Ιστολόγιο Γενικού Λυκείου Ελεούσας

Παγκόσμια ημέρα της ποίησης αλλά και κατά  του ρατσισμού σήμερα και  οι μαθητές δημιούργησαν ο καθένας με τον τρόπο του!!!!

Η Τσιούλα Λορένα το παρακάτω βίντεο

Οι μαθήτριες Παππά Παναγιώτα, Πανταζή Αλεξάνδρα,Σιάπκα Χαρά και Σοσώνη Ιωάννα το παρακάτω ποίημα:

Ο ρατσισμός είναι κακός
για όλους γενικώς
ὀρια δεν έχει
κανείς δεν τον αντἐχει!
Ο ρατσισμός είναι δεσμός
και κατάρα δυστυχώς!
Ἐχει θύματα πολλά
και πληγώνει την καρδιά!
Μα αυτή πολλά αντέχει
και αγάπη μόνο έχει!
Κίτρινοι, μαύροι και λευκοί
άνθρωποι στην ίδια γη
μια ψυχή όλοι μαζί
κάνοντας την ίδια ευχή.
“Ῥατσιστή φύγε από ‘δω
και ρίξε τον εγωισμό
μην κάνεις άλλο το κακό
στον άνθρωπο, στον αδελφό!
Εἰμαστε ὀλοι μια γροθιά
μια ψυχή, μια αγκαλιά
πολεμώντας τη φωτιά
κάνοντας πάντα τη διαφορά!!!”

Οι μαθήτριες Τσιαμάγκα Παναγιώτα, Σίσκα Μαρία, Σίτη Μαρία και Τσιούλα Λορένα αναρωτήθηκαν:

Επιλογή;Ταμπέλες;Γιατί; Μαύρο, άσπρο, κίτρινο! Γιατί;Έχεις σκεφτεί; Όχι!

Ζεις μόνο για σένα!

Αγαπάς μόνο εσένα!

Μα πως θες να υπάρχεις όταν αναιρείς το δικαίωμα της ύπαρξης του Ἀλλου;

Ταμπέλες!!!

Απομόνωση, αδιαφορία, στασιμότητα!!!

Γιατί;;;;

Και ο μαθητής Ράρρας Βασίλης έγραψε:

Δε πρέπει να είσαι ρατσιστἠς με τους μαύρους ανθρώπους αλλά μ’ αυτούς που έχουν μαύρη καρδιά.

Για καλύτερη εμπέδωση του ποιήματος του Γ Ρίτσου “Ῥωμιοσύνη“οι μαθητές μας θα  δουλέψουν ομαδοσυνεργατικά το παρακάτω

ΦΥΛΛΟ  ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

ΟΜΑΔΑ 1η: Να δημιουργήσετε ένα πολυτροπικό κείμενο στο οποίο θα παρουσιάζετε τα βασικά γνωρίσματα του υπερρεαλισμού στην ποίηση (σε μορφή και περιεχόμενο) και να δώσετε  3-4 παραδείγματα υπερρεαλιστικής γραφής από το κείμενο Ρωμιοσύνη.

Στην απάντησή σας μπορείτε να λάβετε υπόψη σας  πληροφορίες από το διαδίκτυο .

ΟΜΑΔΑ 2η: Η προσωπική ζωή του ποιητή, οι επιδράσεις που δέχεται από το περιβάλλον, ακόμη και οι συνθήκες δουλειάς διαμορφώνουν σε ένα βαθμό και την ποίησή του. Πώς επηρέασαν τα παραπάνω τη στάση ζωής που προτείνει ο Γ. Ρίτσος μέσα στο συγκεκριμένο ποίημα; Να δημιουργήσετε ένα πολυτροπικό κείμενο στο οποίο θα παρουσιάζετε μια σύντομη βιογραφία της ζωής και του έργου του Γιάννη Ρίτσου.

Στην προσπάθεια αυτή θα σας βοηθήσουν τα βιογραφικά στοιχεία , καθώς και  γενικότερες πληροφορίες στο διαδίκτυο όπως και αποσπάσματα από την εκπομπή ΕΠΟΧΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ.

ΟΜΑΔΑ 3η  . Να δημιουργήσετε ένα αρχείο word στο οποίο θα καταγράψετε αναλογίες (στο περιεχόμενο και τη μορφή) ανάμεσα στη Ρωμιοσύνη και το Άξιον Εστί του Ελύτη.

