4^ο Εργαστήριο Δεξιοτήτων

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΦΡΟΝΤΙΖΩ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Ανακύκλωση

1ο Τμήμα/Πρωινή Ζώνη

Το 3^ο τρίμηνο μάθησης γνωστικών αντικειμένων αποτελεί στάδιο κατά το οποίο το παιδί έχει αναπτύξει επαρκώς την κριτική του σκέψη και ικανότητα έτσι ώστε, να είναι σε θέση να στοχάζεται και να αξιολογεί κριτικά & δημιουργικά ένα πρόβλημα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει και αναπτύσσεται, διερευνώντας την λύση του! Στα πλαίσια δράσεων της αειφόρου ανάπτυξης επιλέχθηκε η διδακτική προσέγγιση της ανακύκλωσης με απώτερο στόχο την διαμόρφωση κατάλληλων στάσεων & δεξιοτήτων στα παιδιά σχετικά με τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Η οικοδόμηση της γνώσης επιτυγχάνεται μέσα από την έρευνα/ παρατήρηση, τα σχετικά συμπεράσματα που προκύπτουν και η λύση του προβλήματος που εφαρμόζεται!

Αναλυτικότερα:

Α’ Μέρος 1^ου Σταδίου: Εντοπισμός του Προβλήματος Εντός Σχολικής Τάξης

Στην ολομέλεια, παρουσιάστηκε εποπτικό υλικό με εικόνες σκουπιδιών, χαλασμένων και λερωμένων κάδων ανακύκλωσης και μη.

Εικόνα 1: Εποπτικό Υλικό με το Πρόβλημα του Περιβάλλοντος μας

Πρωτίστως, τα παιδιά εντόπισαν το πρόβλημα: σκουπίδια παντού! Ακολούθησε καταγραφή των ιδεών τους σχετικά επί του θέματος:

• Με τα σκουπίδια θα βρωμίσει η Γη μας και θα αρρωστήσουμε
• Υπάρχουν σκουπίδια στα δάση
• Τα ζωάκια και τα φυτά θα πεθάνουν γιατί το χώμα είναι βρώμικο από τα πολλά σκουπίδια
• Στις θάλασσες όταν πετάμε τα σκουπίδια τα ψάρια & οι χελώνες θα πεθάνουν
• Οι δρόμοι είναι γεμάτοι σκουπίδια και μυρίζουν άσχημα
• Δεν θα μπορούμε να αναπνεύσουμε και θα πρέπει να φοράμε συνέχεια μάσκα

Εικόνα 2: Εννοιολογικός χάρτης καταγραφής των πρότερων ιδεών των παιδιών

Β’ Μέρος 1^ου  Σταδίου: Εντοπισμός του Προβλήματος Εκτός Σχολικής Τάξης

Όλη η ομάδα της τάξης βγαίνει για περίπατο γύρω από το Σχολείο  με σκοπό τον εντοπισμό του προβλήματος σε πραγματικές συνθήκες. Κάνουμε έρευνα και παρατήρηση σχετικά με τα απορρίμματα γύρω από το Σχολείο μας, τα οποία μας οδηγούν σε κάποια συμπεράσματα: «λανθάνουσα συμπεριφορά του ανθρώπου προς το περιβάλλον που ζει».

Εικόνες 3-6: Έρευνα/Παρατήρηση των πραγματικών συνθηκών

2^ο  Στάδιο:  Διερεύνηση της Πραγματικότητας

Η ομάδα μας κατά τον μικρό μας περίπατο γύρω από το Σχολείο παρατήρησε με προσοχή την κατάσταση του περιβάλλοντος που μας περιβάλλει.  Με χαρά διαπιστώσαμε ότι το Σχολείο μας είναι εξοπλισμένο με τους ειδικούς κάδους ανακύκλωσης (χαρτιού, πλαστικού & γυαλιού) καθώς και με το κάδο απορριμμάτων. Ωστόσο, κατά την διάρκεια του περιπάτου με μεγάλη μας λύπη εντοπίσαμε «σκουπίδια» πεταμένα κάτω στον δρόμο ή και στο χώμα, πραγματικές συνθήκες που φωτογραφίσαμε για περαιτέρω συζήτηση εντός σχολικής τάξης.

Εικόνα 7: Οι κάδοι Ανακύκλωσης Του Σχολείου Μας

Σε δεύτερο χρόνο, εκτυπώσαμε τις φωτογραφίες και ακολούθησε συζήτηση επί του θέματος. Όλα τα παιδιά εντόπισαν το «πρόβλημα»! Πεταμένα απορρίμματα κάτω και όχι στους ειδικούς κάδους! Όλοι μαζί διακρίναμε την λανθασμένη συμπεριφορά του ανθρώπου, μία συμπεριφορά που καταστρέφει το περιβάλλον μας, την Γη πάνω στην οποία ζούμε.

Εικόνα 8: Στάδια Οικοδόμησης της Γνώσης

Προς ολοκλήρωση της δράσης αποφασίσαμε να κάνουμε  μία αφίσα η οποία θα παρουσιάζει την ορθή ανθρώπινη συμπεριφορά σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος.

Εκτέλεση Δράσης

Χωριστήκαμε σε 3 ομάδες των 4 ατόμων. Η κάθε ομάδα ανέλαβε διαφορετικό ρόλο: η 1^η  έπρεπε να ζωγραφίσει την Γη μας, η 2^η ομάδα τους κάδους ανακύκλωσης, η 3^η τον κάδο απορριμμάτων & κομποστοποίησης και διάφορα υλικά ανακυκλώσιμα και μη (π.χ.: πλαστικό μπουκάλι, μπανανόφλουδες, γυάλινο ποτήρι , εφημερίδα)… Όλες οι δημιουργίες των παιδιών με την τεχνική του κολλάζ αποτέλεσαν την σύνθεση της αφισέτας στην οποία και δόθηκε ο τίτλος «Πρόσεξε τί πετάς, ανακύκλωσε με εμάς»!

Εικόνα 9-12: Ομαδο-συνεργατική Κατασκευή Αφισέτας Ανακύκλωσης

Α’ Μέρος 3^ου  Σταδίου: Λύσεις του Προβλήματος Εντός Σχολικής Τάξης

Η τάξη μας γεμίζει «σκουπίδια». Πρόκειται για διάφορα αντικείμενα, είτε χαρτιά βρώμικα και τσαλακωμένα, είτε για χαλασμένους μαρκαδόρους, είτε για παιχνίδια…Τα παιδιά κοιτούν προσεκτικά και παρατηρούν την παρούσα κατάσταση η οποία δεν τους αρέσει. Προτείνεται η λύση να τα μαζέψουμε όλοι μαζί βοηθώντας ο ένας τον άλλον και να πετάξουμε στον κάδο όσα δεν χρειαζόμαστε, όσα δηλαδή τα απορρίπτουμε (σκουπίδια=απορρίμματα) και όσα δεν τα απορρίπτουμε και μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε ξανά όπως για παράδειγμα ένα παιχνίδι, το επανατοποθετούμε σωστά στη θέση του.

Εικόνες 13-16: Λύση Προβλήματος _ Μαζεύω και πετώ_ Φυλάσσω και χρησιμοποιώ ξανά

Β’ Μέρος 3^ου  Σταδίου: Λύσεις του Προβλήματος Εκτός Σχολικής Τάξης

Η ομάδα βγαίνει και πάλι εκτός σχολικής τάξης (περίπατος γύρω από το Σχολείο), με σκοπό τον εντοπισμό των κάδων ανακύκλωσης & απορριμμάτων για να ¨πετάξουμε» τα ανακυκλώσιμα υλικά που έχουμε συλλέξει.

Εικόνες 17-21: Ανακυκλώνω υλικά στους σωστούς κάδους

4^ο  Στάδιο: Σε Ποιον Κόσμο Επιλέγω να Ζήσω;

Στην ολομέλεια προβάλλονται εικόνες με δύο κόσμους αντίθετους. Ο ένας είναι βρώμικος με πάρα πολλά σκουπίδια πεταμένα παντού, βρώμικη ατμόσφαιρα, μολυσμένος αέρας καταστάσεις που οδηγούν σε μη υγιεινή ζωή. Εν αντιθέσει, ο άλλος κόσμος είναι πεντακάθαρος, η φύση είναι καταπράσινη, οι δρόμοι της πόλης γεμάτους κάδους σκουπιδιών, ανακύκλωσης & κομποστοποίησης, όλες συνθήκες υγιεινής ζωής.

Εικόνες 22& 23: Βρώμικος κόσμος με σκουπίδια vs Καθαρός κόσμος με κάδους ανακύκλωσης

Τα παιδιά μας άραγε σε ποιον κόσμο επιλέγουν να ζουν;

Εκτέλεση Δράσης:

Τα παιδιά διακρίνονται σε δύο ομάδες, η μία εκπροσωπεί τον βρώμικο κόσμο και η άλλη το καθαρό περιβάλλον. Το κάθε παιδί της ομάδας στην οποία ανήκει αποτυπώνει τη σκέψη του μέσω του ιχνογραφήματος για έναν βρώμικο κόσμο γεμάτο σκουπίδια και ακαθαρσίες και ένα καθαρό κόσμο με πράσινο περιβάλλον. Εν συνεχεία, ομαδοποιούμε τα έργα μας σε δύο κατηγορίες: α) πράσινο χαρτόνι=καθαρό περιβάλλον και β)κόκκινο χαρτόνι=βρώμικο περιβάλλον. Τέλος, κατόπιν συζητήσεως ψηφίζουμε και επιλέγουμε τον κόσμο της αρεσκείας μας. Η συζήτηση μας ολοκληρώθηκε με ομόφωνη απόφαση για ένα καθαρό κόσμο όπου όλοι οι άνθρωποι, τα φυτά και όλα τα ζώα της Γης θα είναι υγιή.

Εικόνες 24-30: Βρώμικος & Καθαρός Κόσμος

5^ο Στάδιο: Μάθηση μέσα από το παιχνίδι

Παρουσιάζονται στην ολομέλεια 4 κάδοι ανακύκλωσης:

• Κόκκινος κάδος για αλουμίνιο
• Μπλε κάδος για πλαστικό
• Κίτρινος κάδος για γυαλί
• Πράσινος κάδος για απορρίμματα

Εικόνα 31: Κουτιά/Κάδοι Ανακύκλωσης

Και ποικίλα υλικά που έχουν φέρει τα παιδιά από το σπίτι τους καθώς και υλικά που έχουν εντοπίσει μέσα στην τάξη μας. Τα παιδιά χωρίζονται σε ομάδες βάφοντας μία καρδούλα στο χεράκι τους με το αντίστοιχο χρώμα του κάδου που θα εκπροσωπήσουν (π.χ.: κίτρινη καρδούλα-κίτρινος κάδος γυαλιού). Το κάθε παιδί της ομάδας επιλέγει διαφορετικό υλικό κάθε φορά και το τοποθετεί στον σωστό κάδο. Όλα τα παιδιά συμμετέχουν εκ περιτροπής και όταν κάποιο λανθάνει τότε τα υπόλοιπα της ομάδας του, βοηθούν στην επιλογή του σωστού κάδου.

Εικόνες 32-36: Ομαδοποίηση Ανακυκλώσιμων Υλικών

Χρήσιμη Συμβουλή: Σε περιπτώσεις αμφιβολίας περί αλουμινένιων υλικών , χρησιμοποιήσαμε τον μαγνήτη προς διαπίστωση του αλουμινίου! Όταν ο μαγνήτης εφάπτεται τότε το υλικό είναι αλουμινένιο. Ακολουθούν ενδεικτικά παραδείγματα προβληματισμού σχετικά με υλικά εντός σχολικής τάξης:

Εικόνες 37-39: Μαγνήτης & Αλουμινένια Υλικά

• Ανακάλυψη του σήματος ανακύκλωσης

Κατά την χρονική περίοδο του δεκατιανού ζητείται από τα παιδιά να εντοπίσουν το σήμα ανακύκλωσης στα προϊόντα του πρωινού τους.

