4ο εργαστήριο δεξιοτήτων: “STE(A)M και Εκπαιδευτική Ρομποτική μέσα από τον Κύκλο του Νερού και την Υδροδυναμική”
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο «STEM και Εκπαιδευτική Ρομποτική μέσα από τον κύκλο του Νερού και την Υδροδυναμική», έχει σκοπό να έρθουν σε επαφή οι μαθητές/-ήτριες του Νηπιαγωγείου με θέματα που αφορούν την επιστήμη, τα μαθηματικά, τη μηχανική και την τεχνολογία. Στόχοι του εν λόγω προγράμματος είναι τα παιδιά, να κατανοήσουν τα χαρακτηριστικά της μάθησης μέσα από τον προβληματισμό, να σχεδιάσουν και να αναπτύξουν ένα πρόγραμμα, να εξασκηθούν στον αλγοριθμικό τρόπο σκέψης, να αναπτύξουν δεξιότητες προσανατολισμού και μέτρησης αποστάσεων και να αναζητήσουν λύσεις σε καθημερινά προβλήματα, όπως ο κύκλος του νερού και η υδροδυναμική.
(πηγή: https://elearning.iep.edu.gr/study/mod/folder/view.php?id=19374)
Ξεκινήσαμε με το τι ακριβώς είναι το νερό και που υπάρχει. Τα παιδιά ζωγράφισαν το νερό και συμμετείχαν σε διάλογο στην παρεούλα της τάξης λέγοντας προσωπικά τους βιώματα σχετικά με το θέμα.
Στη συνέχεια περάσαμε στις ιδιότητες αλλά και τις καταστάσεις που συναντούμε το νερό στη φύση. Το πείραμα “ουράνιο τόξο” ήταν το πρώτο που πραγματοποιήθηκε στην τάξη μας και εντυπωσίασε τα παιδιά
Τοποθετήσαμε σε τρία ποτήρια νερό με χρώμα ζαχαροπλαστικής (κόκκινο, κίτρινο και μπλε) και ανάμεσα τους δύο άδεια ποτήρια. Το νερό άλλαξε χρώμα (διάλυση). Έπειτα βάλαμε χαρτί κουζίνας σε λωρίδες ενώνοντας το κάθε ποτήρι με το διπλανό του. Παρατηρήσαμε ότι το χαρτί απορροφά και μεταφέρει νερό από το γεμάτο ποτήρι στο άδειο (απορροφητικότητα) μαζί με το χρώμα με αποτέλεσμα τα χρώματα να αναμιγνύονται και να προκύπτουν νέα (κόκκινο+κίτρινο=πορτοκαλί, κίτρινο+μπλε=πράσινο).
Την επόμενη ημέρα παρατηρήσαμε ότι όλα τα ποτήρια είχαν την ίδια ποσότητα νερού. Το χαρτί σταμάτησε να μεταφέρει το νερό όταν τα ποτήρια έφτασαν στην ίδια στάθμη (συγκοινωνούντα δοχεία).
Στη συνέχεια πραγματοποιήσαμε το πείραμα με τον βρασμό, την εξάτμιση και την υγροποίηση του νερού. Θερμάναμε νερό και παρατηρήσαμε πως δίνοντάς του θερμότητα σχηματίζονται φυσαλίδες από κάτω και όσο συνεχίζουμε να παρέχουμε θερμότητα αυτές ανεβαίνουν προς την επιφάνεια μέχρι να φτάσει το νερό στο σημείο βρασμού.
-Βγαίνει καπνός κυρία…
-Τι είναι αυτός ο καπνός; Από που έρχεται και που πάει; Τι έχει μέσα;
Με αφορμή αυτές τις ερωτήσεις παίρνουμε ένα καπάκι κατσαρόλας και το δίνουμε στα παιδιά να το πιάσουν. Είναι στεγνό. Σταματάμε να δίνουμε θερμότητα στο νερό και τοποθετούμε το καπάκι πάνω από το μπρίκι με το νερό. Σε λίγη ώρα σηκώνουμε το καπάκι και παρατηρούμε ότι αυτό είναι βρεγμένο.
Πως έγινε;
Οι σταγόνες του νερού εξατμίστηκαν και όταν συνάντησαν την κρύα επιφάνεια του καπακιού υγροποιήθηκαν πάλι. Τα παιδιά γνώρισαν τις έννοιες της εξάτμισης και της υγροποίησης, οι οποίες θα βοηθήσουν στην κατανόηση του κύκλου του νερού.
