Κεφ. Δ ΑΡΧΑΪΚΗ ΕΠΟΧΗ, ΕΝΟΤΗΤΑ 7 : Πέρσες και Έλληνες : δυο κόσμοι συγκρούονται

ΕΝΟΤΗΤΑ 7

ΠΕΡΣΕΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΕΣ: ΔΥΟ ΚΟΣΜΟΙ ΣΥΓΚΡΟΥΟΝΤΑΙ

α. Το περσικό κράτος

▶ Οι Πέρσες συγχωνεύονται με τους Μήδους.

▶ Και οι δυο λαοί είναι ινδοευρωπαίοι

▶ Ιδρυτής του κράτους ο Κύρος Α’

▶ Το κράτος είναι πολυεθνικό

▶ Διαιρείται σε περιφέρειες που ονομάζονται σατραπείες.

▶ Σατράπης ονομάζεται ο διοικητής της κάθε σατραπείας και έχει ως καθήκον να φροντίζει τη σωστή διοίκηση και την είσπραξη των φόρων

▶ Φόρους πλήρωναν όλοι οι λαοί της αυτοκρατορίας εκτός από τους Πέρσες και τους Μήδους.

▶ Προϋποθέσεις για κοσμοκρατορια

▶ Βασική η αλήθεια

▶ Σφηνοειδής γραφή

▶ Αχουραμάσδα, Αριμάν, φωτιά, η βάση της θρησκείας των Περσών

β. Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας και οι Πέρσες.

– Οι Έλληνες της Μ. Ασίας ανέπτυξαν το εμπόριο με την Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο, δημιούργησαν λαμπρό πολιτισμό, αλλά κατέληξαν φόρου υποτελείς στους Πέρσες, αναγκασμένοι να τους ακολουθούν στις εκστρατείες τους.

– Οι Πέρσες απέτυχαν να υποτάξουν τους Σκύθες, αλλά έθεσαν υπό τον έλεγχό τους τη Θράκη

γ. Η Ιωνική Επανάσταση

Οι Έλληνες της Μικράς Ασίας επαναστάτησαν εναντίον των Περσών το 499 π.Χ. λόγω:

1)Της παύσης του εμπορίου με τον Εύξεινο Πόντο (στενά)

2)Βαριάς φορολογίας

3)Στέρησης ελευθερίας

Στην έκκλησή τους για βοήθεια από την Ελλάδα ανταποκρίθηκαν μόνο η Ερέτρια και η Αθήνα (25 πλοία). Το 494 π.Χ. ήττα στη ναυμαχία της Λάδης. Η Μίλητος καταστρέφεται ολοσχερώς (Φρύνιχος-«Μιλήτου άλωσις»-πρόστιμο διότι θύμισε «οικεία κακά»)
δ. Η εκστρατεία του Μαρδόνιου

Για να εκδικηθούν την Ελλάδα οι Πέρσες στέλνουν μεγάλο στρατό υπό τον Μαρδόνιο. 492 π.Χ. στρατός και στόλος κινούνται προς Μακεδονία, αλλά ο στόλος καταστρέφεται σε θαλασσοταραχή κοντά στον Άθω και η εκστρατεία λήγει με μόνο κέρδος την προσάρτηση της Θράκης.

ε. Η μάχη του Μαραθώνα

Το 490 π.Χ. μεγάλη περσική στρατιά υπό τους Δάτη και Αρταφέρνη επιχειρεί να τιμωρήσει Αθηναίους και Ερετριείς. Καταστρέφουν την Ερέτρια και προχωρούν προς Μαραθώνα. Οι Σπαρτιάτες φθάνουν μετά τη μάχη. Οι Αθηναίοι (10.000) αντιμετωπίζουν μόνοι τους Πέρσες μαζί με τους Πλαταιείς (1.000). Η έξυπνη παράταξη των στρατευμάτων που σχεδίασε ο Μιλιτάδης έδωσε τη νίκη στους Έλληνες. Οι Πέρσες δεν ήταν πια ανίκητοι. Μετά τη μάχη στήθηκε τύμβος με το επίγραμμα:

«Ελλήνων προμαχούντες Αθηναίοι Μαραθώνι

Χρυσοφόρων Μήδων εστόρεσαν δύναμιν»