Εικόνες 40 & 41: Εντοπισμός του σήματος ανακύκλωσης

Αντίστοιχα ψηφιακά παιχνίδια μπορείτε να εκτελέσετε και στις παρακάτω εφαρμογές:

• Ταξινόμηση: Ανακυκλώσιμα Υλικά ανά Ομάδα
• Αναγραμματισμός: Ανακύκλωση
• Βρες τα Ζευγάρια των Ανακυκλώσιμων Υλικών

Αντίστοιχα παιχνίδια επί χάρτου

Κατά την ελεύθερη απασχόληση των παιδιών (π.χ.: μετά το δεκατιανό), τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά με ποικίλα παζλ επί χάρτου σχετικά με ην θεματική ενότητα της ανακύκλωσης.

Εικόνες 42 & 43: Παιχνίδια Ανακύκλωσης επί Χάρτου

6^ο Στάδιο: Αποτύπωση Πραγματικότητας

Τα παιδιά καλούνται να αξιοποιήσουν τα ανακυκλώσιμα υλικά που έχουν φέρει από το σπίτι τους για την κατασκευή μακέτας με περιεχόμενο: η πόλη μας έτσι όπως θα θέλαμε να είναι. Κατόπιν συζητήσεως, τα παιδιά στην ολομέλεια αποφάσισαν να δημιουργήσουν μία παιδική χαρά, το Σχολείο μας και μία ανακυκλώσιμη βιώσιμη πόλη.

Εκτέλεση Δράσης

Σε ομάδες, τα παιδιά έβαψαν διάφορα χάρτινα κουτιά για τον μετασχηματισμό τους σε σπίτια, σχολείο, εκκλησία και μαγαζιά. Αξιοποιήσαμε πλαστικά μπουκάλια, καπάκια για την δημιουργία αυτοκινήτων και ποικίλα ανακυκλώσιμα υλικά για την προσαρμογή τους στα δεδομένα που χρειαζόμασταν δημιουργίας των τριών μακετών βιώσιμης ανακυκλώσιμης πόλης.

Εικόνες 44- 49: Μακέτες Βιώσιμης Ανακυκλώσιμης Πόλης

7^ο Στάδιο: Εκπαιδευτική Ρομποτική/Beebot

Το εργαστήριο ολοκληρώνεται με την ρομποτική. Συγκεκριμένα, τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια με το ένα να αποτελεί το ρομπότ και το άλλο τον προγραμματιστή. Επιλέγεται ένας προορισμός τη πίστας της ανακύκλωσης (π.χ.: ο κόκκινος κάδος) και το ζευγάρι συνεργάζεται με σκοπό την εύρεση και εκτέλεση των σωστών κινήσεων-εντολών-βημάτων έτσι ώστε να φτάσει η μελισσσούλα/beebot στον σωστό προορισμό!

Εικόνες 50-53: Beebot & Πίστα Ανακύκλωσης

Ολοήμερη Ζώνη

Δραστηριότητα 1: «Ο Κύριος Μπεν η Μου και τα Σκουπίδια»

Διαβάσαμε στην τάξη την ιστορία του κυρίου Μπεν, ένα παραμύθι με θέμα την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση και τη χρησιμότητά της στον άνθρωπο και τη φύση. Έπειτα, τα παιδιά ζωγράφισαν σε χαρτί τι τους εντυπωσίασε περισσότερο από τη συγκεκριμένη ιστορία.

Δραστηριότητα 2: Παιχνίδι με ανακυκλώσιμα υλικά

Τα παιδιά χωρίστηκαν αρχικά σε δύο ομάδες. Κάθε ομάδα είχε από ένα στεφάνι με τη φωτογραφία του μπλε κάδου (κατάλληλος για πλαστικό, χαρτί, αλουμίνιο, γυαλί). Στο κέντρο της τάξης, ανάμεσα στις δύο ομάδες υπήρχαν διασκορπισμένα διάφορα «σκουπίδια» από καθαρά, ανακυκλώσιμα υλικά. Κάθε φορά καλούνταν ένας παίκτης- τρια από κάθε ομάδα να εντοπίσει και να τοποθετήσει ένα «σκουπίδι» από το υλικό που έβλεπε γραμμένο στην καρτέλα, την οποία σήκωνε η νηπιαγωγός. Οι καρτέλες έγραφαν τα τέσσερα παραπάνω υλικά που μπαίνουν στον μπλε κάδο, με το πρώτο γράμμα της κάθε λέξης μαρκαρισμένο με άλλο χρώμα, έτσι ώστε να αναγνωρίζεται η λέξη ευκολότερα από τα παιδιά. Νικήτρια ήταν η ομάδα, η οποία θα μάζευε τα περισσότερα σωστά «σκουπίδια» στον κάδο- στεφάνι της. Ένα παιχνίδι που συνδυάζει ομαδικότητα, συνεργασία, νέες γνώσεις για την ανακύκλωση, εξάσκηση στη φωνολογική επίγνωση και φυσικά διασκέδαση!

Δραστηριότητα 3: Επιτραπέζιο παιχνίδι για το διαχωρισμό των ανακυκλώσιμων υλικών

Οι μικροί μαθητές μας χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα είχε ένα πιόνι διαφορετικού χρώματος και έριχνε το ζάρι. Ξεκινούσαν όλοι από την αφετηρία και προχωρούσαν ανάλογα με τα βήματα που τύχαιναν στο ζάρι Σκοπός του παιχνιδιού ήταν η κάθε ομάδα να προσπαθήσει να φτάσει πρώτη στο τέλος της διαδρομής, μαζεύοντας στο διάβα της τα ανακυκλώσιμα «σκουπίδια» που συναντούσε και ρίχνοντάς τα στον κατάλληλο κάδο. Τα παιδιά μέσα από ομαδο-συνεργατικό πνεύμα διασκέδασαν και κατανόησαν άλλον έναν τρόπο διαχωρισμού και κατηγοριοποίησης των ανακυκλώσιμων «σκουπιδιών», εξασκώντας παράλληλα απλές έννοιες αρίθμησης και καταμέτρησης.

Δραστηριότητα 4: Κατασκευή ρομπότ με ανακυκλώσιμα υλικά

Αρχικά, μαζεμένοι στην ολομέλεια παρατηρήσαμε διάφορα ανακυκλώσιμα «σκουπίδια» και συζητήσαμε τα υλικά από τα οποία, είναι φτιαγμένα. Έπειτα, χωριστήκαμε σε δύο ομάδες. Ένας εκπρόσωπος από κάθε ομάδα, με την καθοδήγηση των υπόλοιπων μελών, επέλεξε διάφορα από τα ανακυκλώσιμα υλικά και τα μετέφερε στα τραπεζάκια. Εκεί τα παιδιά μέσα σε ομαδο- συνεργατικό πνεύμα, κατασκεύασαν ρομπότ χρησιμοποιώντας κόλλα, κολλητική ταινία και φυσικά τη φαντασία τους. Οι δύο ομάδες παρουσίασαν στο τέλος τα ρομπότ τους, ονοματίζοντάς τα.

2ο Τμήμα

1)  Ξεκινήσαμε το τέταρτο και τελευταίο εργαστήριο μας με θέμα την ανακύκλωση. Μαζευτήκαμε στη παρεούλα και διαβάσαμε το παραμύθι «Μα που πάνε τα μπαλόνια» της Κατρίνα Τσάνταλη. Ένα φανταστικό παραμύθι που  μας κάνει να δούμε αλλιώς τα πράγματα. Τα μπαλόνια μας ταξιδεύουν στον ουρανό και είναι πανέμορφα, ωστόσο τι προκαλούν εκεί που πάνε; Τα παιδιά το άκουσαν με προσοχή και έπειτα συζητήσαμε για τις συνέπειες που είχε αυτό στο περιβάλλον και τα ζώα. Μιλήσαμε για την ανακύκλωση και δημιουργήσαμε την ιδεοθύελλα της ανακύκλωσης για να δούμε τι ακριβώς γνωρίζουμε για αυτήν μέχρι στιγμής.

Στην ολομέλεια παρακολουθήσαμε με τη βοήθεια του προτζέκτορα βίντεο για τον «Πέρι το περιβάλλον» και τη καλύτερη του φίλη την «Άννα την ανακύκλωση». Με το τέλος του βίντεο αναφερθήκαμε στα υλικά που μπορούμε να ανακυκλώσουμε και αυτά που δε μπορούμε και γιατί. Φυσικά στη τάξη μας είχαμε ανακυκλώσιμα υλικά και μη έτσι ώστε να μπορέσουν τα παιδιά να τα επεξεργαστούν. Τα έπιασαν με τα χεράκια τους, παρατήρησαν το σήμα της ανακύκλωσης, έμαθαν το σωστό τρόπο με τον οποίο πετάμε στην ανακύκλωση κάποια συσκευασία και φυσικά μιλήσαμε για τα μη ανακυκλώσιμα υλικά. Το οπτικό υλικό που προβλήθηκε στα παιδιά μέσω καρτών τα βοήθησε ώστε να κατηγοριοποιήσουν τα υλικά.

Έπειτα παίξαμε με τους φίλους μας το παιχνίδι «βάλτο στη θέση του». Το κάθε παιδί έπρεπε να τοποθετήσει μια κάρτα μέσα στο σωστό κάδο. Μάλιστα το διασκέδασαν καθώς υπήρχε και η τρύπα και κάπως έτσι ένοιωθαν σαν να ανακυκλώνουν στα αλήθεια.

Ακούσαμε το τραγούδι «ανακύκλωση το λένε» και μάθαμε να το τραγουδάμε. Έπειτα παίξαμε μνήμη με ανακυκλώσιμα και μη υλικά.

Ακολούθησε φύλλο εργασίας από το ολοήμερο πρόγραμμα σε μορφή αξιολόγησης της προηγούμενης δράσης μας. Τα παιδιά έπρεπε να κατατάξουν τα απορρίμματα σε ανακυκλώσιμα και μη ανακυκλώσιμα. Ζωγραφίζουν, κόβουν, κολλούν και μαθαίνουν τις κατηγορίες.

2) Στην παρέα μας σήμερα ήρθε ο  ξεχωριστός κύριος Μπλέκας (ο μπλε κάδος της ανακύκλωσης) και μας είπε τι του αρέσει να ανακυκλώνει μέσα του και τι όχι.

Παρακολουθήσαμε βίντεο από την Δεδισα για να δούμε τον τρόπο περισυλλογής, ανακύκλωσης ή και απόρριψης των απορριμμάτων. Είδαμε το μηχάνημα που πιέζει τα απορρίμματα (και την ονομασία του) έτσι ώστε να καταλαμβάνουν όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο. Ακούσαμε για τη σπουδαιότητα της ανακύκλωσης και μάθαμε το πόσο χρόνο παίρνει σε κάθε υλικό να αποσυντεθεί. Είδαμε όλους τους κάδους και έγινε κατανοητό πως οι κάδοι ανά χωριό, πόλη και χώρα μπορεί να έχουν άλλο χρώμα. Έτσι, εστιάσαμε τη προσοχή μας στις ετικέτες που είναι τοποθετημένες πάνω τους για να είμαστε σίγουροι, αλλά και στα προϊόντα που απεικονίζουν αυτές ως παράδειγμα για τα ανακυκλώσιμα απορρίμματα και σε ποιο κάδο μπορούμε να βάλουμε μέσα.

