Στο σημερινό μάθημα θα δούμε δύο καινούρια φθογγόσημα και θα μάθουμε να διαβάζουμε ρυθμικά ένα μουσικό κείμενο (παρτιτούρα).  Επίσης θα δούμε πώς ένα τραγούδι χρησιμοποιεί “φράσεις” για να ολοκληρώσει το νόημά του.

Άσκηση 1

Ερώτηση 1. Δείτε το παρακάτω πεντάγραμμο και συμπληρώστε τις νότες που λείπουν.

Αυτές οι δύο νότες είναι τέταρτα και έχουν δίπλα τους μία τελίτσα. Ονομάζονται “τέταρτα παρεστιγμένα” (δηλαδή τέταρτα παρά τη στιγμή=τέταρτα δίπλα στην τελεία). Η διάρκειά τους δεν είναι ένας χτύπος αλλά ενάμιση χτύπος!!

Ερώτηση 2. Ακούστε το παραπάνω πεντάγραμμο όπως διαβάζεται ρυθμικά και διαβάστε το κι εσείς με τον ίδιο τρόπο.

 

Άσκηση 2.

Δείτε ένα δεύτερο πεντάγραμμο. Υπάρχει εδώ άλλο φθογγόσημο με τελεία;

Πόσα φθογγόσημα με τελίτσα έχουμε εδώ συνολικά; Κυκλώστε τα!

Όταν ένα μισό παίρνει δίπλα του την τελίτσα ονομάζεται “μισό παρεστιγμένο”. Τότε το μισό δεν κρατάει 2 χτύπους αλλά 3 χτύπους!!

Μπορείτε να διαβάσετε ρυθμικά το δεύτερο πεντάγραμμο;

 

Άσκηση 3.

Αφού λοιπόν είδαμε τα δύο πρώτα πεντάγραμμα πάμε να τα ξαναδούμε όλα μαζί και να προσθέσουμε και ένα τρίτο!!

Τώρα παρατηρήστε ότι μέσα στην παρτιτούρα (=μουσικό κείμενο) υπάρχουν τα γράμματα Α, Β, Γ, Δ, Ε. Ποια από τα γράμματα επαναλαμβάνονται και γιατί; 

Τα γράμματα μας δείχνουν σε πόσες μουσικές φράσεις χωρίζεται το τραγούδι. Ένας συνθέτης όταν γράφει ένα τραγούδι σκέφτεται πρώτα τη μορφή του, όπως κάνει και ένας γλύπτης σε ένα γλυπτό. Πολλές φορές μπορεί να επαναλάβει κάποια φράση για να δώσει περισσότερη έμφαση σε αυτό που θέλει να πει.

 

Το παραπάνω τραγούδι γράφτηκε το 1818 από τον Αυστριακό συνθέτη Φραντς Γκρούμπερ που ήταν και δάσκαλος της Μουσικής. Μήπως αναγνωρίζετε το τραγούδι;

 

Πατήστε εδώ για να το ακούσετε στο πιάνο!  

Στο ίδιο πιάνο μπορείτε να παίξετε κι εσείς ταυτόχρονα!

Ακούστε την πρώτη στροφή του τραγουδιού διαβάζοντας τραγουδιστά τώρα την παραπάνω παρτιτούρα! Μπορείτε κι εσείς να το τραγουδήσετε στο σπίτι ακούγοντας ταυτόχρονα και το ηχητικό!

Δείτε εδώ τα λόγια:

1.Άγια Νύχτα, σε προσμένουν με χαρά οι Χριστιανοί και με πίστη ανυμνούμε, το Θεό δοξολογούμε μ’ ένα στόμα, μια φωνή, ναι, με μια φωνή…

2.Η ψυχή μας φτερουγίζει πέρα στ’ άγια τα βουνά, όπου ψάλλουν οι αγγέλοι απ’ τα ουράνια θεία μέλη, στο Σωτήρα “Ωσαννά” ψάλλουν “Ωσαννά”

3.Στης Βηθλεέμ ελάτε όλοι τα βουνά τα ιερά και μ’ ευλάβεια μεγάλη ‘κει που Άγιο Φως προβάλλει προσκυνήστε με χαρά ναι, με μια χαρά.