και μαθήτριες του σχολείου μας , στον ΙΕΡΟ ΝΑΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ στη ΝΕΑ ΕΡΥΘΡΑΙΑ (Αγίου Φανουρίου 3 ) για να εκκλησιαστούμε όλοι μαζί .
Μετά τη λήξη της Θείας Λειτουργίας , θα μοιραστούν οι άρτοι που θα μας διαθέσει ο Σύλλογος Γονέων& Κηδεμόνων του σχολείου μας .
Έπειτα ( περίπου στις 10:00΄ με 10:15΄ π.μ. ) οι μαθητές και μαθήτριες υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών θα επιβιβαστούν κανονικά στα σχολικά λεωφορεία που θα περιμένουν στο σημείο της αφετηρίας και θα αναχωρήσουν για το σχολείο . Στη συνέχεια θα ακολουθήσουμε κανονικά το ωρολόγιο πρόγραμμα της ημέρας.
Το Ολοήμερο θα λειτουργήσει επίσης κανονικά .
Εορτή των Τριών Ιεραρχών σχολικού έτους 2023-2024
Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Δ Η Μ Ο Κ Ρ Α Τ Ι Α
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
Εορτή των Τριών Ιεραρχών σχολικού έτους 2023-2024
Σας ενημερώνουμε ότι την 30η Ιανουαρίου, ημέρα εορτασμού των Τριών Ιεραρχών, στις σχολικές μονάδες (δημόσιες και ιδιωτικές) Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης πραγματοποιούνται εορταστικές εκδηλώσεις για την προσφορά των Τριών Ιεραρχών στα Γράμματα και εκκλησιασμός.
Κατά τα λοιπά θα τηρηθεί το Ωρολόγιο Πρόγραμμα των μαθημάτων της ημέρας.
Επισημαίνεται ότι είναι σε ισχύ η με αρ .πρωτ. 1008/ΓΔ4/05-01-2024 εγκύκλιος του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α..
Η ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ
ΖETTA M. ΜΑΚΡΗ
Εισαγωγή μαθητών/τριών στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία και τα Εκκλησιαστικά Σχολεία
Μαρούσι, 22-01-2024
Δ Ε Λ Τ Ι Ο Τ Υ Π Ο Υ
Εισαγωγή μαθητών/τριών στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία (Νηπιαγωγεία, Δημοτικά Σχολεία, Γυμνάσια και Λύκεια) και τα Εκκλησιαστικά Σχολεία για το σχολικό έτος 2024-2025
Οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών/τριών που ενδιαφέρονται να εισαχθούν στα Πειραματικά, Πρότυπα και Εκκλησιαστικά Σχολεία για το σχολικό έτος 2024-2025 ενημερώνονται ότι:
α) η δημόσια ηλεκτρονική κλήρωση για την εισαγωγή των μαθητών/τριών στα Πειραματικά Σχολεία (ΠΕΙ.Σ.) θα διενεργηθεί την Παρασκευή 17 Μαΐου 2024.
β) η δοκιμασία δεξιοτήτων για την εισαγωγή των μαθητών/τριών στις εισαγωγικές τάξεις (Α’ Γυμνασίου/ Α΄ Λυκείου) των Πρότυπων Σχολείων (Π.Σ.) θα διενεργηθεί το Σάββατο 18 Μαΐου 2024. Οι υποψήφιοι/ιες μαθητές/τριες θα αξιολογηθούν σε δυο γνωστικά αντικείμενα, γλώσσα και μαθηματικά. Οι ερωτήσεις αξιολόγησης είναι κλειστού τύπου/ πολλαπλής επιλογής.
γ) η δοκιμασία δεξιοτήτων για την εισαγωγή μαθητών/τριών στα Εκκλησιαστικά Σχολεία αφορά αποκλειστικά και μόνο στις τάξεις Α’ Γυμνασίου/Α΄ Λυκείου και θα διενεργηθεί το Σάββατο 18 Μαΐου 2024. Οι υποψήφιοι/ιες μαθητές/τριες θα αξιολογηθούν σε τρία γνωστικά αντικείμενα, γλώσσα και μαθηματικά (σε κοινές ερωτήσεις με τους υποψηφίους για τα Πρότυπα Σχολεία, κατά τη διάρκεια ταυτόχρονης εξέτασης) και Θρησκευτικά. Οι ερωτήσεις αξιολόγησης είναι κλειστού τύπου/ πολλαπλής επιλογής.