Για την πίεση των απορριμμάτων κάναμε και ένα σύντομο όμως πολύ κατανοητό παράδειγμα με ένα μπουκάλι νερού. Ζωγραφίσαμε το περίγραμμα ενός μικρού μπουκαλιού νερού και ακριβώς δίπλα το περίγραμμα ενός ίδιου αλλά αυτή τη φορά πιεσμένου. Έγινε πλέον ξεκάθαρο στα παιδιά ότι το πιεσμένο μπουκάλι καταλαμβάνει πολύ λιγότερο χώρο στο κάδο. Το συμπέρασμα των παιδιών ήταν πως αποτελεί μια σωστή τακτική το να πιέζουμε τα σκουπίδια μας πριν τα απορρίψουμε καθώς μειώνουμε αισθητά των όγκο που αυτά καταλαμβάνουν.

Ώρα για παιχνίδι.. Μετά το διάλλειμα μας, μια γάτα βρέθηκε στην τάξη και έσκισε τις σακούλες που είχαμε τα σκουπιδάκια μας. Τα απορρίμματα τώρα βρισκόντουσαν παντού μέσα στη τάξη και φυσικά είχαν μπερδευτεί. Μα πώς θα ανακυκλώσουμε όταν όλα είναι αχταρμάς; Τα παιδιά είχαν σαν αποστολή να χρησιμοποιήσουν τα τραπέζια της αίθουσας μας και να τα ξεχωρίσουν. Σε κάθε τραπέζι βρισκόταν μια ταμπέλα με τη σήμανση  πλαστικό, αλουμίνιο, γυαλί, χαρτί και μη ανακυκλώσιμα απορρίμματα και τα παιδιά έπρεπε να αναγνωρίσουν τη κατηγορία και να αντιστοιχίσουν την «πινακίδα» με το σωστό απόρριμμα.

 3) Μετά τη τραγουδιστή καλημέρα μας τα παιδιά ζήτησαν παιχνίδι όπως το χτεσινό. Οπότε παίξαμεεεε….

Με τη βοήθεια μιας κλεψύδρας τα παιδιά υπολόγιζαν τον χρόνο. Η ολομέλεια χωρίστηκε σε δύο ομάδες. Ένα παιδί από κάθε ομάδα σηκωνόταν και έψαχνε να βρει το είδος του απορρίμματος που απεικονίζονταν  στο ζάρι. Όποια ομάδα έφερνε πρώτη τα σωστά απορρίμματα στη σωστή θέση κέρδιζε ένα πόντο για την ομάδα της. Αυτή τη φορά όμως το παιχνίδι έγινε λιγάκι πιο δύσκολο. Έπρεπε να μας φέρουν πράγματα μέσα από τη τάξη. Π.χ. στα μη ανακυκλώσιμα ένα παιδί μας έφερε ένα παιχνίδι ( κάποια παιχνίδια φυσικά δεν ανακυκλώνονται). Όταν ρωτήθηκε το γιατί μας είπε πως δεν είδε πάνω το σήμα της ανακύκλωσης. Φυσικά έγινε αφόρμηση να συζητήσουμε ξανά για τα υλικά καθώς σε μερικά πιο περίεργα πράγματα τα παιδιά κάπως μπερδευόντουσαν.

Μετά το παιχνίδι προσπαθήσαμε να δούμε ένα ένα τα γράμματα της λέξης ανακύκλωσης. Έπειτα τα χωρίσαμε και τα παιδιά κλήθηκαν να ανασυνθέσουν την λέξη.

Στα πλαίσια του ολοήμερου προγράμματος μοιράστηκαν στα παιδιά διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά με σκοπό την επεξεργασία τους και τη δημιουργία ενός ομαδικού έργου τέχνης. Να φτιάξουμε την κυρία Ανακύκλωση. Κάναμε μαλλιά από εφημερίδα, ρούχα από περιοδικά, τα μάτια της ήταν καπάκια από μπουκάλια και για παπούτσια χρησιμοποιήσαμε αλουμινόχαρτο. Έγραψαν πάνω στο χαρτί το όνομα της και ύστερα την πήραμε αγκαλιά για μια ομαδική φωτογραφία που έφερε σε όλους πολλά χαμόγελα.

4) Άραγε οι άνθρωποι φροντίζουν για τη δική τους ευζωία αλλά και για τα ζώα; Στο προτζέκτορα προβάλαμε από τη σελίδα του Αρχέλων φωτογραφίες με χελώνες που είναι παγιδευμένες σε δίχτυα ή που  έχουν καταναλώσει δικά μας σκουπίδια νομίζοντας  πως είναι ψαράκια και έπειτα είδαμε και άλλες φωτογραφίες από ζώα που έχουν επηρεαστεί. Ξεκίνησε λοιπόν η συζήτηση της καλής και της κακής πρακτικής σε θέματα περιβαλλοντικά η οποία συνοδευόταν με πλούσιο οπτικό υλικό. Είπαμε ότι μια καλή πρακτική επιφέρει κάτι ωφέλιμο ενώ μια κακή πρακτική επιφέρει κάτι ζημιογόνο.

Παρουσιάστηκαν κάρτες που απεικόνιζαν και τις δυο περιπτώσεις και τα παιδιά έπρεπε να κατηγοριοποιήσουν ανάλογα με το τι θεωρούσαν σωστό. Η κακή πρακτική έφερε ένα κόκκινο χεράκι που έδειχνε δυσφορία ενώ η καλή πρακτική ένα πράσινο χεράκι που σημαίνει ευφορία. Τα παιδιά τοποθετούσαν τις ταμπέλες πάνω από τις εικονιζόμενες κάρτες και επιχειρηματολογούσαν για την επιλογή τους.

Τέλος, τα παιδιά κλήθηκαν να περάσουν στα τραπεζάκια της τάξης και να συμπληρώσουν το φύλλο εργασίας που συμβάδιζε με το διδακτικό αντικείμενο της ημέρας και λειτούργησε σαν αξιολόγηση της σημερινής διδακτικής μας. Κυκλώνω το σωστό ή το λάθος και γράφω όπως μπορώ τη λέξη ναι ή όχι. Για τα προνήπια μας δόθηκε η εναλλακτική της χαρούμενης ή της λυπημένης φατσούλας.

Στη συνέχεια αποφασίσαμε να γίνουμε «καθαριστές» της θάλασσας και να μπορέσουμε να αλιεύσουμε τα απορρίμματα έτσι ώστε να σώσουμε την υποθαλάσσια ζωή. Ένα μπλε πανί σαν θάλασσα και απορρίμματα που είχαν πάνω τους μαγνήτες βοήθησαν στο να είναι αυτό εφικτό. Δυο καλάμια μαγνητικά- ένα για κάθε ομάδα παιδιών και το παιχνίδι αρχίζει. Οι κανόνες είναι απλοί. Ένας από κάθε ομάδα ψαρεύει ένα σκουπίδι από τη θάλασσα κάθε φορά. Μόλις το τοποθετήσει στο καλάθι κάθεται στο παγκάκι και δίνει τη σκυτάλη- στη περίπτωση μας καλάμι στον επόμενο συμμαθητή. Όταν όλα τα σκουπίδια αλιευθούν τότε τα μετράμε και βλέπουμε την νικήτρια ομάδα. Παίρνουμε βέβαια όλοι βραβείο συμμετοχής σφραγίδα «μπράβο» για τη συμμετοχή μας στη καθαριότητα του βυθού.

Στο ολοήμερο πρόγραμμα διαβάστηκε το παραμύθι «Μια θάλασσα σκουπίδια» και άρεσε πολύ στα παιδιά.

5) Σήμερα αναφερθήκαμε στην μετατροπή- επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων. Τα συλλεγμένα ανακυκλώσιμα από το εργοστάσιο παίρνουν τον δικό τους δρόμο για την επαναχρησιμοποίηση τους με σκοπό την μείωση του αποτυπώματος τους στο οικοσύστημα μας. Έτσι, τα ρούχα που δεν φοράμε πια ίσως γίνουν μια τσάντα, ή το μπουκάλι που πίνουμε νερό ίσως γίνει τάπερ φαγητού. Ανακύκλωση μείωση και επαναχρησιμοποίηση είναι το μαγικό τρίπτυχο που βοηθά με ενεργό τρόπο στη διάσωση του πλανήτη.

Με αφορμή την επερχόμενη γιορτή της μητέρας αποφασίσαμε να επαναχρησιμοποιήσουμε τις εφημερίδες της τάξης μας και να κάνουμε ένα υπέροχο στολίδι για να διακοσμήσει την ευχετήρια κάρτα-κορνίζα που θα χαρίζαμε στη μαμά μας. Η διαδικασία αποδείχτηκε αρκετά χρονοβόρα αλλά τους άρεσε πολύ.  Τα παιδιά έκατσαν στα τραπεζάκια τους και με το ψαλιδάκι τους τεμάχισαν τις εφημερίδες σε όσο το δυνατόν πιο μικρά κομματάκια μπορούσαν. Όταν αυτό τελείωσε τις βάλαμε σε μπολ και ρίξαμε μέσα ζεστό νερό. Σειρά είχε το μούλιασμα και μετά το «πλάσιμο» για να λιώσει η εφημερίδα και να γίνει χαρτοπολτός. Το αφήσαμε όλη μέρα και την επομένη το σουρώσαμε, του βάλαμε χρώμα και χαρτόκολλα. Έπειτα με ένα πλάστη «ανοίξαμε φύλλο χαρτιού» και του δώσαμε σχήμα με ένα κουπάτ ζαχαροπλαστικής σε σχήμα καρδιάς. Εφόσον στέγνωσε το κολλήσαμε στις κάρτες που δημιουργήσαμε για τις μανούλες. Τα παιδιά ανυπομονούσαν να δουν το αποτέλεσμα και εντυπωσιάστηκαν με το γεγονός ότι από εφημερίδα φτιάξαμε κάτι τόσο όμορφο.

Επίσης, στα πλαίσια της επαναχρησιμοποίησης των απορριμμάτων μαζέψαμε καπάκια από μπουκάλια νερού και φτιάξαμε μια τρίλιζα για την τάξη μας την οποία τα παιδιά παίζουν στις ελεύθερες δραστηριότητες μας.

6) Ξεκινήσαμε τη μέρα μας μαθαίνοντας για τον τρόπο με τον οποίο τα οργανικά μας απορρίμματα μπορούν να γίνουν επωφελή για το περιβάλλον. Η κομποστοποίηση δεν ήταν εντελώς άγνωστη λέξη για πολλά παιδιά ωστόσο δεν ήξεραν πως γίνεται ακριβώς και σε τι μετατρέπετε αυτή η ύλη. Μιλήσαμε λοιπόν για τα τρόφιμα που απομένουν, για τις φλούδες από τα φρούτα, για το κατακάθι από το καφέ, το φακελάκι του τσαγιού και για το βιοδιασπώμενο χαρτί μα και για τόσα άλλα που επί χρόνια βάζουμε στο κάδο σκουπιδιών ενώ τώρα δειλά δειλά έχει γίνει πιο διαδεδομένο στη πόλη μας. Όλα αυτά μετατρέπονται σε οργανικό λίπασμα και βοηθάμε έτσι τα δέντρα και τα φυτά να μεγαλώσουν και να παράγουν περισσότερους καρπούς ενώ ταυτόχρονα μειώνουμε τον μεγάλο όγκο των απορριμμάτων μας.

Παίξαμε ένα παιχνίδι κατανόησης στην ολομέλεια. Είχαμε μπροστά μας δυο κάδους. Έναν κάδο ανακύκλωσης και ένα κάδο απορριμμάτων. Έπρεπε ένα ένα παιδί να κολλήσει από μια εικόνα πάνω στο σωστό κάδο. Από τα απορρίμματα που κολλήσαμε στον συμβατικό κάδο μας παρατηρήσαμε ποια από αυτά μπορούμε να κομποστοποιήσουμε και ποια όχι.

Σειρά είχε να το κάνουμε και ατομικά. Κάθε παιδί πήρε ένα φύλλο εργασίας και κατευθύνθηκε στη θέση του ώστε να κόψει και να κολλήσει το κάθε ένα στη σωστή κατηγορία.

