Κατηγορία: ΙΣΤΟΡΙΑ Γ΄

10^η   ΕΝΟΤΗΤΑ :   Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ    

Την ίδια εποχή οι Αχαιοί ήρθαν από το Βορρά κι εγκαταστάθηκαν στην κεντρική και νότια Ελλάδα. Αυτοί είναι οι πρώτοι Έλληνες. Γνώρισαν τον Κυκλαδικό και το Μινωικό πολιτισμό και επηρεάστηκαν δημιουργώντας το δικό τους πολιτισμό που ονομάστηκε Μυκηναϊκός. Πήρε το όνομά του από τις Μυκήνες, που βρίσκεται  στην Πελοπόννησο, κοντά στο Άργος, και ήταν το μεγαλύτερο κέντρο του πολιτισμού. Άλλα μυκηναϊκά κέντρα ήταν η Θήβα, ο Ορχομενός, η Αθήνα, η Ιωλκός, η Πύλος, η Σπάρτη, η Τίρυνθα.

Ήταν έμποροι. Με τα πλοία τους ταξίδευαν σε όλη τη Μεσόγειο κι έφταναν μέχρι την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη και την Κύπρο. Κατέλαβαν την Κρήτη και αργότερα την Τροία που ήταν πολύ σημαντική για το εμπόριο λόγω της θέσης της.

Ο Γερμανός ερευνητής Ερρίκος Σλήμαν ήταν ο πρώτος που έκανε ανασκαφές και ανακάλυψε τις Μυκήνες.

Η ακρόπολη των Μυκηνών:

Χτίστηκε πάνω σε ένα λόφο, με τεράστιες πέτρες και κυκλώπεια τείχη. Μέσα στην ακρόπολη βρισκόταν το ανάκτορο, όπου κατοικούσε ο βασιλιάς με την οικογένειά του. Στο ισόγειο υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα, το μέγαρο, με τον θρόνο του βασιλιά και μια στρογγυλή εστία στο κέντρο, όπου έκαιγε η φωτιά. Εκεί ο βασιλιάς έκανε συμπόσια και διασκέδαζε με τους φίλους του. Δίπλα από το μέγαρο υπήρχαν δωμάτια και λουτρά για τη βασιλική οικογένεια.

Οι τοίχοι του ανακτόρου ήταν στολισμένοι με όμορφες τοιχογραφίες που παρίσταναν σκηνές πολεμικές και κυνηγιού. Μέσα στην ακρόπολη υπήρχαν αποθήκες, εργαστήρια, θησαυροφυλάκια, σπίτια για τους φρουρούς, τους αξιωματούχους και τους τεχνίτες, υπόγειες δεξαμενές νερού και το ιερό των θεών. Η πόλη των Μυκηνών, όπουζούσε ο λαός, ήταν χτισμένη γύρω από την ακρόπολη. Οι κάτοικοι όμως, όταν πλησίαζαν εχθροί, έμπαιναν όλοι μέσα στην ακρόπολη για προστασία.

 

Η καθημερινή ζωή:

Οι Μυκηναίοι ήταν καλοί έμποροι και πουλούσαν αγγεία, λάδι, κρασί, όπλα, κοσμήματα ενώ αγόραζαν χρυσό, ασήμι, χαλκό, ελεφαντόδοντο και πολύτιμες πέτρες. Ήταν και σπουδαίοι πολεμιστές και ιππείς. Επειδή είχαν πολλούς εχθρούς έφτιαχναν τείχη γύρω από τις ακροπόλεις τους και γυμνάζονταν. Είχαν χάλκινες πανοπλίες, με θώρακα, περικνημίδες, ασπίδα και κράνη από χαλκό ή από δόντια αγριόχοιρου και πολεμούσαν πάνω σε άρματα που τα έσερναν άλογα. Έκαναν πολλές γιορτές και διασκέδαζαν τρώγοντας, πίνοντας και κάνοντας αγώνες. Αγαπούσαν πολύ τη μουσική και δεν έλειπε ποτέ ο αοιδός, που έπαιζε τη λύρα και τραγουδούσε ηρωικά τραγούδια.

Οι Μυκηναίες φορούσαν μακριές πολύχρωμες φούστες και μπλούζες με μακριά μανίκια. Χτενίζονταν όμορφα, έφτιαχναν μπούκλες, βάφονταν και στολίζονταν με πολλά κοσμήματα. Οι άντρες φορούσαν χιτώνες, κούρευαν τα μαλλιά τους κι άφηναν γενειάδα και μουστάκι. Άντρες και γυναίκες φρόντιζαν πολύ το σώμα τους. Έκαναν λουτρά και αλείφονταν με αρωματικά λάδια. Κάθε πόλη είχε το βασιλιά της και είχε μεγάλη εξουσία. Όταν ήθελε να ανακοινώσει κάτι, καλούσε το λαό στην αγορά. Κανείς δεν τολμούσε να μην υπακούσει στις αποφάσεις του.

