ΕΝΟΤΗΤΑ 2
Η ΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ

Α. Η δημιουργία του ελληνικού αλφάβητου

☻ Εμφανίζεται προς τα τέλη του 8ου αι. π.Χ.
☻ Προέρχεται από το φοινικικό με τη μετατροπή συμφώνων σε φωνήεντα
☻ Η γραφή απλοποιήθηκε κι έγινε κτήμα περισσότερων ανθρώπων
☻ Από το ελληνικό αλφάβητο προήλθε το λατινικό

Β) Η ΤΕΧΝΗ

♥ Ονομάζεται Γεωμετρική διότι κυριαρχούν σε αυτή τα γεωμετρικά σχήματα (κυρίως στα αγγεία)
♥ Δημιουργήθηκε από τον 11ο ως τον 8ο αιώνα π.Χ.
♥ Αρχικά ομόκεντροι κύκλοι και ημικύκλια ζωγραφισμένα με διαβήτη
♥ Σταδιακά τρίγωνα, ρόμβοι, μαίανδροι
♥ Αργότερα ομοιόμορφα ζώα και παραστάσεις θανάτου μαζί με τα γεωμετρικά σχήματα – επιτάφια αγγεία
♥ Εμφάνιση μυθολογικών θεμάτων

Γ) ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ-ΟΙΚΙΣΤΙΚΗ

ΝΑΟΙ
– Μεγάλο μέγεθος
-Λίθινοι τοίχοι κάτω, πλίνθινοι ψηλά, στέγες επίπεδες ή σαμαρωτές –λασπόκλαδα
-Μερικοί μακρόστενοι, κεντρική σειρά από κίονες, βάθρο για θεότητα (Ηραίο Σάμου)
-Ορισμένοι αποκτούν πανελλήνιο χαρακτήρα (Δελφοί, Ολυμπία, Δωδώνη)

ΟΙΚΙΣΜΟΙ
-Μικροί
-Σε υψώματα
-Μερικοί οχυρωμένοι με τείχη

ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΟΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ

α) Περίοδος κρίσης (1100-950 π.χ.)

▲ Μείωση πληθυσμού

▲ Οικονομία: πρωτογενή σχήματα – οικιακή μορφή

▲ Εξαφάνιση της κεντρικής εξουσίας – Η οργάνωση στηρίζεται σε οικογένεια, χωριό, ομάδα.

 

β) Περίοδος ανάκαμψης (από αρχές 10^ου αι. και μετά)

Αναγέννηση:

▲ Πνευματική

▲ Δημογραφική

▲ Τεχνολογική

 

γ) Η διαμόρφωση των φυλετικών κοινοτήτων

☻ Δωριείς: Από Πίνδο  προς Πελοπόννησο

προς Στερεά Ελλάδα (τμήμα)

προς Κυκλάδες (Μήλο, Θήρα)

προς Κρήτη

 

☻ Θεσσαλοί: Από Πίνδο    προς     Θεσσαλία

 

☻ Βοιωτοί : Από Θεσσαλία    προς   Βοιωτία

 

☻ Αιολείς: Από Θεσσαλία      προς     Λέσβο,  Τένεδο,  Βόρεια παράλια Μικράς Ασίας

 

☻ Ίωνες : Από Βόρεια παράλια Πελοποννήσου προς    Αττική,  Εύβοια,  Κυκλάδες

 

☻ Το Κράτος είναι φυλετικό

☻ Το αξίωμα του βασιλιά

– Αρχικά αιρετό και μετά κληρονομικό

– το καταλαμβάνει ο ικανότερος πολεμιστής

 

δ) Ο Πρώτος Ελληνικός αποικισμός

= Η μετανάστευση ελληνικών φύλων (11^ος-9^ος αι. π.Χ.) προς τα νησιά του Αιγαίου και τα παράλια της Μικράς Ασίας.

Αίτια

1) Ανώμαλη κατάσταση στην Ελλάδα μετά τις μετακινήσεις του 12^ου αιώνα.

2) Η στενότητα του ηπειρωτικού ελλαδικού χώρου

3) Ο οικονομικός μαρασμός και η ανασφάλεια

 

Χάρτης των μετακινήσεων

▶ Αιολείς : Από Θεσσαλία προς Λέσβο, Τένεδο, Μ. Ασία

Αιολία= από Τρωάδα ως Σμύρνη

▶ Ίωνες : Από Αττική, Εύβοια, Β. Πελοπόννησο προς Χίο, Σάμο,  Κεντρική Μ. Ασία

Ιωνική δωδεκάπολη

▶ Δωριείς: Προς Ρόδο, Κω, Μ. Ασία.

Δωρική εξάπολη

 

Ασχολίες των αποίκων

* Γεωργία αρχικά

* Εμπόριο αργότερα

 

ε) Ο κόσμος των Ομηρικών επών.

◉      Η Ιλιάδα και η Οδύσσεια περιγράφουν εποχές         μεταγενέστερες           της μυκηναϊκής (11^ο – 8^ο αιώνα π.Χ.)

◉      Η ομηρική εποχή πολιτικά δεν έχει καμία σχέση με τη μυκηναϊκή. Διαφορές:

☺ Δεν υπάρχει η μυκηναϊκή ανακτορική γραφειοκρατία

☺ Ο ηγεμόνας δεν ονομάζεται «άναξ», αλλά «βασιλεύς»

☺ Υπάρχει πολιτική αστάθεια

☺ Κοινωνία αγροτοποιμενική. Ζει από προϊόντα και επιδρομές.