Στη συνέχεια παίξαμε με τα παιδιά ένα παιχνίδι κατανόησης. Δυο παράλληλες γραμμές από χαρτοταινία τοποθετήθηκαν στο πάτωμα της τάξης. Η μια γραμμή είχε μπροστά το σήμα της ανακύκλωσης και η άλλη τον κάδο κομποστοποίησης. Μπροστά από τις γραμμές παρουσίαζα κάρτες στα παιδιά που απεικόνιζαν ένα είδος απορρίμματος και το ονομάτιζα. Αν ήταν προς κομποστοποίηση έπρεπε να πηδήξουν στη διπλανή γραμμή. Αν ήταν ανακυκλώσιμο έπρεπε να κάνουν ένα επιτόπιο άλμα. Όποιος έκανε λάθος έβγαινε από τη γραμμή και όποιος έμενε στο τέλος ήταν ο νικητής.

Στα πλαίσια του ολοήμερου προγράμματος έγινε ανάγνωση του παραμυθιού «Η τελευταία πίτα με φύκια» στην ολομέλεια και ακολούθησε συζήτηση για τη μόλυνση του περιβάλλοντος και συγκεκριμένα των θαλασσών. Σειρά είχε ζωγραφική σχετικά με το παραμύθι με όποιο σημείο άρεσε περισσότερο στο κάθε παιδί. Στο τέλος όλα τα παιδιά παρουσίασαν τα έργα τους στους συμμαθητές και τοποθετήθηκαν στο ταμπλό της τάξης.

7) Σήμερα η μέρα ξεκίνησε με τη δημιουργία του Μπλέκα για να μας βοηθήσει να ανακυκλώνουμε στη τάξη μας. Βάψαμε γαλάζια μια μεγάλη κούτα και τη στολίσαμε με διάφορα ανακυκλώσιμα υλικά. Της κάναμε ματάκια και στόμα και φυσικά μια τρύπα κάτω από το καπέλο για να μπορούμε να απορρίπτουμε τα ανακυκλώσιμα μας. Κολλήσαμε πάνω στο κάδο ένα αντικείμενο από κάθε κατηγορία υλικών που ανακυκλώνονται έτσι ώστε να ξέρουμε τι μπορούμε να βάλουμε μέσα και τι όχι. Ο κάδος είναι έτοιμος και φυσικά χρησιμοποιείται σε καθημερινή βάση από τα παιδιά.

Ακολούθησαν δυο παιχνίδια στο διαδικτυακό χώρο wordwall. Το πρώτο έπρεπε να εντοπίσουμε το αρχικό γράμμα από την κάθε εικόνα που μας παρουσιαζόταν και το δεύτερο ήταν με ανακυκλώσιμα απορρίμματα ή μη.

Τα παιδιά επιθυμούσαν κινητικό παιχνίδι και έτσι ξεκινήσαμε μια σκυταλοδρομία παρατήρησης και ταχύτητας. Δυο στεφάνια, δυο κατηγορίες, χαρτί και πλαστικό. Αντίστοιχα η ομάδα ένα είναι οι χάρτινοι και η ομάδα 2 οι πλαστικοί.  Απλώσαμε ανακυκλώσιμα από όλες τις κατηγορίες στο πάτωμα της τάξης μας για να είναι λιγάκι πιο δύσκολο και δυο παιδιά ( ένα από κάθε ομάδα) έπρεπε να ψάξει στη τάξη να βρει το ανακυκλώσιμο που αντιστοιχεί στην ομάδα του και να το φέρει γρήγορα στο στεφάνι και να καθίσει στη θέση του. Σειρά τώρα έχει το επόμενο παιδί μέχρι να τελειώσει ο χρόνος των 5 λεπτών με τη βοήθεια της κλεψύδρας μας.

Στα πλαίσια του ολοήμερου προγράμματος τα παιδιά έβαψαν 4 κουτιά και με τη βοήθεια της κ. Μαρίας τα ονομάτισαν αντίστοιχα. Κάδος για χαρτί, αλουμίνιο κ.ο.κ. Έπειτα στο φύλλο εργασίας που τους δόθηκε έπρεπε να ζωγραφίσουν τα αντικείμενα, να τα κόψουν και το κάθε παιδί να απορρίψει στο σωστό κάδο τα απορρίμματα του.

8) Η μελισσούλα της ανακύκλωσης ήρθε σήμερα στη τάξη μας και θέλει να δει αν μάθαμε πώς να ανακυκλώνουμε. Τα παιδιά είναι ενθουσιασμένα κάθε φορά που την βλέπουν να ξεπροβάλει και έτσι το ενδιαφέρον τους είναι αμείωτο. Με τη σειρά του το κάθε παιδί διαλέγει ένα ανακυκλώσιμο από το ταμπλό της ανακύκλωσης και πρέπει να προγραμματίσει με τέτοιο τρόπο το ρομποτάκι ώστε να το κατευθύνει στο σωστό κάδο ανακύκλωσης. Τα πήγαν περίφημα όλα τα παιδιά.

Μετά το προαυλισμό μας παίξαμε ένα παιχνίδι αντιστοίχισης. Όλων των ειδών οι κάδοι ήταν στο τραπέζι μας. Το κάθε παιδί έριχνε το ζάρι του που ήταν φτιαγμένο ειδικά για το συγκεκριμένο παιχνίδι, με πλευρές από διαφορετικής κατηγορίας είδη απορριμμάτων (χαρτί, πλαστικό, μη ανακυκλώσιμα κτλ.) και αντιστοιχούσε το αποτέλεσμα του ζαριού με το σωστό κάδο.

Ακολούθησε άσκηση μαθηματικών στην ολομέλεια υπό την μορφή πάζλ. Έπρεπε να συνθέσουν τόσο την εικόνα όσο και τους αριθμούς από το 1 έως το 5 για να έχουμε ολοκληρωμένο αποτέλεσμα

Τα παιδιά υπόγραψαν στο τέλος το βραβείο τους ως γνώστες της ανακύκλωσης και βοηθοί στη διάσωση του περιβάλλοντος και έγινε απονομή στο χώρο της ολομέλειας.

Τέλος

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩ ΚΑΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ – ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΚΕΨΗ & ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

Υπό-θεματική: STEM & Eκπαιδευτική Ρομποτική

S.T. (R). E. (A). M. = Science. Technology. Reading. Engineering. Art. Mathematics.

To 3o Εργαστήριο Δεξιοτήτων (STEAM & Εκπαιδευτική Ρομποτική- Beebot), περιλαμβάνει τους άξονες των Φυσικών Επιστημών, των Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.), της Ανάγνωσης, της Μηχανικής, των Τεχνών και των Μαθηματικών. Ο θεματικός άξονας της Ανάγνωσης και της Τέχνης λειτουργούν εμβόλιμα, για εμπλουτισμό και ενίσχυση των υπόλοιπων βασικών αξόνων της stem & της ρομποτικής.

Παρακάτω ακολουθούν οι δράσεις για κάθε άξονα ξεχωριστά που πραγματοποιήθηκαν εντός σχολικής τάξης με πρωταγωνιστές τα παιδιά, ως «αστροναύτες του ηλιακού συστήματος»!

1ο Τμήμα/Πρωινή Ζώνη

Science & Technology: Φυσικές Επιστήμες & Τεχνολογία

Βρισκόμαστε στην ολομέλεια («παρεούλα») και στο ηλεκτρονικό μας ταχυδρομείο έρχεται ένα ηχογραφημένο μήνυμα: κάντε κλικ στον σύνδεσμο για να το ακούσετε Voki– avatar για τα παιδιά. Είναι ο Spaceman, ο αστροναύτης που θέλει να μας βάλει αποστολή για το ηλιακό μας σύστημα.

Εικόνα 1: Άβαταρ (avatar) Αστροναύτη

Ακούμε το ηχογραφημένο μήνυμα στον βίντεο-προβολέα μας. Πρόκειται για γρίφο του οποίου η απάντηση (πλανήτες) κρύβεται μέσα στα κέντρα μάθησης («γωνιές») της τάξης μας. Ο spaceman έκρυψε τα γράμματα- φωνές που συνθέτουν την λέξη «πλανήτες» και ζητά από τα παιδιά να παίξουν «το κυνήγι του χαμένου θησαυρού». Τα παιδιά σε συνεργασία μεταξύ τους ψάχνουν στις γωνιές, βρίσκουν τα γράμματα που αποτελούν την απάντηση του γρίφου, επιστρέφουν στην ολομέλεια και δρουν από κοινού έτσι ώστε να σχηματίσουν σωστά την λέξη «πλανήτες». Εν συνεχεία, καταγράφουμε τις ιδέες των παιδιών σχετικά με το ηλιακό σύστημα:

• Τί γνωρίζουν για τους πλανήτες;
• Ξέρουν τους αστροναύτες και τους πυραύλους;

Εικόνα 2: Οι πρότερες γνώσεις των παιδιών για το ηλιακό σύστημα

Ακολουθούν διαδραστικά βίντεο με το ηλιακό σύστημα ως αφετηρία των πληροφοριών σχετικά με τους πλανήτες και τα χαρακτηριστικά τους. Η διάδραση πραγματοποιείται με την ενεργό εμπλοκή των παιδιών! Συγκεκριμένα, σε τακτά χρονικά διαστήματα το βίντεο κάνει παύσεις στις οποίες έχουμε διαμορφώσει ερωτήσεις (πολλαπλής επιλογής) όπου τα παιδιά καλούνται να απαντήσουν.

• Κάντε κλικ στους παρακάτω συνδέσμους και καλή επιτυχία:

Διαδραστικό βίντεο1: Το ηλιακό σύστημα

Διαδραστικό βίντεο 2: Τα χαρακτηριστικά των πλανητών

Εικόνες 3 & 4: Διαδραστικές Εφαρμογές

Μαθηματικά & Φυσικές Επιστήμες

Εν συνεχεία, ακολουθούν δράσεις σε ομάδες με διαφορετική αποστολή. Αναλυτικότερα,  σε όλες τις ομάδες δίνονται καρτέλες με τους πλανήτες. Η κάθε ομάδα έχει από μία αποστολή. Η 1^η ομάδα, θα πρέπει να σειροθετήσει τους πλανήτες αναλόγως το μέγεθος τους από τον μικρότερο προς τον μεγαλύτερο. Η 2^η ομάδα, αναλαμβάνει την σειροθέτηση των πλανητών αναλόγως την απόσταση τους από τον Ήλιο, με αφετηρία τον πλανήτη που βρίσκεται πιο κοντά προς αυτόν.  Η 3^η ομάδα θα πρέπει να ομαδοποιήσει τους πλανήτες στους εσωτερικούς (Ερμής, Γη, Αφροδίτη, Άρης) και τέλος, η 4η ομάδα στους εξωτερικούς (Δίας, Ποσειδώνας, Ουρανός, Κρόνος).

Εικόνες 5-10: Ομαδοποιήσεις των πλανητών με τα βασικά χαρακτηριστικά τους

Τεχνολογία & Μαθηματικά

Κατ’ επέκταση της προηγούμενης δραστηριότητας τα παιδιά καλούνται μέσω διαδραστικών εφαρμογών, να ομαδοποιήσουν, να σειροθετήσουν τους πλανήτες με βάση τα κύρια χαρακτηριστικά τους. Στον βίντεο-προβολέα, όλα τα παιδιά εκ περιτροπής, βρίσκουν τις «λύσεις» σε ποικίλες διαδραστικές εφαρμογές.   Μπορείτε να «παίξετε» με τις εφαρμογές στους παρακάτω συνδέσμους:

• Αντιστοίχιση ονομάτων με τις κάρτες των πλανητών
• Σειροθέτηση των πλανητών με βάση την απόσταση τους από τον Ήλιο
• Βρες τα ζευγάρια των πλανητών-Παιχνίδι Μνήμης
• Παζλ με το Ηλιακό Σύστημα

Εικόνες 11 & 12: Διαδραστικές Εφαρμογές

Αντίστοιχα παιχνίδια δράσης με θέμα το Ηλιακό Σύστημα (σειροθέτηση, παζλ, ζεύγη πλανητών, γραφή των ονομάτων των πλανητών κ.α.) έγιναν και επί χάρτου ως ¨ελεύθερη¨ δημιουργική απασχόληση των παιδιών.