Επισημαίνεται ότι οι ενδιαφερόμενοι/ες μαθητές/τριες μπορούν να είναι υποψήφιοι/ες για έναν ή περισσότερους ή για όλους τους τύπους των ως άνω σχολείων.
Οι γονείς και κηδεμόνες των μαθητών/τριών θα κληθούν με πρόσκληση, η οποία θα αναρτηθεί στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού και της Δ.Ε.Π.Π.Σ., να υποβάλουν ηλεκτρονική αίτηση συνοδευόμενη από τα αναγκαία δικαιολογητικά σε ειδική πλατφόρμα στις αρχές Μαρτίου 2024. Με νεότερη ανακοίνωση θα γνωστοποιηθεί στους/στις ενδιαφερόμενους/ες η ακριβής προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων.
Περισσότερες πληροφορίες:
Α) σχετικά με το δίκτυο των Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ. στην ιστοσελίδα της Δ.Ε.Π.Π.Σ.
Β) για τις διαδικασίες εισαγωγής στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία μπορείτε να αναζητήσετε στο Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών-Μίτος, για τα Πρότυπα ΕΔΩ και για τα Πειραματικά ΕΔΩ.
Επίσης, στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, (ακολουθώντας τη διαδρομή https://www.minedu.gov.gr/gepo-menu-m/dieythynsi-thriskeftikis-ekpaidefsis- kai-diathriskeftikon-sxeseon/tmima-ekklisiastikis-ekpaidefsis-kai-thriskeftikis- agogis/ekklisiastika-sxoleia/eisagogi-mathiton-mathitrion-sta-ekklisiastika-sxoleia μπορείτε να αναζητήσετε τον πίνακα των Εκκλησιαστικών Σχολείων, την κείμενη νομοθεσία που διέπει την εισαγωγή στα Εκκλησιαστικά Σχολεία, ενδεικτικές ερωτήσεις και απαντήσεις για την εξέταση του μαθήματος των Θρησκευτικών, καθώς και τα θέματα με τις απαντήσεις τους, στα οποία εξετάστηκαν οι υποψήφιοι/ες για το έτος 2023.
Οπτική ψευδαίσθηση…συνέχεια
Η συγκεκριμένη εικόνα-οφθαλμαπάτη με τις γάτες απαιτεί απλώς γρήγορες ματιές και ιδιαίτερη προσοχή.
Μπορείτε να βρείτε ποια γάτα έχει κάτι διαφορετικό μέσα σε 15 δευτερόλεπτα;
Οπτική ψευδαίσθηση
Στην παρακάτω εικόνα βλέπετε μία σειρά από γάτες. Ωστόσο μία είναι διαφορετική από τις υπόλοιπες. Μπορείτε να την εντοπίσετε μέσα σε μόλις 15 δευτερόλεπτα;
Προσπαθήστε να κοιτάξετε την εικόνα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Μία γάτα διαφέρει ως προς ένα χαρακτηριστικό από τις υπόλοιπες. Έχετε 15 δευτερόλεπτα για να την βρείτε.
Επιλογές και συνέπειες
Eπιλογές
Ως ενήλικες, κάνουμε επιλογές στη ζωή μας σε καθημερινή βάση. Το ίδιο ισχύει και για τα παιδιά μας. Οι επιλογές μας συνήθως βασίζονται στα αποτελέσματα ή τις συνέπειες που αναμένουμε. Μαθαίνουμε από τις επιλογές μας. Αν επιλέξουμε να μη ντυθούμε ζεστά το χειμώνα, πιθανόν να κρυώσουμε. Αν δεν μας αρέσει να κρυώνουμε, την επόμενη φορά θα βεβαιωθούμε ότι δεν θα φύγουμε από το σπίτι χωρίς να ντυθούμε ζεστά.
Όταν χρησιμοποιείτε τις «επιλογές και συνέπειες», ενημερώστε πρώτα το παιδί σας για τις επιλογές που έχει και μετά για τις συνέπειες κάθε επιλογής. Ακολουθούν ορισμένα παραδείγματα:
«Παιδιά, ή θα παίξετε καλά μαζί και θα μοιραστείτε τα παιχνίδια σας, ή θα απομακρυνθείτε και οι δύο.»
«Μαρία, περιμένω να φας το φαγητό σου. Αν συνεχίσεις να φέρεσαι ανόητα, θα πρέπει να φύγεις από το τραπέζι. Εσύ αποφασίζεις.»