ΟΜΑΔΑ 4η «Η κοινωνική συνείδηση και η στράτευση στον αγώνα για έναν καλύτερο κόσμο σύμφωνα με την πολιτική φιλοσοφία του Ρίτσου, διαπνέει και την έμπνευση και τη θεματική του ποιήματος.  Η ενιαία αντίληψη του χρόνου – παρόν, παρελθόν και μέλλον- συνυπάρχουν σε μια διαρκή επικαιρότητα. Έτσι ερμηνεύεται η συγχρονική παρουσία των αγωνιστών όλων των εποχών  στο έργο. Βασιστείτε στην παραπάνω άποψη και σε πληροφορίες που θα βρείτε στο διαδίκτυο και δημιουργήστε ένα κείμενο στον επεξεργαστή κειμένου όπου θα αναφέρεστε στην έννοια  και τη στόχευση της στρατευμένης τέχνης  και στο κατά πόσο κρίνετε ότι το συγκεκριμένο ποίημα εντάσσεται σε αυτού του είδους την τέχνη

Ερώτηση κοινή για όλες τις ομάδες

Ο Γιάννης Ρίτσος χρησιμοποιεί στην ποίησή του πολύ συχνά στοιχεία στέρησης ως πηγή άντλησης δύναμης. Πιστεύετε ότι σήμερα η στέρηση μπορεί να αποτελέσει αφορμή για αντίσταση, δουλειά και δημιουργία; Παρουσιάστε τις απόψεις σας σε ένα άρθρο στο blog του σχολείου μας.

για τους μαθητές μου στο Α3,  μετά τη συζήτηση στην τάξη

πατήστε πάνω στην εικόνα για να ακούσετε ένα βιβλίο

επισκεφθείτε τη σελίδα :Σπουδαστήριο νέου Ελληνισμού  ,

και αναζητείστε στο ανθολόγο αναγνώσεων εξαιρετικές και    σπάνιες ηχογραφημένες αναγνώσεις πεζών και ποιημάτων

Πρώτη επαφή με  τα λογοτεχνικά ρεύματα και Έλληνες ποιητές που τα εκφράζουν

Διαβάστε τις παρακάτω ποιητικές δημιουργίες και κατατάξτε χρονικά τα κείμενα.  Στη συνέχεια και με βάση την χρονική κατάταξη προσπαθήστε να τα εντάξετε στα αντίστοιχα λογοτεχνικά ρεύμα (ρομαντισμός, παρνασσισμός, συμβολισμός, υπερρεαλισμός, νεοκλασικισμός κλπ), με βάση τον παρακάτω πίνακα:

 Κωστής Παλαμάς     “Της Αθηνάς ανάγλυφο”

Πῶς ἀκούμπησες ἄπραγα τὸ δόρυ;
Τὴ φοβερή σου περικεφαλαία
βαριὰ πῶς γέρνεις πρὸς τὸ στῆθος, Κόρη;
Ποιὸς πόνος τόσο εἶναι τρανός, ὦ Ἰδέα,
γιὰ νὰ σὲ φτάση! Ὀχτροὶ κεραυνοφόροι
δὲν εἶναι γιὰ δικά σου τρόπαια νέα;
Δὲν ὁδηγεῖ στὸ Βράχο σου τὴν πλώρη
τοῦ καραβιοῦ σου πλέον πομπὴ ἀθηναῖα;
Σὲ ταφόπετρα βλέπω νὰ τὴν ἔχη
καρφωμένη μία πίκρα τὴν Παλλάδα.
Ὤ! κάτι μέγα, ἀπίστευτο θὰ τρέχη …
Χαμένη κλαῖς τὴν ἱερή σου πόλη
ἢ νεκρὴ μέσ᾿ στὸ μνῆμα καὶ τὴν ὅλη
τοῦ τότε καὶ τοῦ τώρα, ὠιμένα! Ἑλλάδα;

Αχιλλεύς Παράσχος 

Την θέλω ασθενή εγώ την φίλην μου, ταχείαν·
ωχράν την θέλω και λευκήν ως νεκρικήν σινδόνην·
με είκοσι φθινόπωρα, με άνοιξιν καμμίαν,
μ’ ολίγον σώμα ―άνεμον σχεδόν―, ολίγην κόνιν.
Την θέλω επιθάνατον μ’ αθανασίας μύρον,
κόρην και φάσμα, σάβανον αντί εσθήτος σύρον

Ανδρέας Εμπειρίκος
“Στο φως της πανηγυρικής αυτής ημέρας”
(απόσπασμα)

Στο φως της πανηγυρικής αυτής ημέρας
Φρουροί ασάλευτοι προσμένουν διαταγές
Και αν μερικοί συμπολιτεύονται με τους ολέθρους
Και άλλοι κοιτάζουν τ’άλογα στα δόντια
Μάχεται τους ολέθρους ο αιγίπαν
Κι ενώ κροτούν επίμονα τα τύμπανα
Γύφτοι χαλκεύουν το μέλλον των καιρών.