Εικόνες 13- 20: Παιχνίδια επί χάρτου με το Ηλιακό μας Σύστημα

Φυσικές Επιστήμες, Ανάγνωση & Μαθηματικά

Πλανήτες και Ελληνική Μυθολογία

Στην ολομέλεια, παρουσιάζεται εποπτικό υλικό των Θεών του Ολύμπου. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται ότι πλανήτες και Θεοί έχουν τα ίδια ονόματα! Το κάθε παιδί εκ περιτροπής καλείται να «διαβάσει» τις φωνούλες του ονόματος του εκάστοτε πλανήτη και να βρει τον αντίστοιχο θεό του Ολύμπου με το ίδιο όνομα:

π.χ.: Πλανήτης Δίας – Θεός Δίας, Πλανήτης Αφροδίτη- Θεά Αφροδίτη κτλ.

Εικόνες 21- 25: Αντιστοίχιση των Ονομάτων των Πλανητών με τους Θεούς του Ολύμπου

Φυσικές Επιστήμες & Ανάγνωση Βιβλίου

Ο Αχιλλέας μας, “διαβάζει” το βιβλίο των πλανητών που μας έφερε από το σπίτι του.

Εικόνα 26: Ανάγνωση Βιβλίου

Φυσικές Επιστήμες, Τέχνη & Μηχανική

Προσεγγίσαμε τον θεματικό άξονα της Μηχανικής με την δημιουργία τεσσάρων (4) μακετών του Ηλιακού Συστήματος. Πρωτίστως τα παιδιά χωρίζονται σε τρεις (3) ομάδες των τεσσάρων ατόμων και σε μία (1) ομάδα των πέντε ατόμων. Η κάθε ομάδα καλείται να φτιάξει μία μακέτα του ηλιακού συστήματος με διαφορετικά υλικά. Αρχικά, δίνεται σε κάθε ομάδα από ένα μεγάλο μέρος χαρτόκουτας που αποτελεί την βάση της μακέτας και τα οποία πρέπει να βαφτούν με μαύρο χρώμα και λευκές πιτσιλιές προς προσομοίωση του Διαστήματος.  Εν συνεχεία, η πρώτη ομάδα καλείται να χρησιμοποιήσει σφαίρες από φελιζόλ και τέμπερες με τις οποίες θα βάψει τους πλανήτες. Η δεύτερη ομάδα, καλείται να χρησιμοποιήσει πηλό για να δημιουργήσει τους πλανήτες και τέμπερα για να τους ζωγραφίσει. Η τρίτη ομάδα, θα χρησιμοποιήσει πλαστελίνη διαφόρων χρωμάτων για την δημιουργία των πλανητών. Η τέταρτη ομάδα θα χρησιμοποιήσει μεταλλιζέ τύπους χαρτιού και με την τεχνική του κολλάζ θα συνθέσει το ηλιακό σύστημα. Η κάθε ομάδα δεν θα πρέπει να παραλείψει και την δημιουργία του Ήλιου. Η δράση ολοκληρώνεται με την αντιγραφή των ονομάτων των πλανητών και με το όνομα του κάθε παιδιού στην αντίστοιχη μακέτα της ομάδας του.

Εικόνες 27-37: Οι Μακέτες- Έργα Ηλιακών Συστημάτων των παιδιών

Φυσικές Επιστήμες, Ρομποτική Beebot & Μαθηματικά

Η χρήση εργαλείων της ρομποτικής εκπαίδευσης, όπως είναι η «μελισσούλα» Bee-Bot, διαμορφώνει ένα πιο ευχάριστο και ενδιαφέρον μαθησιακό πλαίσιο. Τα παιδιά μαθαίνουν να μετρούν, να υπολογίζουν, να αντιλαμβάνονται χωρικές έννοιες (π.χ.: μπροστά- πίσω/ αριστερά -δεξιά), να δοκιμάζουν εντολές-κώδικες-βήματα και μέσω της αποτυχίας να βρίσκουν την σωστή λύση ενός προβλήματος. Όλα αυτά τα μαθαίνουν «παίζοντας»! Για την αποτελεσματικότερη προσέγγιση και κατανόηση της ρομποτικής πρωτίστως γίνεται με τα ίδια τα παιδιά αξιοποιώντας το σώμα τους. Σε δεύτερο χρόνο γίνεται ηλεκτρονικά στην αντίστοιχη πλατφόρμα προσομοίωσης της Beebot  και στο τέλος στις πίστες με την «μελισσούλα» ρομπότ.

• Στην ολομέλεια, τα παιδιά διακρίνονται σε ζευγάρια και συγκεκριμένα, ο ένας έχει τον ρόλο του ρομπότ και ο άλλος τον ρόλο του προγραμματιστή. Στο πάτωμα έχει σχηματιστεί πλέγμα τετραγώνων με ταινία κολλητική προς προσομοίωση της πίστας της Beebot. Το κάθε παιδί-ρομπότ θέτει ένα «πρόβλημα»: διαλέγει έναν πλανήτη ή έναν θεό της Ελληνικής Μυθολογίας και το τοποθετεί σ ένα τετράγωνο της αρεσκείας του. Ο προγραμματιστής-ζευγάρι του, καλείται να βρει και να επιλέξει πρώτα την διαδρομή που θα ακολουθήσει για να οδηγηθεί στον προορισμό του. Εν συνεχεία, χρησιμοποιεί τα βελάκια που αποτελούν τα βήματα της διαδρομής του, μετρά και υπολογίζει τις κινήσεις – εντολές του. Τέλος, το παιδί-ρομπότ εκτελεί τις εντολές του προγραμματιστή του περπατώντας τα βήματα που του υπέδειξε και φτάνοντας στον τελικό προορισμό που είχε τεθεί αρχικά. Σε περίπτωση λάθους, μηδενίζεται ο «κώδικας» των εντολών και το παιδί-προγραμματιστής καλείται να βρει και να υποδείξει από την αρχή τις σωστές εντολές στο παιδί ρομπότ.

Εικόνες 38-45: Προσομοίωση Εκπαιδευτικής Ρομποτικής

• Πλατφόρμα Beebot

Στην ακόλουθη πλατφόρμα της Beebot:

Πίστες της Beebot,  όλα τα παιδιά μέσω του βιντεοπροβολέα κάνουν πρακτική εξάσκηση  της ρομποτικής. Επιλέγεται μια πίστα, δίνεται μία εντολή από την εκπαιδευτικό ή από ένα παιδί και καλούνται να επιλέξουν τα σωστά βελάκια-κινήσεις για να φτάσουν στον σωστό προορισμό.

Εικόνα 46: Ενδεικτική πίστα της Beebot στην πλατφόρμα προσομοίωσης

• Πίστα Ηλιακού Συστήματος & Ελληνικής Μυθολογίας

Παρουσιάζονται δύο πίστες ρομποτικής: α) Το Ηλιακό Σύστημα & β) Η Ελληνική Μυθολογία. Το κάθε παιδί καλείται να πραγματοποιήσει μία διαδρομή που θα την υποδείξει ένας φίλος του (π.χ.: βρες μία διαδρομή για να φτάσεις στον πλανήτη Άρη και στον Θεό Δία). Με εργαλείο την  «μελισσούλα» μετρά και υπολογίζει τα βήματα-κινήσεις που θα πρέπει να κάνει για να φτάσει στον προορισμός του, δηλαδή να φτάσει στον πλανήτη και στο Θεό που κάθε φορά επιθυμεί.

Εικόνες 47- 56: Η Beebot/Εκπαιδευτική Ρομποτική

Φυσικές Επιστήμες & Γλώσσα

Στην ολομέλεια, ολοκληρώνεται ο εννοιολογικός μας χάρτης του Ηλιακού Συστήματος. Η εκπαιδευτικός σε ρόλο γραμματέα καταγράφει όλα όσα έμαθαν τα παιδιά κατά την υλοποίηση του Εργαστηρίου Δεξιοτήτων. Το κάθε παιδί καταθέτει  τουλάχιστον μία ιδέα γνώσης που απέκτησε κατά την διεξαγωγή του εν λόγω Εργαστηρίου Δεξιοτήτων.

Εικόνα 57: Εννοιολογικός Χάρτης Μεταγνώσεων των Παιδιών

Φυσικές Επιστήμες & Τέχνη

Δημιουργία διπλώματος του αστροναύτη.

Τα παιδιά σε μαύρο χαρτόνι κόβουν και κολλούν τα αστροναυτικά τους κράνη. Η εκπαιδευτικός, εκτυπώνει φωτογραφίες των προσώπων τους και τα παιδιά με την τεχνική του κολλάζ, τις κόβουν και τις κολλούν μέσα στο αστροναυτικό τους κράνος.

Εικόνες 58-62: Οι αστροναύτες μας

• Στον ελεύθερο σας χρόνο «παίξτε» πατώντας στους συνδέσμους που αξιοποιήσαμε, αρέσει πολύ στα παιδιά!!!

Ολοήμερη Ζώνη

1^η Δραστηριότητα: Βιωματικό παιχνίδι- Ανακαλύπτοντας τους πλανήτες

Ξεκινήσαμε να ξεδιπλώνουμε τις γνώσεις μας, αλλά και να ανακαλύπτουμε νέες γνώσεις για το ηλιακό μας σύστημα, μέσα από ένα βιωματικό παιχνίδι. Τα παιδιά είτε ατομικά, είτε σε ομαδούλες των δυο «ταξίδεψαν στο διάστημα» ως μικροί αστροναύτες με σκοπό να ανακαλύψουν τους πλανήτες, τον ήλιο και τη Σελήνη, τυπωμένους και απλωμένους μέσα στην τάξη. Έπειτα, αφού εξηγήσαμε τη θέση του κάθε πλανήτη στο ηλιακό σύστημα, κάθε παιδί ή ομαδούλα έλαβε το ρόλο του πλανήτη που ανακάλυψε και ξεκίνησε να γυρνά περπατώντας στην ανάλογη θέση του πλανήτη του, γύρω από την ομαδούλα του ήλιου. Σκοπός του ομαδικού αυτού παιχνιδιού, είναι να κατανοήσουν τα παιδιά με βιωματικό τρόπο τη θέση των πλανητών, αλλά και την αέναη κίνηση του ηλιακού μας συστήματος.

2η Δραστηριότητα: Ανάγνωση μικρής εγκυκλοπαίδειας για τους πλανήτες και χρωματική παρατήρηση αυτών

Ξεφυλλίσαμε και διαβάσαμε πληροφορίες για κάθε πλανήτη ξεχωριστά. Ανακαλύψαμε νέες γνώσεις που μας εντυπωσίασαν. Έπειτα παρατηρήσαμε τα χρώματα των πλανητών και τους βάψαμε αναλόγως στην ολομέλεια.

3η Δραστηριότητα: ομαδική κατασκευή- αναπαράσταση του ηλιακού συστήματος σε χαρτόνι

Σε συνέχεια της δραστηριότητας 2, στην περιοχή της ολομέλειας κολλήσαμε τον ήλιο, τους πλανήτες και τη Σελήνη μαζί με τις ονομασίες τους, στη σωστή τροχιά του καθενός μέσα στο μαύρο χαρτόνι. Στολίσαμε με λαμπερά αστέρια και glitter. Ολοκληρώσαμε την ομαδική μας κατασκευή κολλώντας ένα διαστημόπλοιο να πετάει ανάμεσα από τα ουράνια σώματα.