Δημιουργία σύννεφου:
Στο σχολείο μας προσπαθήσαμε να φτιάξουμε ένα σύννεφο. Ζεστάναμε το νερό και το τοποθετήσαμε σε ένα διάφανο βάζο. Το νερό είναι ζεστό και οι υδρατμοί ανεβαίνουν προς τα πάνω. Κλείσαμε το καπάκι και τους εγκλωβίσαμε. Έπειτα ανοίξαμε το καπάκι και ψεκάσαμε με ένα αποσμητικό. Τα μόρια του νερού ενώθηκαν με άλλους μικροοργανισμούς και σχημάτισαν το σύννεφο.
Δημιουργία βροχής:
Γεμίσαμε ένα διαφανές δοχείο με νερό, λίγο παραπάνω από τη μέση και στο υπόλοιπο βάλαμε αφρό ξυρίσματος. Έπειτα με μία σύριγγα και μπλε χρώμα ζαχαροπλαστικής ρίχνουμε στο “σύννεφο”. Όταν οι σταγόνες είναι πολλές και το σύννεφο δεν μπορεί να τις κρατήσει, τις ρίχνει στη γη με την μορφή της βροχής.
Τι είναι ο κύκλος του νερού και ποιο είναι το ταξίδι της σταγόνας;
Μέσα από απλά λόγια ενός εκπαιδευτικού βίντεο τα παιδιά κατανόησαν τον κύκλο του νερού και στη συνέχεια ζωγράφισαν και προσπάθησαν να το αποτυπώσουν σε χαρτόνι, ώστε να αφηγηθούν την ιστορία της σταγόνας!
Όμως τα πειράματά μας δεν σταμάτησαν εδώ. Συνεχίσαμε με την επίπλευση και βύθιση των υλικών. Μοιράστηκαν φύλλα εργασίας στα παιδιά με διάφορα υλικά πριν από το πείραμα, ώστε να σημειώσουν ποια πιστεύουν ότι θα βυθιστούν.
Ακολούθησε το πείραμα και τα παιδιά παρατήρησαν τι ακριβώς συμβαίνει και από τι εξαρτάται η βύθιση των αντικειμένων. Από το μέγεθος; Το σχήμα; Το υλικό;
Δοκίμασαν, έκαναν υποθέσεις … έκαναν λάθη και στο τέλος προσπάθησαν να βγάλουν το συμπέρασμά τους
Η διάλυση ήταν η επόμενη ιδιότητα του νερού που ασχοληθήκαμε. Έχοντας διάφορα υλικά που διαλύονται στο νερό, όπως αλάτι και ζάχαρη αλλά και άλλα που δεν διαλύονται παρατηρήσαμε τι ακριβώς συμβαίνει.
-Που πήγε η ζάχαρη;
-Χάθηκε.
-Έφυγε.
-Θες να δοκιμάσεις;
-Ναι! Είναι γλυκό το νερό!
-Που πήγε η ζάχαρη;
-Κρύφτηκε!
Η ζάχαρη διαλύθηκε στο νερό. Δεν την βλέπουμε αλλά υπάρχει…κρύφτηκε στο νερό και το έκανε γλυκό!
Τα μαγικά βελάκια:
Το επόμενο πείραμά μας αφορούσε την διάθλαση. Ζωγραφίσαμε δύο βελάκια. Ένα που δείχνει αριστερά και ένα δεξιά. Τα είδαμε μέσα από ένα πλαστικό διαφανές ποτήρι και παρατηρήσαμε ότι φαίνονται ακριβώς ίδια με αυτά που ζωγραφίσαμε.
Τι γίνεται όμως όταν γεμίζουμε το ποτήρι με νερό;
Τότε τα παιδιά παρατήρησαν ότι τα βελάκια αλλάζουν φορά! Αυτό συμβαίνει λόγω της ιδιότητας του νερού που ονομάζεται διάθλαση.
Ψάξαμε να βρούμε τη λέξη “ΝΕΡΟ” μέσα στις σύνθετες λέξεις
Μετρήσαμε σταγόνες και βάλαμε τις ποσότητες δίπλα στους αριθμούς
Και σχηματίσαμε τις λέξεις από τον κύκλο του νερού
Ο κύκλος του νερού και τα πειράματα με το νερό κέντρισαν ιδιαίτερα το ενδιαφέρον των νηπίων μας και αυτό μας κινητοποίησε ώστε να οργανώσουμε την γιορτή λήξης της φετινής χρονιάς με το συγκεκριμένο θέμα!