Και το μεγάλο πανηγύρι αρχίζει.

Συν γυναιξί και τέκνοις
Οι κάτοικοι των πόλεων ξεχύνονται στα ξέφωτα
Γιατί τα τύμπανα αντηχούν στα ηλιακά των πλέγματα
Και οι κραδασμοί μέσ’ απ’ τη γη ξεχύνονται
Σπάργωσιν φέρνοντας στα σώματα και τις ψυχές.

“ΓΑΛΗΝΗ ” Δ.Σολωμού  (ακούστε το)
Δεν ακούεται ουτ’ ένα κύμα
εις την έρμη ακρογιαλιά·
λες και η θάλασσα κοιμάται
μες της γης την αγκαλιά

“Tα κεριά”   Κων. Καβάφη (αναζητείστε στο Σπουδαστήριο του Νέου Ελληνισμού την ηχογραφημένη ανάγνωση)

Του μέλλοντος η μέρες στέκοντ’ εμπροστά μας
σα μια σειρά κεράκια αναμένα —
χρυσά, ζεστά, και ζωηρά κεράκια.

Η περασμένες μέρες πίσω μένουν,
μια θλιβερή γραμμή κεριών σβυσμένων·
τα πιο κοντά βγάζουν καπνόν ακόμη,
κρύα κεριά, λυωμένα, και κυρτά.

Δεν θέλω να τα βλέπω· με λυπεί η μορφή των,
και με λυπεί το πρώτο φως των να θυμούμαι.
Εμπρός κυττάζω τ’ αναμένα μου κεριά.

Δεν θέλω να γυρίσω να μη διω και φρίξω

τι γρήγορα που η σκοτεινή γραμμή μακραίνει,
τι γρήγορα που τα σβυστά κεριά πληθαίνουν.

Στα πλαίσια του μαθήματος της νεοελληνικής γλώσσας της Α΄Λυκείου, οι μαθητές του τμήματος Α3 πήραν συνεντεύξεις από αναλφάβητους του περιβάλλοντός τους.

Η βιωματική αυτή προσέγγιση του προβλήματος τους επέτρεψε να συναισθανθούν πως το δικαίωμα στην παιδεία είναι “απαραβίαστο” αλλά όχι δεδομένο.Χρειάζεται ,λοιπόν, να είναι συνεχώς, ακόμη και σήμερα απαιτητό.

Δείγματα της δουλειάς τους παραθέτουμε εδώ:

   1.   ηχογράφηση: συνέντευξη της Λαμπρινής Παλαιοπάνου από τη γιαγιά της

2.συνέντευξη Ελένης Πίσπα

3. συνέντευξη της Αναστασίας Ράγγου

Τα φύλα στη λογοτεχνία

    10ος-15ος αι. -Δημοτικά τραγούδια

« Του νεκρού αδερφού»

«Της νύφης που κακοπάθησε

«Η αρπαγή της γυναίκας του Διγενή»

«Ο γιος της χήρας»

Παράλληλα κείμενα: «Η προίκα» του Λασκαράτου

Φόνισσα του Παπαδιαμάντη  «ὑπανδρεύω τὴν κόρην μου Χαδούλαν…καὶ τῆς δίνω πρῶτον τὴν εὐχήν μου…» [απόσπασμα ]  επισκεφτείτε τη σελίδα : Σπουδαστήριο νέου Ελληνισμού

Συνανάγνωση   1^η ώρα

Ακούστε : http://www.youtube.com/watch?v=xYLuxy5cdcA

(Ήπειρος της πεντατονίας)

Και ακούστε τον Μιχάλη Γκανά να διαβάζει τα παρακάτω:

[vodsch http://www.youtube.com/watch?v=S2Ds35SbGSA&feature=player_embedded]

Παραλογή, 1993) [ΙΙ]

Μια μάνα γύρευα να βρω

μ’ εννιά μαχαίρια στο πλευρό

και με τη μια της κόρη.