4η Δραστηριότητα: Στα πλαίσια του εργαστηρίου, μιλήσαμε και μάθαμε για τους αστροναύτες και τα διαστημόπλοια, την έλλειψη βαρύτητας στο διάστημα και τη σημασία της για τη ζωή μας στη γη. Έπειτα, κατασκευάσαμε τα δικά μας διαστημικά κράνη, ώστε να γίνουμε κι εμείς μικροί αστροναύτες

5η Δραστηριότητα: Επιπροσθέτως, παρατηρήσαμε, θαυμάσαμε και ακούσαμε για το ξεχωριστό διαστημικό φαινόμενο που ονομάζεται «Σέλας», σε ένα σύντομο εκπαιδευτικό βίντεο με τίτλο «Έργια, η περιέργεια. Το Σέλας». Εντυπωσιασμένοι από τις ξεχωριστές εικόνες που δίνει το φαινόμενο αυτό σε χώρες του βόρειου πόλου, αποφασίσαμε να το αποτυπώσουμε με το δικό μας τρόπο σε χαρτόνι. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήσαμε κυρομπογιές και κιμωλίες, καθώς και τη βοήθεια της αφής από τα χεράκια μας.

2o Τμήμα

Εργαστήριο « το ηλιακό μας σύστημα».

1. Συζήτηση στην ολομέλεια.

Παρουσιάστηκε στα παιδιά η υδρόγειος σφαίρα- η Γη μας και με αφόρμηση αυτή ξεκίνησε η συζήτηση για τους πλανήτες και το ηλιακό μας σύστημα. Τα παιδιά έδειξαν εξ αρχής μεγάλο ενδιαφέρον. Παρουσιάστηκε οπτικό υλικό και είπαμε λίγα λόγια για κάθε ένα πλανήτη, για τον ήλιο, το γαλαξία και για τον τρόπο που ο άνθρωπος κατάφερε να πάει στο διάστημα, σε κάποιον άλλο πλανήτη πέρα από τη Γη. Ακολούθησε φύλλο εργασίας σχετικά με τον αστροναύτη και τον εξοπλισμό τους.

2 Τραγούδι- Ψυχοκινητική αγωγή.

Το τραγούδι «Ο ήλιος» του Γιώργου Χατζηπιερή, άνοιξε χαρούμενα τη μέρα μας. Το ακούσαμε, και μάθαμε τις κινήσεις για κάθε φρασούλα του.

Στη συνέχεια τα παιδιά παρακολούθησαν το εκπαιδευτικό βίντεο «Διάστημα & ηλιακό σύστημα» (από: picou picou. ) και διαβάσαμε το παραμύθι «με μια κουβέρτα στο.. διάστημα» της Χριστίνας Κωνσταντουδάκη.

Ακολούθησε φύλλο εργασίας με τους πλανήτες και τις ονομασίες τους. Τα παιδιά κλήθηκαν να αποδώσουν στους πλανήτες τα σωστά χρώματα βάση του οπτικού υλικού που ήταν αναρτημένο στο πίνακα μας και να αντιγράψουν όπως μπορούν τις ονομασίες τους.

3 ομαδική εργασία « το ηλιακό μας σύστημα»

Τα παιδιά ξεκίνησαν να κόβουν πλανήτες, αστέρια, γαλαξίες και αστεροειδής με σκοπό να κάνουμε ένα έργο τέχνης να στολίσει τη τάξη μας. Κάθε παιδί έκοψε και κόλλησε στο κάνσον στη σωστή θέση το πλανήτη και όλα τα υπόλοιπα,  καθώς και έγραψε την ονομασία του σε ένα χαρτί ως λεζάντα. Στο τέλος κόσμησε τη τάξη μας αλλά και συμπλήρωσε το οπτικό μας υλικό.

Η δεύτερη μας δράση ήταν φυσικά πιο χαλαρή για να προσφέρει στα παιδιά τη δυνατότητα να χαλαρώσουν μετά το διάλειμμα και να ανασυγκροτήσουν τις δυνάμεις τους. Φύλλο εργασίας λοιπόν, να ζωγραφίσουν όπως έχουν στο μυαλό τους το διάστημα.

4. Σειροθέτηση και αριθμητική

Απλώσαμε τις εικόνες των πλανητών στο πάτωμα στην ολομέλεια μας και τα παιδιά ένα ένα κλήθηκαν να βάλουν σε σωστή σειρά τους πλανήτες. Η απόφασή τους είχε να κάνει με τα όσα μάθαμε τις προηγούμενες μέρες αναφορικά με την απόσταση των πλανητών από τον ήλιο. Έτσι, π.χ. πρώτος είναι ο Ερμής και τελευταίος ο Ποσειδώνας. Εφόσον ολοκληρώσαμε τη σειροθέτηση των πλανητών είχε έρθει η ώρα για παιχνίδι. Δόθηκαν στα παιδιά πάζλ από τους πλανήτες και τώρα έπρεπε να τα ενώσουν, να δουν ποιος πλανήτης είναι και αφού τον ονομάσουν να τον τοποθετήσουν ακριβώς κάτω από τον όμοιο του. Φυσικά, ακολούθησε πάζλ διαβαθμισμένης δυσκολίας. Τώρα τα παιδιά έπρεπε να ενώσουν τα κομμάτια του παζλ αλλά στο τέλος πρέπει να υπάρχει σωστή αλληλουχία αριθμών από το 1-5. Με την ίδια λογική το τοποθετούσαν κάτω από τον όμοιο του.

Μεταφερθήκαμε στα τραπεζάκια μας και συμπληρώσαμε ένα φύλλο εργασίας με στόχο την εξάσκηση μας στο μέτρημα.

Ακολούθησε παιχνίδι μνήμης και έντασης της προσοχής των παιδιών στην εκπαιδευτική πλατφόρμα wordwall. Κάθε παιδί έπρεπε να διαλέξει δυο αριθμούς. Αν πετύχαινε ζευγάρι κέρδιζε ένα πόντο. Φυσικά όπως ήταν αναμενόμενο τα παιδιά ενθουσιάστηκαν. Μάλιστα εντύπωση έκανε πως τα παιδιά ζητωκραύγαζαν σε όποιο παιδάκι πετύχαινε ζεύγος σαν να το είχαν βρεί οι ίδιοι, με αγάπη και υποστήριξη.

5 Οι 8 φάσεις της Σελήνης.

Στην ολομέλεια διαβάστηκε το βιβλίο «εξερευνώ το διάστημα», έγινε συζήτηση πάνω σε αυτό και έπειτα παρουσιάστηκε το βίντεο «Τροχιά του φεγγαριού» (από Paxxi).

Συζητήσαμε για τον ήλιο που ως αστέρι είναι αυτόφωτο σώμα και εξηγήσαμε τι σημαίνει η λέξη αυτή, μιλήσαμε για το φεγγάρι/ Σελήνη και τη τροχιά του ως δορυφόρος της γης. Αναφερθήκαμε στη Σελήνη, πως δεν είναι όπως τον ήλιο αυτόφωτο και το φως του το κρατάει μέσα του από τον ήλιο και μας το δίνει τη νύχτα. Για να το καταλάβουν αυτό τα παιδιά τοποθετήσαμε πέτρες που φωσφορίζουν σε ένα μπόλ έξω από τη τάξη μας. Και εφόσον πέρασε ένα εύλογο χρονικό διάστημα κάναμε με τις χούφτες μας σκοτάδι και παρατηρήσαμε τις πετρούλες αυτές. Ξαφνικά εκεί που έμοιαζαν σκοτεινές άρχισαν να λάμπουν.

Έπειτα, αναφερθήκαμε αναλυτικά στις 8 φάσεις της Σελήνης και ξεκινήσαμε μια νέα ομαδική δράση στα τραπεζάκια μας. Χρησιμοποιήσαμε πιάτα μιας χρήσης για να αποτυπώσουμε την όψη της Σελήνης ανάλογα με τη θέση της γης και του Ήλιου. Τα χρώματα που επέλεξαν τα παιδιά ήταν το γκρι και το ασημί. Τέλος, μπόλικο γκλίτερ και πούλιες πλαισίωσαν τη Σελήνη σε όλες τις φάσεις της.  Το αποτέλεσμα ήταν καταπληκτικό και τα παιδιά φάνηκαν να κατάλαβαν με ποιο τρόπο αλλάζει όψη το φεγγάρι ( πανσέληνος, ημισέληνος κτλ.)

6 Ψυχοκινητική αγωγή.

Ακούσαμε και τραγουδήσαμε το τραγούδι «του κόσμου οι γειτονιά, πλανήτες έχει 9». Μιλήσαμε για τον ένατο πλανήτη τον Πλούτωνα που πλέον ως νάνος πλανήτης δεν κατέχει θέση μέσα στους υπόλοιπους 8, και αλλάξαμε το τραγουδάκι μας σε «του κόσμου το χωριό πλανήτες έχει 8». Κάθε παιδί θα κάνει ένα πλανήτη και όταν ακούει το όνομα του στο τραγούδι τότε θα πρέπει να κάνει αργή περιστροφή γύρω από τον εαυτό του.

Στη συνέχεια παρουσιάσαμε στα παιδιά τον προτζέκτορα αστροναύτη που δημιουργεί τα αστέρια, και τους γαλαξίες καθώς και το βόριο σέλας. Χρώματα που αλλάζουν, αστέρια που τρεμοπαίζουν και διαστημική κίνηση. Η αίθουσα μας είναι όμως πολύ φωτεινή για να μπορέσουν να φανούν τα φώτα του, έτσι χωρίς να χαθεί χρόνος βγάλαμε από το μπαουλάκι τα υφάσματα της τάξης μας και δημιουργήσαμε το δικό μας «πλανητάριο». Τα παιδιά μπήκαν στο εσωτερικό του και μπόρεσαν να απολαύσουν το θέαμα αυτό, συνοδείας διαστημικών ήχων από το στερεοφωνικό μας.

7 Καδράκια από πηλό- εξάσκηση λεπτής κινητικότητας και φαντασίας.

Τη σημερινή μέρα ξεκινήσαμε με πηλό. Τα παιδιά μάλαξαν με τα χεράκια τους το πηλό και του έδωσαν σχήμα. Σκοπός τους ήταν να φτιάξουν ένα δικό τους πλανήτη μοναδικό και να του δώσουν ένα όνομα. Εφόσον στέγνωσαν, τα έβαψαν με τα πινέλα τους, τα στόλισαν με χρυσόσκονη και τους βάλαμε κρεμαστράκι. Τα έργα τέχνης ταξίδεψαν σαν καδράκι σπίτι για να στολίσουν το δωμάτιο τους.

Στη συνέχεια διαβάσαμε το βιβλίο «ο άνθρωπος στο φεγγάρι» και επεξεργαστήκαμε τα νοήματα του στην ολομέλεια μας. Μάθαμε το πως οι αστροναύτες ταξιδεύουν στο φεγγάρι και μιλήσαμε φυσικά για τις δυσκολίες της έλλειψης της βαρύτητας, καθώς τα παιδιά είχαν πολύ ιδανικά στο μυαλό τους τη λέξη αιώρηση άρχισαν να αντιλαμβάνονται πως κάτι που μοιάζει τόσο ωραίο και ιδανικό όπως το να «πετάς» κρύβει δυσκολίες μέσα του.

8 Κατασκευή μόμπιλε

Μοιράσαμε στα παιδιά μπάλες από φελιζόλ σε διάφορα μεγέθη και έπρεπε κάθε παιδί να αποτυπώσει με το καλύτερο δυνατό τρόπο τον πλανήτη που του έτυχε. Μόλις στέγνωσαν, τα διακοσμήσαμε, τα περάσαμε σε κλωστή και τα κρεμάσαμε στη χειροποίητη κατασκευή μας για να στολίσει τη τάξη μας.