Θρησκεία:

 Λάτρευαν τη Μεγάλη Θεά, που ήταν θεά της βλάστησης, της άγριας φύσης και των άγριων ζώων, αλλά κυρίως πολλούς από τους θεούς του Ολύμπου, όπως τον Δία, την Ήρα, την Αθηνά, τον Ποσειδώνα και άλλους. Δεν έκτιζαν μεγάλους ναούς και τους λάτρευαν σε μικρά ιερά και σε ιερά άλση. Τους πρόσφεραν φρούτα, σπόρους, γάλα και μέλι και πολλές φορές στο βωμό τους θυσίαζαν ζώα. Πίστευαν ότι οι νεκροί ζουν μετά το θάνατό τους. Γι’ αυτό έφτιαχναν μεγαλοπρεπείς τάφους με θολωτή οροφή και τοποθετούσαν τους βασιλικούς νεκρούς. Μερικές φορές σκέπαζαν το πρόσωπό τους με χρυσές προσωπίδες.

Κοντά τους έβαζαν τα προσωπικά τους αντικείμενα: κοσμήματα, κύπελλα, αγγεία, όπλα. Όλα αυτά ονομάζονται κτερίσματα. Στους θολωτούς τάφους, που βρίσκονται κοντά στην ακρόπολη των Μυκηνών, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν πολλά κτερίσματα χρυσά, ασημένια, χάλκινα και πήλινα.

Γραφή:

Μιλούσαν ελληνικά και επηρεασμένοι από τη γραφή των Μινωιτών ανακάλυψαν ένα άλλο είδος γραφής που ονομάζεται Γραμμική Β ́ και είναι η πρώτη ελληνική γραφή. Έγραφαν με ένα μυτερό ξυλαράκι πάνω σε πλάκες φτιαγμένες από μαλακό πηλό. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν πολλές τέτοιες πλάκες σε ανασκαφές που έκαναν στην Πύλο, στην Κνωσό κι αλλού. Οι επιστήμονες κατάφεραν να διαβάσουν τη Γραμμική Β ́.

Τέχνη:

Οι Μυκηναίοι επηρεασμένοι από τους Μινωίτες άρχισαν να στολίζουν τα ανάκτορα και τα σπίτια τους με τοιχογραφίες. Τα θέματά τους όμως ήταν σκηνές από ιερές τελετές πολεμικές και κυνηγιού. Οι αγγειοπλάστες κατασκεύαζαν πολλών ειδών αγγεία από πηλό και κρύσταλλο. Οι μεταλλοτεχνίτες έφτιαχναν χάλκινα αγγεία και σκεύη, πανοπλίες, ξίφη με στολισμένες λαβές και μαχαίρια χρυσά λουλούδια, πουλιά και σκηνές κυνηγιού, χρυσές προσωπίδες για τους νεκρούς, χρυσά κύπελλα και πλήθος κοσμήματα.

Οι γλύπτες έφτιαχναν αγαλματάκια από πηλό και ελεφαντόδοντο αλλά και μεγαλύτερα γλυπτά από πέτρα, όπως το πέτρινο ανάγλυφο των δύο λιονταριών που στολίζει την είσοδο της ακρόπολης των Μυκηνών. Οι Μυκηναίοι  ή Αχαιοί απέκτησαν μεγάλη δύναμη και πλούτη.

Μετά τον Τρωικό πόλεμο όμως, άρχισαν να χάνουν σιγά-σιγά τη δύναμή τους.

Η 18η Μαΐου έχει καθιερωθεί από το ICOM (Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων) ως η Διεθνής Ημέρα Μουσείων, μια ημέρα εορτασμού και ανάδειξης του ρόλου των μουσείων στην σύγχρονη κοινωνία.

Η ίδια η λέξη Μουσείο δηλώνει την προέλευσή της από τις Μούσες, αρχαίες ελληνικές θεότητες, προστάτιδες των Τεχνών και των Γραμμάτων, κόρες του Δία και της Μνημοσύνης. Η αρχαία έννοια της λέξης παραπέμπει στο ναό που είναι αφιερωμένος στις Μούσες.

ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΤΑΞΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΜΕΝΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΚΛΑΔΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ !

 

ΔΕΙΤΕ ΜΙΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΟΥΣΕΙΑ !

Οι Μινωίτες ήταν άνθρωποι χαρούμενοι. Χαίρονταν τη ζωή και αγαπούσαν τη φύση και τις διασκεδάσεις. Ζούσαν σε καλοφτιαγμένα πέτρινα σπίτια, που είχαν έναν ή δύο ορόφους, μεγάλα παράθυρα και αποθήκες.
Πολλοί από τους άνδρες ήταν έµποροι και ναυτικοί. Όλοι οι άνδρες ντύνονταν απλά. Φορούσαν ένα μόνο μικρό ύφασµα τυλιγµένο γύρω από τη µέση τους, που λέγεται ζώμα.
Αντίθετα τα ρούχα των γυναικών ήταν κομψά και πολυτελή. 

Τα παιδιά των Μινωιτών γυµνάζονταν από µικρά. Έπαιζαν, όπως και τα σηµερινά παιδιά, κυνηγητό και πάλη αλλά και παιχνίδια επιτραπέζια, όπως το ζατρίκιο, που µοιάζει µε το σηµερινό σκάκι, πεσσούς και αστραγάλους.

Στη µινωική Κρήτη οι άνθρωποι λάτρευαν τη Μεγάλη Θεά. Την έλεγαν και Στη µινωική και ήταν η θεά της φύσης. Αυτή έκανε τη γη να βλαστάνει κι έδινε τη ζωή στα φυτά, στα ζώα και στους ανθρώπους. Αυτή πίστευαν ότι έφερνε τη βροχή, τον αέρα, το φως και το σκοτάδι.

Τη λάτρευαν σε μικρά ιερά µέσα στα ανάκτορα αλλά και σε σπήλαια και σε κορφές βουνών ή λόφων. Της πρόσφεραν μικρά αγαλματάκια ανθρώπων ή ζώων, διπλούς πελέκεις και καρπούς της γης, για να την ευχαριστήσουν που έκανε τη γη να καρπίσει.
Την παρίσταναν σαν γυναίκα να κρατά στα χέρια της φίδια, στους ώµους της περιστέρια και να κάθεται ανάµεσα σε ζώα.
Για χάρη της έκαναν γιορτές όπου χόρευαν κι έκαναν αθλήµατα. Την άνοιξη γιόρταζαν τη µεγαλύτερη γιορτή τους, τα ταυροκαθάψια. Σ’ αυτή τη γιορτή νέοι και νέες έκαναν ακροβατικές ασκήσεις πάνω σε αγριεµένους ταύρους. Οι Μινωίτες λάτρευαν τους ταύρους, γιατί συµβόλιζαν την ορµή και τη δύναµη της ζωής.

Σύµβολα της θρησκείας τους ήταν τα ιερά κέρατα του ταύρου και ο διπλός πέλεκυς.

Οι Μινωίτες ήταν οι πρώτοι από τους κατοίκους της Ελλάδας που χρησιµοποίησαν τη γραφή. Για να γράψουν µια λέξη σχεδίαζαν εικόνες ζώων, φυτών, πλοίων, αγγείων κλπ. Η πρώτη αυτή γραφή λέγεται ιερογλυφική. Στη Φαιστό οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν ένα δίσκο γραµµένο µε ιερογλυφική γραφή.

 Κανείς µέχρι τώρα δεν κατάφερε να τον διαβάσει. Λένε ότι πάνω του είναι γραµµένος ένας θρησκευτικός ύµνος. Στο δίσκο της Φαιστού τα σχήµατα έχουν γραφτεί µε σφραγίδες. Είναι το πιο παλιό δείγµα τυπογραφίας.
Αργότερα οι Μινωίτες ανακάλυψαν µια πιο απλή γραφή, που ονοµάστηκε Γραµµική Α΄.

ΔΕΙΤΕ ΚΙ ΕΝΑ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΑ ΤΑΥΡΟΚΑΘΑΨΙΑ 

Την εποχή που ο Κυκλαδικός πολιτισμός βρισκόταν σε µεγάλη ανάπτυξη, ένας άλλος λαµπρότερος πολιτισμός γεννήθηκε στην Κρήτη. Ονομάστηκε Μινωικός από το µυθικό βασιλιά Μίνωα, το γιο της Ευρώπης και του Δία. Στην πραγματικότητα Μίνωες λέγονταν όλοι οι βασιλιάδες της Κρήτης για πολλούς αιώνες. Η Κρήτη που βρίσκεται στη µέση της Μεσογείου, λόγω της θέσης της, έγινε γρήγορα µεγάλη ναυτική και εµπορική δύναµη.

