Από τους ευρωπαίους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τους φορείς καινοτομίας προέρχεται αρκετή ψηφιακή ζήτηση ώστε η Ευρώπη να κινηθεί προς αειφόρο οικονομική μεγέθυνση. Η αδυναμία, ωστόσο, να εξασφαλιστεί επαρκής αριθμός υψίρρυθμων διαδικτυακών συνδέσεων, on line περιεχόμενο, έρευνα και συναφείς δεξιότητες, υποσκάπτει το δυναμικό αυτό. Οι σημαντικότερες τάσεις στον τομέα των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ), που διαθέτει πλέον 8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και 6% του ΑΕΠ της ΕΕ, είναι η αύξηση στη χρήση δεδομένων και η στροφή προς κινητές τεχνολογίες (όπως τα έξυπνα τηλέφωνα) και κινητές υπηρεσίες (όπως το διαδίκτυο τρίτης γενιάς, η ροή μουσικής και το webmail).
Στα βασικά ευρήματα στον πίνακα αποτελεσμάτων του Ψηφιακού Θεματολογίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνονται:
Θετικές εξελίξεις
Οι ευρυζωνικές επικοινωνίες είναι σχεδόν πανταχού παρούσες στην Ευρώπη. Το 95% των Ευρωπαίων έχουν πρόσβαση σε σταθερή ευρυζωνική σύνδεση.
Η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία στράφηκαν στις ηλεκτρονικές διοικητικές υπηρεσίες ώστε να συμβάλουν στη διατήρηση της ποιότητας των δημοσίων υπηρεσιών. Μαζί με την Τσεχική Δημοκρατία, οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην παροχή και χρήση υπηρεσιών ηλε-διακυβέρνησης σημειώθηκε σε οικονομικά πιεσμένες οικονομίες, υπογραμμίζοντας τον πολύτιμο ρόλο της ηλε-διακυβέρνησης για την επιτυχία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων
Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις κινούνται ταχέως προς τα κινητά. Η αφομοίωση του κινητού διαδικτύου αυξήθηκε κατά 62%, φτάνοντας τα 217 εκατομμύρια συνδρομές κινητής ευρυζωνικότητας.
15 εκατομμύρια Ευρωπαίοι απέκτησαν το 2011 πρώτη σύνδεση, ενώ τώρα, το 68% των Ευρωπαίων συνδέεται τακτικά στο διαδίκτυο και 170 εκατομμύρια στα κοινωνικά δίκτυα. Για πρώτη φορά, η πλειονότητα των οικονομικά ασθενέστερων Ευρωπαίων έχουν αξιοποιήσει το διαδίκτυο, ένας όμως στους τέσσερις δεν το έχει ακόμα χρησιμοποιήσει.
Προβληματικές περιοχές
Το μισό ευρωπαϊκό εργατικό δυναμικό δεν διαθέτει επαρκείς δεξιότητες ΤΠΕ ώστε να μπορέσει να αλλάξει ή να βρεί άλλη εργασία. Ενώ το 43% του πληθυσμού της ΕΕ διαθέτει μέτριες ή υψηλές δεξιότητες στο διαδίκτυο και μπορεί, για παράδειγμα, να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο για να πραγματοποιήσει τηλεφωνική κλήση ή να δημιουργήσει ιστοσελίδα, σχεδόν το μισό του εργατικού δυναμικού δεν είναι σίγουροι ότι οι δεξιότητές τους στην πληροφορική και το διαδίκτυο είναι επαρκείς στην αγορά εργασίας. Σχεδόν το 25% δεν διαθέτει καθόλου δεξιότητες ΤΠΕ. Τα προβλήματα αυτά καθιστούν δύσκολη την πλήρωση των κενών θέσεων στις ΤΠΕ, που το 2015 θα έχουν ανέλθει σε 700.000.
Οι αγορές στο διαδίκτυο παραμένουν εθνική δραστηριότητα. Ενώ το 58% των χρηστών του διαδικτύου στην ΕΕ πραγματοποιούν αγορές ηλεκτρονικά, μόνον ένας στους δέκα έχει αγοράσει από ιστότοπο που εδρεύει σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Τα γλωσσικά εμπόδια και η γραφειοκρατία (όπως η μη άρνηση παράδοσης των προϊόντων και επιπλοκές με τα πνευματικά δικαιώματα) είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα.
Η χρήση ηλ-εμπορίου από τις ΜΜΕ δεν προχωρεί. Οι περισσότερες ΜΜΕ ούτε αγοράζουν ούτε πωλούν διαδικτυακά, με αποτέλεσμα να περιορίζεται το δυναμικό εξαγωγών και εσόδων τους.
