Η Βελανιδιά (γένος Δρυς – Quercus) είναι δασικό φυλλοβόλο δέντρο με πολλές διαστάσεις. Καλύπτει μεγάλες εκτάσεις. Το ξύλο του είναι δημοφιλές καύσιμο (μεσές), παράγει άριστο κάρβουνο, χρησιμοποιείται στην ξυλουργική. Ένα είδος είναι το φελλόδεντρο. Εκχύλισμα από τα κύπελλα χρησιμοποιείται στη βαφική και βυρσοδεψία. Με μια πρώτη ματιά, ο κυπελλοφόρος καρπός θυμίζει κάτι από την ανατομία του άντρα. Δεν είναι τυχαίο το όνομα του καρπού «βάλανος».
Επίσης, όπως και σε άλλα είδη, κωνοφόρα και φυλλοβόλα, πάνω στον κορμό αναπτύσσεται ο ιξός (Viscum album ή mistletoe ή γκι-gui), αυτό που αναζητούσε ο Δρυίδης στον Asterix και τόκοβε με χρυσό δρεπανάκι. Σε χειμωνιάτικο ταξίδι στην Αδριανούπολη της Τουρκίας, είδαμε εκατοντάδες καραγάτσια με πολλούς θάμνους ιξού το καθένα. Άλλωστε θα επισκεπτόμασταν τον Σιδηροδρομικό Σταθμό της πόλης που ονομάζεται Κάραγατς (Karaağaç). Ο ιξός είναι γνωστός και από το έθιμο του φιλιού κάτω από τα κρεμασμένα για διακόσμηση γκι και από την κατασκευή της παγίδας για πουλιά «Ιξόβεργα».
Όσο για το κηκίδιο, είναι σχηματισμός στα φύλλα του δέντρου που τον σχηματίζει πάνω στα φύλλα της βελανιδιάς το έντομο Κύνιψ ο βαφικός (cynips tinctoria). Άντε, πολλά είπαμε …
Φωτογραφίες από Καισαριανά Έδεσσας και Αρχάγγελο Αλμωπίας.