Την εποχή εκείνη λοιπόν δηµιουργήθηκε η «µινωική θαλασσοκρατία» και οι Κρήτες έγιναν «θαλασσοκράτορες». Οι πόλεις της Κρήτης δεν είχαν τείχη. Ήταν τόσο µεγάλη η ναυτική της δύναµη, που κανείς εχθρός δεν τολµούσε να την απειλήσει. Στο νησί βασίλευε ειρήνη.
Ο Άγγλος αρχαιολόγος Έβανς ήταν ο πρώτος που έκανε ανασκαφές και ανακάλυψε την Κνωσό.

Στη µινωική Κρήτη υπήρχαν πολλές πόλεις. Οι µεγαλύτερες ήταν η Κνωσός, η Φαιστός, τα Μάλια και η Ζάκρος. Σε όλες αυτές τις πόλεις υπήρχαν µεγάλα ανάκτορα.

Όµως το µεγαλύτερο και πιο λαµπρό ανάκτορο ήταν της Κνωσού.

Σύµφωνα µε την παράδοση ήταν έργο του µυθικού Αθηναίου αρχιτέκτονα Δαίδαλου. Έµοιαζε µε µικρή πολιτεία. Ήταν τεράστιο και κτισµένο γύρω από µια πολύ µεγάλη αυλή. Είχε πολλά κτίρια µε τέσσερις και πέντε ορόφους και χίλια πεντακόσια δωµάτια. Είχε απέραντους διαδρόµους, σκάλες, µεγάλες αποθήκες κι αµέτρητα εργαστήρια. Ήταν πολύπλοκο, πραγµατικός λαβύρινθος. Στο ανάκτορο υπήρχαν και πολλά ιερά, στολισµένα µε πέτρινα κέρατα ταύρου και διπλούς πελέκεις που ήταν τα σύµβολα της µινωικής Κρήτης. Υπήρχε υδραγωγείο, που έφερνε νερό στα ανάκτορα από µακριά και σύστηµα αποχέτευσης.

Τα δωµάτια είχαν βεράντες και οι τοίχοι τους ήταν στολισµένοι µε θαυµάσιες τοιχογραφίες, που απεικόνιζαν λουλούδια και πουλιά, ψάρια, δελφίνια, πρίγκιπες και αρχόντισσες.

Ένα από τα οµορφότερα δωµάτια του ανακτόρου ήταν η αίθουσα του θρόνου.

 

Στο ανάκτορο ζούσε ο βασιλιάς µε την οικογένειά του κι άλλα πεντακόσια άτοµα: ιερείς, υπηρέτες, αποθηκάριοι, καλλιτέχνες και τεχνίτες.
Στις τεράστιες αποθήκες του ανακτόρου, µέσα σε ψηλά αγγεία, αποθήκευαν δηµητριακά, µέλι, λάδι, κρασί, όσπρια και άλλα γεωργικά προϊόντα.

Στα εργαστήρια αµέτρητοι τεχνίτες εργάζονταν καθηµερινά κι έφτιαχναν αγγεία, κοσµήµατα, υφάσµατα, εργαλεία.
Όλων αυτών αρχηγός ήταν ο βασιλιάς. Αυτός κανόνιζε ποια προϊόντα έπρεπε να πουληθούν και τι θα έφερναν τα εµπορικά καράβια από τις άλλες χώρες.

ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΗ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΚΤΟΡΟΥ ΤΗΣ ΚΝΩΣΟΥ !

Η τέχνη των Κυκλαδιτών: Ειδώλια από τα παιδιά της Γ΄τάξης 

Οι Κυκλαδίτες ήταν σπουδαίοι τεχνίτες. Κατασκεύαζαν μυτερές λεπίδες και άλλα εργαλεία από οψιανό.

Ο οψιανός είναι µια µαύρη, πολύ σκληρή πέτρα που έβγαινε στη Μήλο. Αργότερα, όταν έµαθαν να χρησιµοποιούν το χαλκό, έφτιαξαν καλύτερα εργαλεία, όπως μαχαίρια και πριόνια, σφυριά και σµίλες.
Μ’ αυτά κατασκεύαζαν αγγεία σε διάφορα σχήματα από λευκό μάρμαρο που έβγαινε στη Νάξο και την Πάρο.

Ήταν όµως και σπουδαίοι καλλιτέχνες. Τα πήλινα αγγεία τους τα διακοσµούσαν απ’ έξω µε πολύ ωραία σχέδια. Πολλά από αυτά είχαν σχήµατα ζώων.

Άλλα είχαν σχήµα τηγανιού και γι αυτό ονοµάζονται τηγανόσχηµα.

Έφτιαχναν επίσης ωραία κοσµήµατα, καρφίτσες, βραχιόλια, δαχτυλίδια από ασήµι και χαλκό και πολύ ωραία περιδέραια από κοχύλια και πολύχρωµες πέτρινες χάντρες.