Διδάσκοντας μέσα από τις Επιλογές και Συνέπειες
Αν οι γονείς χρησιμοποιούν λογικές συνέπειες που είναι δυσάρεστες, το παιδί μαθαίνει, για παράδειγμα, ότι το να γυρίσει σπίτι αργότερα από τον συμφωνηθέντα χρόνο σημαίνει πως θα μείνει μέσα το επόμενο βράδυ ή το επόμενο σαββατοκύριακο. Με αυτές τις συνέπειες, υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες να επαναληφθεί η ίδια συμπεριφορά την επόμενη φορά.
Αν υποσχεθείτε, καλύτερα να τηρήσετε την υπόσχεση
Για να βοηθήσετε τα παιδιά να διαχειριστούν τη συμπεριφορά τους, θα πρέπει να υπάρξουν οι αναμενόμενες συνέπειες αφού έχει επιδειχθεί η συγκεκριμένη συμπεριφορά. Αν οι συνέπειες εφαρμόζονται τυχαία ή και καθόλου, τα παιδιά βρίσκονται σε σύγχυση και δεν ξέρουν τι να περιμένουν. Η συνέπεια για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά τους πρέπει να ακολουθεί κάθε φορά που επιδεικνύεται η ανάρμοστη συμπεριφορά.
Οι συνέπειες πρέπει να συνδέονται με τη συμπεριφορά
Ανάρμοστη:
«Επέλεξες να σπάσεις το παιχνίδι σου χτυπώντας το στον τοίχο. Κατά συνέπεια, δεν μπορείς να δεις τηλεόραση για μια εβδομάδα.»
Σωστή:
«Επέλεξες να σπάσεις το παιχνίδι σου χτυπώντας το στον τοίχο. Δεν επιτρέπεται να πετάς και να σπάζεις πράγματα σκοπίμως. Κατά συνέπεια, χάνεις το προνόμιο να παίξεις με τα παιχνίδια σου για δύο μέρες.»
Οι «επιλογές και συνέπειες» αποδίδουν μόνο όταν τα παιδιά είναι σε θέση να ξεχωρίσουν το καλό απ’ το κακό, όταν μπορούν να επιδείξουν επιθυμητή συμπεριφορά και όταν έχουν τη νοητική ικανότητα να κάνουν ενσυνείδητες επιλογές. Η τιμωρία ενός βρέφους που δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει σωστά το γιογιό του αποτελεί λανθασμένο παράδειγμα εφαρμογής «επιλογών και συνεπειών», διότι το βρέφος είναι πολύ μικρό για να επιδείξει την επιθυμητή συμπεριφορά.
Οι βίαιες συνέπειες δεν είναι ποτέ αποδεκτές, ανεξάρτητα από τη σοβαρότητα του παιδικού παραπτώματος. Αυτό που μαθαίνει το παιδί μετά από τέτοιες ενέργειες είναι η αντιπάθεια προς την εξουσία, μια εκδικητική φιλοσοφία και η ιδέα ότι με φωνές και χτυπήματα μπορείς να εξαναγκάσεις τους άλλους να κάνουν αυτό που θέλεις. Τέτοιες συμπεριφορές οδηγούν σε περισσότερη βία και περισσότερα προβλήματα για την οικογένεια. Η συνεπής εφαρμογή των κατάλληλων συνεπειών βοηθά τα παιδιά να μάθουν υγιείς τρόπους ελέγχου της συμπεριφοράς τους.
Ενθαρρύνουμε την αυτοπειθαρχία στα παιδιά
Ενθαρρύνουμε την αυτοπειθαρχία στα παιδιά, ώστε μεγαλώνοντας να μπορούν να παίρνουν από μόνα τους σωστές αποφάσεις.
Η δυνατότητα επιλογών διδάσκει την αυτονομία στα παιδιά και τα βοηθά να συνειδητοποιήσουν ότι μπορούν ως ένα βαθμό να ορίζουν τη ζωή τους.
Η ύπαρξη συνεπειών περνάει στα παιδιά το μήνυμα ότι οι ενήλικες δεν είναι αποσπασματικοί τιμωροί και ότι οι ενέργειες των παιδιών έχουν φυσικά και λογικά επακόλουθα, τα οποία συνδέονται άμεσα με τις επιλογές και τις αποφάσεις τους.
