Ο Αριστοφάνης γεννήθηκε στην Αθήνα το 445 π.Χ. περίπου, και πέθανε στα μέσα της δεκαετίας του 380 π.Χ. Έζησε και μεγάλωσε στην Αθήνα , τα χρόνια που κυριαρχούσε η προσωπικότητα του Περικλή . Ήταν γιος του Φιλίππου, γνήσιου Αθηναίου, από τον Δήμο Κυδαθηναίων κι έτσι θεωρείται κι αυτός ντόπιος. Για τη ζωή του, όμως, μόνο ελάχιστα μας είναι σήμερα γνωστά. Παντρεύτηκε νωρίς κι απέκτησε τρεις γιους, τον Φίλιππο, τον Νικόστρατο και τον Αραρότα.
Έλαβε συνολικά, 10 μεγάλα πρώτα βραβεία σε σχετικούς θεατρικούς διαγωνισμούς.
Από τα έργα του φαίνεται πως είχε εξαιρετική μόρφωση, γενική και ειδική. Εκτός από τη καθολική μόρφωση, που η Αθήνα του Περικλή έδινε στους νέους, γνώριζε άριστα τα έργα των προηγούμενων ποιητών και φρόντισε να τελειοποιηθεί στη σκηνική τέχνη. Ήτανε πνευματώδης, χιουμορίστας και με περίσσεια τόλμη καυτηρίαζε τους δημαγωγούς, τους σοφιστές και τον Δήμο Αθήνας.
Έργα του Αριστοφάνη:
- Λυσιστράτη (411 π.Χ.),
- Νεφέλαι (423 π.Χ.) ,
- Αχαρνείς (425 π.Χ.),
- Πλούτος (388 π.Χ.)
- Ειρήνη (421 π.Χ.),
- Θεσμοφοριάζουσαι (411 π.Χ.),
- Εκκλησιάζουσαι (393-392 π.Χ.)
- Όρνιθες (414 π.Χ.),
- Βάτραχοι (406 π.Χ.),
- Σφήκες (422 π.Χ.),
- Ιππείς (424 π.Χ.)
Όρνιθες – Η υπόθεση της κωμωδίας
Κωμωδία του Αριστοφάνη που παρουσιάσθηκε το 414 π.Χ. στα Διονύσια, όπου πήρε και το δεύτερο βραβείο. Ο Αριστοφάνης έγραψε τους «Όρνιθες» απογοητευμένος από την τροπή του Πελοποννησιακού Πολέμου. Με το μεγάλο αυτό έργο, ο Αριστοφάνης βρίσκει την ευκαιρία να διακωμωδήσει τους συκοφάντες και τους κόλακες του δήμου, καθώς και τις θεωρίες για νέα πολιτεύματα.
Η υπόθεση του έργου
Δύο Αθηναίοι φίλοι, ο πονηρός Πεισθέταιρος και ο αγαθός Ευελπίδης, επιθυμούν να βρουν το πουλί Τσαλαπετεινό (που άλλοτε ήταν άνθρωπος, ο βασιλιάς Τηρέας) για να τον ρωτήσουν σε ποιά πόλη μπορεί κανείς να ζήσει ήσυχα, πλούσια και ειρηνικά. Στην εισαγωγή του έργου λοιπόν εμφανίζονται οι δύο φίλοι να πετούν μέσα από το δάσος ο ένας πάνω σε μια κουρούνα και ο άλλος σε μια καλιακούδα δηλώνοντας ότι μεταναστεύουν επειδή βαρέθηκαν τη δικομανία των Αθηναίων.
Όταν πια βρίσκουν τον Τσαλαπετεινό, εκείνος τους απογοητεύει καθώς δεν έχει να προτείνει καμία πόλη που να τους αρέσει. Τότε όμως ο Πισέταιρος συλλαμβάνει την ιδέα να ιδρύσουν μαζί με τον Τσαλαπετεινό-Τηρέα την πόλη των πουλιών στους αιθέρες, στο μεσοδιάστημα δηλαδή μεταξύ του κόσμου των ανθρώπων και του κόσμου των θεών. Ο Τσαλαπετεινός πείθεται και καλεί τα πουλιά για να τους ανακοινώσουν μαζί το σχέδιο του Πεισθέταιρου. Τα πουλιά εμφανίζονται αγριεμένα από την εισβολή των ανθρώπων και ετοιμάζονται να επιτεθούν στους εισβολείς. Για άλλη μια φορά όμως ο Πεισθέταιρος παίρνοντας το λόγο, φουσκώνει τα μυαλά των πουλιών και μαγεύει σταδιακά το ακροατήριό του. Στο τέλος πείθει τα πουλιά να ιδρύσουν τη Νεφελοκοκκυγία (= κατοικία των κούκων στα σύννεφα, την πόλη δηλαδή των πουλιών) με στόχο να αναδειχτούν σε ρυθμιστές της θεϊκής εξουσίας λειτουργώντας ως ενδιάμεσοι των θεών με τους ανθρώπους.
Έτσι τα πουλιά χωρίζονται σε ομάδες εργασίας και ξεκινάει το χτίσιμο του τοίχους που θα περιβάλλει τη χώρα των πουλιών και θα εμποδίζει έτσι την τσίκνα από τις θυσίες των ανθρώπων να ανεβαίνει στους θεούς.
Εν τω μεταξύ οι Θεοί αρχίζουν να πεινάνε και να ανησυχούν γιατί δεν φτάνει πια στους ουρανούς η τσίκνα των σφαχτών . Αρχικά στέλνουν την Ίριδα ως αγγελιοφόρο, την οποία όμως εκδιώκει βίαια ο Πεισθέταιρος. Έπειτα φτάνει αντιπροσωπεία των θεών για να διαπραγματευτεί την ελεύθερη διακίνηση της τσίκνας. Η αντιπροσωπεία απαρτίζεται από τον διπλωμάτη Ποσειδώνα, τον φοβερό φαγά Ηρακλή και τον αγροίκο Τριβαλλό, που είναι εκπρόσωπος των βαρβαρικών θεών. Οι διαπραγματεύσεις – οι οποίες διεξάγονται δίπλα από ένα σφαχτό που ψήνεται- καταλήγουν, πάντα σύμφωνα με τις συμβουλές του Προμηθέα, στο γάμο της όμορφης νεαρής θεάς Βασίλειας με τον Πεισθέταιρο. Έτσι το έργο τελειώνει με τον γάμο του Πισθέταιρου και της ουράνιας θεάς.
Περιηγηθείτε τώρα σε μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστοσελίδα, στο διαδικτυακό τόπο «Αρχαίο Θέατρο στον κύκλο του χρόνου » που σχεδιάστηκε από τη Διεύθυνση Μουσείων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού , με στόχο την ανάδειξη του θεάτρου στην αρχαιότητα και σήμερα :
http://ancienttheater.culture.gr/el/
και διαβάστε ΕΔΩ την ιστορία “της Νεφελοκοκκυγίας”