Τα σπουδαιότερα έργα τους όµως ήταν τα ειδώλια. Αυτά ήταν µικρά αγάλµατα φτιαγµένα από λευκό µάρµαρο.

Τα περισσότερα παρίσταναν γυναίκες, θεές ή νύµφες, µε τα χέρια τους διπλωµένα στο στήθος. Έφτιαχναν και ανδρικά ειδώλια που παρίσταναν κυνηγούς, µουσικούς και ανθρώπους που γλεντούσαν.

Οι Κυκλαδίτες έµποροι πουλούσαν αυτά που έφτιαχναν σε όλο το Αιγαίο και κυρίως στην Κρήτη. Στην Κρήτη γνώρισαν την τέχνη των Μινωιτών και επειδή τους άρεσε πολύ, την έφεραν στα νησιά τους. Έτσι στην πόλη του Ακρωτηρίου της Θήρας, έχτισαν ωραία σπίτια µε θαυµάσιες τοιχογραφίες, που παριστάνουν πουλιά, ζώα, λουλούδια κι ανθρώπους εκείνης της εποχής.

Όλα αυτά τα έργα τέχνης, που έφεραν στο φως οι αρχαιολόγοι, βρίσκονται τώρα σε διάφορα µουσεία.

ΑΣ ΚΑΝΟΥΜΕ ΤΩΡΑ  ΜΙΑ ΕΙΚΟΝΙΚΗ ΞΕΝΑΓΗΣΗ ΣΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ – ΠΑΤΗΣΕ ΠΑΝΩ ΣΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ! 

 

ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΕΛΕΓΞΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΜΑΘΕΣ !

Οι άνθρωποι από τα παλιά χρόνια μέχρι σήµερα εργάζονται και δημιουργούν. Όλα αυτά τα δημιουργήματα, που κάνουν τη ζωή των ανθρώπων καλύτερη και ομορφότερη, λέγονται με μια λέξη πολιτισμός.
Πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια λοιπόν, οι άνθρωποι ανακάλυψαν το χαλκό κι άρχισαν να φτιάχνουν χάλκινα εργαλεία. Ξεκίνησε τότε µια νέα εποχή, που ονοµάστηκε εποχή του χαλκού. 

Την εποχή αυτή στην Ελλάδα δηµιουργήθηκαν τρεις μεγάλοι πολιτισµοί: ο Κυκλαδικός, ο Μινωικός και ο Μυκηναϊκός πολιτισμός. 

 

Ο Κυκλαδικός στις Κυκλάδες. Οι Κυκλάδες είναι τα νησιά του Αιγαίου, που σχηµατίζουν κύκλο γύρω από το ιερό νησί Δήλο.

Πριν από πέντε χιλιάδες χρόνια, ένας σπουδαίος πολιτισµός αναπτύχθηκε στα νησιά του κεντρικού Αιγαίου που λέγονται Κυκλάδες.

ΠΗΓΗ : ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΥΚΛΑΔΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ  https://cycladic.gr/page/kikladiki-techni#video

Οι κάτοικοι των νησιών αυτών ήταν δεµένοι µε τη θάλασσα, γι’ αυτό έγιναν σπουδαίοι ναυτικοί, έµποροι και ψαράδες.

Με τα µικρά τους πλοία ταξίδευαν στο Αιγαίο, αντάλλασσαν τα προϊόντα τους και γνώριζαν κι άλλους πολιτισµούς.

Ήταν όµως και κτηνοτρόφοι, κυνηγοί και γεωργοί. Καλλιεργούσαν σιτάρι, ελιές και αµπέλια που τους έδιναν πολύ λάδι και κρασί.
Κατοικούσαν σε µικρές πόλεις κοντά στη θάλασσα ή στις πλαγιές µικρών λόφων. Πολλές φορές έκτιζαν γύρω από τις πόλεις τους τείχη, γιατί φοβούνταν τους πειρατές. Τα σπίτια τους, φτιαγµένα από πέτρες και λάσπη, βρίσκονταν πολύ κοντά το ένα στο άλλο. Είχαν ένα ή δυο δωµάτια και το πάτωµα το έστρωναν µε χώµα ή µικρές πλάκες.

Έτρωγαν πολλά ψάρια και θαλασσινά, όσπρια, λαχανικά και κρέας κι έπιναν γάλα και κρασί. Ήταν άνθρωποι χαρούµενοι και ειρηνικοί. Διασκέδαζαν τραγουδώντας, παίζοντας µουσική και κάνοντας αθλήµατα.

Όταν κάποιος πέθαινε, τον έθαβαν έξω από την πόλη και τοποθετούσαν κοντά του διάφορα αντικείµενα, που πίστευαν ότι θα του χρειάζονταν στην άλλη ζωή. Τα αντικείµενα αυτά οι αρχαιολόγοι τα ονοµάζουν κτερίσµατα.