Ενημέρωση για τη λήψη μέτρων προστασίας για τη μείωση μετάδοσης λοιμώξεων του αναπνευστικού
Σύμφωνα με τις από 04-01-2024 οδηγίες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), και
προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης των λοιμώξεων του αναπνευστικού (λοιμώξεις από τον ιό SARS-CoV-2, γρίπη κ.α.) στο σχολικό περιβάλλον συστήνεται η τήρηση των ακόλουθων βασικών μέτρων από εκπαιδευτικούς, μαθητές και λοιπό προσωπικό των σχολικών μονάδων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης:
➢ Τακτικό πλύσιμο των χεριών
• Όταν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα (σαπούνι και νερό)
• Πριν και μετά: -Την προετοιμασία ή χορήγηση γεύματος – Το γεύμα – Τη χρήση της τουαλέτας
• Το πλύσιμο των χεριών με υγρό σαπούνι και νερό, για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα, θα ακολουθείται από προσεκτικό στέγνωμα με χάρτινες χειροπετσέτες μιας χρήσης και απόρριψή τους στους κάδους απορριμμάτων.
• Εναλλακτικά, συστήνεται η εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος.
➢ Καλός αερισμός των εσωτερικών χώρων διδασκαλίας. Συστήνεται να ανοίγονται τα παράθυρα τακτικά για τη βελτίωση του αερισμού.
➢ Αποφυγή ανεπαρκώς αεριζόμενων χώρων με συνωστισμό ατόμων (π.χ. διάδρομοι, σκάλες, χρήση ασανσέρ).
➢ Αποφυγή συγκεντρώσεων πολλών ατόμων – τήρηση φυσικών αποστάσεων.
➢ Αποφυγή αγγίγματος προσώπου, μύτης, ματιών και στόματος και πλύσιμο των χεριών καλά πριν και μετά από αυτό.
➢ Βήχας ή φτέρνισμα στον αγκώνα ή σε χαρτομάντιλο. Αν χρησιμοποιηθεί χαρτομάντιλο, θα πρέπει να πεταχτεί προσεκτικά μετά από μία μόνο χρήση και να ακολουθήσει πλύσιμο των χεριών.
➢ Εάν κάποιος/α μαθητής/τρια παρουσιάζει συμπτώματα λοίμωξης του αναπνευστικού (πονόλαιμο, βήχα, καταρροή) ή έχει θετικό αποτέλεσμα εργαστηριακού ελέγχου για αναπνευστικό παθογόνο όπως SARS-CoV-2, ιό γρίπης ή RSV, συστήνεται να παραμένει στο σπίτι και να περιορίσει τις επαφές του με άλλα άτομα.
➢ Η παραμονή στο σπίτι συστήνεται μέχρι την υποχώρηση ή βελτίωση των συμπτωμάτων και την ολοκλήρωση τουλάχιστον 24 ωρών από την πλήρη υποχώρηση του πυρετού (χωρίς τη λήψη αντιπυρετικών σκευασμάτων).
Τι γιορτάζουμε τα Θεοφάνεια – Ήθη και έθιμα από όλη την Ελλάδα
Τα Θεοφάνεια είναι μια από τις τρεις μεγάλες γιορτές του δωδεκαημέρου μαζί με τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά και μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 6 Ιανουαρίου και είναι μια από τις επίσημες αργίες του κράτους.
Τι γιορτάζουμε;
Την ημέρα των Θεοφανείων έγινε η βάπτιση του Χριστού από τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο ή Βαπτιστή. Επίσης, την ίδια στιγμή εμφανίστηκε και το Άγιο Πνεύμα με την μορφή περιστεριού. Η λέξη Θεοφάνια βγαίνει από τις λέξεις «Θεός» + «Φαίνομαι» ακριβώς επειδή ο Θεός εμφανίστηκε (φάνηκε) στη Γη και με τις τρεις μορφές του (Πατήρ, Υιός, Άγιο Πνεύμα).
Γιατί λέγονται και Φώτα;
Η μεγάλη γιορτή των Θεοφανείων είναι ευρέως γνωστή και ως εορτή των Φώτων. Σύμφωνα λοιπόν με τον Γρηγόριο Ναζιανζηνό (γνωστός και ως Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος), το Θείο Βάπτισμα του Χριστού αποτελεί μια γιορτή φωτισμού ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Τα έθιμα των Θεοφανείων
Ο Αγιασμός των υδάτων και το πιάσιμο του Σταυρού
Κάθε χρόνο μετά την πρωινή λειτουργία, οι ιερείς αγιάζουν τα νερά (πχ θάλασσες, ποτάμια, λίμνες κλπ) πετώντας μέσα έναν σταυρό. Σύμφωνα με το έθιμο, οι πιστοί βουτάνε για να πιάσουν τον σταυρό και μάλιστα όποιος καταφέρει να τον πιάσει θεωρείται ότι θα πάρει την ευλογία του και θα έχει καλή τύχη.