Έπειτα, συγκεντρωθήκαμε στη παρεούλα μας για να παίξουμε το παιχνίδι της ΑΒ. Με τη σειρά λέγαμε τα γράμματα  και τα παιδιά με χεράκι έλεγαν λέξεις που ξεκινούν από το συγκεκριμένο γράμμα και σχετίζονται με το ηλιακό μας σύστημα.

Τέλος, παίξαμε το παιχνίδι των ερωταπαντήσεων στο wordwall. Μας παρουσιάζονταν στο προτζέκτορα ερωτήσεις σχετικές με το ηλιακό μας σύστημα και τα παιδιά με τη σειρά τους έπρεπε να μας δώσουν την απάντηση που τους φαινόταν σωστή. Μέσω της διασκέδασης έρχεται η κατανόηση.

9 Η μέλισσα ρομπότ ταξιδεύει στο διάστημα.

Εφόσον επεξεργαστήκαμε το ρομπότ και τον τρόπο χρήσης του μεταφερθήκαμε στα τραπεζάκια για να κάνουμε το δικό μας γύρω του διαστήματος. Τα παιδιά ξεκίνησαν από την αφετηρία δίνοντας εντολή στη μέλισσα να κατευθυνθεί προς ένα πλανήτη. Όταν η μέλισσα έφτανε στο προορισμό της το παιδί έπρεπε να μας ονοματίσει το πλανήτη στον οποίο βρισκόταν η μέλισσα. Κάναμε πολλές φορές ο κάθε δρομολόγιο σε κάποιο πλανήτη γιατί τα ενθουσίασε η δράση και φυσικά η μέλισσα θα μας επισκεφθεί ξανά στο μέλλον.

Στον προαύλιο χώρο συγκεντρωθήκαμε σε ένα κύκλο και με τη χρήση μπάλας παίξαμε ένα όμορφο παιχνίδι. Η εκπαιδευτικός έκανε ερωτήσεις στα παιδιά και όποιος ήξερε την απάντηση σήκωνε χεράκι. Αν η απάντηση ήταν σωστή έπαιρνε τη μπάλα και έκανε εκείνο ερώτηση. Με πολλή συγκέντρωση τα παιδιά αγωνιούσαν για την επόμενη ερώτηση.

Με την επιστροφή στην αίθουσα τα παιδιά επιθυμούσαν κάτι χαλαρό έτσι δόθηκε φύλλο εργασίας με ζωγραφική και εντοπισμό των κρυμμένων αντικειμένων. Στην εργασία πίσω από τη κεντρική εικόνα ήταν κρυμμένα μερικά αντικείμενα. Έπρεπε τα παιδιά να τα βρουν, να τα κυκλώσουν και φυσικά να χρωματίσουν όπως επιθυμούν την υπόλοιπη εργασία.

Τ

Τέλος

Στα πλαίσια διεξαγωγής του 2ου εργαστηρίου δεξιοτήτων με θέμα:

“Ενδιαφέρομαι & Ενεργώ_ Κοινωνική Συναίσθηση & Ευθύνη”,  προσεγγίσαμε ενδελεχώς τα δικαιώματα των παιδιών, τον αλληλοσεβασμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας για έναν καλύτερο Σχολείο, το Σχολείο ΟΛΩΝ μας!!

Δράσεις

 Τμήμα 1

• Πρωτίστως έγινε καταγραφή των ιδεών των παιδιών σχετικά με το τί γνωρίζουν για τα δικαιώματα, τί τους έρχεται στο μυαλό όταν ακούν αυτή την λέξη.

Εικόνα 1: Ιστόγραμμα ιδεών για τα δικαιώματα των παιδιών

• Unicef

Εν συνεχεία, έγινε ανάγνωση παραμυθιού σχετικό επί του θέματος με πρωταγωνίστρια την φύλακα-άγγελο των δικαιωμάτων των παιδιών την κυρία Unicef, η οποία και διαφυλάσσει τα δικαιώματα τους! Ακολούθησε εξιστόρηση της εν λόγω  ιστορίας, διακρίνοντας τα σημεία αναφοράς της (αρχή, μέση & τέλος), τους ήρωες της ιστορίας και το νόημα της..

Εικόνες 2 & 3: Εξιστόρηση παραμυθιού

• Τα δικαιώματα των παιδιών

Το κάθε παιδί αναλαμβάνει σε post it  να ζωγραφίσει ένα δικαίωμα της προτίμησής του. Όλα τα δικαιώματα συγκεντρώνονται στην ολομέλεια, κατηγοριοποιούνται σε μπαλόνια (π.χ.: μπαλόνι με τα δικαιώματα των παιδιών για Οικογένεια, Σχολείο/Μόρφωση, Υγεία, Καθαριότητα, Φιλία κτλ.). Τέλος, το εκάστοτε παιδί κολλάει το δικό του post it δικαιώματος στην ομάδα μπαλονιού που αντιστοιχεί.

Εικόνες 4-7: Ομαδική Εργασία με τα δικαιώματα των παιδιών

• Ομοιότητες

Στην ολομέλεια-«παρεούλα», προβάλλεται εποπτικό υλικό σχετικά με τις ομοιότητες των ανθρώπων (π.χ.: πίνακας με 10 ίδιους ανθρώπους) και μέσω των ερωτήσεων γίνεται εκμαίευση των προϋπάρχουσων  γνώσεων των παιδιών σχετικά με τις ομοιότητες που έχουν οι άνθρωποι:

• Τί ίδιο έχουν όλοι οι άνθρωποι;
• Πώς θα ήταν ο κόσμος μας αν όλοι είμασταν ίδιοι;

Το κάθε παιδί καλείται να ζωγραφίσει τον άνθρωπο και τις ομοιότητές του (άνθρωπος με δύο χέρια & πόδια, ένα κεφάλι, δύο μάτια και μία καρδιά).

Εικόνες 8-10: Οι ομοιότητες των ανθρώπων

• Διαφορές-Μοναδικότητα

Ομοίως προβάλλεται πλούσιο εποπτικό υλικό με τις διαφορές των ανθρώπων προβάλλοντας την μοναδικότητα του καθενός. Ακολουθεί συζήτηση επί του θέματος:

• Τί διαφορετικό έχουν όλοι οι άνθρωποι;
• Μήπως ο κόσμος μας έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν όλοι είμαστε διαφορετικοί;

Το κάθε παιδί καλείται να ζωγραφίσει τον εαυτό του, να προβάλλει την μοναδικότητά του!

Εικόνες 11-16: Η μοναδικότητα των παιδιών

• Διαφορετικά Πρόσωπα Picasso, Margaret keen

Στην ολομέλεια προβάλλονται πίνακες του Picasso σχετικά με τα διαφορετικά πρόσωπα. Μέσω της παρατήρησης, τα παιδιά διακρίνουν την διαφορετικότητα στο κάθε πρόσωπο, διαφορετικότητα που καθιστά τον κάθε πίνακα ξεχωριστά όμορφο! Εν συνεχεία, στα τραπέζια δράσης δίνονται ένα διαφορετικό περίγραμμα εμπνευσμένο από τους πίνακες του Πάμπλο Πικάσο και το κάθε παιδί με την τεχνική του κολλάζ καλείται να κόψει και να κολλήσει ποικίλα χαρακτηριστικά προσώπου (μύτη, αυτιά, μάτια κτλ.), με στόχο την σύνθεση του δικού του διαφορετικού προσώπου.

Ενδεικτικές Ερωτήσεις:

• Είναι άντρας ή γυναίκα το πρόσωπο που θα φτιάξεις;
• Από πού το κατάλαβες;
• Τι παράξενο βλέπετε;
• Πόσες μύτες έχει το πρόσωπο; Έχει ένα ή δύο στόματα;

Εικόνες 17-20: Τα διαφορετικά πρόσωπα του Picasso

Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και με τους πίνακες της Margaret keen με κύριο χαρακτηριστικό τα «μεγάλα μάτια».

Ενδεικτική ερώτηση:

• Περιέγραψε τα μάτια της, τι χρώμα είναι; Είναι μικρά ή μεγάλα;

Στην ολομέλεια εξετάζονται οι πίνακες της Μάργκαρετ Κιν, εστιάζοντας περισσότερο στα «μεγάλα μάτια». Καθώς τα μάτια αποτελούν την κύρια πηγή και έκφραση των συναισθημάτων του ανθρώπου, το κάθε παιδί καλείται να παρατηρήσει τα μάτια του διπλανού του και να εκφράσει το συναίσθημα που νιώθει ο/ φίλος του/της. Η δράση ολοκληρώνεται με την δημιουργία των δικών τους πινάκων ζωγραφικής εμπνευσμένοι από την Μάργκαρετ Κιν. Αναλυτικότερα, τα παιδιά χωρίζονται τυχαία σε τέσσερις ομάδες και σε κάθε ομάδα αντιστοιχεί ένα διαφορετικό υλικό εικαστικής έκφρασης & δημιουργίας (μαρκαδόροι, ξυλομπογιές, τέμπερες & λαδοπαστέλ). Τα υλικά βρίσκονται στην μέση του τραπεζιού δράσης και το κάθε μέλος της ομάδας εκ περιτροπής επιλέγει και χρησιμοποιεί χρώματα για την σύνθεση του έργου του.

Εικόνες 20-31: Τα έργα των παιδιών μέσα από τα « μεγάλα μάτια» της Μάργκαρετ Κιν

• Διαφορετικοί Χαιρετισμοί Λαών

Είδαμε το βίντεο : “Πώς να χαιρετήσω σε κάθε χώρα¨ και μιμηθήκαμε τους χαιρετσμούς.

Εικόνες 32-34: Διαφορετικοί Χαιρετισμοί Λαών

Τμήμα 2

Το 2^ο εργαστήριο μας για τα δικαιώματα των παιδιών ξεκίνησε!! Είναι τόσο σημαντικό τα παιδιά να γνωρίζουν τα δικαιώματα τους και ακόμα πιο σημαντικό να τα διεκδικούν. Το σχολείο αποτελεί για τα παιδιά μια μικρό- κοινωνία, έτσι όσα μαθαίνουν στο σχολείο υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να τα μεταφέρουν έξω από τα όρια της τάξης. Στόχος βασικός λοιπόν είναι τα παιδιά να έχουν την επίγνωση των δικαιωμάτων τους, να τα αναγνωρίζουν, να τα ζητούν και να τα διεκδικούν όταν απειλούνται.

1. Ομοιότητες και διαφορές ανθρώπων. Όλοι είμαστε ίσοι- όλοι είμαστε μοναδικοί.

Ξεκινώντας λοιπόν να μιλάμε για τα δικαιώματα των παιδιών παρουσιάσαμε όλα τα δικαιώματα στην ολομέλεια σε κάρτες. Μιλήσαμε για αυτά και στη συνέχεια συζητήσαμε για το αν είμαστε όλοι μεταξύ μας ίδιοι. Τα παιδιά εφόσον ομόφωνα απάντησαν αρνητικά ψάξαμε όλοι μαζί να βρούμε  στοιχεία στα οποία μοιάζουμε και στοιχεία στα οποία διαφέρουμε.

Αρχικά λοιπόν παρατηρήσαμε πως όλοι έχουμε δυο πόδια, δυο χέρια, δυο μάτια, μια μύτη, ένα στόμα, μια καρδιά κτλ. Έπειτα παρατηρήσαμε τους φίλους μας στην ολομέλεια και εντοπίσαμε και ορισμένες διαφορές. Άλλος είχε ξανθά μαλλιά και άλλος καστανά, άλλος μπλε μάτια και άλλος καστανά, άλλος είναι ψηλός και άλλος κοντύτερος, άλλος έχει μακριά μαλλιά και άλλος κοντά, έχουμε διαφορετική φωνή, διαφορετικό φύλο κτλ. Καταλήξαμε λοιπόν όλοι μαζί στο συμπέρασμα ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους αλλά και πολλά διαφορετικά. Ωστόσο είναι ο κάθε ένας μας απόλυτα μοναδικός.