Δεν ήξεραν να γράφουν. Για τη ζωή τους µαθαίνουµε από τα αγγεία, τα όπλα, τα εργαλεία και τα µικρά αγάλµατα, που βρίσκουν οι αρχαιολόγοι στις ανασκαφές που κάνουν σε σπίτια και κυρίως σε τάφους.

Μέσα στο περιβάλλον αυτό η ζωή των πρωτόγονων ανθρώπων ήταν πολύ δύσκολη. Για να βρούνε τροφή τριγυρνούσαν εδώ κι εκεί µαζεύοντας σπόρους και καρπούς από τα δέντρα και ψάχνοντας στο χώµα για βολβούς και ρίζες. Επειδή ζούσαν συλλέγοντας την τροφή τους, όπως την εύρισκαν στη φύση, τους ονόµασαν τροφοσυλλέκτες.
Τα πρώτα εργαλεία που χρησιµοποίησαν οι άνθρωποι ήταν οι πέτρες. Μ’ αυτές έσκαβαν το χώµα για να βρίσκουν τροφή, και χτυπούσαν τα άγρια θηρία που ορµούσαν εναντίον τους. Σιγά σιγά έµαθαν να χτυπούν τις πέτρες µεταξύ τους, να τις σπάνε και να τους δίνουν το σχήµα που ήθελαν.

Με το πέρασµα του χρόνου έφτιαξαν κι άλλα εργαλεία, όπως το πρώτο πέτρινο τσεκούρι µε ξύλινη λαβή, τόξα, µαχαίρια από πέτρα ή κόκαλα ζώων και έγιναν κυνηγοί. Από τα ζώα που κυνηγούσαν έπαιρναν δέρµατα για να ντύνονται και κρέας για να τρώνε. Έφτιαχναν και αγκίστρια, για να ψαρεύουν στα ποτάµια και στη θάλασσα. Πολλοί ζωγράφιζαν στους τοίχους της σπηλιάς τους τα ζώα που ήθελαν να κυνηγήσουν. Τα σπήλαια είναι για εμάς σαν ένα βιβλίο, που μας διηγούνται τη ζωή των πρώτων ανθρώπων στην εποχή του λίθου. 

Οι βραχογραφίες (ζωγραφική στους τοίχους και στις οροφές σπηλαίων) είναι από τα σημαντικότερα δημιουργήματα της παλαιολιθικής περιόδου.

Το σπήλαιο του Λασκό στη Νοτιοδυτική Γαλλία και της Αλταμίρα στη Βόρεια Ισπανία είναι από τα πλέον σημαντικά σπήλαια με παλαιολιθικής εποχής τοιχογραφίες, ενώ στην Ελλάδα έχουμε το σπήλαιο των Πετραλώνων της Χαλκιδικής.

Δείτε μια εικονική περιήγηση και τις βραχογραφίες στο σπήλαιο του Λασκό

Μετά από πολλά µερόνυχτα στη θάλασσα, έφτασαν στο νησί του θεού Ήλιου. Εκεί έβοσκαν τα παχιά βόδια του θεού. Θυµήθηκε τότε ο Οδυσσέας του Τειρεσία τα λόγια και παρακαλούσε τους συντρόφους του να φύγουν µακριά απ’ το νησί αυτό. Μα εκείνοι ήταν πολύ κουρασµένοι και δε δέχονταν. Όταν τους τέλειωσαν τα τρόφιµα, έµειναν µερικές µέρες νηστικοί. Μια µέρα όµως, που ο Οδυσσέας κοιµόταν, έσφαξαν µερικά βόδια και τα έψησαν.

Όταν ξύπνησε ο Οδυσσέας τρόµαξε, µα ήταν αργά. Φεύγοντας απ’ το νησί του Ήλιου ο Δίας τούς έστειλε άγρια καταιγίδα και κύµατα θεόρατα. Ένα αστροπελέκι χτύπησε το καράβι και το διέλυσε. Πνίγηκαν όλοι. Μόνο ο Οδυσσέας γλίτωσε. Πιασµένος από ένα ξύλο παράδερνε στη θάλασσα δέκα ολόκληρα µερόνυχτα.

Τέλος, τα κύµατα τον έβγαλαν στο νησί της νύµφης Καλυψώς.

 Η Καλυψώ τον πήρε στη σπηλιά της και τον φρόντισε. Όταν συνήλθε, όµως, δεν τον άφηνε να φύγει. Επτά ολόκληρα χρόνια τον κράτησε στο νησί της.

