Απειλή για τις ατομικές ελευθερίες ή ακόμα την πρόσβαση στα φθηνότερα “γενόσημα” φάρμακα ή αναγκαία προστασία του αγαθού της πνευματικής περιουσίας, η ACTA εξακολουθεί να διχάζει. Την τελική απόφαση σε ότι αφορά την Ένωση θα πάρει το ΕΚ, το οποίο οργάνωσε την 1η Μαρτίου ειδική ημερίδα για το θέμα στις Βρυξέλλες με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών, ΜΚΟ και ακτιβιστών από όλο τον κόσμο.
Μέρος της ημερίδας ήταν αφιερωμένο στο συγκεκριμένο ζήτημα των πολύτιμων για την υγεία (και τους προϋπολογισμούς) γενόσημων φαρμάκων ενώ έντονη ήταν η συζήτηση για την προστασία ή μη των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών όταν και αν ισχύσει η νέα συνθήκη.
Ατομικές Ελευθερίες
Για τον δικηγόρο Olivier Vrins που συμμετείχε στην ημερίδα του ΕΚ, τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών “δεν απειλούνται σοβαρά από την ACTA“. Άλλωστε, επεσήμανε το ίδιο το κείμενο της συμφωνίας περιέχει σαφή αναφορά στην ανάγκη προστασίας των δικαιωμάτων κατά τη μεταφορά της στο εθνικό δίκαιο των κρατών που την έχουν υπογράψει (μεταξύ αυτών 22 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας αλλά όχι της Κύπρου). “Tο ζητούμενο είναι να υπάρχει αναλογικότητα, όπως την ορίζει και το Ευρωπαϊκό δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όταν κρίνει μεταξύ αντικρουόμενων θεμελιωδών δικαιωμάτων, εν προκειμένω αναλογικότητα μεταξύ προστασίας της (πνευματικής) ιδιοκτησίας και προστασίας της ιδιωτικής ζωής“. Αυτό σημαίνει και το δικαίωμα να αποφασισθεί ότι σε ορισμένες δεν υπάρχει παραβίαση πνευματικών δικαιωμάτων αλλά και να υπάρχει συγκεκριμένη πρόβλεψη από τα συμβαλλόμενα μέρη για περιορισμούς και εξαιρέσεις από την προστασία των δικαιωμάτων αυτών.
Από την πλευρά του, ο Rupert Schlegelmilch της γενικής διεύθυνσης Εμπορίου της Ε.Ε. σημείωσε ότι η Επιτροπή παίρνει πολύ σοβαρά υπ’ όψιν της τις ανησυχίες περί της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων αλλά πώς η ACTA δεν εγείρει ουσιαστικά προβλήματα. “Αν την εξετάσουμε πιο προσεκτικά θα δούμε ότι δεν υπάρχει τόσο μεγάλος λόγος ανησυχίας, ίσως δεν υπάρχει καν λόγος ανησυχίας, όμως σε κάθε περίπτωση πρέπει να απαντήσουμε στα ερωτήματα που τίθενται. Η πνευματική ιδιοκτησία είναι ιδιοκτησία αλλά και κάτι περισσότερο. Εξ’ ίσου σημαντικές είναι η προστασία της ιδιωτικής ζωής και της ελευθερίας πρόσβασης στο ίντερνετ κι εμείς πιστεύουμε ότι η συμφωνία τα εξισορροπεί καλά. Η ACTA, συνέχισε, “δεν εισάγει νέους κανόνες“. “Επιβάλλει την εφαρμογή ήδη υπάρχουσας νομοθεσίας και τίποτα καινούργιο δεν θα υπαχθεί στις πρόνοιές της. Ότι είναι νόμιμο παραμένει νόμιμο, ότι είναι παράνομο παραμένει παράνομο. Η ACTA απλά διασφαλίζει ότι θα εφαρμοσθούν όσα ήδη προβλέπονται”.
Γενόσημα φάρμακα
Απαντώντας στον προβληματισμό που έχει αναπτυχθεί για το κατά πόσον η ACTA θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στην κυκλοφορία των γενόσημων φαρμάκων (τα οποία είναι πιστά αλλά νόμιμα αντίγραφα φαρμάκων των οποίων έχει εκπνεύσει η ευρεσιτεχνία), ο Meir Pugatch του πανεπιστημίου της Χάιφας σημείωσε πως “το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν η ACTA θα εμποδίσει την πρόσβαση στα γενόσημα φάρμακα γιατί δεν την εμποδίζει. Σε ότι αφορά τα φάρμακα αυτά η ACTA είναι απλώς άσχετη, δεν έχει εφαρμογή“.
Το πρόβλημα, επεσήμανε, είναι τα πλαστά φάρμακα που και παράνομα είναι και δεν ανταποκρίνονται στις προδιαγραφές του κανονικού. “Ας μη γελιόμαστε: η χρήση πλαστών φαρμάκων είναι εξαιρετικά επικίνδυνη για την υγεία. Εκείνοι δε που υφίστανται περισσότερο τις συνέπειές τους είναι οι φτωχοί. Τα γενόσημα φάρμακα είναι απολύτως νόμιμα”.
“Πιστεύω ότι ήδη έχουμε αρκετές δικλείδες ασφαλείας που διασφαλίζουν την πρόσβαση στα γενόσημα φάρμακα και ως εκ τούτου δεν νομίζω ότι η ACTA στοιχειοθετεί κάποιου είδους κίνδυνο ή έχει καν ουσιαστική σημασία για το συγκεκριμένο θέμα“.
Από την πλευρά του, ο Rupert Schlegelmilch απάντησε πως οι αναπτυσσόμενες χώρες θα μπορέσουν να συνεχίσουν να προμηθεύονται γενόσημα φάρμακα, όμως ο εισηγητής του ΕΚ για την επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, Βρετανός ευρωβουλευτής, David Martin, τόνισε ότι το συγκεκριμένο θέμα απαιτεί περαιτέρω διερεύνηση, “Δεν γνωρίζουμε ποια εντολή θα δοθεί στα τελωνεία σε ότι αφορά το πώς χειρίζονται τη διαφορά μεταξύ γενόσημων και πλαστών φαρμάκων, ιδίως καθώς και τα πλαστά έχουν απόλυτα αληθοφανείς συσκευασίες και ενδείξεις. Πώς θα λειτουργήσει το σύστημα“;
Ο κ. Martin προσέθεσε ότι η ημερίδα του ΕΚ έδειξε ότι υπάρχει ανάγκη πρόσθετης ενημέρωσης και αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να απαντήσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σε ερωτήματα που θα του θέσει το ΕΚ. “Υπάρχει η αγγλική έκφραση “ο διάβολος κρύβεται στη λεπτομέρεια” αλλά το πρόβλημα με την ACTA είναι ο διάβολος είναι ότι δεν γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες“. Δεν γνωρίζουμε αρκετά για πολλές πτυχές της συμφωνίας για τις οποίες όμως θα πρέπει τελικά να αποφασίσουμε.
Διαβάστε σχετικά τη μελέτη του πανεπιστημίου του Μάαστριχτ για λογαριασμό του ΕΚ με θέμα την ACTA.