Σε συνέχεια της συζήτησης και εφόσον τα παιδιά κάθισαν στα τραπεζάκια εργασίας κλήθηκαν να ζωγραφίζουν τον εαυτό τους, να κάνουν δηλαδή το πορτραίτο τους όπως θεωρούν ότι είναι στη πραγματικότητα. Τα αποτελέσματα αυτής της εργασίας είχαν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ακολουθεί παρουσίαση των έργων τέχνης!!!

2. Το «Κάτι Άλλο» . Όλοι διαφορετικοί και όλοι φίλοι.

Με τη βοήθεια των τεχνολογιών και συγκεκριμένα του προτζέκτορα της τάξης μας έγινε παρουσίαση του παραμυθιού « Το κάτι άλλο» από την Κάθριν Κέιβ σε εικονογράφηση του Κρις Ρίντελ.

Σύντομη Περίληψη: το Κάτι Άλλο είναι ένα πλάσμα που προσπαθεί να κάνει φίλους, ωστόσο το αποδιώχνουν γιατί δεν είναι σαν αυτούς- είναι Κάτι Άλλο. Απογοητευμένο και στεναχωρημένο ήταν στο σπίτι του, και ξαφνικά χτυπά τη πόρτα ένα διαφορετικό πλάσμα- το Κατιτί. Στην αρχή φοβάται και το διώχνει, όταν ξάφνου κοιτάζεται στο καθρέφτη και καταλαβαίνει πως αυτό έκαναν και οι άλλοι μέχρι εκείνη τη στιγμή. Προλαβαίνει το Κατιτί στο δρόμο και το καλεί να μείνει μαζί του. Έπειτα, ήρθε και το Κάτι Αλλιώτικο και έγιναν τρείς.

Άρεσε πολύ στα παιδιά και το παραμύθι αλλά γέλασαν πολύ με τα εύστοχα ονόματα των πλασμάτων αυτών. Παρουσιάσαμε κάρτες με την υπόθεση του παραμυθιού και συζητήσαμε για την ιστορία μας. Γιατί δεν ήθελαν το Κάτι Άλλο; Τους είχε κάνει κάτι κακό; Γιατί το Κάτι Άλλο έδιωξε το Κατιτί εφόσον ήταν μόνος τους; Πώς ένοιωθε το Κάτι Άλλο πριν να έρθει το Κατιτί; Πόσο πιο εύκολα δέχτηκαν το Κάτι Αλλιώτικο; Μάθαμε πως δε μπορούμε όλοι να είμαστε ίδιοι γιατί θα ήταν πάρα πολύ βαρετό. Τη σημαντικότητα να μας αγαπάνε για αυτό που είμαστε και για την σπουδαία έννοια της φιλίας. Έπειτα τα παιδιά είχαν χρόνο να σκεφτούν ποιος θα ήθελαν να καθόταν δίπλα τους στη πολυθρόνα και πήγαμε στα τραπεζάκια να του δώσουμε μορφή και όνομα. Τα παιδιά σκέφτηκαν ένα φανταστικό φίλο, του έδωσαν όνομα, φαγητό και χώρα προέλευσης. Τα αποτελέσματα αυτά παρουσιάστηκαν στην ολομέλεια μας.

Διαθέσιμο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=86SfCcVPbP4

3. Συνέντευξη σε ένα συμμαθητή μας.

Σε συνέχεια της προηγούμενης μέρας σήμερα προγραμματίσαμε να γνωρίσουμε καλύτερα όλα τα παιδιά της τάξης μέσω της συνέντευξης. Με στόχο την ανάπτυξη των σχέσεων των μαθητών, την προώθηση του αλληλοσεβασμού και της συνεργασίας ξεκινήσαμε τη παιγνιώδη αυτή δράση. Κάθε νήπιο που φώναζα το όνομα του έπρεπε να φωνάξει ένα προνήπιο και να του πάρει συνέντευξη. (Φυσικά στο τέλος κάποια προνήπια έκαναν συνέντευξη επίσης στα προνήπια). Στη συνέντευξη αυτή έπρεπε να του κάνει τέσσερις ερωτήσεις που από τη μια τις είχα γράψει σε ένα διάγραμμα σε μορφή πίτας, ωστόσο σε κάθε κουτάκι υπήρχε εικόνα που αποτύπωνε την ερώτηση ώστε βλέποντας τη να μπορέσουν να ενεργήσουν αυτόνομα. Οι ερωτήσεις ήταν απλές: 1) ποιο είναι το αγαπημένο σου φαγητό; 2) τι σου αρέσει να κάνεις στον ελεύθερο σου χρόνο κτλ. Όταν το ένα παιδί τελείωνε με τις ερωτήσεις του, σειρά είχε το άλλο παιδί να του κάνει τη συνέντευξη. Έτσι, όλα τα παιδιά έδωσαν τις απαντήσεις τους. Με τη βοήθεια των εκπαιδευτικών της τάξης καταγράψαμε τις απαντήσεις σε χαρτί και έπειτα το κάθε παιδί τις έγραφε στο αντίστοιχο κουτί όπως μπορούσε.

Στο τέλος όλα τα διαγράμματα βρέθηκαν στο πάτωμα.

Επεξηγώ.

Σκοπός της δράσης ήταν η ανάπτυξη των σχέσεων και ο εντοπισμός κοινών σημείων, οπότε όσες απαντήσεις ήταν κοινές μεταξύ τους τότε αυτό το διάγραμμα ακουμπούσε με κάποιο που είχε την ίδια απάντηση. Δε χρειαζόταν να είναι όλες φυσικά οι απαντήσεις ίδιες ούτε και ήταν ο σκοπός. Έτσι όμως τα παιδιά είδαν ότι παρότι σε κάποιο παιδί μπορεί να αρέσει κάτι διαφορετικό να κάνει όταν έχει ελεύθερο χρόνο, το αγαπημένο φαγητό είναι ίδιο. Συμπεράναμε λοιπόν πως έχουμε κοινά ενδιαφέροντα μα και διαφορετικά και πως για να είμαστε φίλοι και να ταιριάζουμε δε χρειάζεται να μας αρέσουν τα ακριβώς ίδια πράγματα, καθώς ο κάθε ένας μας είναι μοναδικός στο κόσμο.

4. Ο βάτραχος είναι βάτραχος

Στα πλαίσια του ολοήμερου προγράμματος διαβάσαμε την ιστορία Ο βάτραχος είναι βάτραχος.  Ο βάτραχος νομίζει πως είναι ο καλύτερος σε όλα…μέχρι που συναντά και άλλα ζώα και συνειδητοποιεί πως δεν ξέρει να μαγειρεύει, να μαστορεύει, να πετά, μα δεν προσπαθεί και ιδιαίτερα. Σύντομα λοιπόν απογοητεύεται και τα παρατά, μέχρι που συναντά το λαγό και ακούει τις συμβουλές του. Στο τέλος του παραμυθιού όλοι καταλάβαμε πως όταν κάποιος θέλει να πετύχει κάτι, τα καταφέρνει.

Όλα τα παιδιά έδωσαν στο βάτραχο τις δικές του συμβουλές και είπαν πως θα ένοιωθαν και εκείνα στη θέση του βατράχου. Η αυτοεκτίμηση είναι πολύ σημαντικό κομμάτι της προσωπικότητάς μας και είναι πολύ ουσιαστικό να γνωρίζουμε τον εαυτό μας και να προσπαθούμε για τους στόχους μας. Ωστόσο, είναι επίσης χρήσιμο να μαθαίνουμε τον τρόπο που μπορούμε να συμβουλεύουμε με αγάπη κάποιο φίλο μας που έχει ανάγκη τη βοήθεια μας.

Σε συνέχεια του παραμυθιού δόθηκε στα παιδιά φύλλο εργασίας για την φιλία και την αγάπη και τα παιδιά με χαρά το ζωγράφισαν.

5. Η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά

Το παραμύθι “Η καμηλοπάρδαλη που δεν έβλεπε καλά” της Γιολάντα Τσορώνη προβλήθηκε με τη βοήθεια των τεχνολογικών μέσων στο προτζέκτορα της τάξης μας. Πραγματευόταν την ιστορία μιας καμηλοπάρδαλης που δεν έβλεπε καλά και δεν μπορούσε να αποδεχτεί το πρόβλημα της. Έτσι, η αδυναμία της αυτή την έκανε τσαπατσούλα. Έπεφτε, χτυπούσε και προκαλούσε μεγάλη αναστάτωση στους γύρω της. Είχε επιστρατεύσει πολλές ανορθόδοξες μεθόδους για να προστατευτεί και είχε γίνει περίγελος στους άλλους. Ωστόσο, οι φίλοι της εντόπισαν το πρόβλημα και τη βοήθησαν με αγάπη να το αποδεχτεί.  Καθώς κοιμόταν της φόρεσαν γυαλιά και έτσι όταν ξύπνησε είδε τον καθρεφτισμό της στο ποτάμι και κατάλαβε ότι η άρνηση της να δει την αλήθεια της έκανε τόσο καιρό τη ζωή της δύσκολη.

Να έχετε πάντα φίλους που σας αποδέχονται όπως είστε και σας θέλουν δίπλα τους. Για εκείνους δεν έχει σημασία η εμφάνιση σας αλλά να είστε υγιής και καλά.

Το παραμύθι είναι διαθέσιμο εδώ: https://www.youtube.com/watch?v=XZ4mCstSfX8

Δραστηριότητα ενσυναίσθησης

Προσπαθήσαμε να μπούμε στη θέση τόσο της καμηλοπάρδαλης όσο και των φίλων της. Εφόσον χωρίστηκαν τα παιδιά σε ζευγάρια- το ένα παιδί με κλειστά μάτια και ένα βοήθημα βαδίσματος και το άλλο παιδί σαν οδηγός έπρεπε να διασχίσουν τη τάξη και να φτάσουν στο τραπέζι. Ο ρόλος του παιδιού με τα ανοιχτά μάτια ήταν καθοδηγητικός. Έπρεπε να βοηθήσει το συμμαθητή του να φτάσει στο τραπέζι και εκεί πλέον με κλειστά ματάκια να πιάσει το πινέλο και στα τυφλά να σχηματίσει το αρχικό του γράμμα. Στην διπλανή πλευρά ο οδηγός με ανοιχτά μάτια έπρεπε να κάνει το ίδιο και έπειτα να επιστρέψουν στην ολομέλεια μας. Εφόσον έπαιξαν όλοι από μια φορά είδαμε το τελικό αποτέλεσμα και συζητήσαμε με τα παιδιά πως ήταν η εμπειρία τους. Από τη μια πλευρά τα παιδιά με τα κλειστά μάτια το πως είναι να μη βλέπεις και από την άλλη τα παιδιά οδηγοί μίλησαν για την δυσκολία να αντιληφθούν το πρόβλημα του διπλανού τους και να τους οδηγήσουν στο τραπέζι. Όλοι αντιλήφθηκαν όμως ότι είναι σημαντικό να βλέπουμε κάποιο πρόβλημα και να το διορθώνουμε καθώς επίσης και το πόσο σημαντικό είναι να μας αγαπάνε αρκετά ώστε να μας βοηθούν.

Δραστηριότητα λύσης προβλήματος

            Την επόμενη μέρα η δραστηριότητα περιελάμβανε καλλιτεχνικά. Αρχικά, το κάθε παιδί πήρε ένα φύλλο εργασίας και χρωμάτισε όπως ήθελε τη δική του “φίλη” καμηλοπάρδαλη. Έπειτα έπρεπε να της χαρίσει ένα ζευγάρι γυαλιά ώστε να βλέπει καλύτερα. Τα παιδιά διάλεξαν ένα ζευγάρι γυαλιά και το κόλλησαν στο πρόσωπο της καμηλοπάρδαλης ώστε με αυτό το τρόπο να λυθεί το πρόβλημα της και να βλέπει το κόσμο με άλλα μάτια.

Τέλος