Ώσπου τον λυπήθηκε η Αθηνά και παρακάλεσε τον πατέρα της, το ∆ία, να τον βοηθήσει. Εκείνος έστειλε τον Ερµή στην Καλυψώ και τη διέταξε ν’ αφήσει τον Οδυσσέα να φύγει.

Έφτιαξε λοιπόν µια σχεδία ο Οδυσσέας και ξανοίχτηκε στο πέλαγος. Δέκα επτά µέρες ταξίδευε και κόντευε να φτάσει στην Ιθάκη.

Τότε όµως τον είδε ο Ποσειδώνας, που έτυχε να περνάει από εκεί. Χτύπησε µε την τρίαινα τη θάλασσα και σήκωσε κύµατα τεράστια.

Διαλύθηκε η σχεδία κι ο Οδυσσέας βρέθηκε στη θάλασσα. Δυο µέρες και δυο νύχτες κολυµπούσε και τον έδερναν τα κύµατα. Την τρίτη µέρα µε τη βοήθεια µιας νεράιδας, της Λευκοθέας, βγήκε σ’ ένα ακρογιάλι. Ξάπλωσε κάτω από µια ελιά, σκεπάστηκε µε φύλλα και κοιµήθηκε βαθιά. Είχε φτάσει στο νησί των Φαιάκων.
Τον ξύπνησαν την άλλη µέρα κάποιες χαρούµενες φωνές. Ήταν η βασιλοπούλα Ναυσικά, που είχε πάει µε τις φίλες της να πλύνουν κι, αφού τελείωσαν, έπαιζαν τόπι.

Η Ναυσικά λυπήθηκε τον ξένο και τον οδήγησε στο παλάτι του πατέρα της, του Αλκίνοου. Ο Αλκίνοος τον φιλοξένησε κι όταν κάθισαν να φάνε, ο µουσικός του παλατιού, ο Δηµόδοκος, έπαιζε τη λύρα του και τραγουδούσε τα κατορθώµατα των Αχαιών στην Τροία. Ο Οδυσσέας τότε συγκινήθηκε, τους φανέρωσε ποιος ήταν και τους διηγήθηκε τις περιπέτειές του.

Την άλλη µέρα οι Φαίακες ετοίµασαν καράβι και το σούρουπο ξεκίνησαν να πάνε τον Οδυσσέα στην Ιθάκη, την πατρίδα του. Όλη τη νύχτα ταξιδεύανε. Χαράµατα έφτασαν στην Ιθάκη. Ο Οδυσσέας κοιµόταν και γι’ αυτό τον σήκωσαν στα χέρια και τον ξάπλωσαν στην αµµουδιά. Έβαλαν δίπλα του τα δώρα που του χάρισαν κι έφυγαν.

ΕΛΕΓΞΕ ΤΙ ΕΜΑΘΕΣ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΙΝΟ ΜΑΘΗΜΑ !

Το καράβι του Οδυσσέα ταξίδεψε ως το τέρµα του ωκεανού που βρισκόταν η είσοδος του Άδη.

Μπήκε ο Οδυσσέας στον Άδη, έσκαψε λάκκο, έσφαξε µέσα δυο αρνιά και πρόσφερε δώρα στους πεθαµένους, αλεύρι, γάλα και κρασί, νερό και μέλι.

Τότε µαζεύτηκαν πολλοί νεκροί τριγύρω. Ο Οδυσσέας είδε τον Αχιλλέα, τον Αγαµέµνονα κι άλλους πολλούς από αυτούς που σκοτώθηκαν στην Τροία. Από µακριά είδε και το Σίσυφο, που αγωνιζόταν ν’ ανεβάσει ένα βράχο στην κορυφή ενός βουνού.

Μετά από λίγο έφτασε κι ο µάντης Τειρεσίας και τότε ο Οδυσσέας τον ρώτησε πώς θα τα κατάφερναν να φτάσουν στην Ιθάκη.

Ο µάντης του είπε: « Ο Ποσειδώνας σε µισεί, γιατί τύφλωσες τον Κύκλωπα Πολύφημο, το γιο του. Όµως, αν δεν πειράξετε τα βόδια του θεού Ήλιου, όταν θα πάτε στο νησί του, θα φτάσετε µια µέρα στην Ιθάκη ».
Φεύγοντας απ’ τον Άδη, ο Οδυσσέας κι οι σύντροφοί του έφτασαν στο νησί των Σειρήνων. 

Αυτές μάγευαν τους ναυτικούς µε το γλυκό τραγούδι τους κι όταν αυτοί πλησίαζαν, τους έτρωγαν. Ο Οδυσσέας όµως, όπως τον είχε συμβουλέψει η Κίρκη, βούλωσε με κερί των συντρόφων του τ’ αυτιά, για να μην ακούσουν τίποτε, και τους διέταξε τον ίδιο να τον δέσουνε σφιχτά στο κατάρτι του καραβιού του.