Τη βρίσκω στα βασιλικά

σε πέντε όνειρα κακά

και μες στα καρυοφύλλια.

Να ’πιανε μια νεροποντή

να ξύπναγε τον Κωσταντή

να πάει βρεγμένος σπίτι.

Να του φορέσει τα στεγνά

να τον μαλώνει σιγανά…

(αναλογιστείτε: αλλάζουν οι ήρωες στα δύο τραγούδια ή παραμένουν κατ’ ουσίαν ίδιοι)

(2 ώρες) φύλλα εργασίας

Ομάδα 1^η  -2^η  

«Του νεκρού αδελφού»

«Της νύφης που κακοπάθησε»

• Η δράση στα δύο κείμενα περιστρέφεται γύρω από μια σειρά συγκρούσεων ή σχέσεων των προσώπων, μέσα στο σπίτι ή έξω από αυτό.  Μπορείτε από αυτές τις σχέσεις/συγκρούσεις να σκιαγραφήσετε το ρόλο της οικογένειας και των μελών της στη δεδομένη κοινωνική συγκυρία;
• Η αλλαγή της τύχης είναι πολύ διαδεδομένη στα δημοτικά τραγούδια. Πώς διακρίνεται αυτή η αλλαγή στα δύο κείμενα;
• Αλλαγή φωνής/αφηγητή : Η Αρετή αφηγείται την ιστορία της (σε σελίδες ημερολογίου)

Ομάδα 3^η   – 4^η

«Η αρπαγή της γυναίκας του Διγενή»

«Ο γιος της χήρας»

•      Οι τίτλοι των δύο ποιημάτων αναδεικνύουν τον κυρίαρχο ρόλο του άντρα. Πώς το πετυχαίνουν αυτό;
•      η ηρωική πράξη χρησιμοποιείται ως μέσο, που θα  καταξιώσει τον ήρωα. Πώς δικαιολογείται αυτή η οπτική του αφηγητή από το κοινωνικοΐστορικό πλαίσιο;
•     διαβάσετε τους παρακάτω στίχους να διακρίνετε τον διαφορετικό τρόπο που χτίζεται η προσωπικότητα του Διγενή. Μπορείτε να δικαιολογήσετε αυτή τη διαφορά στην οπτική;

Ο Διγενής  (ακούστε το ηχητικό)  Παραδοσιακό Κρητικό τραγούδι
Ο Διγενής ψυχομαχεί
κι η γης τόνε τρομάζει
κι η πλάκα τον ανατριχιά
πως θα τόνε σκεπάσει
γιατί από `κειά που κοίτεται
λόγια `ντρειωμένου λέει:

Νάχεν η γης πατήματα
κι ο ουρανός κερκέλια
να πάτουν τα πατήματα
να `πιανα τα κερκέλια
ν’ ανέβαινα στον ουρανό,
να διπλωθώ να κάτσω
να δώσω σείσμα τ’ ουρανού.

Ομάδα 5^η

«Του νεκρού αδελφού»

«Ο γιος της χήρας»

• Πώς δικαιολογείται σε σχέση με το κοινωνικοΐστορικό πλαίσιο το πρότυπο του ήρωα-άνδρα  που προτάσσεται κάθε φορά;
• Αλλαγή φωνής/αφηγητή : Η Αρετή απαντάει στον αδελφό της τον Κωνσταντή α) στο ίδιο ιστορικοκοινωνικό πλαίαιο και β) διαλέξτε ένα διαφορετικό κοινωνικοΐστορικό πλαίσιο για να δώσετε την απάντηση

4^η ώρα

Ολομέλεια- παρουσίαση ομαδικών εργασιών, ανταλλαγή απόψεων

5^η ώρα

Ανάγνωση του αποσπάσματος η «προίκα» του Λασκαράτου και από τη

Φόνισσα του Παπαδιαμάντη  «ὑπανδρεύω τὴν κόρην μου Χαδούλαν…καὶ τῆς δίνω πρῶτον τὴν εὐχήν μου…»

(προφορικές παρατηρήσεις- διαπιστώσεις)

Δείτε την ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Οι νύφες» http://www.ipernity.com/doc/evangrek63/13080192

Καλή αρχή

Σταματία Τσακίρη