Ο Αγιασμός των σπιτιών
Μετά τον αγιασμό των υδάτων οι ιερείς, κυρίως στα χωριά, περνούν από τα σπίτια των κατοίκων και τα ραντίζουν με αγιασμό, δηλαδή με αγιασμένο νερό για να διώξουν τα κακά πνεύματα. Στις μεγάλες πόλεις τον αγιασμό αναλαμβάνουν συνήθως οι ίδιοι οι κάτοικοι των σπιτιών.
Το πλύσιμο των εικόνων στα αγιασμένα νερά
Σε κάποιες περιοχές μετά τον αγιασμό πολλοί άνθρωποι συνηθίζουν να πλένουν τις εικόνες ή άλλα αντικείμενα (σκεύη, εργαλεία κλπ) στα αγιασμένα νερά (θάλασσες, λίμνες, ποτάμια). Αυτό γίνεται, σύμφωνα με την παράδοση, για να ανακτήσουν τα αντικείμενα αυτά, μέσω του αγιασμένου νερού, τη δύναμη που έχασαν με την πάροδο του χρόνου. Μάλιστα αφού τελειώσουν το πλύσιμο πρέπει να πετάξουν το νερό σε μέρος που δεν πρόκειται να πατηθεί από άνθρωπο.
Ο χορός των καλικάντζαρων
Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας συναντάμε και μια διαφορετική εκδοχή του μύθου αυτού. Το κοινό χαρακτηριστικό είναι ότι σε όλες τις περιπτώσεις οι καλικάντζαροι είναι μικρά σκανταλιάρικα όντα που τους αρέσει να κάνουν ζημιές. Σύμφωνα με τον μύθο, ζουν στο κέντρο της γης όπου πριονίζουν τον κορμό που την κρατάει. Κατά τη διάρκεια των γιορτών βγαίνουν στην επιφάνεια. Σε κάποιες περιοχές θεωρείται ότι αρπάζουν όποιον τριγυρνά τη νύχτα και χορεύουν μαζί του μέχρι εξάντλησης (χορός των καλικάντζαρων). Μετά τον αγιασμό των σπιτιών επιστρέφουν στο κέντρο της γης όπου βρίσκουν τον κορμό να έχει επανέλθει στην αρχική του κατάσταση και ξαναρχίζουν το πριόνισμα.
Κρήτη
Στην Κρήτη, παραμονή των Φώτων, φτιάχνουν «παλικάρια» ή «φωτοκόλλυβα». Πρόκειται για φαγητό φτιαγμένο από πολλά είδη σπόρων και οσπρίων, όπως κουκιά, ρεβίθια, φασόλια, φακή, καλαμπόκι, σιτάρι. Από αυτό το φαγητό οι χωρικοί έδιναν και στα ζώα τους, αλλά το σκόρπιζαν κιόλας σε διάφορα μέρη του σπιτιού.
Θεσσαλία
Στη Θεσσαλία αναβιώνουν τα ρουγκάτσια. Ομάδες δεκαπέντε ατόμων μεταμφιεσμένων σε γαμπρό, νύφη, παπά κλπ γυρνούν από σπίτι σε σπίτι ζητώντας κέρασμα.
Χαλκιδική
Στο Παλαιόκαστρο της Χαλκιδικής τηρείται το έθιμο των φωταράδων. Ο «βασιλιάς» φορώντας το ταλαγάνι και φορτωμένος με κουδούνια ανοίγει το χορό ενώ ακολουθούν οι φωταράδες κρατώντας ξύλινα σπαθιά για να ξυλοφορτώσουν εκείνους που θα επιδιώξουν να πάρουν το λουκάνικο που στήνεται στη μέση του χωριού.
Θράκη
Παλιότερα στη Θράκη μετά τον αγιασμό μοίραζαν στην εκκλησία ένα κομμάτι ψητό κρέας και μια κουλούρα ψωμί, το οποίο ονόμαζαν κολύριο. Κάποιο από αυτά είχε μέσα έναν ασημένιο σταυρό. Αυτός που θα έβρισκε τον σταυρό ονομαζόταν «νουνός» και θα προσέφερε το βόδι για τα κολύρια της επόμενης χρονιάς.