Πλησιάζοντας τις Σειρήνες μαγεύτηκε απ’ το γλυκό τραγούδι τους και παρακαλούσε τους συντρόφους του να τον λύσουν. Μα εκείνοι τον έδεναν σφιχτότερα, ώσπου αποµακρύνθηκαν και δεν ακουγόταν πια το τραγούδι των Σειρήνων.

Πλησίασαν µετά το στενό της Σκύλλας και της Χάρυβδης. Από το ένα µέρος του στενού η Χάρυβδη ρουφούσε το νερό της θάλασσας κι έπνιγε τα καράβια. Δεν την πλησίασαν και γλίτωσαν.

 Από το άλλο µέρος όµως η Σκύλλα, κουλουριασµένη στη σπηλιά της, τέντωσε τα έξι φοβερά κεφάλια της, άρπαξε έξι συντρόφους και τους έφαγε. Πέρασαν κλαίγοντας από το φοβερό στενό και βρέθηκαν στην ανοιχτή θάλασσα.

ΕΛΕΓΞΕ ΤΩΡΑ ΤΙ ΕΜΑΘΕΣ ! ΠΑΙΞΕ ΕΝΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ! 

 

Ταξιδεύοντας ο Οδυσσέας µε τους συντρόφους του έφτασαν στο νησί του Αιόλου, που ήταν ο θεός των ανέµων. Το νησί του είχε τείχη χάλκινα και ταξίδευε συνέχεια στη θάλασσα. Ο Αίολος τους καλοδέχτηκε και τους φιλοξένησε περίπου ένα µήνα. Όταν αποφάσισαν να φύγουν, τους έδωσε ένα ασκί που µέσα είχε κλείσει όλους τους άγριους ανέµους.

Έξω άφησε µόνο το Ζέφυρο να σπρώχνει το καράβι. Ο Οδυσσέας κρέµασε το ασκί στου πλοίου του το κατάρτι. Εννιά µερόνυχτα ταξίδευαν και κόντευαν να φτάσουν στην Ιθάκη. Τότε ο Οδυσσέας αποκοιµήθηκε κι οι σύντροφοί του, νοµίζοντας πως το ασκί ήταν γεµάτο ασήµι και χρυσάφι, το άνοιξαν.

Αµέσως όρµησαν έξω όλοι οι άνεµοι κι έσπρωξαν τα καράβια µακριά στη γη των Λαιστρυγόνων.

Υπήρχε ένα λιµάνι εκεί και τα έντεκα καράβια µπήκαν µέσα. Μόνο ο Οδυσσέας µε το καράβι του έµεινε έξω απ’ το λιµάνι. Οι Λαιστρυγόνες έτρεξαν στο λιµάνι ουρλιάζοντας. Ήταν άγριοι και ψηλοί σα γίγαντες κι άρπαζαν βράχια και τα έριχναν στα πλοία.

Τα έσπασαν όλα και τα βύθισαν κι έφαγαν όλους τους ανθρώπους που ήταν µέσα. Μόνο του Οδυσσέα το καράβι γλίτωσε. Κι ο ίδιος και οι σύντροφοί του έφυγαν γρήγορα από τη γη των άγριων Λαιστρυγόνων.

Οι άνεµοι τούς έριξαν µετά στο νησί της µάγισσας Κίρκης. Άραξαν σε µια ακρογιαλιά κι ο Οδυσσέας έστειλε µερικούς απ’ τους συντρόφους του να πάνε να ρωτήσουν πού βρίσκονταν. Αυτοί βρήκαν γρήγορα το παλάτι της Κίρκης. Η Κίρκη τούς πρόσφερε ένα µαγικό ποτό, µετά τους χτύπησε µε το µαγικό ραβδί της και τους έκανε γουρούνια. 

Μόνο ένας γλίτωσε κι έτρεξε πίσω να το πει στον Οδυσσέα. Εκείνος άρπαξε το σπαθί του κι έτρεξε στο παλάτι. Η Κίρκη τού πρόσφερε ποτό µα, όταν σήκωσε το ραβδί της να τον χτυπήσει, εκείνος άρπαξε το κοφτερό σπαθί του και την ανάγκασε να ξανακάνει τους συντρόφους του ανθρώπους.

Έµειναν αρκετό καιρό στης Κίρκης το νησί. Όταν αποφάσισαν να φύγουν, η Κίρκη συµβούλεψε τον Οδυσσέα να κατεβεί στον Άδη, να βρει το µάντη Τειρεσία, να τον ρωτήσει πώς θα έφτανε στην Ιθάκη.