Οι επενδύσεις στην έρευνα υστερούν περαιτέρω από αυτές των ανταγωνιστών μας. Μολονότι στη δημόσια έρευνα δεν έχουν επιβληθεί μέτρα λιτότητας, οι δαπάνες είναι αρκετά κάτω από την απαιτούμενη ετήσια αύξηση κατά 6% ώστε οι δημόσιες επενδύσεις να διπλασιαστούν έως το 2020. Οι εμπορικές επενδύσεις στην έρευνα μειώνονται. Ο τομέας των ΤΠΕ διαθέτει πλέον λιγότερο από το μισό της έντασης Ε&Α του αντίστοιχου τομέα των ΗΠΑ.
Οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών συνεχίζουν να εκμεταλλεύονται τους καταναλωτές με τις τιμές περιαγωγής κινητής τηλεφωνίας. Το 2011-12 περισσότερες εταιρείες πήραν αποστάσεις από ανάλογες πρακτικές, προσφέροντας δέσμες τιμών περιαγωγής που αντικατοπτρίζουν τις εθνικές τιμές. Οι καταναλωτές πληρώνουν, ωστόσο, ακόμη κατά μέσο όρο τρεισήμισι φορές περισσότερο για τις κλήσεις περιαγωγής από ό,τι για εθνικές κλήσεις.
Από τις 101 δράσεις του Ψηφιακού θεματολογίου, 34 έχουν ολοκληρωθεί, 52 εξελίσσονται κανονικά, ενώ 15 καθυστερούν ή διατρέχουν κίνδυνο καθυστέρησης. Η διαδικασία του πίνακα αποτελεσμάτων αναλύει επίσης την κατάσταση της αγοράς τηλεπικοινωνιών της ΕΕ, και την ψηφιακή ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
Ιστορικό
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι υπεύθυνη για τη δημιουργία κανονιστικού και επιχειρηματικού κλίματος, ευνοϊκού για τον ανταγωνισμό και τις επενδύσεις στις αγορές ψηφιακής τεχνολογίας της Ευρώπης. Στον πίνακα αποτελεσμάτων του Ψηφιακού θεματολογίου 2012 αξιολογείται η πρόοδος σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο όσον αφορά την επίτευξη του παραπάνω κλίματος, ως προς 78 δράσεις του Ψηφιακού θεματολογίου για την Επιτροπή και 23 για τα κράτη μέλη.
Το 2011-12 έγιναν σημαντικές προτάσεις κανονιστικών ρυθμίσεων στην κατεύθυνση αυτή και περιλαμβάνουν:
Νέο κανονισμό περιαγωγής που επεκτείνει την ισχύ ανώτατων τιμών και στα δεδομένα, ενώ εισάγονται νέες δυνατότητες για ανταγωνισμό.
Οι υπουργοί της ΕΕ συνήψαν προκαταρκτική συμφωνία σχετικά με τη διευκόλυνση “Συνδέοντας την Ευρώπη”, με περισσότερα από 7 δισ. ευρώ ενωσιακής υποστήριξης για μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων στην επόμενη γενιά ευρυζωνικών, καθώς και για την ανάπτυξη βασικών διαδικτυακών υπηρεσιών όπως οι δημόσιες ηλε-συμβάσεις, η ηλ-υγεία και υγειονομική περίθαλψη, η ηλε-δικαιοσύνη και η Europeana.
Στο πλαίσιο του Horizon 2020, του επόμενου προγράμματος χρηματοδότησης της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, η Επιτροπή προτείνει επενδύσεις ύψους 80 εκατ. ευρώ, με κύριο δικαιούχο στον τομέα τις ΤΠΕ.
Κανονισμό που θα προβλέπει την εναρμόνιση των ηλ-υπογραφών και άλλων υπηρεσιών εμπιστοσύνης που είναι καίριες για την επίτευξη των δυνατοτήτων εξοικονόμησης στις δημόσιες ηλε-συμβάσεις, καθώς και την αμοιβαία αναγνώριση της ηλεκτρονικής αναγνώρισης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ.
Ένα σχέδιο δράσης για το ηλ-εμπόριο που θα διευκολύνει τη διασυνοριακή πρόσβαση σε επιγραμμικό περιεχόμενο και προϊόντα και, τελικά, την επίλυση των προβλημάτων προστασίας των πληρωμών, της παράδοσης και της προστασίας των καταναλωτών και των πληροφοριών.
Το 2012 θα παρουσιαστούν οι στρατηγικές της ΕΕ για το υπολογιστικό νέφος και την ασφάλεια του διαδικτύου.
Πίνακας αποτελεσμάτων του Ψηφιακού θεματολογίου.
Πίνακας αποτελεσμάτων για την Ελλάδα: μια ματιά στα ευρυζωνικά, τη χρήση του διαδικτύου, την ηλε-διακυβέρνηση, τις ρυθμιστικές και ερευνητικές τάσεις στη χώρα μας.
